Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಸಂಸಟ್ಠವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ
Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
೩೦೬. ಅಧಿಕರಣಾನಂ ವೂಪಸಮೋವ ಸಮಥೋ ನಾಮ, ಸೋ ಅಧಿಕರಣಂ ವಿನಾ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ನ ಚ ಲಬ್ಭಾ ವಿನಿಭುಜ್ಜಿತ್ವಾ ನಾನಾಕರಣಂ ಕಾತುಂ।
306. Adhikaraṇānaṃ vūpasamova samatho nāma, so adhikaraṇaṃ vinā natthi, tasmā na ca labbhā vinibhujjitvā nānākaraṇaṃ kātuṃ.
೩೦೯-೩೧೦. ಸಮಥಾ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಅಧಿಕರಣಾ ವಾ ಪನ ಸಮ್ಮನ್ತಿ ವೂಪಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಸಮ್ಮತೀ’’ತಿ ಇಮಾಯ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಪಜ್ಜತಿ, ನ ಸತಿವಿನಯಾದೀಹಿ ತೇಸಂ ತಸ್ಸಾ ಅನುಪಕಾರತ್ತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮಥಾ ಅಧಿಕರಣೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಸಮಥಾ ಅಭಾವಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
309-310.Samathā samathehi sammantīti ettha sammantīti sampajjanti. Adhikaraṇā vā pana sammanti vūpasammantīti attho, tasmā ‘‘yebhuyyasikā sammukhāvinayena sammatī’’ti imāya sammukhāvinayena saddhiṃ sampajjati, na sativinayādīhi tesaṃ tassā anupakārattāti attho. Samathā adhikaraṇehi sammantīti ettha samathā abhāvaṃ gacchantīti attho.
೩೧೧. ‘‘ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣೇನ ನ ಸಮ್ಮತೀ’’ತಿ ಪಾಠೋ। ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಯ ಸಮಾನಭಾವತೋ ಚ ಅವಸಾನೇ ‘‘ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ ನ ಕೇನಚಿ ಸಮ್ಮತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೩೧೩) ವುತ್ತತ್ತಾ ಚ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ ಸಯಂ ಸಮಥೇನ ವಾ ಅಧಿಕರಣೇನ ವಾ ಸಮೇತಬ್ಬೋ ನ ಹೋತೀತಿ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತೋ। ಸತಿವಿನಯೋ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮತಿ। ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕತಿಣವತ್ಥಾರಕಾಪಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮನ್ತಿ।
311. ‘‘Sammukhāvinayo vivādādhikaraṇena na sammatī’’ti pāṭho. Yebhuyyasikāya samānabhāvato ca avasāne ‘‘sammukhāvinayo na kenaci sammatī’’ti (pari. 313) vuttattā ca sammukhāvinayo sayaṃ samathena vā adhikaraṇena vā sametabbo na hotīti katvā vutto. Sativinayo kiccādhikaraṇena sammati. Amūḷhavinayatassapāpiyasikatiṇavatthārakāpi kiccādhikaraṇena sammanti.
೩೧೩. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮತೀತಿ ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಸಲಾಕಂ ನಿಕ್ಖಿಪಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮತಿ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಾಪಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮನ್ತಿ। ‘‘‘ಅಕತಂ ಕಮ್ಮಂ ದುಕ್ಕಟಂ ಕಮ್ಮ’ನ್ತಿ ಏವಂ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಮ್ಪಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮತೀತಿ ಏವಂ ಪಾಠೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಲಿಖಿತಂ। ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಪನ ಗಣ್ಠಿಪದೇ ‘‘‘ಸಮಥಾ ಅಧಿಕರಣೇಹಿ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ ಏತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮಥಾ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘ಸಮಥಾ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇನ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ ಪಾಠೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
313.Vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammatīti ‘‘suṇātu me, bhante…pe… paṭhamaṃ salākaṃ nikkhipāmī’’ti evaṃ vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammati. Anuvādādhikaraṇaāpattādhikaraṇāpi kiccādhikaraṇena sammanti. ‘‘‘Akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kamma’nti evaṃ kiccādhikaraṇampi kiccādhikaraṇena sammatīti evaṃ pāṭho veditabbo’’ti likhitaṃ. Aññatarasmiṃ pana gaṇṭhipade ‘‘‘samathā adhikaraṇehi sammantī’ti ettha yasmā sabbe samathā kiccādhikaraṇena sammanti, tasmā ‘samathā kiccādhikaraṇena sammantī’ti pāṭho gahetabbo’’ti vuttaṃ.
೩೧೪. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತೀತಿ ‘‘ನಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತಮತ್ತೇನ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಧಿಕರಣಂ ನ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ।
314.Vivādādhikaraṇaṃkatamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpetīti ‘‘nāyaṃ dhammo’’ti vuttamattena kiñci adhikaraṇaṃ na samuṭṭhāpeti.
೩೧೮-೯. ‘‘ಕತಮಾಧಿಕರಣಪರಿಯಾಪನ್ನ’’ನ್ತಿ ಪಾಠೋ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಭಜತೀತಿ ಪಠಮುಪ್ಪನ್ನವಿವಾದಂ ಪಚ್ಛಾ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಭಜತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ದ್ವೇ ಸಮಥೇ ಭಜತೀತಿ ‘‘ಇಮಂ ವೂಪಸಮೇತುಂ ಸಮತ್ಥಾ ತುಮ್ಹೇ’’ತಿ ವದನ್ತಂ ವಿಯ ಭಜತಿ ‘‘ಮಯಂ ತಂ ವೂಪಸಮೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತೇಹಿ ವಿಯ ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಙ್ಗಹಿತಂ।
318-9. ‘‘Katamādhikaraṇapariyāpanna’’nti pāṭho. Vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ bhajatīti paṭhamuppannavivādaṃ pacchā uppanno bhajati. Vivādādhikaraṇaṃ dve samathe bhajatīti ‘‘imaṃ vūpasametuṃ samatthā tumhe’’ti vadantaṃ viya bhajati ‘‘mayaṃ taṃ vūpasamessāmā’’ti vadantehi viya dvīhi samathehi saṅgahitaṃ.
ಸಮಥಭೇದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Samathabhedavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi
೧೬. ಸಂಸಟ್ಠವಾರೋ • 16. Saṃsaṭṭhavāro
೧೯. ಸಮಥಾಧಿಕರಣವಾರೋ • 19. Samathādhikaraṇavāro
೨೦. ಸಮುಟ್ಠಾಪನವಾರೋ • 20. Samuṭṭhāpanavāro
೨೧. ಭಜತಿವಾರೋ • 21. Bhajativāro
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಸಂಸಟ್ಠವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Saṃsaṭṭhavārakathāvaṇṇanā
ಸಮಥಾಧಿಕರಣವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Samathādhikaraṇavārakathāvaṇṇanā
ಸಮುಟ್ಠಾಪನವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ಭಜತಿವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Bhajativārakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā
ಸಂಸಟ್ಠವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ಭಜತಿವಾರವಣ್ಣನಾ • Bhajativāravaṇṇanā