| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૧૧. સમ્પક્ખન્દનલક્ખણસદ્ધાપઞ્હો
11. Sampakkhandanalakkhaṇasaddhāpañho
૧૧. ‘‘કથં , ભન્તે, સમ્પક્ખન્દનલક્ખણા સદ્ધા’’તિ,? ‘‘યથા, મહારાજ, યોગાવચરો અઞ્ઞેસં ચિત્તં વિમુત્તં પસ્સિત્વા સોતાપત્તિફલે વા સકદાગામિફલે વા અનાગામિફલે વા અરહત્તે વા સમ્પક્ખન્દતિ યોગં કરોતિ અપ્પત્તસ્સ પત્તિયા અનધિગતસ્સ અધિગમાય અસચ્છિકતસ્સ સચ્છિકિરિયાય. એવં ખો, મહારાજ, સમ્પક્ખન્દનલક્ખણા સદ્ધા’’તિ.
11. ‘‘Kathaṃ , bhante, sampakkhandanalakkhaṇā saddhā’’ti,? ‘‘Yathā, mahārāja, yogāvacaro aññesaṃ cittaṃ vimuttaṃ passitvā sotāpattiphale vā sakadāgāmiphale vā anāgāmiphale vā arahatte vā sampakkhandati yogaṃ karoti appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Evaṃ kho, mahārāja, sampakkhandanalakkhaṇā saddhā’’ti.
‘‘ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘યથા, મહારાજ, ઉપરિપબ્બતે મહામેઘો અભિપ્પવસ્સેય્ય, તં ઉદકં યથાનિન્નં પવત્તમાનં પબ્બતકન્દરપદરસાખા પરિપૂરેત્વા નદિં પરિપૂરેય્ય, સા ઉભતો કૂલાનિ સંવિસ્સન્દન્તી ગચ્છેય્ય, અથ મહાજનકાયો આગન્ત્વા તસ્સા નદિયા ઉત્તાનતં વા ગમ્ભીરતં વા અજાનન્તો ભીતો વિત્થતો તીરે તિટ્ઠેય્ય, અથઞ્ઞતરો પુરિસો આગન્ત્વા અત્તનો થામઞ્ચ બલઞ્ચ સમ્પસ્સન્તો ગાળ્હં કચ્છં બન્ધિત્વા પક્ખન્દિત્વા તરેય્ય, તં તિણ્ણં પસ્સિત્વા મહાજનકાયોપિ તરેય્ય. એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગાવચરો અઞ્ઞેસં ચિત્તં વિમુત્તં પસ્સિત્વા સોતાપત્તિફલે વા સકદાગામિફલે વા અનાગામિફલે વા અરહત્તે વા સમ્પક્ખન્દતિ યોગં કરોતિ અપ્પત્તસ્સ પત્તિયા અનધિગતસ્સ અધિગમાય અસચ્છિકતસ્સ સચ્છિકિરિયાય. એવં ખો, મહારાજ, સમ્પક્ખન્દનલક્ખણા સદ્ધાતિ. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, ભગવતા સંયુત્તનિકાયવરે –
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, uparipabbate mahāmegho abhippavasseyya, taṃ udakaṃ yathāninnaṃ pavattamānaṃ pabbatakandarapadarasākhā paripūretvā nadiṃ paripūreyya, sā ubhato kūlāni saṃvissandantī gaccheyya, atha mahājanakāyo āgantvā tassā nadiyā uttānataṃ vā gambhīrataṃ vā ajānanto bhīto vitthato tīre tiṭṭheyya, athaññataro puriso āgantvā attano thāmañca balañca sampassanto gāḷhaṃ kacchaṃ bandhitvā pakkhanditvā tareyya, taṃ tiṇṇaṃ passitvā mahājanakāyopi tareyya. Evameva kho, mahārāja, yogāvacaro aññesaṃ cittaṃ vimuttaṃ passitvā sotāpattiphale vā sakadāgāmiphale vā anāgāmiphale vā arahatte vā sampakkhandati yogaṃ karoti appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Evaṃ kho, mahārāja, sampakkhandanalakkhaṇā saddhāti. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā saṃyuttanikāyavare –
‘‘‘સદ્ધાય તરતી ઓઘં, અપ્પમાદેન અણ્ણવં;
‘‘‘Saddhāya taratī oghaṃ, appamādena aṇṇavaṃ;
વીરિયેન દુક્ખમચ્ચેતિ, પઞ્ઞાય પરિસુજ્ઝતી’’’તિ 1.
Vīriyena dukkhamacceti, paññāya parisujjhatī’’’ti 2.
‘‘કલ્લોસિ, ભન્તે નાગસેના’’તિ.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
સમ્પક્ખન્દનલક્ખણસદ્ધાપઞ્હો એકાદસમો.
Sampakkhandanalakkhaṇasaddhāpañho ekādasamo.
Footnotes:
