Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi

    ౫౧౯. సమ్బులాజాతకం (౯)

    519. Sambulājātakaṃ (9)

    ౨౯౭.

    297.

    కా వేధమానా గిరికన్దరాయం, ఏకా తువం తిట్ఠసి సంహితూరు 1;

    Kā vedhamānā girikandarāyaṃ, ekā tuvaṃ tiṭṭhasi saṃhitūru 2;

    పుట్ఠాసి మే పాణిపమేయ్యమజ్ఝే, అక్ఖాహి మే నామఞ్చ బన్ధవే చ.

    Puṭṭhāsi me pāṇipameyyamajjhe, akkhāhi me nāmañca bandhave ca.

    ౨౯౮.

    298.

    ఓభాసయం వనం రమ్మం, సీహబ్యగ్ఘనిసేవితం;

    Obhāsayaṃ vanaṃ rammaṃ, sīhabyagghanisevitaṃ;

    కా వా త్వమసి కల్యాణి, కస్స వా త్వం సుమజ్ఝిమే;

    Kā vā tvamasi kalyāṇi, kassa vā tvaṃ sumajjhime;

    అభివాదేమి తం భద్దే, దానవాహం నమత్థు తే.

    Abhivādemi taṃ bhadde, dānavāhaṃ namatthu te.

    ౨౯౯.

    299.

    యో పుత్తో కాసిరాజస్స, సోత్థిసేనోతి తం విదూ;

    Yo putto kāsirājassa, sotthisenoti taṃ vidū;

    తస్సాహం సమ్బులా భరియా, ఏవం జానాహి దానవ;

    Tassāhaṃ sambulā bhariyā, evaṃ jānāhi dānava;

    అభివాదేమి తం భన్తే 3, సమ్బులాహం నమత్థు తే.

    Abhivādemi taṃ bhante 4, sambulāhaṃ namatthu te.

    ౩౦౦.

    300.

    వేదేహపుత్తో భద్దన్తే, వనే వసతి ఆతురో;

    Vedehaputto bhaddante, vane vasati āturo;

    తమహం రోగసమ్మత్తం, ఏకా ఏకం ఉపట్ఠహం 5.

    Tamahaṃ rogasammattaṃ, ekā ekaṃ upaṭṭhahaṃ 6.

    ౩౦౧.

    301.

    అహఞ్చ వనముఞ్ఛాయ, మధుమంసం మిగాబిలం 7;

    Ahañca vanamuñchāya, madhumaṃsaṃ migābilaṃ 8;

    యదా హరామి తం భక్ఖో, తస్స నూనజ్జ నాధతి 9.

    Yadā harāmi taṃ bhakkho, tassa nūnajja nādhati 10.

    ౩౦౨.

    302.

    కిం వనే రాజపుత్తేన, ఆతురేన కరిస్ససి;

    Kiṃ vane rājaputtena, āturena karissasi;

    సమ్బులే పరిచిణ్ణేన, అహం భత్తా భవామి తే.

    Sambule pariciṇṇena, ahaṃ bhattā bhavāmi te.

    ౩౦౩.

    303.

    సోకట్టాయ దురత్తాయ, కిం రూపం విజ్జతే మమ;

    Sokaṭṭāya durattāya, kiṃ rūpaṃ vijjate mama;

    అఞ్ఞం పరియేస భద్దన్తే, అభిరూపతరం మయా.

    Aññaṃ pariyesa bhaddante, abhirūpataraṃ mayā.

    ౩౦౪.

    304.

    ఏహిమం గిరిమారుయ్హ, భరియా మే 11 చతుస్సతా;

    Ehimaṃ girimāruyha, bhariyā me 12 catussatā;

    తాసం త్వం పవరా హోహి, సబ్బకామసమిద్ధినీ.

    Tāsaṃ tvaṃ pavarā hohi, sabbakāmasamiddhinī.

    ౩౦౫.

    305.

    నూన 13 తారకవణ్ణాభే 14, యం కిఞ్చి మనసిచ్ఛసి;

    Nūna 15 tārakavaṇṇābhe 16, yaṃ kiñci manasicchasi;

    సబ్బం తం పచురం మయ్హం, రమస్స్వజ్జ 17 మయా సహ.

    Sabbaṃ taṃ pacuraṃ mayhaṃ, ramassvajja 18 mayā saha.

    ౩౦౬.

    306.

    నో చే తువం మహేసేయ్యం, సమ్బులే కారయిస్ససి;

    No ce tuvaṃ maheseyyaṃ, sambule kārayissasi;

    అలం త్వం పాతరాసాయ, పణ్హే 19 భక్ఖా భవిస్ససి.

    Alaṃ tvaṃ pātarāsāya, paṇhe 20 bhakkhā bhavissasi.

    ౩౦౭.

    307.

    తఞ్చ సత్తజటో లుద్దో, కళారో పురిసాదకో;

    Tañca sattajaṭo luddo, kaḷāro purisādako;

    వనే నాథం అపస్సన్తిం, సమ్బులం అగ్గహీ భుజే.

    Vane nāthaṃ apassantiṃ, sambulaṃ aggahī bhuje.

    ౩౦౮.

    308.

    అధిపన్నా పిసాచేన, లుద్దేనామిసచక్ఖునా;

    Adhipannā pisācena, luddenāmisacakkhunā;

    సా చ సత్తువసమ్పత్తా, పతిమేవానుసోచతి.

    Sā ca sattuvasampattā, patimevānusocati.

    ౩౦౯.

    309.

    న మే ఇదం తథా దుక్ఖం, యం మం ఖాదేయ్య రక్ఖసో;

    Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso;

    యఞ్చ మే అయ్యపుత్తస్స, మనో హేస్సతి అఞ్ఞథా.

    Yañca me ayyaputtassa, mano hessati aññathā.

    ౩౧౦.

    310.

    న సన్తి దేవా పవసన్తి నూన, న హి నూన సన్తి ఇధ లోకపాలా;

    Na santi devā pavasanti nūna, na hi nūna santi idha lokapālā;

    సహసా కరోన్తానమసఞ్ఞతానం, న హి నూన సన్తి పటిసేధితారో.

    Sahasā karontānamasaññatānaṃ, na hi nūna santi paṭisedhitāro.

    ౩౧౧.

    311.

    ఇత్థీనమేసా పవరా యసస్సినీ, సన్తా సమా అగ్గిరివుగ్గతేజా;

    Itthīnamesā pavarā yasassinī, santā samā aggirivuggatejā;

    తఞ్చే తువం రక్ఖసాదేసి కఞ్ఞం, ముద్ధా చ హి సత్తధా తే ఫలేయ్య;

    Tañce tuvaṃ rakkhasādesi kaññaṃ, muddhā ca hi sattadhā te phaleyya;

    మా త్వం దహీ 21 ముఞ్చ పతిబ్బతాయ 22.

    Mā tvaṃ dahī 23 muñca patibbatāya 24.

    ౩౧౨.

    312.

    సా చ అస్సమమాగచ్ఛి, పముత్తా పురిసాదకా;

    Sā ca assamamāgacchi, pamuttā purisādakā;

    నీళం 25 పళినం సకుణీవ 26, గతసిఙ్గంవ ఆలయం.

    Nīḷaṃ 27 paḷinaṃ sakuṇīva 28, gatasiṅgaṃva ālayaṃ.

    ౩౧౩.

    313.

    సా తత్థ పరిదేవేసి, రాజపుత్తీ యసస్సినీ;

    Sā tattha paridevesi, rājaputtī yasassinī;

    సమ్బులా ఉతుమత్తక్ఖా, వనే నాథం అపస్సన్తీ 29.

    Sambulā utumattakkhā, vane nāthaṃ apassantī 30.

    ౩౧౪.

    314.

    సమణే బ్రాహ్మణే వన్దే, సమ్పన్నచరణే ఇసే;

    Samaṇe brāhmaṇe vande, sampannacaraṇe ise;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి 31 సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi 32 saraṇaṃ gatā.

    ౩౧౫.

    315.

    వన్దే సీహే చ బ్యగ్ఘే చ, యే చ అఞ్ఞే వనే మిగా;

    Vande sīhe ca byagghe ca, ye ca aññe vane migā;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.

    ౩౧౬.

    316.

    తిణా 33 లతాని ఓసధ్యో, పబ్బతాని వనాని చ;

    Tiṇā 34 latāni osadhyo, pabbatāni vanāni ca;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.

    ౩౧౭.

    317.

    వన్దే ఇన్దీవరీసామం, రత్తిం నక్ఖత్తమాలినిం;

    Vande indīvarīsāmaṃ, rattiṃ nakkhattamāliniṃ;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.

    ౩౧౮.

    318.

    వన్దే భాగీరథిం గఙ్గం, సవన్తీనం పటిగ్గహం;

    Vande bhāgīrathiṃ gaṅgaṃ, savantīnaṃ paṭiggahaṃ;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.

    ౩౧౯.

    319.

    వన్దే అహం పబ్బతరాజసేట్ఠం, హిమవన్తం సిలుచ్చయం;

    Vande ahaṃ pabbatarājaseṭṭhaṃ, himavantaṃ siluccayaṃ;

    రాజపుత్తం అపస్సన్తీ, తుమ్హంమ్హి సరణం గతా.

    Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.

    ౩౨౦.

    320.

    అతిసాయం వతాగచ్ఛి, రాజపుత్తి యసస్సిని;

    Atisāyaṃ vatāgacchi, rājaputti yasassini;

    కేన నుజ్జ సమాగచ్ఛి 35, కో తే పియతరో మయా.

    Kena nujja samāgacchi 36, ko te piyataro mayā.

    ౩౨౧.

    321.

    ఇదం ఖోహం తదావోచం 37, గహితా తేన సత్తునా;

    Idaṃ khohaṃ tadāvocaṃ 38, gahitā tena sattunā;

    న మే ఇదం తథా దుక్ఖం, యం మం ఖాదేయ్య రక్ఖసో;

    Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso;

    యఞ్చ మే అయ్యపుత్తస్స, మనో హేస్సతి అఞ్ఞథా.

    Yañca me ayyaputtassa, mano hessati aññathā.

    ౩౨౨.

    322.

    చోరీనం బహుబుద్ధీనం, యాసు సచ్చం సుదుల్లభం;

    Corīnaṃ bahubuddhīnaṃ, yāsu saccaṃ sudullabhaṃ;

    థీనం భావో దురాజానో, మచ్ఛస్సేవోదకే గతం.

    Thīnaṃ bhāvo durājāno, macchassevodake gataṃ.

    ౩౨౩.

    323.

    తథా మం సచ్చం పాలేతు, పాలయిస్సతి చే మమం;

    Tathā maṃ saccaṃ pāletu, pālayissati ce mamaṃ;

    యథాహం నాభిజానామి, అఞ్ఞం పియతరం తయా;

    Yathāhaṃ nābhijānāmi, aññaṃ piyataraṃ tayā;

    ఏతేన సచ్చవజ్జేన, బ్యాధి తే వూపసమ్మతు.

    Etena saccavajjena, byādhi te vūpasammatu.

    ౩౨౪.

    324.

    యే కుఞ్జరా సత్తసతా ఉళారా, రక్ఖన్తి రత్తిన్దివముయ్యుతావుధా;

    Ye kuñjarā sattasatā uḷārā, rakkhanti rattindivamuyyutāvudhā;

    ధనుగ్గహానఞ్చ సతాని సోళస, కథంవిధే పస్ససి భద్దే సత్తవో.

    Dhanuggahānañca satāni soḷasa, kathaṃvidhe passasi bhadde sattavo.

    ౩౨౫.

    325.

    అలఙ్కతాయో పదుముత్తరత్తచా, విరాగితా పస్సతి హంసగగ్గరా;

    Alaṅkatāyo padumuttarattacā, virāgitā passati haṃsagaggarā;

    తాసం సుణిత్వా మితగీతవాదితం 39, న దాని మే తాత తథా యథా పురే.

    Tāsaṃ suṇitvā mitagītavāditaṃ 40, na dāni me tāta tathā yathā pure.

    ౩౨౬.

    326.

    సువణ్ణసంకచ్చధరా సువిగ్గహా, అలఙ్కతా మానుసియచ్ఛరూపమా;

    Suvaṇṇasaṃkaccadharā suviggahā, alaṅkatā mānusiyaccharūpamā;

    సేనోపియా 41 తాత అనిన్దితఙ్గియో, ఖత్తియకఞ్ఞా పటిలోభయన్తి 42 నం.

    Senopiyā 43 tāta aninditaṅgiyo, khattiyakaññā paṭilobhayanti 44 naṃ.

    ౩౨౭.

    327.

    సచే అహం తాత తథా యథా పురే, పతిం తముఞ్ఛాయ పునా వనే భరే;

    Sace ahaṃ tāta tathā yathā pure, patiṃ tamuñchāya punā vane bhare;

    సమ్మానయే మం న చ మం విమానయే, ఇతోపి మే తాత తతో వరం సియా.

    Sammānaye maṃ na ca maṃ vimānaye, itopi me tāta tato varaṃ siyā.

    ౩౨౮.

    328.

    యమన్నపానే విపులస్మి ఓహితే, నారీ విమట్ఠాభరణా అలఙ్కతా;

    Yamannapāne vipulasmi ohite, nārī vimaṭṭhābharaṇā alaṅkatā;

    సబ్బఙ్గుపేతా 45 పతినో చ అప్పియా, అబజ్ఝ 46 తస్సా మరణం తతో వరం.

    Sabbaṅgupetā 47 patino ca appiyā, abajjha 48 tassā maraṇaṃ tato varaṃ.

    ౩౨౯.

    329.

    అపి చే దలిద్దా కపణా అనాళ్హియా, కటాదుతీయా పతినో చ సా పియా;

    Api ce daliddā kapaṇā anāḷhiyā, kaṭādutīyā patino ca sā piyā;

    సబ్బఙ్గుపేతాయపి అప్పియాయ, అయమేవ సేయ్యా 49 కపణాపి యా పియా 50.

    Sabbaṅgupetāyapi appiyāya, ayameva seyyā 51 kapaṇāpi yā piyā 52.

    ౩౩౦.

    330.

    సుదుల్లభిత్థీ పురిసస్స యా హితా, భత్తిత్థియా దుల్లభో యో హితో చ;

    Sudullabhitthī purisassa yā hitā, bhattitthiyā dullabho yo hito ca;

    హితా చ తే సీలవతీ చ భరియా, జనిన్ద ధమ్మం చర సమ్బులాయ.

    Hitā ca te sīlavatī ca bhariyā, janinda dhammaṃ cara sambulāya.

    ౩౩౧.

    331.

    సచే తువం విపులే లద్ధభోగే, ఇస్సావతిణ్ణా మరణం ఉపేసి;

    Sace tuvaṃ vipule laddhabhoge, issāvatiṇṇā maraṇaṃ upesi;

    అహఞ్చ తే భద్దే ఇమా రాజకఞ్ఞా 53, సబ్బే 54 తే వచనకరా భవామాతి.

    Ahañca te bhadde imā rājakaññā 55, sabbe 56 te vacanakarā bhavāmāti.

    సమ్బులాజాతకం నవమం.

    Sambulājātakaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. సఞ్ఞతూర (సీ॰ పీ॰), సఞ్చితూరు (స్యా॰)
    2. saññatūra (sī. pī.), sañcitūru (syā.)
    3. భద్దన్తే (సీ॰ స్యా॰)
    4. bhaddante (sī. syā.)
    5. ఉపట్ఠహిం (సీ॰)
    6. upaṭṭhahiṃ (sī.)
    7. మిగావిలం (సీ॰)
    8. migāvilaṃ (sī.)
    9. నాథతి (క॰)
    10. nāthati (ka.)
    11. మయ్హం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    12. mayhaṃ (sī. syā. pī.)
    13. నను (సీ॰ స్యా॰ పీ॰ క॰)
    14. హాటకవణ్ణాభే (పీ॰)
    15. nanu (sī. syā. pī. ka.)
    16. hāṭakavaṇṇābhe (pī.)
    17. రమసుజ్జ (సీ॰ స్యా॰)
    18. ramasujja (sī. syā.)
    19. మఞ్ఞే (సీ॰ పీ॰)
    20. maññe (sī. pī.)
    21. జహీ (పీ॰)
    22. పతిబ్బతా సా (సీ॰), పతిబ్బతా యా (పీ॰)
    23. jahī (pī.)
    24. patibbatā sā (sī.), patibbatā yā (pī.)
    25. నిడ్డం (స్యా॰ క॰)
    26. ఫలినసకుణీవ (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    27. niḍḍaṃ (syā. ka.)
    28. phalinasakuṇīva (sī. syā. pī.)
    29. అపస్సతీ (సీ॰)
    30. apassatī (sī.)
    31. తుమ్హం హి (పీ॰)
    32. tumhaṃ hi (pī.)
    33. తిణ (పీ॰)
    34. tiṇa (pī.)
    35. సమాగచ్ఛి (సీ॰ పీ॰)
    36. samāgacchi (sī. pī.)
    37. తదవోచం (సీ॰ స్యా॰)
    38. tadavocaṃ (sī. syā.)
    39. మితగీతవాదినం (పీ॰)
    40. mitagītavādinaṃ (pī.)
    41. సేనూపియా (పీ॰)
    42. పటిలాభయన్తి (పీ॰)
    43. senūpiyā (pī.)
    44. paṭilābhayanti (pī.)
    45. పఞ్చఙ్గుపేతా (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    46. అవజ్ఝ (స్యా॰), ఆబజ్ఝ (పీ॰)
    47. pañcaṅgupetā (sī. syā. pī.)
    48. avajjha (syā.), ābajjha (pī.)
    49. సేయ్యో (స్యా॰ క॰)
    50. కపణాపి యా (క॰)
    51. seyyo (syā. ka.)
    52. kapaṇāpi yā (ka.)
    53. ఇమా చ కఞ్ఞా (పీ॰)
    54. సబ్బేవ (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    55. imā ca kaññā (pī.)
    56. sabbeva (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౧౯] ౯. సమ్బులాజాతకవణ్ణనా • [519] 9. Sambulājātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact