| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೫. ಸಾಮಞ್ಞವಗ್ಗೋ
5. Sāmaññavaggo
೧. ಸಮ್ಬಾಧಸುತ್ತಂ
1. Sambādhasuttaṃ
೪೨. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತಾ ಆನನ್ದೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ವುತ್ತಮಿದಂ, ಆವುಸೋ, ಪಞ್ಚಾಲಚಣ್ಡೇನ ದೇವಪುತ್ತೇನ –
42. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho āyasmā udāyī yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘vuttamidaṃ, āvuso, pañcālacaṇḍena devaputtena –
ಯೋ ಝಾನಮಬುಜ್ಝಿ ಬುದ್ಧೋ, ಪಟಿಲೀನನಿಸಭೋ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Yo jhānamabujjhi buddho, paṭilīnanisabho munī’’ti.
‘‘ಕತಮೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೋ, ಕತಮೋ ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಆವುಸೋ, ಕಾಮಗುಣಾ ಸಮ್ಬಾಧೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ರೂಪಾ ಇಟ್ಠಾ ಕನ್ತಾ ಮನಾಪಾ ಪಿಯರೂಪಾ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾ ರಜನೀಯಾ, ಸೋತವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಸದ್ದಾ…ಪೇ॰… ಘಾನವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಗನ್ಧಾ… ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ರಸಾ… ಕಾಯವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಇಟ್ಠಾ ಕನ್ತಾ ಮನಾಪಾ ಪಿಯರೂಪಾ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾ ರಜನೀಯಾ। ಇಮೇ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾ ಸಮ್ಬಾಧೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ।
‘‘Katamo, āvuso, sambādho, katamo sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā’’ti? ‘‘Pañcime, āvuso, kāmaguṇā sambādho vutto bhagavatā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Ime kho, āvuso, pañca kāmaguṇā sambādho vutto bhagavatā.
‘‘ಇಧಾವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Idhāvuso, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha vitakkavicārā aniruddhā honti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ । ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಪೀತಿ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ , ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena . Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha pīti aniruddhā hoti , ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಪೀತಿಯಾ ಚ ವಿರಾಗಾ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಉಪೇಕ್ಖಾಸುಖಂ ಅನಿರುದ್ಧಂ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha upekkhāsukhaṃ aniruddhaṃ hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸುಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ…ಪೇ॰… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ರೂಪಸಞ್ಞಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha rūpasaññā aniruddhā hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬಸೋ ರೂಪಸಞ್ಞಾನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮಾ ಪಟಿಘಸಞ್ಞಾನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾ ನಾನತ್ತಸಞ್ಞಾನಂ ಅಮನಸಿಕಾರಾ ‘ಅನನ್ತೋ ಆಕಾಸೋ’ತಿ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನಸಞ್ಞಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha ākāsānañcāyatanasaññā aniruddhā hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬಸೋ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ‘ಅನನ್ತಂ ವಿಞ್ಞಾಣ’ನ್ತಿ ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ । ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನಸಞ್ಞಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena . Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha viññāṇañcāyatanasaññā aniruddhā hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ‘ನತ್ಥಿ ಕಿಞ್ಚೀ’ತಿ ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಸಞ್ಞಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha ākiñcaññāyatanasaññā aniruddhā hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬಸೋ ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ಪರಿಯಾಯೇನ। ತತ್ರಾಪತ್ಥಿ ಸಮ್ಬಾಧೋ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ? ಯದೇವ ತತ್ಥ ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಸಞ್ಞಾ ಅನಿರುದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā pariyāyena. Tatrāpatthi sambādho. Kiñca tattha sambādho? Yadeva tattha nevasaññānāsaññāyatanasaññā aniruddhā hoti, ayamettha sambādho.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಸಬ್ಬಸೋ ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಸಞ್ಞಾವೇದಯಿತನಿರೋಧಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಪಞ್ಞಾಯ ಚಸ್ಸ ದಿಸ್ವಾ ಆಸವಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಾ ಹೋನ್ತಿ। ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ ವುತ್ತೋ ಭಗವತಾ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯೇನಾ’’ತಿ। ಪಠಮಂ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati, paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ettāvatāpi kho, āvuso, sambādhe okāsādhigamo vutto bhagavatā nippariyāyenā’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ಸಮ್ಬಾಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Sambādhasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೧೦. ಸಮ್ಬಾಧಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-10. Sambādhasuttādivaṇṇanā
