Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
7. ஸம்பூ⁴தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
7. Sambhūtattheragāthāvaṇṇanā
யோ த³ந்த⁴காலேதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஸம்பூ⁴தத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே புஞ்ஞானி கரொந்தோ பு³த்³த⁴ஸுஞ்ஞே லோகே சந்த³பா⁴கா³ய நதி³யா தீரே கின்னரயோனியங் நிப்³ப³த்தோ. ஏகதி³வஸங் அஞ்ஞதரங் பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ வந்தி³த்வா கதஞ்ஜலீ அஜ்ஜுனபுப்பே²ஹி பூஜங் அகாஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா ஸம்பூ⁴தோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ ப⁴க³வதோ பரினிப்³பா³னஸ்ஸ பச்சா² த⁴ம்மப⁴ண்டா³கா³ரிகஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.52.28-36) –
Yo dandhakāletiādikā āyasmato sambhūtattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni karonto buddhasuññe loke candabhāgāya nadiyā tīre kinnarayoniyaṃ nibbatto. Ekadivasaṃ aññataraṃ paccekabuddhaṃ disvā pasannamānaso vanditvā katañjalī ajjunapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbattitvā sambhūtoti laddhanāmo vayappatto bhagavato parinibbānassa pacchā dhammabhaṇḍāgārikassa santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā samaṇadhammaṃ karonto vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.52.28-36) –
‘‘சந்த³பா⁴கா³னதீ³தீரே, அஹோஸிங் கின்னரோ ததா³;
‘‘Candabhāgānadītīre, ahosiṃ kinnaro tadā;
அத்³த³ஸங் விரஜங் பு³த்³த⁴ங், ஸயம்பு⁴ங் அபராஜிதங்.
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, sayambhuṃ aparājitaṃ.
‘‘பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, வேத³ஜாதோ கதஞ்ஜலீ;
‘‘Pasannacitto sumano, vedajāto katañjalī;
க³ஹெத்வா அஜ்ஜுனங் புப்ப²ங், ஸயம்பு⁴ங் அபி⁴பூஜயிங்.
Gahetvā ajjunaṃ pupphaṃ, sayambhuṃ abhipūjayiṃ.
‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ஜஹித்வா கின்னரங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸமக³ச்ச²ஹங்.
Jahitvā kinnaraṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
‘‘ச²த்திஸக்க²த்துங் தே³விந்தோ³, தே³வரஜ்ஜமகாரயிங்;
‘‘Chattisakkhattuṃ devindo, devarajjamakārayiṃ;
த³ஸக்க²த்துங் சக்கவத்தீ, மஹாரஜ்ஜமகாரயிங்.
Dasakkhattuṃ cakkavattī, mahārajjamakārayiṃ.
‘‘பதே³ஸரஜ்ஜங் விபுலங், க³ணனாதோ அஸங்கி²யங்;
‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;
ஸுகெ²த்தே வப்பிதங் பீ³ஜங், ஸயம்பு⁴ம்ஹி அஹோ மம.
Sukhette vappitaṃ bījaṃ, sayambhumhi aho mama.
‘‘குஸலங் விஜ்ஜதே மய்ஹங், பப்³ப³ஜிங் அனகா³ரியங்;
‘‘Kusalaṃ vijjate mayhaṃ, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
பூஜாரஹோ அஹங் அஜ்ஜ, ஸக்யபுத்தஸ்ஸ ஸாஸனே.
Pūjāraho ahaṃ ajja, sakyaputtassa sāsane.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா விமுத்திஸுகே²ன விஹரந்தோ வஸ்ஸஸதபரினிப்³பு³தே ப⁴க³வதி வேஸாலிகேஸு வஜ்ஜிபுத்தகேஸு த³ஸ வத்தூ²னி பக்³க³ய்ஹ டி²தேஸு காகண்ட³கபுத்தேன யஸத்தே²ரேன உஸ்ஸாஹிதேஹி ஸத்தஸதேஹி கீ²ணாஸவேஹி தங் தி³ட்டி²ங் பி⁴ந்தி³த்வா ஸத்³த⁴ம்மங் பக்³க³ண்ஹந்தேஹி த⁴ம்மவினயஸங்க³ஹே கதே தேஸங் வஜ்ஜிபுத்தகானங் உத்³த⁴ம்மஉப்³பி³னயதீ³பனே த⁴ம்மஸங்வேகே³ன தே²ரோ –
Arahattaṃ pana patvā vimuttisukhena viharanto vassasataparinibbute bhagavati vesālikesu vajjiputtakesu dasa vatthūni paggayha ṭhitesu kākaṇḍakaputtena yasattherena ussāhitehi sattasatehi khīṇāsavehi taṃ diṭṭhiṃ bhinditvā saddhammaṃ paggaṇhantehi dhammavinayasaṅgahe kate tesaṃ vajjiputtakānaṃ uddhammaubbinayadīpane dhammasaṃvegena thero –
291.
291.
‘‘யோ த³ந்த⁴காலே தரதி, தரணீயே ச த³ந்த⁴யே;
‘‘Yo dandhakāle tarati, taraṇīye ca dandhaye;
அயோனிஸங்விதா⁴னேன, பா³லோ து³க்க²ங் நிக³ச்ச²தி.
Ayonisaṃvidhānena, bālo dukkhaṃ nigacchati.
292.
292.
‘‘தஸ்ஸத்தா² பரிஹாயந்தி, காளபக்கே²வ சந்தி³மா;
‘‘Tassatthā parihāyanti, kāḷapakkheva candimā;
ஆயஸக்யஞ்ச பப்போதி, மித்தேஹி ச விருஜ்ஜ²தி.
Āyasakyañca pappoti, mittehi ca virujjhati.
293.
293.
‘‘யோ த³ந்த⁴காலே த³ந்தே⁴தி, தரணீயே ச தாரயே;
‘‘Yo dandhakāle dandheti, taraṇīye ca tāraye;
யோனிஸோ ஸங்விதா⁴னேன, ஸுக²ங் பப்போதி பண்டி³தோ.
Yoniso saṃvidhānena, sukhaṃ pappoti paṇḍito.
294.
294.
‘‘தஸ்ஸத்தா² பரிபூரெந்தி, ஸுக்கபக்கே²வ சந்தி³மா;
‘‘Tassatthā paripūrenti, sukkapakkheva candimā;
யஸோ கித்திஞ்ச பப்போதி, மித்தேஹி ந விருஜ்ஜ²தீ’’தி. –
Yaso kittiñca pappoti, mittehi na virujjhatī’’ti. –
இமா கா³தா² ப⁴ணந்தோ அஞ்ஞங் ப்³யாகாஸி.
Imā gāthā bhaṇanto aññaṃ byākāsi.
தத்த² யோ த³ந்த⁴காலே தரதீதி கிஸ்மிஞ்சி கத்தப்³ப³வத்து²ஸ்மிங் – ‘‘கப்பதி நு கோ², ந நு கோ² கப்பதீ’’தி வினயகுக்குச்சே உப்பன்னே யாவ வியத்தங் வினயத⁴ரங் புச்சி²த்வா தங் குக்குச்சங் ந வினோதே³தி, தாவ த³ந்த⁴காலே தஸ்ஸ கிச்சஸ்ஸ த³ந்தா⁴யிதப்³ப³ஸமயே தரதி மத்³தி³த்வா வீதிக்கமங் கரோதி. தரணீயே ச த³ந்த⁴யேதி க³ஹட்ட²ஸ்ஸ தாவ ஸரணக³மனஸீலஸமாதா³னாதி³கே, பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ வத்தபடிவத்தகரணாதி³கே ஸமத²விபஸ்ஸனானுயோகே³ ச தரிதப்³பே³ ஸம்பத்தே ஸீக⁴ங் தங் கிச்சங் அனநுயுஞ்ஜித்வா – ‘‘ஆக³மனமாஸே பக்கே² வா கரிஸ்ஸாமீ’’தி த³ந்தா⁴யெய்ய, தங் கிச்சங் அகரொந்தோவ காலங் வீதினாமெய்ய. அயோனிஸங்விதா⁴னேனாதி ஏவங் த³ந்தா⁴யிதப்³பே³ தரந்தோ தரிதப்³பே³ ச த³ந்தா⁴யந்தோ அனுபாயஸங்விதா⁴னேன உபாயஸங்விதா⁴னாபா⁴வேன பா³லோ, மந்த³பு³த்³தி⁴கோ புக்³க³லோ, ஸம்பதி ஆயதிஞ்ச து³க்க²ங் அனத்த²ங் பாபுணாதி.
Tattha yo dandhakāle taratīti kismiñci kattabbavatthusmiṃ – ‘‘kappati nu kho, na nu kho kappatī’’ti vinayakukkucce uppanne yāva viyattaṃ vinayadharaṃ pucchitvā taṃ kukkuccaṃ na vinodeti, tāva dandhakāle tassa kiccassa dandhāyitabbasamaye tarati madditvā vītikkamaṃ karoti. Taraṇīye ca dandhayeti gahaṭṭhassa tāva saraṇagamanasīlasamādānādike, pabbajitassa vattapaṭivattakaraṇādike samathavipassanānuyoge ca taritabbe sampatte sīghaṃ taṃ kiccaṃ ananuyuñjitvā – ‘‘āgamanamāse pakkhe vā karissāmī’’ti dandhāyeyya, taṃ kiccaṃ akarontova kālaṃ vītināmeyya. Ayonisaṃvidhānenāti evaṃ dandhāyitabbe taranto taritabbe ca dandhāyanto anupāyasaṃvidhānena upāyasaṃvidhānābhāvena bālo, mandabuddhiko puggalo, sampati āyatiñca dukkhaṃ anatthaṃ pāpuṇāti.
தஸ்ஸத்தா² பரிஹாயந்தீதி தஸ்ஸ ததா²ரூபஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ தி³ட்ட²த⁴ம்மிகாதி³பே⁴தா³ அத்தா² காளபக்கே² சந்தி³மா விய, பரிஹாயந்தி தி³வஸே தி³வஸே பரிக்க²யங் பரியாதா³னங் க³ச்ச²ந்தி. ‘‘அஸுகோ புக்³க³லோ அஸ்ஸத்³தோ⁴ அப்பஸன்னோ குஸீதோ ஹீனவீரியோ’’திஆதி³னா. ஆயஸக்யங் விஞ்ஞூஹி க³ரஹிதப்³ப³தங் பப்போதி பாபுணாதி. மித்தேஹி ச விருஜ்ஜ²தீதி ‘‘ஏவங் படிபஜ்ஜ, மா ஏவங் படிபஜ்ஜா’’தி ஓவாத³தா³யகேஹி கல்யாணமித்தேஹி ‘‘அவசனீயா மய’’ந்தி ஓவாத³ஸ்ஸ அனாதா³னேனேவ விருத்³தோ⁴ நாம ஹோதி.
Tassatthā parihāyantīti tassa tathārūpassa puggalassa diṭṭhadhammikādibhedā atthā kāḷapakkhe candimā viya, parihāyanti divase divase parikkhayaṃ pariyādānaṃ gacchanti. ‘‘Asuko puggalo assaddho appasanno kusīto hīnavīriyo’’tiādinā. Āyasakyaṃ viññūhi garahitabbataṃ pappoti pāpuṇāti. Mittehi ca virujjhatīti ‘‘evaṃ paṭipajja, mā evaṃ paṭipajjā’’ti ovādadāyakehi kalyāṇamittehi ‘‘avacanīyā maya’’nti ovādassa anādāneneva viruddho nāma hoti.
ஸேஸகா³தா²த்³வயஸ்ஸ வுத்தவிபரியாயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. கேசி பனெத்த² – ‘‘தரதி த³ந்த⁴யே’’திபதா³னங் அத்த²பா⁴வேன பா⁴வனாசித்தஸ்ஸ பக்³க³ஹனிக்³க³ஹே உத்³த⁴ரந்தி. தங் பச்சி²மகா³தா²ஸு யுஜ்ஜதி. புரிமா ஹி த்³வே கா³தா² பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய சரிதப்³ப³ங் ஸமணத⁴ம்மங் அகத்வா குக்குச்சபகததாய த³ஸ வத்தூ²னி தீ³பெத்வா ஸங்கே⁴ன நிக்கட்³டி⁴தே வஜ்ஜிபுத்தகே ஸந்தா⁴ய தே²ரேன வுத்தா. பச்சி²மா பன அத்தஸதி³ஸே ஸம்மா படிபன்னே ஸகத்த²ங் நிப்பா²தெ³த்வா டி²தேதி.
Sesagāthādvayassa vuttavipariyāyena attho veditabbo. Keci panettha – ‘‘tarati dandhaye’’tipadānaṃ atthabhāvena bhāvanācittassa paggahaniggahe uddharanti. Taṃ pacchimagāthāsu yujjati. Purimā hi dve gāthā pabbajitakālato paṭṭhāya caritabbaṃ samaṇadhammaṃ akatvā kukkuccapakatatāya dasa vatthūni dīpetvā saṅghena nikkaḍḍhite vajjiputtake sandhāya therena vuttā. Pacchimā pana attasadise sammā paṭipanne sakatthaṃ nipphādetvā ṭhiteti.
ஸம்பூ⁴தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sambhūtattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 7. ஸம்பூ⁴தத்தே²ரகா³தா² • 7. Sambhūtattheragāthā