| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೩೦-೩೨. ಸಮತಿತ್ತಿಕಾದಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
30-32. Samatittikādisikkhāpadavaṇṇanā
ಸಮತಿತ್ತಿಕನ್ತಿ ಭಾವನಪುಂಸಕನಿದ್ದೇಸೋ, ಸಮತಿತ್ತಿಕಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಮಞ್ಞೇಸುಪಿ ಈದಿಸೇಸು ಠಾನೇಸು ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಸಮಪುಣ್ಣನ್ತಿ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ ೩.೬೦೫) ಪತ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತೋಮುಖವಟ್ಟಿಲೇಖಾಸಮಪುಣ್ಣಂ। ಸಮಭರಿತನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತಞ್ಚ ಖೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಪತ್ತಸ್ಸೇವ, ನೇತರಸ್ಸ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಪತ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ರಚಿತನ್ತಿ ಕತಂ, ಪಕ್ಖಿತ್ತಂ ಪೂರಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಯಾವಕಾಲಿಕನ್ತಿ ಯಾಗುಭತ್ತಫಲಾಫಲಾದಿಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಆಮಿಸಜಾತಿಕಂ। ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚೀತಿ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗೋ ವಾ ಹೋತು, ಅನಧಿಟ್ಠಾನುಪಗೋ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಪತ್ತೇ । ಥೂಪೀಕತಾನೀತಿ ಥೂಪಂ ವಿಯ ಕತಾನಿ, ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಸ್ಸ ಪತ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತೋಮುಖವಟ್ಟಿಲೇಖಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇದಞ್ಚ ‘‘ಯಾಮಕಾಲಿಕಾದೀನೀ’’ತಿ ಇಮಸ್ಸ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ, ‘‘ಯಾವಕಾಲಿಕ’’ನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸ ಪನ ವಸೇನ ವಚನಬ್ಯತ್ತಯಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಥೂಪೀಕತಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಪಿ-ಸದ್ದೇನ ಅಥೂಪೀಕತಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಕಥಾವ ನತ್ಥೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಹೇಟ್ಠಾ ಓರೋಹತೀತಿ ಸಮನ್ತಾ ಓಕಾಸಸಬ್ಭಾವತೋ ಚಾಲಿಯಮಾನಂ ಹೇಟ್ಠಾ ಭಸ್ಸತಿ । ತಕ್ಕೋಲವಟಂಸಕಾದಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಮತ್ಥಕೇ ಠಪಿತತಕ್ಕೋಲಮೇವ ವಟಂಸಕಸದಿಸತ್ತಾ ತಕ್ಕೋಲವಟಂಸಕಂ। ಆದಿಸದ್ದೇನ ಪುಪ್ಫವಟಂಸಕಕಟುಕಫಲಾದಿವಟಂಸಕಾನಂ (ಪಾಚಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೬೦೫) ಗಹಣಂ, ನ ತಂ ಥೂಪೀಕತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ ಪಾಟೇಕ್ಕಂ ಭಾಜನತ್ತಾ ಪಣ್ಣಾದೀನಂ।
Samatittikanti bhāvanapuṃsakaniddeso, samatittikaṃ katvāti attho. Evamaññesupi īdisesu ṭhānesu attho daṭṭhabbo. Samapuṇṇanti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.605) pattassa antomukhavaṭṭilekhāsamapuṇṇaṃ. Samabharitanti etthāpi eseva nayo. Tañca kho adhiṭṭhānupagapattasseva, netarassa. Tenāha ‘‘adhiṭṭhānupagapattassā’’tiādi. Racitanti kataṃ, pakkhittaṃ pūritanti attho. Yaṃ kiñci yāvakālikanti yāgubhattaphalāphalādiṃ yaṃ kiñci āmisajātikaṃ. Yattha katthacīti adhiṭṭhānupago vā hotu, anadhiṭṭhānupago vā yattha katthaci patte . Thūpīkatānīti thūpaṃ viya katāni, adhiṭṭhānupagassa pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā katānīti attho. Idañca ‘‘yāmakālikādīnī’’ti imassa vasena vuttaṃ, ‘‘yāvakālika’’nti imassa pana vasena vacanabyattayaṃ katvā ‘‘thūpīkatampi vaṭṭatī’’ti yojetabbaṃ. Pi-saddena athūpīkatāni vaṭṭantīti ettha kathāva natthīti dasseti. Heṭṭhā orohatīti samantā okāsasabbhāvato cāliyamānaṃ heṭṭhā bhassati . Takkolavaṭaṃsakādayoti ettha matthake ṭhapitatakkolameva vaṭaṃsakasadisattā takkolavaṭaṃsakaṃ. Ādisaddena pupphavaṭaṃsakakaṭukaphalādivaṭaṃsakānaṃ (pāci. aṭṭha. 605) gahaṇaṃ, na taṃ thūpīkataṃ nāma hoti pāṭekkaṃ bhājanattā paṇṇādīnaṃ.
ಸಮತಿತ್ತಿಕಾದಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Samatittikādisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
