Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દીઘનિકાય • Dīghanikāya

    ૫. સમ્પસાદનીયસુત્તં

    5. Sampasādanīyasuttaṃ

    સારિપુત્તસીહનાદો

    Sāriputtasīhanādo

    ૧૪૧. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા નાળન્દાયં વિહરતિ પાવારિકમ્બવને. અથ ખો આયસ્મા સારિપુત્તો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા સારિપુત્તો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘એવંપસન્નો અહં, ભન્તે, ભગવતિ, ન ચાહુ ન ચ ભવિસ્સતિ ન ચેતરહિ વિજ્જતિ અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો યદિદં સમ્બોધિય’’ન્તિ.

    141. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati, na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’’nti.

    ૧૪૨. ‘‘ઉળારા ખો તે અયં, સારિપુત્ત, આસભી વાચા ભાસિતા, એકંસો ગહિતો, સીહનાદો નદિતો – ‘એવંપસન્નો અહં, ભન્તે, ભગવતિ; ન ચાહુ ન ચ ભવિસ્સતિ ન ચેતરહિ વિજ્જતિ અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો યદિદં સમ્બોધિય’ન્તિ. કિં તે 1, સારિપુત્ત, યે તે અહેસું અતીતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા, સબ્બે તે ભગવન્તો ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ વિદિતા – ‘એવંસીલા તે ભગવન્તો અહેસું ઇતિપિ, એવંધમ્મા તે ભગવન્તો અહેસું ઇતિપિ , એવંપઞ્ઞા તે ભગવન્તો અહેસું ઇતિપિ, એવંવિહારી તે ભગવન્તો અહેસું ઇતિપિ, એવંવિમુત્તા તે ભગવન્તો અહેસું ઇતિપી’’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.

    142. ‘‘Uḷārā kho te ayaṃ, sāriputta, āsabhī vācā bhāsitā, ekaṃso gahito, sīhanādo nadito – ‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati; na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’nti. Kiṃ te 2, sāriputta, ye te ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto cetasā ceto paricca viditā – ‘evaṃsīlā te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃdhammā te bhagavanto ahesuṃ itipi , evaṃpaññā te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃvihārī te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘કિં પન તે 3, સારિપુત્ત, યે તે ભવિસ્સન્તિ અનાગતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા , સબ્બે તે ભગવન્તો ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ વિદિતા, `એવંસીલા તે ભગવન્તો ભવિસ્સન્તિ ઇતિપિ, એવંધમ્મા…પે॰… એવંપઞ્ઞા… એવંવિહારી… એવંવિમુત્તા તે ભગવન્તો ભવિસ્સન્તિ ઇતિપી’’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.

    ‘‘Kiṃ pana te 4, sāriputta, ye te bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā , sabbe te bhagavanto cetasā ceto paricca viditā, `evaṃsīlā te bhagavanto bhavissanti itipi, evaṃdhammā…pe… evaṃpaññā… evaṃvihārī… evaṃvimuttā te bhagavanto bhavissanti itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘કિં પન તે 5, સારિપુત્ત, અહં એતરહિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ વિદિતો – ‘એવંસીલો ભગવા ઇતિપિ, એવંધમ્મો…પે॰… એવંપઞ્ઞો … એવંવિહારી… એવંવિમુત્તો ભગવા ઇતિપી’’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.

    ‘‘Kiṃ pana te 6, sāriputta, ahaṃ etarahi arahaṃ sammāsambuddho cetasā ceto paricca vidito – ‘evaṃsīlo bhagavā itipi, evaṃdhammo…pe… evaṃpañño … evaṃvihārī… evaṃvimutto bhagavā itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘એત્થ ચ હિ તે, સારિપુત્ત, અતીતાનાગતપચ્ચુપ્પન્નેસુ અરહન્તેસુ સમ્માસમ્બુદ્ધેસુ ચેતોપરિયઞાણં નત્થિ. અથ કિં ચરહિ તે અયં, સારિપુત્ત, ઉળારા આસભી વાચા ભાસિતા, એકંસો ગહિતો, સીહનાદો નદિતો – ‘એવંપસન્નો અહં, ભન્તે, ભગવતિ, ન ચાહુ ન ચ ભવિસ્સતિ ન ચેતરહિ વિજ્જતિ અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો યદિદં સમ્બોધિય’’’ન્તિ?

    ‘‘Ettha ca hi te, sāriputta, atītānāgatapaccuppannesu arahantesu sammāsambuddhesu cetopariyañāṇaṃ natthi. Atha kiṃ carahi te ayaṃ, sāriputta, uḷārā āsabhī vācā bhāsitā, ekaṃso gahito, sīhanādo nadito – ‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati, na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’’’nti?

    ૧૪૩. ‘‘ન ખો મે 7, ભન્તે, અતીતાનાગતપચ્ચુપ્પન્નેસુ અરહન્તેસુ સમ્માસમ્બુદ્ધેસુ ચેતોપરિયઞાણં અત્થિ. અપિ ચ, મે 8 ધમ્મન્વયો વિદિતો. સેય્યથાપિ, ભન્તે , રઞ્ઞો પચ્ચન્તિમં નગરં દળ્હુદ્ધાપં 9 દળ્હપાકારતોરણં એકદ્વારં. તત્રસ્સ દોવારિકો પણ્ડિતો બ્યત્તો મેધાવી અઞ્ઞાતાનં નિવારેતા, ઞાતાનં પવેસેતા. સો તસ્સ નગરસ્સ સમન્તા અનુપરિયાયપથં અનુક્કમમાનો ન પસ્સેય્ય પાકારસન્ધિં વા પાકારવિવરં વા અન્તમસો બિળારનિક્ખમનમત્તમ્પિ. તસ્સ એવમસ્સ – ‘યે ખો કેચિ ઓળારિકા પાણા ઇમં નગરં પવિસન્તિ વા નિક્ખમન્તિ વા, સબ્બે તે ઇમિનાવ દ્વારેન પવિસન્તિ વા નિક્ખમન્તિ વા’તિ. એવમેવ ખો મે, ભન્તે, ધમ્મન્વયો વિદિતો. યે તે, ભન્તે, અહેસું અતીતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા, સબ્બે તે ભગવન્તો પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તા, સત્ત સમ્બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા અનુત્તરં સમ્માસમ્બોધિં અભિસમ્બુજ્ઝિંસુ. યેપિ તે, ભન્તે, ભવિસ્સન્તિ અનાગતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા, સબ્બે તે ભગવન્તો પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તા, સત્ત સમ્બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા અનુત્તરં સમ્માસમ્બોધિં અભિસમ્બુજ્ઝિસ્સન્તિ. ભગવાપિ, ભન્તે, એતરહિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તો સત્ત સમ્બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા અનુત્તરં સમ્માસમ્બોધિં અભિસમ્બુદ્ધો.

    143. ‘‘Na kho me 10, bhante, atītānāgatapaccuppannesu arahantesu sammāsambuddhesu cetopariyañāṇaṃ atthi. Api ca, me 11 dhammanvayo vidito. Seyyathāpi, bhante , rañño paccantimaṃ nagaraṃ daḷhuddhāpaṃ 12 daḷhapākāratoraṇaṃ ekadvāraṃ. Tatrassa dovāriko paṇḍito byatto medhāvī aññātānaṃ nivāretā, ñātānaṃ pavesetā. So tassa nagarassa samantā anupariyāyapathaṃ anukkamamāno na passeyya pākārasandhiṃ vā pākāravivaraṃ vā antamaso biḷāranikkhamanamattampi. Tassa evamassa – ‘ye kho keci oḷārikā pāṇā imaṃ nagaraṃ pavisanti vā nikkhamanti vā, sabbe te imināva dvārena pavisanti vā nikkhamanti vā’ti. Evameva kho me, bhante, dhammanvayo vidito. Ye te, bhante, ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā, satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhiṃsu. Yepi te, bhante, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā, satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhissanti. Bhagavāpi, bhante, etarahi arahaṃ sammāsambuddho pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho.

    ૧૪૪. ‘‘ઇધાહં, ભન્તે, યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિં ધમ્મસ્સવનાય. તસ્સ મે, ભન્તે, ભગવા ધમ્મં દેસેતિ ઉત્તરુત્તરં પણીતપણીતં કણ્હસુક્કસપ્પટિભાગં. યથા યથા મે, ભન્તે, ભગવા ધમ્મં દેસેસિ ઉત્તરુત્તરં પણીતપણીતં કણ્હસુક્કસપ્પટિભાગં, તથા તથાહં તસ્મિં ધમ્મે અભિઞ્ઞા ઇધેકચ્ચં ધમ્મં ધમ્મેસુ નિટ્ઠમગમં; સત્થરિ પસીદિં – ‘સમ્માસમ્બુદ્ધો ભગવા, સ્વાક્ખાતો ભગવતા ધમ્મો, સુપ્પટિપન્નો સાવકસઙ્ઘો’તિ.

    144. ‘‘Idhāhaṃ, bhante, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ dhammassavanāya. Tassa me, bhante, bhagavā dhammaṃ deseti uttaruttaraṃ paṇītapaṇītaṃ kaṇhasukkasappaṭibhāgaṃ. Yathā yathā me, bhante, bhagavā dhammaṃ desesi uttaruttaraṃ paṇītapaṇītaṃ kaṇhasukkasappaṭibhāgaṃ, tathā tathāhaṃ tasmiṃ dhamme abhiññā idhekaccaṃ dhammaṃ dhammesu niṭṭhamagamaṃ; satthari pasīdiṃ – ‘sammāsambuddho bhagavā, svākkhāto bhagavatā dhammo, suppaṭipanno sāvakasaṅgho’ti.

    કુસલધમ્મદેસના

    Kusaladhammadesanā

    ૧૪૫. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ કુસલેસુ ધમ્મેસુ. તત્રિમે કુસલા ધમ્મા સેય્યથિદં, ચત્તારો સતિપટ્ઠાના, ચત્તારો સમ્મપ્પધાના, ચત્તારો ઇદ્ધિપાદા, પઞ્ચિન્દ્રિયાનિ, પઞ્ચ બલાનિ, સત્ત બોજ્ઝઙ્ગા, અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગો. ઇધ, ભન્તે, ભિક્ખુ આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, કુસલેસુ ધમ્મેસુ. તં ભગવા અસેસમભિજાનાતિ, તં ભગવતો અસેસમભિજાનતો ઉત્તરિ અભિઞ્ઞેય્યં નત્થિ, યદભિજાનં અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો અસ્સ, યદિદં કુસલેસુ ધમ્મેસુ.

    145. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti kusalesu dhammesu. Tatrime kusalā dhammā seyyathidaṃ, cattāro satipaṭṭhānā, cattāro sammappadhānā, cattāro iddhipādā, pañcindriyāni, pañca balāni, satta bojjhaṅgā, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Idha, bhante, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Etadānuttariyaṃ, bhante, kusalesu dhammesu. Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa, yadidaṃ kusalesu dhammesu.

    આયતનપણ્ણત્તિદેસના

    Āyatanapaṇṇattidesanā

    ૧૪૬. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ આયતનપણ્ણત્તીસુ. છયિમાનિ, ભન્તે, અજ્ઝત્તિકબાહિરાનિ આયતનાનિ. ચક્ખુઞ્ચેવ રૂપા 13 ચ, સોતઞ્ચેવ સદ્દા ચ, ઘાનઞ્ચેવ ગન્ધા ચ, જિવ્હા ચેવ રસા ચ, કાયો ચેવ ફોટ્ઠબ્બા ચ, મનો ચેવ ધમ્મા ચ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, આયતનપણ્ણત્તીસુ. તં ભગવા અસેસમભિજાનાતિ, તં ભગવતો અસેસમભિજાનતો ઉત્તરિ અભિઞ્ઞેય્યં નત્થિ, યદભિજાનં અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો અસ્સ યદિદં આયતનપણ્ણત્તીસુ.

    146. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti āyatanapaṇṇattīsu. Chayimāni, bhante, ajjhattikabāhirāni āyatanāni. Cakkhuñceva rūpā 14 ca, sotañceva saddā ca, ghānañceva gandhā ca, jivhā ceva rasā ca, kāyo ceva phoṭṭhabbā ca, mano ceva dhammā ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, āyatanapaṇṇattīsu. Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa yadidaṃ āyatanapaṇṇattīsu.

    ગબ્ભાવક્કન્તિદેસના

    Gabbhāvakkantidesanā

    ૧૪૭. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ ગબ્ભાવક્કન્તીસુ. ચતસ્સો ઇમા, ભન્તે, ગબ્ભાવક્કન્તિયો. ઇધ , ભન્તે, એકચ્ચો અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિં ઓક્કમતિ; અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિસ્મિં ઠાતિ; અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિમ્હા નિક્ખમતિ. અયં પઠમા ગબ્ભાવક્કન્તિ.

    147. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti gabbhāvakkantīsu. Catasso imā, bhante, gabbhāvakkantiyo. Idha , bhante, ekacco asampajāno mātukucchiṃ okkamati; asampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ paṭhamā gabbhāvakkanti.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમ્પજાનો માતુકુચ્છિં ઓક્કમતિ; અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિસ્મિં ઠાતિ; અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિમ્હા નિક્ખમતિ. અયં દુતિયા ગબ્ભાવક્કન્તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; asampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ dutiyā gabbhāvakkanti.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમ્પજાનો માતુકુચ્છિં ઓક્કમતિ; સમ્પજાનો માતુકુચ્છિસ્મિં ઠાતિ; અસમ્પજાનો માતુકુચ્છિમ્હા નિક્ખમતિ. અયં તતિયા ગબ્ભાવક્કન્તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; sampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ tatiyā gabbhāvakkanti.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમ્પજાનો માતુકુચ્છિં ઓક્કમતિ; સમ્પજાનો માતુકુચ્છિસ્મિં ઠાતિ; સમ્પજાનો માતુકુચ્છિમ્હા નિક્ખમતિ. અયં ચતુત્થા ગબ્ભાવક્કન્તિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, ગબ્ભાવક્કન્તીસુ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; sampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; sampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ catutthā gabbhāvakkanti. Etadānuttariyaṃ, bhante, gabbhāvakkantīsu.

    આદેસનવિધાદેસના

    Ādesanavidhādesanā

    ૧૪૮. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ આદેસનવિધાસુ. ચતસ્સો ઇમા, ભન્તે, આદેસનવિધા. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો નિમિત્તેન આદિસતિ – ‘એવમ્પિ તે મનો, ઇત્થમ્પિ તે મનો, ઇતિપિ તે ચિત્ત’ન્તિ. સો બહું ચેપિ આદિસતિ, તથેવ તં હોતિ, નો અઞ્ઞથા. અયં પઠમા આદેસનવિધા.

    148. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti ādesanavidhāsu. Catasso imā, bhante, ādesanavidhā. Idha, bhante, ekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ paṭhamā ādesanavidhā.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો ન હેવ ખો નિમિત્તેન આદિસતિ. અપિ ચ ખો મનુસ્સાનં વા અમનુસ્સાનં વા દેવતાનં વા સદ્દં સુત્વા આદિસતિ – ‘એવમ્પિ તે મનો, ઇત્થમ્પિ તે મનો, ઇતિપિ તે ચિત્ત’ન્તિ. સો બહું ચેપિ આદિસતિ, તથેવ તં હોતિ, નો અઞ્ઞથા. અયં દુતિયા આદેસનવિધા.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati. Api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ dutiyā ādesanavidhā.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો ન હેવ ખો નિમિત્તેન આદિસતિ, નાપિ મનુસ્સાનં વા અમનુસ્સાનં વા દેવતાનં વા સદ્દં સુત્વા આદિસતિ. અપિ ચ ખો વિતક્કયતો વિચારયતો વિતક્કવિપ્ફારસદ્દં સુત્વા આદિસતિ – ‘એવમ્પિ તે મનો, ઇત્થમ્પિ તે મનો, ઇતિપિ તે ચિત્ત’ન્તિ. સો બહું ચેપિ આદિસતિ, તથેવ તં હોતિ, નો અઞ્ઞથા. અયં તતિયા આદેસનવિધા.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati, nāpi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati. Api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ tatiyā ādesanavidhā.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો ન હેવ ખો નિમિત્તેન આદિસતિ, નાપિ મનુસ્સાનં વા અમનુસ્સાનં વા દેવતાનં વા સદ્દં સુત્વા આદિસતિ, નાપિ વિતક્કયતો વિચારયતો વિતક્કવિપ્ફારસદ્દં સુત્વા આદિસતિ. અપિ ચ ખો અવિતક્કં અવિચારં સમાધિં સમાપન્નસ્સ 15 ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનાતિ – ‘યથા ઇમસ્સ ભોતો મનોસઙ્ખારા પણિહિતા. તથા ઇમસ્સ ચિત્તસ્સ અનન્તરા ઇમં નામ વિતક્કં વિતક્કેસ્સતી’તિ. સો બહું ચેપિ આદિસતિ, તથેવ તં હોતિ, નો અઞ્ઞથા. અયં ચતુત્થા આદેસનવિધા. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, આદેસનવિધાસુ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati, nāpi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, nāpi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati. Api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa 16 cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā. Tathā imassa cittassa anantarā imaṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ catutthā ādesanavidhā. Etadānuttariyaṃ, bhante, ādesanavidhāsu.

    દસ્સનસમાપત્તિદેસના

    Dassanasamāpattidesanā

    ૧૪૯. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ દસ્સનસમાપત્તીસુ. ચતસ્સો ઇમા, ભન્તે, દસ્સનસમાપત્તિયો. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય પધાનમન્વાય અનુયોગમન્વાય અપ્પમાદમન્વાય સમ્મામનસિકારમન્વાય તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે ઇમમેવ કાયં ઉદ્ધં પાદતલા અધો કેસમત્થકા તચપરિયન્તં પૂરં નાનપ્પકારસ્સ અસુચિનો પચ્ચવેક્ખતિ – ‘અત્થિ ઇમસ્મિં કાયે કેસા લોમા નખા દન્તા તચો મંસં ન્હારુ અટ્ઠિ અટ્ઠિમિઞ્જં વક્કં હદયં યકનં કિલોમકં પિહકં પપ્ફાસં અન્તં અન્તગુણં ઉદરિયં કરીસં પિત્તં સેમ્હં પુબ્બો લોહિતં સેદો મેદો અસ્સુ વસા ખેળો સિઙ્ઘાનિકા લસિકા મુત્ત’ન્તિ. અયં પઠમા દસ્સનસમાપત્તિ.

    149. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti dassanasamāpattīsu. Catasso imā, bhante, dassanasamāpattiyo. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghānikā lasikā mutta’nti. Ayaṃ paṭhamā dassanasamāpatti.

    ‘‘પુન ચપરં , ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે ઇમમેવ કાયં ઉદ્ધં પાદતલા અધો કેસમત્થકા તચપરિયન્તં પૂરં નાનપ્પકારસ્સ અસુચિનો પચ્ચવેક્ખતિ – ‘અત્થિ ઇમસ્મિં કાયે કેસા લોમા…પે॰… લસિકા મુત્ત’ન્તિ. અતિક્કમ્મ ચ પુરિસસ્સ છવિમંસલોહિતં અટ્ઠિં પચ્ચવેક્ખતિ. અયં દુતિયા દસ્સનસમાપત્તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ , bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Ayaṃ dutiyā dassanasamāpatti.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે ઇમમેવ કાયં ઉદ્ધં પાદતલા અધો કેસમત્થકા તચપરિયન્તં પૂરં નાનપ્પકારસ્સ અસુચિનો પચ્ચવેક્ખતિ – ‘અત્થિ ઇમસ્મિં કાયે કેસા લોમા…પે॰… લસિકા મુત્ત’ન્તિ. અતિક્કમ્મ ચ પુરિસસ્સ છવિમંસલોહિતં અટ્ઠિં પચ્ચવેક્ખતિ. પુરિસસ્સ ચ વિઞ્ઞાણસોતં પજાનાતિ, ઉભયતો અબ્બોચ્છિન્નં ઇધ લોકે પતિટ્ઠિતઞ્ચ પરલોકે પતિટ્ઠિતઞ્ચ. અયં તતિયા દસ્સનસમાપત્તિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Purisassa ca viññāṇasotaṃ pajānāti, ubhayato abbocchinnaṃ idha loke patiṭṭhitañca paraloke patiṭṭhitañca. Ayaṃ tatiyā dassanasamāpatti.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે ઇમમેવ કાયં ઉદ્ધં પાદતલા અધો કેસમત્થકા તચપરિયન્તં પૂરં નાનપ્પકારસ્સ અસુચિનો પચ્ચવેક્ખતિ – ‘અત્થિ ઇમસ્મિં કાયે કેસા લોમા…પે॰… લસિકા મુત્ત’ન્તિ. અતિક્કમ્મ ચ પુરિસસ્સ છવિમંસલોહિતં અટ્ઠિં પચ્ચવેક્ખતિ. પુરિસસ્સ ચ વિઞ્ઞાણસોતં પજાનાતિ, ઉભયતો અબ્બોચ્છિન્નં ઇધ લોકે અપ્પતિટ્ઠિતઞ્ચ પરલોકે અપ્પતિટ્ઠિતઞ્ચ. અયં ચતુત્થા દસ્સનસમાપત્તિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, દસ્સનસમાપત્તીસુ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Purisassa ca viññāṇasotaṃ pajānāti, ubhayato abbocchinnaṃ idha loke appatiṭṭhitañca paraloke appatiṭṭhitañca. Ayaṃ catutthā dassanasamāpatti. Etadānuttariyaṃ, bhante, dassanasamāpattīsu.

    પુગ્ગલપણ્ણત્તિદેસના

    Puggalapaṇṇattidesanā

    ૧૫૦. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પુગ્ગલપણ્ણત્તીસુ. સત્તિમે, ભન્તે, પુગ્ગલા. ઉભતોભાગવિમુત્તો પઞ્ઞાવિમુત્તો કાયસક્ખી દિટ્ઠિપ્પત્તો સદ્ધાવિમુત્તો ધમ્માનુસારી સદ્ધાનુસારી. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પુગ્ગલપણ્ણત્તીસુ.

    150. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti puggalapaṇṇattīsu. Sattime, bhante, puggalā. Ubhatobhāgavimutto paññāvimutto kāyasakkhī diṭṭhippatto saddhāvimutto dhammānusārī saddhānusārī. Etadānuttariyaṃ, bhante, puggalapaṇṇattīsu.

    પધાનદેસના

    Padhānadesanā

    ૧૫૧. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પધાનેસુ. સત્તિમે, ભન્તે સમ્બોજ્ઝઙ્ગા સતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો ધમ્મવિચયસમ્બોજ્ઝઙ્ગો વીરિયસમ્બોજ્ઝઙ્ગો પીતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો પસ્સદ્ધિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો સમાધિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો ઉપેક્ખાસમ્બોજ્ઝઙ્ગો. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પધાનેસુ.

    151. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti padhānesu. Sattime, bhante sambojjhaṅgā satisambojjhaṅgo dhammavicayasambojjhaṅgo vīriyasambojjhaṅgo pītisambojjhaṅgo passaddhisambojjhaṅgo samādhisambojjhaṅgo upekkhāsambojjhaṅgo. Etadānuttariyaṃ, bhante, padhānesu.

    પટિપદાદેસના

    Paṭipadādesanā

    ૧૫૨. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પટિપદાસુ. ચતસ્સો ઇમા, ભન્તે, પટિપદા દુક્ખા પટિપદા દન્ધાભિઞ્ઞા, દુક્ખા પટિપદા ખિપ્પાભિઞ્ઞા, સુખા પટિપદા દન્ધાભિઞ્ઞા, સુખા પટિપદા ખિપ્પાભિઞ્ઞાતિ. તત્ર, ભન્તે, યાયં પટિપદા દુક્ખા દન્ધાભિઞ્ઞા, અયં, ભન્તે, પટિપદા ઉભયેનેવ હીના અક્ખાયતિ દુક્ખત્તા ચ દન્ધત્તા ચ. તત્ર, ભન્તે, યાયં પટિપદા દુક્ખા ખિપ્પાભિઞ્ઞા, અયં પન, ભન્તે, પટિપદા દુક્ખત્તા હીના અક્ખાયતિ . તત્ર, ભન્તે, યાયં પટિપદા સુખા દન્ધાભિઞ્ઞા, અયં પન, ભન્તે, પટિપદા દન્ધત્તા હીના અક્ખાયતિ. તત્ર, ભન્તે, યાયં પટિપદા સુખા ખિપ્પાભિઞ્ઞા, અયં પન, ભન્તે, પટિપદા ઉભયેનેવ પણીતા અક્ખાયતિ સુખત્તા ચ ખિપ્પત્તા ચ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પટિપદાસુ.

    152. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti paṭipadāsu. Catasso imā, bhante, paṭipadā dukkhā paṭipadā dandhābhiññā, dukkhā paṭipadā khippābhiññā, sukhā paṭipadā dandhābhiññā, sukhā paṭipadā khippābhiññāti. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā dukkhā dandhābhiññā, ayaṃ, bhante, paṭipadā ubhayeneva hīnā akkhāyati dukkhattā ca dandhattā ca. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā dukkhā khippābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā dukkhattā hīnā akkhāyati . Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā sukhā dandhābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā dandhattā hīnā akkhāyati. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā sukhā khippābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā ubhayeneva paṇītā akkhāyati sukhattā ca khippattā ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, paṭipadāsu.

    ભસ્સસમાચારાદિદેસના

    Bhassasamācārādidesanā

    ૧૫૩. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ ભસ્સસમાચારે. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો ન ચેવ મુસાવાદુપસઞ્હિતં વાચં ભાસતિ ન ચ વેભૂતિયં ન ચ પેસુણિયં ન ચ સારમ્ભજં જયાપેક્ખો; મન્તા મન્તા ચ વાચં ભાસતિ નિધાનવતિં કાલેન. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, ભસ્સસમાચારે.

    153. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti bhassasamācāre. Idha, bhante, ekacco na ceva musāvādupasañhitaṃ vācaṃ bhāsati na ca vebhūtiyaṃ na ca pesuṇiyaṃ na ca sārambhajaṃ jayāpekkho; mantā mantā ca vācaṃ bhāsati nidhānavatiṃ kālena. Etadānuttariyaṃ, bhante, bhassasamācāre.

    ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પુરિસસીલસમાચારે. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સચ્ચો ચસ્સ સદ્ધો ચ, ન ચ કુહકો, ન ચ લપકો, ન ચ નેમિત્તિકો, ન ચ નિપ્પેસિકો, ન ચ લાભેન લાભં નિજિગીસનકો 17, ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારો, ભોજને મત્તઞ્ઞૂ, સમકારી, જાગરિયાનુયોગમનુયુત્તો, અતન્દિતો, આરદ્ધવીરિયો, ઝાયી, સતિમા, કલ્યાણપટિભાનો, ગતિમા, ધિતિમા, મતિમા, ન ચ કામેસુ ગિદ્ધો, સતો ચ નિપકો ચ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પુરિસસીલસમાચારે.

    ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti purisasīlasamācāre. Idha, bhante, ekacco sacco cassa saddho ca, na ca kuhako, na ca lapako, na ca nemittiko, na ca nippesiko, na ca lābhena lābhaṃ nijigīsanako 18, indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, samakārī, jāgariyānuyogamanuyutto, atandito, āraddhavīriyo, jhāyī, satimā, kalyāṇapaṭibhāno, gatimā, dhitimā, matimā, na ca kāmesu giddho, sato ca nipako ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, purisasīlasamācāre.

    અનુસાસનવિધાદેસના

    Anusāsanavidhādesanā

    ૧૫૪. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ અનુસાસનવિધાસુ. ચતસ્સો ઇમા ભન્તે અનુસાસનવિધા – જાનાતિ , ભન્તે, ભગવા અપરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા ‘અયં પુગ્ગલો યથાનુસિટ્ઠં તથા પટિપજ્જમાનો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા સોતાપન્નો ભવિસ્સતિ અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો યથાનુસિટ્ઠં તથા પટિપજ્જમાનો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા રાગદોસમોહાનં તનુત્તા સકદાગામી ભવિસ્સતિ, સકિદેવ ઇમં લોકં આગન્ત્વા દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતી’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો યથાનુસિટ્ઠં તથા પટિપજ્જમાનો પઞ્ચન્નં ઓરમ્ભાગિયાનં સંયોજનાનં પરિક્ખયા ઓપપાતિકો ભવિસ્સતિ તત્થ પરિનિબ્બાયી અનાવત્તિધમ્મો તસ્મા લોકા’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો યથાનુસિટ્ઠં તથા પટિપજ્જમાનો આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરિસ્સતી’તિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, અનુસાસનવિધાસુ.

    154. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti anusāsanavidhāsu. Catasso imā bhante anusāsanavidhā – jānāti , bhante, bhagavā aparaṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno bhavissati avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī bhavissati, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissatī’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko bhavissati tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissatī’ti. Etadānuttariyaṃ, bhante, anusāsanavidhāsu.

    પરપુગ્ગલવિમુત્તિઞાણદેસના

    Parapuggalavimuttiñāṇadesanā

    ૧૫૫. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પરપુગ્ગલવિમુત્તિઞાણે. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા સોતાપન્નો ભવિસ્સતિ અવિનિપાતધમ્મો નિયતો સમ્બોધિપરાયણો’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો તિણ્ણં સંયોજનાનં પરિક્ખયા રાગદોસમોહાનં તનુત્તા સકદાગામી ભવિસ્સતિ, સકિદેવ ઇમં લોકં આગન્ત્વા દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતી’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો પઞ્ચન્નં ઓરમ્ભાગિયાનં સંયોજનાનં પરિક્ખયા ઓપપાતિકો ભવિસ્સતિ તત્થ પરિનિબ્બાયી અનાવત્તિધમ્મો તસ્મા લોકા’તિ. જાનાતિ, ભન્તે, ભગવા પરં પુગ્ગલં પચ્ચત્તં યોનિસોમનસિકારા – ‘અયં પુગ્ગલો આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરિસ્સતી’તિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પરપુગ્ગલવિમુત્તિઞાણે.

    155. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti parapuggalavimuttiñāṇe. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno bhavissati avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī bhavissati, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissatī’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko bhavissati tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissatī’ti. Etadānuttariyaṃ, bhante, parapuggalavimuttiñāṇe.

    સસ્સતવાદદેસના

    Sassatavādadesanā

    ૧૫૬. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ સસ્સતવાદેસુ. તયોમે, ભન્તે, સસ્સતવાદા. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સેય્યથિદં, એકમ્પિ જાતિં દ્વેપિ જાતિયો તિસ્સોપિ જાતિયો ચતસ્સોપિ જાતિયો પઞ્ચપિ જાતિયો દસપિ જાતિયો વીસમ્પિ જાતિયો તિંસમ્પિ જાતિયો ચત્તાલીસમ્પિ જાતિયો પઞ્ઞાસમ્પિ જાતિયો જાતિસતમ્પિ જાતિસહસ્સમ્પિ જાતિસતસહસ્સમ્પિ અનેકાનિપિ જાતિસતાનિ અનેકાનિપિ જાતિસહસ્સાનિ અનેકાનિપિ જાતિસતસહસ્સાનિ, ‘અમુત્રાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો અમુત્ર ઉદપાદિં; તત્રાપાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો ઇધૂપપન્નો’તિ. ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સો એવમાહ – ‘અતીતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ – સંવટ્ટિ વા લોકો વિવટ્ટિ વાતિ. અનાગતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ – સંવટ્ટિસ્સતિ વા લોકો વિવટ્ટિસ્સતિ વાતિ. સસ્સતો અત્તા ચ લોકો ચ વઞ્ઝો કૂટટ્ઠો એસિકટ્ઠાયિટ્ઠિતો. તે ચ સત્તા સન્ધાવન્તિ સંસરન્તિ ચવન્તિ ઉપપજ્જન્તિ, અત્થિત્વેવ સસ્સતિસમ’ન્તિ. અયં પઠમો સસ્સતવાદો.

    156. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti sassatavādesu. Tayome, bhante, sassatavādā. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi – saṃvaṭṭi vā loko vivaṭṭi vāti. Anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi – saṃvaṭṭissati vā loko vivaṭṭissati vāti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ paṭhamo sassatavādo.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સેય્યથિદં, એકમ્પિ સંવટ્ટવિવટ્ટં દ્વેપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ તીણિપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ ચત્તારિપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ પઞ્ચપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ દસપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ, ‘અમુત્રાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો અમુત્ર ઉદપાદિં; તત્રાપાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો ઇધૂપપન્નો’તિ. ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સો એવમાહ – ‘અતીતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ સંવટ્ટિ વા લોકો વિવટ્ટિ વાતિ . અનાગતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ સંવટ્ટિસ્સતિ વા લોકો વિવટ્ટિસ્સતિ વાતિ. સસ્સતો અત્તા ચ લોકો ચ વઞ્ઝો કૂટટ્ઠો એસિકટ્ઠાયિટ્ઠિતો. તે ચ સત્તા સન્ધાવન્તિ સંસરન્તિ ચવન્તિ ઉપપજ્જન્તિ, અત્થિત્વેવ સસ્સતિસમ’ન્તિ. અયં દુતિયો સસ્સતવાદો.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭi vā loko vivaṭṭi vāti . Anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭissati vā loko vivaṭṭissati vāti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ dutiyo sassatavādo.

    ‘‘પુન ચપરં, ભન્તે, ઇધેકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સેય્યથિદં, દસપિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ વીસમ્પિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ તિંસમ્પિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ ચત્તાલીસમ્પિ સંવટ્ટવિવટ્ટાનિ, ‘અમુત્રાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો અમુત્ર ઉદપાદિં; તત્રાપાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો ઇધૂપપન્નો’તિ. ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સો એવમાહ – ‘અતીતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ સંવટ્ટિપિ લોકો વિવટ્ટિપીતિ; અનાગતંપાહં અદ્ધાનં જાનામિ સંવટ્ટિસ્સતિપિ લોકો વિવટ્ટિસ્સતિપીતિ. સસ્સતો અત્તા ચ લોકો ચ વઞ્ઝો કૂટટ્ઠો એસિકટ્ઠાયિટ્ઠિતો. તે ચ સત્તા સન્ધાવન્તિ સંસરન્તિ ચવન્તિ ઉપપજ્જન્તિ, અત્થિત્વેવ સસ્સતિસમ’ન્તિ. અયં તતિયો સસ્સતવાદો, એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, સસ્સતવાદેસુ.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭipi loko vivaṭṭipīti; anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭissatipi loko vivaṭṭissatipīti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ tatiyo sassatavādo, etadānuttariyaṃ, bhante, sassatavādesu.

    પુબ્બેનિવાસાનુસ્સતિઞાણદેસના

    Pubbenivāsānussatiñāṇadesanā

    ૧૫૭. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ પુબ્બેનિવાસાનુસ્સતિઞાણે. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સેય્યથિદં, એકમ્પિ જાતિં દ્વેપિ જાતિયો તિસ્સોપિ જાતિયો ચતસ્સોપિ જાતિયો પઞ્ચપિ જાતિયો દસપિ જાતિયો વીસમ્પિ જાતિયો તિંસમ્પિ જાતિયો ચત્તાલીસમ્પિ જાતિયો પઞ્ઞાસમ્પિ જાતિયો જાતિસતમ્પિ જાતિસહસ્સમ્પિ જાતિસતસહસ્સમ્પિ અનેકેપિ સંવટ્ટકપ્પે અનેકેપિ વિવટ્ટકપ્પે અનેકેપિ સંવટ્ટવિવટ્ટકપ્પે, ‘અમુત્રાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો અમુત્ર ઉદપાદિં; તત્રાપાસિં એવંનામો એવંગોત્તો એવંવણ્ણો એવમાહારો એવંસુખદુક્ખપ્પટિસંવેદી એવમાયુપરિયન્તો, સો તતો ચુતો ઇધૂપપન્નો’તિ. ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. સન્તિ, ભન્તે, દેવા 19, યેસં ન સક્કા ગણનાય વા સઙ્ખાનેન વા આયુ સઙ્ખાતું. અપિ ચ, યસ્મિં યસ્મિં અત્તભાવે અભિનિવુટ્ઠપુબ્બો 20 હોતિ યદિ વા રૂપીસુ યદિ વા અરૂપીસુ યદિ વા સઞ્ઞીસુ યદિ વા અસઞ્ઞીસુ યદિ વા નેવસઞ્ઞીનાસઞ્ઞીસુ. ઇતિ સાકારં સઉદ્દેસં અનેકવિહિતં પુબ્બેનિવાસં અનુસ્સરતિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, પુબ્બેનિવાસાનુસ્સતિઞાણે.

    157. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti pubbenivāsānussatiñāṇe. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Santi, bhante, devā 21, yesaṃ na sakkā gaṇanāya vā saṅkhānena vā āyu saṅkhātuṃ. Api ca, yasmiṃ yasmiṃ attabhāve abhinivuṭṭhapubbo 22 hoti yadi vā rūpīsu yadi vā arūpīsu yadi vā saññīsu yadi vā asaññīsu yadi vā nevasaññīnāsaññīsu. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Etadānuttariyaṃ, bhante, pubbenivāsānussatiñāṇe.

    ચુતૂપપાતઞાણદેસના

    Cutūpapātañāṇadesanā

    ૧૫૮. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ સત્તાનં ચુતૂપપાતઞાણે. ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે દિબ્બેન ચક્ખુના વિસુદ્ધેન અતિક્કન્તમાનુસકેન સત્તે પસ્સતિ ચવમાને ઉપપજ્જમાને હીને પણીતે સુવણ્ણે દુબ્બણ્ણે સુગતે દુગ્ગતે યથાકમ્મૂપગે સત્તે પજાનાતિ – ‘ઇમે વત ભોન્તો સત્તા કાયદુચ્ચરિતેન સમન્નાગતા વચીદુચ્ચરિતેન સમન્નાગતા મનોદુચ્ચરિતેન સમન્નાગતા અરિયાનં ઉપવાદકા મિચ્છાદિટ્ઠિકા મિચ્છાદિટ્ઠિકમ્મસમાદાના. તે કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપન્ના. ઇમે વા પન ભોન્તો સત્તા કાયસુચરિતેન સમન્નાગતા વચીસુચરિતેન સમન્નાગતા મનોસુચરિતેન સમન્નાગતા અરિયાનં અનુપવાદકા સમ્માદિટ્ઠિકા સમ્માદિટ્ઠિકમ્મસમાદાના. તે કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા સુગતિં સગ્ગં લોકં ઉપપન્ના’તિ. ઇતિ દિબ્બેન ચક્ખુના વિસુદ્ધેન અતિક્કન્તમાનુસકેન સત્તે પસ્સતિ ચવમાને ઉપપજ્જમાને હીને પણીતે સુવણ્ણે દુબ્બણ્ણે સુગતે દુગ્ગતે યથાકમ્મૂપગે સત્તે પજાનાતિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, સત્તાનં ચુતૂપપાતઞાણે.

    158. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti sattānaṃ cutūpapātañāṇe. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti. Etadānuttariyaṃ, bhante, sattānaṃ cutūpapātañāṇe.

    ઇદ્ધિવિધદેસના

    Iddhividhadesanā

    ૧૫૯. ‘‘અપરં પન, ભન્તે, એતદાનુત્તરિયં, યથા ભગવા ધમ્મં દેસેતિ ઇદ્ધિવિધાસુ. દ્વેમા, ભન્તે, ઇદ્ધિવિધાયો – અત્થિ, ભન્તે, ઇદ્ધિ સાસવા સઉપધિકા, ‘નો અરિયા’તિ વુચ્ચતિ. અત્થિ, ભન્તે, ઇદ્ધિ અનાસવા અનુપધિકા ‘અરિયા’તિ વુચ્ચતિ. ‘‘કતમા ચ, ભન્તે, ઇદ્ધિ સાસવા સઉપધિકા, ‘નો અરિયા’તિ વુચ્ચતિ? ઇધ, ભન્તે, એકચ્ચો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા આતપ્પમન્વાય…પે॰… તથારૂપં ચેતોસમાધિં ફુસતિ, યથાસમાહિતે ચિત્તે અનેકવિહિતં ઇદ્ધિવિધં પચ્ચનુભોતિ. એકોપિ હુત્વા બહુધા હોતિ, બહુધાપિ હુત્વા એકો હોતિ; આવિભાવં તિરોભાવં તિરોકુટ્ટં તિરોપાકારં તિરોપબ્બતં અસજ્જમાનો ગચ્છતિ સેય્યથાપિ આકાસે. પથવિયાપિ ઉમ્મુજ્જનિમુજ્જં કરોતિ, સેય્યથાપિ ઉદકે. ઉદકેપિ અભિજ્જમાને ગચ્છતિ, સેય્યથાપિ પથવિયં. આકાસેપિ પલ્લઙ્કેન કમતિ, સેય્યથાપિ પક્ખી સકુણો. ઇમેપિ ચન્દિમસૂરિયે એવંમહિદ્ધિકે એવંમહાનુભાવે પાણિના પરામસતિ પરિમજ્જતિ. યાવ બ્રહ્મલોકાપિ કાયેન વસં વત્તેતિ. અયં, ભન્તે, ઇદ્ધિ સાસવા સઉપધિકા, ‘નો અરિયા’તિ વુચ્ચતિ.

    159. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti iddhividhāsu. Dvemā, bhante, iddhividhāyo – atthi, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati. Atthi, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā ‘ariyā’ti vuccati. ‘‘Katamā ca, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati? Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse. Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ. Ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇo. Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Ayaṃ, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati.

    ‘‘કતમા પન, ભન્તે, ઇદ્ધિ અનાસવા અનુપધિકા, ‘અરિયા’તિ વુચ્ચતિ? ઇધ, ભન્તે, ભિક્ખુ સચે આકઙ્ખતિ – ‘પટિકૂલે અપ્પટિકૂલસઞ્ઞી વિહરેય્ય’ન્તિ, અપ્પટિકૂલસઞ્ઞી તત્થ વિહરતિ. સચે આકઙ્ખતિ – ‘અપ્પટિકૂલે પટિકૂલસઞ્ઞી વિહરેય્ય’ન્તિ, પટિકૂલસઞ્ઞી તત્થ વિહરતિ. સચે આકઙ્ખતિ – ‘પટિકૂલે ચ અપ્પટિકૂલે ચ અપ્પટિકૂલસઞ્ઞી વિહરેય્ય’ન્તિ, અપ્પટિકૂલસઞ્ઞી તત્થ વિહરતિ. સચે આકઙ્ખતિ – ‘પટિકૂલે ચ અપ્પટિકૂલે ચ પટિકૂલસઞ્ઞી વિહરેય્ય’ન્તિ, પટિકૂલસઞ્ઞી તત્થ વિહરતિ. સચે આકઙ્ખતિ – ‘પટિકૂલઞ્ચ અપ્પટિકૂલઞ્ચ તદુભયં અભિનિવજ્જેત્વા ઉપેક્ખકો વિહરેય્યં સતો સમ્પજાનો’તિ, ઉપેક્ખકો તત્થ વિહરતિ સતો સમ્પજાનો. અયં, ભન્તે, ઇદ્ધિ અનાસવા અનુપધિકા ‘અરિયા’તિ વુચ્ચતિ. એતદાનુત્તરિયં, ભન્તે, ઇદ્ધિવિધાસુ . તં ભગવા અસેસમભિજાનાતિ, તં ભગવતો અસેસમભિજાનતો ઉત્તરિ અભિઞ્ઞેય્યં નત્થિ, યદભિજાનં અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો અસ્સ યદિદં ઇદ્ધિવિધાસુ.

    ‘‘Katamā pana, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā, ‘ariyā’ti vuccati? Idha, bhante, bhikkhu sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘appaṭikūle paṭikūlasaññī vihareyya’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca paṭikūlasaññī vihareyya’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūlañca appaṭikūlañca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako vihareyyaṃ sato sampajāno’ti, upekkhako tattha viharati sato sampajāno. Ayaṃ, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā ‘ariyā’ti vuccati. Etadānuttariyaṃ, bhante, iddhividhāsu . Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa yadidaṃ iddhividhāsu.

    અઞ્ઞથાસત્થુગુણદસ્સનં

    Aññathāsatthuguṇadassanaṃ

    ૧૬૦. ‘‘યં તં, ભન્તે, સદ્ધેન કુલપુત્તેન પત્તબ્બં આરદ્ધવીરિયેન થામવતા પુરિસથામેન પુરિસવીરિયેન પુરિસપરક્કમેન પુરિસધોરય્હેન, અનુપ્પત્તં તં ભગવતા. ન ચ, ભન્તે, ભગવા કામેસુ કામસુખલ્લિકાનુયોગમનુયુત્તો હીનં ગમ્મં પોથુજ્જનિકં અનરિયં અનત્થસંહિતં, ન ચ અત્તકિલમથાનુયોગમનુયુત્તો દુક્ખં અનરિયં અનત્થસંહિતં. ચતુન્નઞ્ચ ભગવા ઝાનાનં આભિચેતસિકાનં દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારાનં નિકામલાભી અકિચ્છલાભી અકસિરલાભી.

    160. ‘‘Yaṃ taṃ, bhante, saddhena kulaputtena pattabbaṃ āraddhavīriyena thāmavatā purisathāmena purisavīriyena purisaparakkamena purisadhorayhena, anuppattaṃ taṃ bhagavatā. Na ca, bhante, bhagavā kāmesu kāmasukhallikānuyogamanuyutto hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, na ca attakilamathānuyogamanuyutto dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ. Catunnañca bhagavā jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī.

    અનુયોગદાનપ્પકારો

    Anuyogadānappakāro

    ૧૬૧. ‘‘સચે મં, ભન્તે, એવં પુચ્છેય્ય – ‘કિં નુ ખો, આવુસો સારિપુત્ત, અહેસું અતીતમદ્ધાનં અઞ્ઞે સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરા સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, ‘નો’તિ વદેય્યં. ‘કિં પનાવુસો સારિપુત્ત, ભવિસ્સન્તિ અનાગતમદ્ધાનં અઞ્ઞે સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરા સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, ‘નો’તિ વદેય્યં . ‘કિં પનાવુસો સારિપુત્ત, અત્થેતરહિ અઞ્ઞો સમણો વા બ્રાહ્મણો વા ભગવતા ભિય્યોભિઞ્ઞતરો સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, ‘નો’તિ વદેય્યં.

    161. ‘‘Sace maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ahesuṃ atītamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā bhiyyobhiññatarā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ. ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā bhiyyobhiññatarā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ . ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, atthetarahi añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ.

    ‘‘સચે પન મં, ભન્તે, એવં પુચ્છેય્ય – ‘કિં નુ ખો, આવુસો સારિપુત્ત, અહેસું અતીતમદ્ધાનં અઞ્ઞે સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ભગવતા સમસમા સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, ‘એવ’ન્તિ વદેય્યં. ‘કિં પનાવુસો સારિપુત્ત, ભવિસ્સન્તિ અનાગતમદ્ધાનં અઞ્ઞે સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ભગવતા સમસમા સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, ‘‘એવ’’ન્તિ વદેય્યં . ‘કિં પનાવુસો સારિપુત્ત, અત્થેતરહિ અઞ્ઞે સમણા વા બ્રાહ્મણા વા ભગવતા સમસમા સમ્બોધિય’ન્તિ, એવં પુટ્ઠો અહં ભન્તે ‘નો’તિ વદેય્યં.

    ‘‘Sace pana maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ahesuṃ atītamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘eva’nti vadeyyaṃ. ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘‘eva’’nti vadeyyaṃ . ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, atthetarahi aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ bhante ‘no’ti vadeyyaṃ.

    ‘‘સચે પન મં, ભન્તે, એવં પુચ્છેય્ય – ‘કિં પનાયસ્મા સારિપુત્તો એકચ્ચં અબ્ભનુજાનાતિ , એકચ્ચં ન અબ્ભનુજાનાતી’તિ, એવં પુટ્ઠો અહં, ભન્તે, એવં બ્યાકરેય્યં – ‘સમ્મુખા મેતં, આવુસો, ભગવતો સુતં, સમ્મુખા પટિગ્ગહિતં – ‘‘અહેસું અતીતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા મયા સમસમા સમ્બોધિય’’ન્તિ. સમ્મુખા મેતં, આવુસો, ભગવતો સુતં, સમ્મુખા પટિગ્ગહિતં – ‘‘ભવિસ્સન્તિ અનાગતમદ્ધાનં અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા મયા સમસમા સમ્બોધિય’’ન્તિ. સમ્મુખા મેતં, આવુસો, ભગવતો સુતં સમ્મુખા પટિગ્ગહિતં – ‘‘અટ્ઠાનમેતં અનવકાસો યં એકિસ્સા લોકધાતુયા દ્વે અરહન્તો સમ્માસમ્બુદ્ધા અપુબ્બં અચરિમં ઉપ્પજ્જેય્યું, નેતં ઠાનં વિજ્જતી’’’તિ.

    ‘‘Sace pana maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ panāyasmā sāriputto ekaccaṃ abbhanujānāti , ekaccaṃ na abbhanujānātī’ti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, evaṃ byākareyyaṃ – ‘sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā mayā samasamā sambodhiya’’nti. Sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā mayā samasamā sambodhiya’’nti. Sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ ekissā lokadhātuyā dve arahanto sammāsambuddhā apubbaṃ acarimaṃ uppajjeyyuṃ, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’’ti.

    ‘‘કચ્ચાહં, ભન્તે, એવં પુટ્ઠો એવં બ્યાકરમાનો વુત્તવાદી ચેવ ભગવતો હોમિ, ન ચ ભગવન્તં અભૂતેન અબ્ભાચિક્ખામિ, ધમ્મસ્સ ચાનુધમ્મં બ્યાકરોમિ, ન ચ કોચિ સહધમ્મિકો વાદાનુવાદો 23 ગારય્હં ઠાનં આગચ્છતી’’તિ? ‘‘તગ્ઘ ત્વં, સારિપુત્ત, એવં પુટ્ઠો એવં બ્યાકરમાનો વુત્તવાદી ચેવ મે હોસિ, ન ચ મં અભૂતેન અબ્ભાચિક્ખસિ, ધમ્મસ્સ ચાનુધમ્મં બ્યાકરોસિ, ન ચ કોચિ સહધમ્મિકો વાદાનુવાદો ગારય્હં ઠાનં આગચ્છતી’’તિ.

    ‘‘Kaccāhaṃ, bhante, evaṃ puṭṭho evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhāmi, dhammassa cānudhammaṃ byākaromi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo 24 gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti? ‘‘Taggha tvaṃ, sāriputta, evaṃ puṭṭho evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva me hosi, na ca maṃ abhūtena abbhācikkhasi, dhammassa cānudhammaṃ byākarosi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti.

    અચ્છરિયઅબ્ભુતં

    Acchariyaabbhutaṃ

    ૧૬૨. એવં વુત્તે, આયસ્મા ઉદાયી ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અચ્છરિયં, ભન્તે, અબ્ભુતં, ભન્તે, તથાગતસ્સ અપ્પિચ્છતા સન્તુટ્ઠિતા સલ્લેખતા. યત્ર હિ નામ તથાગતો એવંમહિદ્ધિકો એવંમહાનુભાવો, અથ ચ પન નેવત્તાનં પાતુકરિસ્સતિ! એકમેકઞ્ચેપિ ઇતો, ભન્તે, ધમ્મં અઞ્ઞતિત્થિયા પરિબ્બાજકા અત્તનિ સમનુપસ્સેય્યું, તે તાવતકેનેવ પટાકં પરિહરેય્યું. અચ્છરિયં, ભન્તે, અબ્ભુતં, ભન્તે, તથાગતસ્સ અપ્પિચ્છતા સન્તુટ્ઠિતા સલ્લેખતા. યત્ર હિ નામ તથાગતો એવં મહિદ્ધિકો એવંમહાનુભાવો. અથ ચ પન નેવત્તાનં પાતુકરિસ્સતી’’તિ!

    162. Evaṃ vutte, āyasmā udāyī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissati! Ekamekañcepi ito, bhante, dhammaṃ aññatitthiyā paribbājakā attani samanupasseyyuṃ, te tāvatakeneva paṭākaṃ parihareyyuṃ. Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃ mahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Atha ca pana nevattānaṃ pātukarissatī’’ti!

    ‘‘પસ્સ ખો ત્વં, ઉદાયિ, ‘તથાગતસ્સ અપ્પિચ્છતા સન્તુટ્ઠિતા સલ્લેખતા. યત્ર હિ નામ તથાગતો એવંમહિદ્ધિકો એવંમહાનુભાવો, અથ ચ પન નેવત્તાનં પાતુકરિસ્સતિ’! એકમેકઞ્ચેપિ ઇતો, ઉદાયિ, ધમ્મં અઞ્ઞતિત્થિયા પરિબ્બાજકા અત્તનિ સમનુપસ્સેય્યું, તે તાવતકેનેવ પટાકં પરિહરેય્યું. પસ્સ ખો ત્વં, ઉદાયિ, ‘તથાગતસ્સ અપ્પિચ્છતા સન્તુટ્ઠિતા સલ્લેખતા. યત્ર હિ નામ તથાગતો એવંમહિદ્ધિકો એવંમહાનુભાવો, અથ ચ પન નેવત્તાનં પાતુકરિસ્સતી’’’તિ!

    ‘‘Passa kho tvaṃ, udāyi, ‘tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissati’! Ekamekañcepi ito, udāyi, dhammaṃ aññatitthiyā paribbājakā attani samanupasseyyuṃ, te tāvatakeneva paṭākaṃ parihareyyuṃ. Passa kho tvaṃ, udāyi, ‘tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissatī’’’ti!

    ૧૬૩. અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં સારિપુત્તં આમન્તેસિ – ‘‘તસ્મા તિહ ત્વં, સારિપુત્ત, ઇમં ધમ્મપરિયાયં અભિક્ખણં ભાસેય્યાસિ ભિક્ખૂનં ભિક્ખુનીનં ઉપાસકાનં ઉપાસિકાનં. યેસમ્પિ હિ, સારિપુત્ત, મોઘપુરિસાનં ભવિસ્સતિ તથાગતે કઙ્ખા વા વિમતિ વા, તેસમિમં ધમ્મપરિયાયં સુત્વા તથાગતે કઙ્ખા વા વિમતિ વા, સા પહીયિસ્સતી’’તિ. ઇતિ હિદં આયસ્મા સારિપુત્તો ભગવતો સમ્મુખા સમ્પસાદં પવેદેસિ. તસ્મા ઇમસ્સ વેય્યાકરણસ્સ સમ્પસાદનીયં ત્વેવ અધિવચનન્તિ.

    163. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘tasmā tiha tvaṃ, sāriputta, imaṃ dhammapariyāyaṃ abhikkhaṇaṃ bhāseyyāsi bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ. Yesampi hi, sāriputta, moghapurisānaṃ bhavissati tathāgate kaṅkhā vā vimati vā, tesamimaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā tathāgate kaṅkhā vā vimati vā, sā pahīyissatī’’ti. Iti hidaṃ āyasmā sāriputto bhagavato sammukhā sampasādaṃ pavedesi. Tasmā imassa veyyākaraṇassa sampasādanīyaṃ tveva adhivacananti.

    સમ્પસાદનીયસુત્તં નિટ્ઠિતં પઞ્ચમં.

    Sampasādanīyasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. કિં નુ (સી॰ પી॰), કિં નુ ખો તે (સ્યા॰)
    2. kiṃ nu (sī. pī.), kiṃ nu kho te (syā.)
    3. કિં પન (સી॰ પી॰)
    4. kiṃ pana (sī. pī.)
    5. કિં પન (સી॰ પી॰)
    6. kiṃ pana (sī. pī.)
    7. ન ખો પનેતં (સ્યા॰ ક॰)
    8. મે ભન્તે (સી॰ પી॰ ક॰)
    9. દળ્હુદ્દાપં (સી॰ પી॰ ક॰)
    10. na kho panetaṃ (syā. ka.)
    11. me bhante (sī. pī. ka.)
    12. daḷhuddāpaṃ (sī. pī. ka.)
    13. રૂપાનિ (ક॰)
    14. rūpāni (ka.)
    15. વિતક્કવિચારસમાધિસમાપન્નસ્સ (સ્યા॰ ક॰) અ॰ નિ॰ ૩.૬૧ પસ્સિતબ્બં
    16. vitakkavicārasamādhisamāpannassa (syā. ka.) a. ni. 3.61 passitabbaṃ
    17. જિજિગિંસનકો (સ્યા॰), નિજિગિંસિતા (સી॰ પી॰)
    18. jijigiṃsanako (syā.), nijigiṃsitā (sī. pī.)
    19. સત્તા (સ્યા॰)
    20. અભિનિવુત્થપુબ્બો (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    21. sattā (syā.)
    22. abhinivutthapubbo (sī. syā. pī.)
    23. વાદાનુપાતો (સી॰)
    24. vādānupāto (sī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / દીઘ નિકાય (અટ્ઠકથા) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ૫. સમ્પસાદનીયસુત્તવણ્ણના • 5. Sampasādanīyasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / દીઘનિકાય (ટીકા) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ૫. સમ્પસાદનીયસુત્તવણ્ણના • 5. Sampasādanīyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact