Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(੧੭) ੨. ਪਟਿਪਦਾવਗ੍ਗੋ
(17) 2. Paṭipadāvaggo
੧. ਸਂਖਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā
੧੬੧. ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਆਗਤਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਥਾ ਹਿ –
161. Dutiyassa paṭhame dukkhāpaṭipadā dandhābhiññātiādīsu pāḷiyā āgatanayena attho veditabbo. Tathā hi –
‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ? ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਨ੍ਧਂ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ। ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ? ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਿਪ੍ਪਂ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ। ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ? ਅਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਕਸਿਰੇਨ ਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਨ੍ਧਂ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ। ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ? ਅਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਕਸਿਰੇਨ ਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਿਪ੍ਪਂ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ (વਿਭ॰ ੮੦੧) – ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿ।
‘‘Tattha katamā dukkhapaṭipadā dandhābhiññā paññā? Kicchena kasirena samādhiṃ uppādentassa dandhaṃ taṃ ṭhānaṃ abhijānantassa yā uppajjati paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi, ayaṃ vuccati dukkhapaṭipadā dandhābhiññā paññā. Tattha katamā dukkhapaṭipadā khippābhiññā paññā? Kicchena kasirena samādhiṃ uppādentassa khippaṃ taṃ ṭhānaṃ abhijānantassa yā uppajjati paññā pajānanā…pe… sammādiṭṭhi, ayaṃ vuccati dukkhapaṭipadā khippābhiññā paññā. Tattha katamā sukhapaṭipadā dandhābhiññā paññā? Akicchena akasirena samādhiṃ uppādentassa dandhaṃ taṃ ṭhānaṃ abhijānantassa yā uppajjati paññā pajānanā…pe… sammādiṭṭhi, ayaṃ vuccati sukhapaṭipadā dandhābhiññā paññā. Tattha katamā sukhapaṭipadā khippābhiññā paññā? Akicchena akasirena samādhiṃ uppādentassa khippaṃ taṃ ṭhānaṃ abhijānantassa yā uppajjati paññā pajānanā…pe… sammādiṭṭhi, ayaṃ vuccati sukhapaṭipadā khippābhiññā paññā’’ti (vibha. 801) – ayamettha pāḷi.
ਤਤ੍ਥ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਸਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਕਿਲੇਸੇ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍વਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਮਾਧਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਦਨ੍ਧਂ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤੇਸੁ ਕਿਲੇਸੇਸੁ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਰਿવਾਸੇ ਚਿਰਂ વਸਿਤ੍વਾ ਤਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਮਾਧਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਠਾਨਂ ਦਨ੍ਧਂ ਸਣਿਕਂ ਅਭਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯਾ ਏਸਾ ਏવਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਯਂ ਕਿਲੇਸવਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਟਿਪਦਾਯ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਤਾ, વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਰਿવਾਸਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਦਨ੍ਧਤ੍ਤਾ ਮਗ੍ਗਕਾਲੇ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਪਿ ਪਞ੍ਞਾ ਆਗਮਨવਸੇਨ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਉਪਰਿ ਤੀਸੁ ਪਦੇਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Tattha kicchena kasirena samādhiṃ uppādentassāti pubbabhāge āgamanakāle kicchena kasirena dukkhena sasaṅkhārena sappayogena kilese vikkhambhetvā lokuttarasamādhiṃ uppādentassa. Dandhaṃ taṃ ṭhānaṃ abhijānantassāti vikkhambhitesu kilesesu vipassanāparivāse ciraṃ vasitvā taṃ lokuttarasamādhisaṅkhātaṃ ṭhānaṃ dandhaṃ saṇikaṃ abhijānantassa paṭivijjhantassa, pāpuṇantassāti attho. Ayaṃ vuccatīti yā esā evaṃ uppajjati, ayaṃ kilesavikkhambhanappaṭipadāya dukkhattā, vipassanāparivāsapaññāya ca dandhattā maggakāle ekacittakkhaṇe uppannāpi paññā āgamanavasena ‘‘dukkhapaṭipadādandhābhiññā nāmā’’ti vuccati. Upari tīsu padesupi iminā nayena attho veditabbo.
ਸਂਖਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṃkhittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧. ਸਂਖਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Saṃkhittasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਸਂਖਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā