Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi

    ౫౩౦. సంకిచ్చజాతకం (౨)

    530. Saṃkiccajātakaṃ (2)

    ౬౯.

    69.

    ‘‘దిస్వా నిసిన్నం రాజానం, బ్రహ్మదత్తం రథేసభం;

    ‘‘Disvā nisinnaṃ rājānaṃ, brahmadattaṃ rathesabhaṃ;

    అథస్స పటివేదేసి, యస్సాసి అనుకమ్పకో.

    Athassa paṭivedesi, yassāsi anukampako.

    ౭౦.

    70.

    ‘‘సంకిచ్చాయం అనుప్పత్తో, ఇసీనం సాధుసమ్మతో;

    ‘‘Saṃkiccāyaṃ anuppatto, isīnaṃ sādhusammato;

    తరమానరూపో నియ్యాహి, ఖిప్పం పస్స మహేసినం.

    Taramānarūpo niyyāhi, khippaṃ passa mahesinaṃ.

    ౭౧.

    71.

    ‘‘తతో చ రాజా తరమానో, యుత్తమారుయ్హ సన్దనం;

    ‘‘Tato ca rājā taramāno, yuttamāruyha sandanaṃ;

    మిత్తామచ్చపరిబ్యూళ్హో 1, అగమాసి రథేసభో.

    Mittāmaccaparibyūḷho 2, agamāsi rathesabho.

    ౭౨.

    72.

    ‘‘నిక్ఖిప్ప పఞ్చ కకుధాని, కాసీనం రట్ఠవడ్ఢనో;

    ‘‘Nikkhippa pañca kakudhāni, kāsīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano;

    వాళబీజని 3 ముణ్హీసం, ఖగ్గం ఛత్తఞ్చుపాహనం;

    Vāḷabījani 4 muṇhīsaṃ, khaggaṃ chattañcupāhanaṃ;

    ౭౩.

    73.

    ‘‘ఓరుయ్హ రాజా యానమ్హా, ఠపయిత్వా పటిచ్ఛదం;

    ‘‘Oruyha rājā yānamhā, ṭhapayitvā paṭicchadaṃ;

    ఆసీనం దాయపస్సస్మిం, సంకిచ్చముపసఙ్కమి.

    Āsīnaṃ dāyapassasmiṃ, saṃkiccamupasaṅkami.

    ౭౪.

    74.

    ‘‘ఉపసఙ్కమిత్వా సో రాజా, సమ్మోది ఇసినా సహ;

    ‘‘Upasaṅkamitvā so rājā, sammodi isinā saha;

    తం కథం వీతిసారేత్వా, ఏకమన్తం ఉపావిసి.

    Taṃ kathaṃ vītisāretvā, ekamantaṃ upāvisi.

    ౭౫.

    75.

    ‘‘ఏకమన్తం నిసిన్నోవ, అథ కాలం అమఞ్ఞథ;

    ‘‘Ekamantaṃ nisinnova, atha kālaṃ amaññatha;

    తతో పాపాని కమ్మాని, పుచ్ఛితుం పటిపజ్జథ.

    Tato pāpāni kammāni, pucchituṃ paṭipajjatha.

    ౭౬.

    76.

    ‘‘ఇసిం పుచ్ఛామ 5 సంకిచ్చం, ఇసీనం సాధుసమ్మతం;

    ‘‘Isiṃ pucchāma 6 saṃkiccaṃ, isīnaṃ sādhusammataṃ;

    ఆసీనం దాయపస్సస్మిం, ఇసిసఙ్ఘపురక్ఖతం 7.

    Āsīnaṃ dāyapassasmiṃ, isisaṅghapurakkhataṃ 8.

    ౭౭.

    77.

    ‘‘కం గతిం పేచ్చ గచ్ఛన్తి, నరా ధమ్మాతిచారినో;

    ‘‘Kaṃ gatiṃ pecca gacchanti, narā dhammāticārino;

    అతిచిణ్ణో మయా ధమ్మో, తం మే అక్ఖాహి పుచ్ఛితో.

    Aticiṇṇo mayā dhammo, taṃ me akkhāhi pucchito.

    ౭౮.

    78.

    ‘‘ఇసీ అవచ సంకిచ్చో, కాసీనం రట్ఠవడ్ఢనం;

    ‘‘Isī avaca saṃkicco, kāsīnaṃ raṭṭhavaḍḍhanaṃ;

    ఆసీనం దాయపస్సస్మిం, మహారాజ సుణోహి మే.

    Āsīnaṃ dāyapassasmiṃ, mahārāja suṇohi me.

    ౭౯.

    79.

    ‘‘ఉప్పథేన వజన్తస్స, యో మగ్గమనుసాసతి;

    ‘‘Uppathena vajantassa, yo maggamanusāsati;

    తస్స చే వచనం కయిరా, నాస్స మగ్గేయ్య కణ్టకో.

    Tassa ce vacanaṃ kayirā, nāssa maggeyya kaṇṭako.

    ౮౦.

    80.

    ‘‘అధమ్మం పటిపన్నస్స, యో ధమ్మమనుసాసతి;

    ‘‘Adhammaṃ paṭipannassa, yo dhammamanusāsati;

    తస్స చే వచనం కయిరా, న సో గచ్ఛేయ్య దుగ్గతిం.

    Tassa ce vacanaṃ kayirā, na so gaccheyya duggatiṃ.

    ౮౧.

    81.

    ‘‘ధమ్మో పథో మహారాజ, అధమ్మో పన ఉప్పథో;

    ‘‘Dhammo patho mahārāja, adhammo pana uppatho;

    అధమ్మో నిరయం నేతి, ధమ్మో పాపేతి సుగ్గతిం.

    Adhammo nirayaṃ neti, dhammo pāpeti suggatiṃ.

    ౮౨.

    82.

    ‘‘అధమ్మచారినో రాజ, నరా విసమజీవినో;

    ‘‘Adhammacārino rāja, narā visamajīvino;

    యం గతిం పేచ్చ గచ్ఛన్తి, నిరయే తే సుణోహి మే.

    Yaṃ gatiṃ pecca gacchanti, niraye te suṇohi me.

    ౮౩.

    83.

    ‘‘సఞ్జీవో కాళసుత్తో చ, సఙ్ఘాతో 9 ద్వే చ రోరువా;

    ‘‘Sañjīvo kāḷasutto ca, saṅghāto 10 dve ca roruvā;

    అథాపరో మహావీచి, తాపనో 11 చ పతాపనో.

    Athāparo mahāvīci, tāpano 12 ca patāpano.

    ౮౪.

    84.

    ‘‘ఇచ్చేతే అట్ఠ నిరయా, అక్ఖాతా దురతిక్కమా;

    ‘‘Iccete aṭṭha nirayā, akkhātā duratikkamā;

    ఆకిణ్ణా లుద్దకమ్మేహి, పచ్చేకా సోళసుస్సదా.

    Ākiṇṇā luddakammehi, paccekā soḷasussadā.

    ౮౫.

    85.

    ‘‘కదరియతాపనా 13 ఘోరా, అచ్చిమన్తో 14 మహబ్భయా;

    ‘‘Kadariyatāpanā 15 ghorā, accimanto 16 mahabbhayā;

    లోమహంసనరూపా చ, భేస్మా పటిభయా దుఖా.

    Lomahaṃsanarūpā ca, bhesmā paṭibhayā dukhā.

    ౮౬.

    86.

    ‘‘చతుక్కణ్ణా చతుద్వారా, విభత్తా భాగసో మితా;

    ‘‘Catukkaṇṇā catudvārā, vibhattā bhāgaso mitā;

    అయోపాకారపరియన్తా, అయసా పటికుజ్జితా.

    Ayopākārapariyantā, ayasā paṭikujjitā.

    ౮౭.

    87.

    ‘‘తేసం అయోమయా భూమి, జలితా తేజసా యుతా;

    ‘‘Tesaṃ ayomayā bhūmi, jalitā tejasā yutā;

    సమన్తా యోజనసతం, ఫుటా 17 తిట్ఠన్తి సబ్బదా.

    Samantā yojanasataṃ, phuṭā 18 tiṭṭhanti sabbadā.

    ౮౮.

    88.

    ‘‘ఏతే పతన్తి నిరయే, ఉద్ధంపాదా అవంసిరా;

    ‘‘Ete patanti niraye, uddhaṃpādā avaṃsirā;

    ఇసీనం అతివత్తారో, సఞ్ఞతానం తపస్సినం.

    Isīnaṃ ativattāro, saññatānaṃ tapassinaṃ.

    ౮౯.

    89.

    ‘‘తే భూనహునో పచ్చన్తి, మచ్ఛా బిలకతా యథా;

    ‘‘Te bhūnahuno paccanti, macchā bilakatā yathā;

    సంవచ్ఛరే అసఙ్ఖేయ్యే, నరా కిబ్బిసకారినో.

    Saṃvacchare asaṅkheyye, narā kibbisakārino.

    ౯౦.

    90.

    ‘‘డయ్హమానేన గత్తేన, నిచ్చం సన్తరబాహిరం;

    ‘‘Ḍayhamānena gattena, niccaṃ santarabāhiraṃ;

    నిరయా నాధిగచ్ఛన్తి, ద్వారం నిక్ఖమనేసినో.

    Nirayā nādhigacchanti, dvāraṃ nikkhamanesino.

    ౯౧.

    91.

    ‘‘పురత్థిమేన ధావన్తి, తతో ధావన్తి పచ్ఛతో;

    ‘‘Puratthimena dhāvanti, tato dhāvanti pacchato;

    ఉత్తరేనపి ధావన్తి, తతో ధావన్తి దక్ఖిణం;

    Uttarenapi dhāvanti, tato dhāvanti dakkhiṇaṃ;

    యం యఞ్హి ద్వారం గచ్ఛన్తి, తం తదేవ పిధీయరే 19.

    Yaṃ yañhi dvāraṃ gacchanti, taṃ tadeva pidhīyare 20.

    ౯౨.

    92.

    ‘‘బహూని వస్ససహస్సాని, జనా నిరయగామినో;

    ‘‘Bahūni vassasahassāni, janā nirayagāmino;

    బాహా పగ్గయ్హ కన్దన్తి, పత్వా దుక్ఖం అనప్పకం.

    Bāhā paggayha kandanti, patvā dukkhaṃ anappakaṃ.

    ౯౩.

    93.

    ‘‘ఆసీవిసంవ కుపితం, తేజస్సిం దురతిక్కమం;

    ‘‘Āsīvisaṃva kupitaṃ, tejassiṃ duratikkamaṃ;

    న సాధురూపే ఆసీదే, సఞ్ఞతానం తపస్సినం.

    Na sādhurūpe āsīde, saññatānaṃ tapassinaṃ.

    ౯౪.

    94.

    ‘‘అతికాయో మహిస్సాసో, అజ్జునో కేకకాధిపో;

    ‘‘Atikāyo mahissāso, ajjuno kekakādhipo;

    సహస్సబాహు ఉచ్ఛిన్నో, ఇసిమాసజ్జ గోతమం.

    Sahassabāhu ucchinno, isimāsajja gotamaṃ.

    ౯౫.

    95.

    ‘‘అరజం రజసా వచ్ఛం, కిసం అవకిరియ దణ్డకీ;

    ‘‘Arajaṃ rajasā vacchaṃ, kisaṃ avakiriya daṇḍakī;

    తాలోవ మూలతో 21 ఛిన్నో, స రాజా విభవఙ్గతో.

    Tālova mūlato 22 chinno, sa rājā vibhavaṅgato.

    ౯౬.

    96.

    ‘‘ఉపహచ్చ మనం మజ్ఝో 23, మాతఙ్గస్మిం యసస్సినే;

    ‘‘Upahacca manaṃ majjho 24, mātaṅgasmiṃ yasassine;

    సపారిసజ్జో ఉచ్ఛిన్నో, మజ్ఝారఞ్ఞం తదా అహు.

    Sapārisajjo ucchinno, majjhāraññaṃ tadā ahu.

    ౯౭.

    97.

    ‘‘కణ్హదీపాయనాసజ్జ, ఇసిం అన్ధకవేణ్డయో 25;

    ‘‘Kaṇhadīpāyanāsajja, isiṃ andhakaveṇḍayo 26;

    అఞ్ఞోఞ్ఞం 27 ముసలా 28 హన్త్వా, సమ్పత్తా యమసాధనం 29.

    Aññoññaṃ 30 musalā 31 hantvā, sampattā yamasādhanaṃ 32.

    ౯౮.

    98.

    ‘‘అథాయం ఇసినా సత్తో, అన్తలిక్ఖచరో పురే;

    ‘‘Athāyaṃ isinā satto, antalikkhacaro pure;

    పావేక్ఖి పథవిం 33 చేచ్చో, హీనత్తో పత్తపరియాయం.

    Pāvekkhi pathaviṃ 34 cecco, hīnatto pattapariyāyaṃ.

    ౯౯.

    99.

    ‘‘తస్మా హి ఛన్దాగమనం, నప్పసంసన్తి పణ్డితా;

    ‘‘Tasmā hi chandāgamanaṃ, nappasaṃsanti paṇḍitā;

    అదుట్ఠచిత్తో భాసేయ్య, గిరం సచ్చూపసంహితం.

    Aduṭṭhacitto bhāseyya, giraṃ saccūpasaṃhitaṃ.

    ౧౦౦.

    100.

    ‘‘మనసా చే పదుట్ఠేన, యో నరో పేక్ఖతే మునిం;

    ‘‘Manasā ce paduṭṭhena, yo naro pekkhate muniṃ;

    విజ్జాచరణసమ్పన్నం, గన్తా సో నిరయం అధో.

    Vijjācaraṇasampannaṃ, gantā so nirayaṃ adho.

    ౧౦౧.

    101.

    ‘‘యే వుడ్ఢే 35 పరిభాసన్తి, ఫరుసూపక్కమా జనా;

    ‘‘Ye vuḍḍhe 36 paribhāsanti, pharusūpakkamā janā;

    అనపచ్చా అదాయాదా, తాలవత్థు 37 భవన్తి తే.

    Anapaccā adāyādā, tālavatthu 38 bhavanti te.

    ౧౦౨.

    102.

    ‘‘యో చ పబ్బజితం హన్తి, కతకిచ్చం మహేసినం;

    ‘‘Yo ca pabbajitaṃ hanti, katakiccaṃ mahesinaṃ;

    స కాళసుత్తే నిరయే, చిరరత్తాయ పచ్చతి.

    Sa kāḷasutte niraye, cirarattāya paccati.

    ౧౦౩.

    103.

    ‘‘యో చ రాజా అధమ్మట్ఠో, రట్ఠవిద్ధంసనో మగో 39;

    ‘‘Yo ca rājā adhammaṭṭho, raṭṭhaviddhaṃsano mago 40;

    తాపయిత్వా జనపదం, తాపనే పేచ్చ పచ్చతి.

    Tāpayitvā janapadaṃ, tāpane pecca paccati.

    ౧౦౪.

    104.

    ‘‘సో చ వస్ససహస్సాని 41, సతం దిబ్బాని పచ్చతి;

    ‘‘So ca vassasahassāni 42, sataṃ dibbāni paccati;

    అచ్చిసఙ్ఘపరేతో సో, దుక్ఖం వేదేతి వేదనం.

    Accisaṅghapareto so, dukkhaṃ vedeti vedanaṃ.

    ౧౦౫.

    105.

    ‘‘తస్స అగ్గిసిఖా కాయా, నిచ్ఛరన్తి పభస్సరా;

    ‘‘Tassa aggisikhā kāyā, niccharanti pabhassarā;

    తేజోభక్ఖస్స గత్తాని, లోమేహి చ 43 నఖేహి చ.

    Tejobhakkhassa gattāni, lomehi ca 44 nakhehi ca.

    ౧౦౬.

    106.

    ‘‘డయ్హమానేన గత్తేన, నిచ్చం సన్తరబాహిరం;

    ‘‘Ḍayhamānena gattena, niccaṃ santarabāhiraṃ;

    దుక్ఖాభితున్నో నదతి, నాగో తుత్తట్టితో 45 యథా.

    Dukkhābhitunno nadati, nāgo tuttaṭṭito 46 yathā.

    ౧౦౭.

    107.

    ‘‘యో లోభా పితరం హన్తి, దోసా వా పురిసాధమో;

    ‘‘Yo lobhā pitaraṃ hanti, dosā vā purisādhamo;

    స కాళసుత్తే నిరయే, చిరరత్తాయ పచ్చతి.

    Sa kāḷasutte niraye, cirarattāya paccati.

    ౧౦౮.

    108.

    ‘‘స తాదిసో పచ్చతి లోహకుమ్భియం, పక్కఞ్చ సత్తీహి హనన్తి నిత్తచం;

    ‘‘Sa tādiso paccati lohakumbhiyaṃ, pakkañca sattīhi hananti nittacaṃ;

    అన్ధం కరిత్వా ముత్తకరీసభక్ఖం, ఖారే నిముజ్జన్తి తథావిధం నరం.

    Andhaṃ karitvā muttakarīsabhakkhaṃ, khāre nimujjanti tathāvidhaṃ naraṃ.

    ౧౦౯.

    109.

    ‘‘తత్తం పక్కుథితమయోగుళఞ్చ 47, దీఘే చ ఫాలే చిరరత్తతాపితే;

    ‘‘Tattaṃ pakkuthitamayoguḷañca 48, dīghe ca phāle cirarattatāpite;

    విక్ఖమ్భమాదాయ విబన్ధ 49 రజ్జుభి, వివటే ముఖే సమ్పవిసన్తి 50 రక్ఖసా.

    Vikkhambhamādāya vibandha 51 rajjubhi, vivaṭe mukhe sampavisanti 52 rakkhasā.

    ౧౧౦.

    110.

    ‘‘సామా చ సోణా సబలా చ గిజ్ఝా, కాకోళసఙ్ఘా చ దిజా అయోముఖా;

    ‘‘Sāmā ca soṇā sabalā ca gijjhā, kākoḷasaṅghā ca dijā ayomukhā;

    సఙ్గమ్మ ఖాదన్తి విప్ఫన్దమానం, జివ్హం విభజ్జ విఘాసం సలోహితం.

    Saṅgamma khādanti vipphandamānaṃ, jivhaṃ vibhajja vighāsaṃ salohitaṃ.

    ౧౧౧.

    111.

    ‘‘తం దడ్ఢతాలం పరిభిన్నగత్తం, నిప్పోథయన్తా అనువిచరన్తి రక్ఖసా;

    ‘‘Taṃ daḍḍhatālaṃ paribhinnagattaṃ, nippothayantā anuvicaranti rakkhasā;

    రతీ హి నేసం దుఖినో పనీతరే, ఏతాదిసస్మిం నిరయే వసన్తి;

    Ratī hi nesaṃ dukhino panītare, etādisasmiṃ niraye vasanti;

    యే కేచి లోకే ఇధ పేత్తిఘాతినో.

    Ye keci loke idha pettighātino.

    ౧౧౨.

    112.

    ‘‘పుత్తో చ మాతరం హన్త్వా, ఇతో గన్త్వా యమక్ఖయం;

    ‘‘Putto ca mātaraṃ hantvā, ito gantvā yamakkhayaṃ;

    భుసమాపజ్జతే దుక్ఖం, అత్తకమ్మఫలూపగో.

    Bhusamāpajjate dukkhaṃ, attakammaphalūpago.

    ౧౧౩.

    113.

    ‘‘అమనుస్సా అతిబలా, హన్తారం జనయన్తియా;

    ‘‘Amanussā atibalā, hantāraṃ janayantiyā;

    అయోమయేహి వాళేహి 53, పీళయన్తి పునప్పునం.

    Ayomayehi vāḷehi 54, pīḷayanti punappunaṃ.

    ౧౧౪.

    114.

    ‘‘తమస్సవం 55 సకా గత్తా, రుహిరం 56 అత్తసమ్భవం;

    ‘‘Tamassavaṃ 57 sakā gattā, ruhiraṃ 58 attasambhavaṃ;

    తమ్బలోహవిలీనంవ, తత్తం పాయేన్తి మత్తిఘం 59.

    Tambalohavilīnaṃva, tattaṃ pāyenti mattighaṃ 60.

    ౧౧౫.

    115.

    ‘‘జిగుచ్ఛం కుణపం పూతిం, దుగ్గన్ధం గూథకద్దమం;

    ‘‘Jigucchaṃ kuṇapaṃ pūtiṃ, duggandhaṃ gūthakaddamaṃ;

    పుబ్బలోహితసఙ్కాసం, రహదమోగయ్హ 61 తిట్ఠతి.

    Pubbalohitasaṅkāsaṃ, rahadamogayha 62 tiṭṭhati.

    ౧౧౬.

    116.

    ‘‘తమేనం కిమయో తత్థ, అతికాయా అయోముఖా;

    ‘‘Tamenaṃ kimayo tattha, atikāyā ayomukhā;

    ఛవిం భేత్వాన 63 ఖాదన్తి, సంగిద్ధా 64 మంసలోహితే.

    Chaviṃ bhetvāna 65 khādanti, saṃgiddhā 66 maṃsalohite.

    ౧౧౭.

    117.

    ‘‘సో చ తం నిరయం పత్తో, నిముగ్గో సతపోరిసం;

    ‘‘So ca taṃ nirayaṃ patto, nimuggo sataporisaṃ;

    పూతికం కుణపం వాతి, సమన్తా సతయోజనం.

    Pūtikaṃ kuṇapaṃ vāti, samantā satayojanaṃ.

    ౧౧౮.

    118.

    ‘‘చక్ఖుమాపి హి చక్ఖూహి, తేన గన్ధేన జీయతి;

    ‘‘Cakkhumāpi hi cakkhūhi, tena gandhena jīyati;

    ఏతాదిసం బ్రహ్మదత్త, మాతుఘో లభతే దుఖం.

    Etādisaṃ brahmadatta, mātugho labhate dukhaṃ.

    ౧౧౯.

    119.

    ‘‘ఖురధారమనుక్కమ్మ, తిక్ఖం దురభిసమ్భవం;

    ‘‘Khuradhāramanukkamma, tikkhaṃ durabhisambhavaṃ;

    పతన్తి గబ్భపాతియో 67, దుగ్గం వేతరణిం 68 నదిం.

    Patanti gabbhapātiyo 69, duggaṃ vetaraṇiṃ 70 nadiṃ.

    ౧౨౦.

    120.

    ‘‘అయోమయా సిమ్బలియో, సోళసఙ్గులకణ్టకా;

    ‘‘Ayomayā simbaliyo, soḷasaṅgulakaṇṭakā;

    ఉభతో అభిలమ్బన్తి, దుగ్గం వేతరణిం 71 నదిం.

    Ubhato abhilambanti, duggaṃ vetaraṇiṃ 72 nadiṃ.

    ౧౨౧.

    121.

    ‘‘తే అచ్చిమన్తో తిట్ఠన్తి, అగ్గిక్ఖన్ధావ ఆరకా;

    ‘‘Te accimanto tiṭṭhanti, aggikkhandhāva ārakā;

    ఆదిత్తా జాతవేదేన, ఉద్ధం యోజనముగ్గతా.

    Ādittā jātavedena, uddhaṃ yojanamuggatā.

    ౧౨౨.

    122.

    ‘‘ఏతే వజన్తి 73 నిరయే, తత్తే తిఖిణకణ్టకే;

    ‘‘Ete vajanti 74 niraye, tatte tikhiṇakaṇṭake;

    నారియో చ అతిచారా 75, నరా చ పరదారగూ.

    Nāriyo ca aticārā 76, narā ca paradāragū.

    ౧౨౩.

    123.

    ‘‘తే పతన్తి అధోక్ఖన్ధా, వివత్తా విహతా పుథూ;

    ‘‘Te patanti adhokkhandhā, vivattā vihatā puthū;

    సయన్తి వినివిద్ధఙ్గా, దీఘం జగ్గన్తి సబ్బదా 77.

    Sayanti vinividdhaṅgā, dīghaṃ jagganti sabbadā 78.

    ౧౨౪.

    124.

    ‘‘తతో రత్యా వివసానే 79, మహతిం పబ్బతూపమం;

    ‘‘Tato ratyā vivasāne 80, mahatiṃ pabbatūpamaṃ;

    లోహకుమ్భిం పవజ్జన్తి, తత్తం అగ్గిసమూదకం.

    Lohakumbhiṃ pavajjanti, tattaṃ aggisamūdakaṃ.

    ౧౨౫.

    125.

    ‘‘ఏవం దివా చ రత్తో చ, దుస్సీలా మోహపారుతా;

    ‘‘Evaṃ divā ca ratto ca, dussīlā mohapārutā;

    అనుభోన్తి సకం కమ్మం, పుబ్బే దుక్కటమత్తనో.

    Anubhonti sakaṃ kammaṃ, pubbe dukkaṭamattano.

    ౧౨౬.

    126.

    ‘‘యా చ భరియా ధనక్కీతా, సామికం అతిమఞ్ఞతి;

    ‘‘Yā ca bhariyā dhanakkītā, sāmikaṃ atimaññati;

    సస్సుం వా ససురం వాపి, జేట్ఠం వాపి ననన్దరం 81.

    Sassuṃ vā sasuraṃ vāpi, jeṭṭhaṃ vāpi nanandaraṃ 82.

    ౧౨౭.

    127.

    ‘‘తస్సా వఙ్కేన జివ్హగ్గం, నిబ్బహన్తి సబన్ధనం;

    ‘‘Tassā vaṅkena jivhaggaṃ, nibbahanti sabandhanaṃ;

    స బ్యామమత్తం కిమినం, జివ్హం పస్సతి అత్తని 83;

    Sa byāmamattaṃ kiminaṃ, jivhaṃ passati attani 84;

    విఞ్ఞాపేతుం న సక్కోతి, తాపనే పేచ్చ పచ్చతి.

    Viññāpetuṃ na sakkoti, tāpane pecca paccati.

    ౧౨౮.

    128.

    ‘‘ఓరబ్భికా సూకరికా, మచ్ఛికా మిగబన్ధకా;

    ‘‘Orabbhikā sūkarikā, macchikā migabandhakā;

    చోరా గోఘాతకా లుద్దా, అవణ్ణే వణ్ణకారకా.

    Corā goghātakā luddā, avaṇṇe vaṇṇakārakā.

    ౧౨౯.

    129.

    ‘‘సత్తీహి లోహకూటేహి, నేత్తింసేహి ఉసూహి చ;

    ‘‘Sattīhi lohakūṭehi, nettiṃsehi usūhi ca;

    హఞ్ఞమానా ఖారనదిం, పపతన్తి 85 అవంసిరా.

    Haññamānā khāranadiṃ, papatanti 86 avaṃsirā.

    ౧౩౦.

    130.

    ‘‘సాయం పాతో కూటకారీ, అయోకూటేహి హఞ్ఞతి;

    ‘‘Sāyaṃ pāto kūṭakārī, ayokūṭehi haññati;

    తతో వన్తం దురత్తానం, పరేసం భుఞ్జరే 87 సదా.

    Tato vantaṃ durattānaṃ, paresaṃ bhuñjare 88 sadā.

    ౧౩౧.

    131.

    ‘‘ధఙ్కా భేరణ్డకా 89 గిజ్ఝా, కాకోళా చ అయోముఖా;

    ‘‘Dhaṅkā bheraṇḍakā 90 gijjhā, kākoḷā ca ayomukhā;

    విప్ఫన్దమానం ఖాదన్తి, నరం కిబ్బిసకారకం 91.

    Vipphandamānaṃ khādanti, naraṃ kibbisakārakaṃ 92.

    ౧౩౨.

    132.

    ‘‘యే మిగేన మిగం హన్తి, పక్ఖిం వా పన పక్ఖినా;

    ‘‘Ye migena migaṃ hanti, pakkhiṃ vā pana pakkhinā;

    అసన్తో రజసా ఛన్నా, గన్తా 93 తే నిరయుస్సదం 94.

    Asanto rajasā channā, gantā 95 te nirayussadaṃ 96.

    ౧౩౩.

    133.

    ‘‘సన్తో చ 97 ఉద్ధం గచ్ఛన్తి, సుచిణ్ణేనిధ కమ్మునా;

    ‘‘Santo ca 98 uddhaṃ gacchanti, suciṇṇenidha kammunā;

    సుచిణ్ణస్స ఫలం పస్స, సఇన్దా 99 దేవా సబ్రహ్మకా.

    Suciṇṇassa phalaṃ passa, saindā 100 devā sabrahmakā.

    ౧౩౪.

    134.

    ‘‘తం తం బ్రూమి మహారాజ, ధమ్మం రట్ఠపతీ చర;

    ‘‘Taṃ taṃ brūmi mahārāja, dhammaṃ raṭṭhapatī cara;

    తథా 101 రాజ చరాహి ధమ్మం, యథా తం సుచిణ్ణం నానుతప్పేయ్య పచ్ఛా’’తి.

    Tathā 102 rāja carāhi dhammaṃ, yathā taṃ suciṇṇaṃ nānutappeyya pacchā’’ti.

    సంకిచ్చజాతకం దుతియం.

    Saṃkiccajātakaṃ dutiyaṃ.

    సట్ఠినిపాతం నిట్ఠితం.

    Saṭṭhinipātaṃ niṭṭhitaṃ.

    తస్సుద్దానం –

    Tassuddānaṃ –

    అథ సట్ఠినిపాతమ్హి, సుణాథ మమ భాసితం;

    Atha saṭṭhinipātamhi, suṇātha mama bhāsitaṃ;

    జాతకసవ్హయనో పవరో, సోణకఅరిన్దమసవ్హయనో;

    Jātakasavhayano pavaro, soṇakaarindamasavhayano;

    తథా వుత్తరథేసభకిచ్చవరోతి.

    Tathā vuttarathesabhakiccavaroti.







    Footnotes:
    1. పరిబ్బూళ్హో (సీ॰ పీ॰)
    2. paribbūḷho (sī. pī.)
    3. వా ళవీజనీ (సీ॰ పీ॰)
    4. vā ḷavījanī (sī. pī.)
    5. పుచ్ఛామి (సీ॰ పీ॰)
    6. pucchāmi (sī. pī.)
    7. పురక్ఖితం (క॰)
    8. purakkhitaṃ (ka.)
    9. సఙ్ఖాటో (స్యా॰ క॰)
    10. saṅkhāṭo (syā. ka.)
    11. తపనో (సీ॰ పీ॰)
    12. tapano (sī. pī.)
    13. కదరియతపనా (సీ॰ పీ॰)
    14. అచ్చిమన్తా (పీ॰)
    15. kadariyatapanā (sī. pī.)
    16. accimantā (pī.)
    17. ఫరిత్వా (అ॰ ని॰ ౩.౩౬; పే॰ వ॰ ౭౧)
    18. pharitvā (a. ni. 3.36; pe. va. 71)
    19. పిథియ్యతి (సీ॰), పిథియ్యరే (స్యా॰), పిథీయరే (పీ॰)
    20. pithiyyati (sī.), pithiyyare (syā.), pithīyare (pī.)
    21. సమూలో (క॰)
    22. samūlo (ka.)
    23. మేజ్ఝో (క॰)
    24. mejjho (ka.)
    25. వేణ్హుయో (సీ॰ పీ॰), పిణ్హయో (?)
    26. veṇhuyo (sī. pī.), piṇhayo (?)
    27. అఞ్ఞమఞ్ఞం (సీ॰ పీ॰)
    28. ముసలే (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    29. యమసాదనం (పీ॰)
    30. aññamaññaṃ (sī. pī.)
    31. musale (sī. syā. pī.)
    32. yamasādanaṃ (pī.)
    33. పఠవిం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    34. paṭhaviṃ (sī. syā. pī.)
    35. వద్ధే (క॰)
    36. vaddhe (ka.)
    37. తాలవత్థూ (స్యా॰), తాలావత్థు (పీ॰)
    38. tālavatthū (syā.), tālāvatthu (pī.)
    39. చుతో (సీ॰)
    40. cuto (sī.)
    41. వస్ససహస్సానం (సీ॰ స్యా॰)
    42. vassasahassānaṃ (sī. syā.)
    43. లోమగ్గేహి చ (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    44. lomaggehi ca (sī. syā. pī.)
    45. తుత్తద్దితో (సీ॰)
    46. tuttaddito (sī.)
    47. పక్కుధితమయోగుళఞ్చ (క॰)
    48. pakkudhitamayoguḷañca (ka.)
    49. విబద్ధ (సీ॰), విభజ్జ (స్యా॰ పీ॰)
    50. సంచవన్తి (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    51. vibaddha (sī.), vibhajja (syā. pī.)
    52. saṃcavanti (sī. syā. pī.)
    53. ఫాలేహి (పీ॰)
    54. phālehi (pī.)
    55. తం పస్సవం (సీ॰ స్యా॰), తం పస్సుతం (పీ॰)
    56. రుధిరం (సీ॰ స్యా॰)
    57. taṃ passavaṃ (sī. syā.), taṃ passutaṃ (pī.)
    58. rudhiraṃ (sī. syā.)
    59. మత్తియం (సీ॰)
    60. mattiyaṃ (sī.)
    61. రహదోగ్గయ్హ (క॰)
    62. rahadoggayha (ka.)
    63. ఛేత్వాన (సీ॰ పీ॰)
    64. పగిద్ధా (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    65. chetvāna (sī. pī.)
    66. pagiddhā (sī. syā. pī.)
    67. గబ్భపాతినియో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    68. వేత్తరణిం (స్యా॰ క॰)
    69. gabbhapātiniyo (sī. syā. pī.)
    70. vettaraṇiṃ (syā. ka.)
    71. వేత్తరణిం (స్యా॰ క॰)
    72. vettaraṇiṃ (syā. ka.)
    73. సజన్తి (సీ॰ పీ॰), పజ్జన్తి (స్యా॰)
    74. sajanti (sī. pī.), pajjanti (syā.)
    75. అతిచారినియో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    76. aticāriniyo (sī. syā. pī.)
    77. సంవరిం (సీ॰ పీ॰)
    78. saṃvariṃ (sī. pī.)
    79. వివసనే (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    80. vivasane (sī. syā. pī.)
    81. ననన్దనం (స్యా॰ క॰)
    82. nanandanaṃ (syā. ka.)
    83. అత్తనో (సీ॰ స్యా॰)
    84. attano (sī. syā.)
    85. సమ్పతన్తి (క॰)
    86. sampatanti (ka.)
    87. భుఞ్జతే (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    88. bhuñjate (sī. syā. pī.)
    89. భేదణ్డకా (క॰)
    90. bhedaṇḍakā (ka.)
    91. కిబ్బిసకారినం (పీ॰)
    92. kibbisakārinaṃ (pī.)
    93. గతా (క॰)
    94. నిరయం అధో (పీ॰)
    95. gatā (ka.)
    96. nirayaṃ adho (pī.)
    97. సన్తోవ (స్యా॰)
    98. santova (syā.)
    99. సహిన్దా (సీ॰)
    100. sahindā (sī.)
    101. తథా తథా (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    102. tathā tathā (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౩౦] ౨. సంకిచ్చజాతకవణ్ణనా • [530] 2. Saṃkiccajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact