Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పరివార-అట్ఠకథా • Parivāra-aṭṭhakathā |
సముట్ఠానసీసవణ్ణనా
Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
౨౫౭. తదనన్తరాయ పన సముట్ఠానకథాయ అనత్తా ఇతి నిచ్ఛయాతి అనత్తా ఇతి నిచ్ఛితా. సభాగధమ్మానన్తి అనిచ్చాకారాదీహి సభాగానం సఙ్ఖతధమ్మానం. నామమత్తం న నాయతీతి నామమత్తమ్పి న పఞ్ఞాయతి. దుక్ఖహానిన్తి దుక్ఖఘాతనం. ఖన్ధకా యా చ మాతికాతి ఖన్ధకా యా చ మాతికాతి అత్థో. అయమేవ వా పాఠో. సముట్ఠానం నియతో కతన్తి సముట్ఠానం నియతోకతం నియతకతం; నియతసముట్ఠానన్తి అత్థో. ఏతేన భూతారోచనచోరివుట్ఠాపనఅననుఞ్ఞాతసిక్ఖాపదత్తయస్స సఙ్గహో పచ్చేతబ్బో. ఏతానేవ హి తీణి సిక్ఖాపదాని నియతసముట్ఠానాని, అఞ్ఞేహి సద్ధిం అసమ్భిన్నసముట్ఠానాని.
257. Tadanantarāya pana samuṭṭhānakathāya anattā iti nicchayāti anattā iti nicchitā. Sabhāgadhammānanti aniccākārādīhi sabhāgānaṃ saṅkhatadhammānaṃ. Nāmamattaṃ na nāyatīti nāmamattampi na paññāyati. Dukkhahāninti dukkhaghātanaṃ. Khandhakā yā ca mātikāti khandhakā yā ca mātikāti attho. Ayameva vā pāṭho. Samuṭṭhānaṃ niyato katanti samuṭṭhānaṃ niyatokataṃ niyatakataṃ; niyatasamuṭṭhānanti attho. Etena bhūtārocanacorivuṭṭhāpanaananuññātasikkhāpadattayassa saṅgaho paccetabbo. Etāneva hi tīṇi sikkhāpadāni niyatasamuṭṭhānāni, aññehi saddhiṃ asambhinnasamuṭṭhānāni.
సమ్భేదం నిదానఞ్చఞ్ఞన్తి అఞ్ఞమ్పి సమ్భేదఞ్చ నిదానఞ్చ. తత్థ సమ్భేదవచనేన సముట్ఠానసమ్భేదస్స గహణం పచ్చేతబ్బం, తాని హి తీణి సిక్ఖాపదాని ఠపేత్వా సేసాని సమ్భిన్నసముట్ఠానాని. నిదానవచనేన సిక్ఖాపదానం పఞ్ఞత్తిదేససఙ్ఖాతం నిదానం పచ్చేతబ్బం. సుత్తే దిస్సన్తి ఉపరీతి సిక్ఖాపదానం సముట్ఠాననియమో సమ్భేదో నిదానన్తి ఇమాని తీణి సుత్తమ్హి ఏవ దిస్సన్తి; పఞ్ఞాయన్తీతి అత్థో. తత్థ ‘‘ఏకేన సముట్ఠానేన సముట్ఠాతి, కాయతో చ చిత్తతో చా’’తిఆదిమ్హి తావ పురిమనయే సముట్ఠాననియమో చ సమ్భేదో చ దిస్సన్తి. ఇతరం పన నిదానం నామ –
Sambhedaṃ nidānañcaññanti aññampi sambhedañca nidānañca. Tattha sambhedavacanena samuṭṭhānasambhedassa gahaṇaṃ paccetabbaṃ, tāni hi tīṇi sikkhāpadāni ṭhapetvā sesāni sambhinnasamuṭṭhānāni. Nidānavacanena sikkhāpadānaṃ paññattidesasaṅkhātaṃ nidānaṃ paccetabbaṃ. Sutte dissanti uparīti sikkhāpadānaṃ samuṭṭhānaniyamo sambhedo nidānanti imāni tīṇi suttamhi eva dissanti; paññāyantīti attho. Tattha ‘‘ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti, kāyato ca cittato cā’’tiādimhi tāva purimanaye samuṭṭhānaniyamo ca sambhedo ca dissanti. Itaraṃ pana nidānaṃ nāma –
‘‘వేసాలియా రాజగహే, సావత్థియా చ ఆళవీ;
‘‘Vesāliyā rājagahe, sāvatthiyā ca āḷavī;
కోసమ్బియా చ సక్కేసు, భగ్గేసు చేవ పఞ్ఞత్తా’’తి.
Kosambiyā ca sakkesu, bhaggesu ceva paññattā’’ti.
ఏవం ఉపరి దిస్సతి, పరతో ఆగతే సుత్తే దిస్సతీతి వేదితబ్బం.
Evaṃ upari dissati, parato āgate sutte dissatīti veditabbaṃ.
‘‘విభఙ్గే ద్వీసూ’’తి గాథాయ అయమత్థో – యం సిక్ఖాపదం ద్వీసు విభఙ్గేసు పఞ్ఞత్తం ఉపోసథదివసే భిక్ఖూ చ భిక్ఖునియో చ ఉద్దిసన్తి, తస్స యథాఞాయం సముట్ఠానం పవక్ఖామి, తం మే సుణాథాతి.
‘‘Vibhaṅgedvīsū’’ti gāthāya ayamattho – yaṃ sikkhāpadaṃ dvīsu vibhaṅgesu paññattaṃ uposathadivase bhikkhū ca bhikkhuniyo ca uddisanti, tassa yathāñāyaṃ samuṭṭhānaṃ pavakkhāmi, taṃ me suṇāthāti.
సఞ్చరిత్తానుభాసనఞ్చాతి సఞ్చరిత్తఞ్చ సమనుభాసనఞ్చ. అతిరేకఞ్చ చీవరన్తి అతిరేకచీవరం ; కథినన్తి అత్థో. లోమాని పదసోధమ్మోతి ఏళకలోమాని చ పదసోధమ్మో చ. భూతం సంవిధానేన చాతి భూతారోచనఞ్చ సంవిదహిత్వా అద్ధానప్పటిపజ్జనఞ్చ. థేయ్యదేసనా చోరిం చాతి థేయ్యసత్థో చ ఛత్తపాణిస్స అగిలానస్స ధమ్మదేసనా చ చోరివుట్ఠాపనఞ్చ. అననుఞ్ఞాతాయ తేరసాతి మాతాపితుసామికేహి అననుఞ్ఞాతాయ సద్ధిం ఇమాని తేరస సముట్ఠానాని హోన్తి. సదిసా ఇధ దిస్సరేతి ఇధ ఉభతోవిభఙ్గే ఏతేసు తేరససు సముట్ఠానసీసేసు ఏకేకస్మిం అఞ్ఞానిపి సదిసాని సముట్ఠానాని దిస్సన్తి.
Sañcarittānubhāsanañcāti sañcarittañca samanubhāsanañca. Atirekañca cīvaranti atirekacīvaraṃ ; kathinanti attho. Lomāni padasodhammoti eḷakalomāni ca padasodhammo ca. Bhūtaṃ saṃvidhānena cāti bhūtārocanañca saṃvidahitvā addhānappaṭipajjanañca. Theyyadesanā coriṃ cāti theyyasattho ca chattapāṇissa agilānassa dhammadesanā ca corivuṭṭhāpanañca. Ananuññātāya terasāti mātāpitusāmikehi ananuññātāya saddhiṃ imāni terasa samuṭṭhānāni honti. Sadisā idha dissareti idha ubhatovibhaṅge etesu terasasu samuṭṭhānasīsesu ekekasmiṃ aññānipi sadisāni samuṭṭhānāni dissanti.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / పరివారపాళి • Parivārapāḷi / సముట్ఠానస్సుద్దానం • Samuṭṭhānassuddānaṃ
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / సముట్ఠానసీసవణ్ణనా • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / సముట్ఠానసీసవణ్ణనా • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / సముట్ఠానసీసవణ్ణనా • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / సముట్ఠానసీసవణ్ణనా • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā