Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಸಮುಟ್ಠಾನಸೀಸವಣ್ಣನಾ
Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
೨೫೭. ಅನತ್ತಾತಿ ಅತ್ತವಿರಹಿತಾ ‘‘ಅಲವಣಭೋಜನ’’ನ್ತಿಆದೀಸು ವಿಯ। ಕರುಣಾಸೀತಲಭಾವೇನ ಚನ್ದಸದಿಸೋ। ಕಿಲೇಸತಿಮಿರಪ್ಪಹಾನತೋ ಆದಿಚ್ಚೋ। ಯಸ್ಮಾ ತೇ ದೇಸಯನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಙ್ಗೀರಸೋಪಿ। ಪಿಟಕೇ ತೀಣಿ ದೇಸಯಿ ತೇಸಂ ಅಞ್ಞತರತ್ತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿನಯೋ ಯದಿ ತಿಟ್ಠತಿ, ಏವಂ ಪಟಿಪತ್ತಿಸದ್ಧಮ್ಮಾದಿ ನೀಯತಿ ಪವತ್ತತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಯಂ ಪನ ಕಥಂ ತಿಟ್ಠತೀತಿ? ಆಹ ‘‘ಉಭತೋ ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ಪರಿವಾರೇನ ಗನ್ಥಿತಾ ತಿಟ್ಠನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಸೇವ ಪರಿವಾರಸ್ಸ ಸುತ್ತೇ। ನಿಯತಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕತಂ, ವುತ್ತನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅಸಮ್ಭಿನ್ನಸಮುಟ್ಠಾನಾನಿ ಅಸಙ್ಕರಸಮುಟ್ಠಾನಾನಿ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಅಸದಿಸಸಮುಟ್ಠಾನಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಸ್ಮಾ ಪರಿವಾರೇ ಸತಿ ವಿನಯೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ವಿನಯೇ ಸತಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಯಸ್ಮಾ ಸಮುಟ್ಠಾನಾನಿ ಚ ಸುತ್ತೇ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಿಕ್ಖೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಧಮ್ಮಕಾಮೋ ಸುಪೇಸಲೋ’’ತಿ ಪರಿವಾರೇ ಗಾರವಜನನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ದಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ತತ್ಥ। ‘‘ಏಕೇನ ಸಮುಟ್ಠಾನೇನ ಸಮುಟ್ಠಾತೀತಿ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಂ ಏಕೇನ ಸಮುಟ್ಠಾನೇನ ಸಮುಟ್ಠಾತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಾಳಿಯಞ್ಹಿ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಸಮುಟ್ಠಾನಞ್ಚ ದಿಸ್ಸತಿ। ‘‘ತಸ್ಸೇವ ಪರಿವಾರಸ್ಸ, ಸಮುಟ್ಠಾನಂ ನಿಯತೋ ಕತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಪುರಿಮನಯೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಥಾಞಾಯನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ। ‘‘ಸಞ್ಚರಿತ್ತಾಭಾಸನಞ್ಚಾ’’ತಿ ಪಾಠೋ। ‘‘ಸಞ್ಚರಿತ್ತಾನುಭಾಸನಞ್ಚಾ’’ತಿಪಿ ಅತ್ಥಿ। ನಯವಜ್ಜೇಹಿ ವಿನಯವಜ್ಜೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
257.Anattāti attavirahitā ‘‘alavaṇabhojana’’ntiādīsu viya. Karuṇāsītalabhāvena candasadiso. Kilesatimirappahānato ādicco. Yasmā te desayanti, tasmā aṅgīrasopi. Piṭake tīṇi desayi tesaṃ aññatarattāti attho. Vinayo yadi tiṭṭhati, evaṃ paṭipattisaddhammādi nīyati pavattatīti attho. Ayaṃ pana kathaṃ tiṭṭhatīti? Āha ‘‘ubhato cā’’tiādi. Parivārena ganthitā tiṭṭhantīti attho. Tasseva parivārassa sutte. Niyatasamuṭṭhānaṃ kataṃ, vuttanti adhippāyo. Asambhinnasamuṭṭhānāni asaṅkarasamuṭṭhānāni, aññehi asadisasamuṭṭhānānīti attho. Yasmā parivāre sati vinayo tiṭṭhati, vinaye sati saddhammo tiṭṭhati, yasmā samuṭṭhānāni ca sutte dissanti, tasmā sikkheti attho. ‘‘Dhammakāmo supesalo’’ti parivāre gāravajananatthaṃ vuttaṃ. Tatthāti ‘‘dissantī’’ti tattha. ‘‘Ekena samuṭṭhānena samuṭṭhātīti paṭhamapārājikaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhātī’’ti vuttaṃ. Pāḷiyañhi niddiṭṭhasamuṭṭhānañca dissati. ‘‘Tasseva parivārassa, samuṭṭhānaṃ niyato kata’’nti vuttaṃ purimanayeti attho. Yathāñāyanti yathābhūtaṃ. ‘‘Sañcarittābhāsanañcā’’ti pāṭho. ‘‘Sañcarittānubhāsanañcā’’tipi atthi. Nayavajjehi vinayavajjehīti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ಸಮುಟ್ಠಾನಸ್ಸುದ್ದಾನಂ • Samuṭṭhānassuddānaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ಸಮುಟ್ಠಾನಸೀಸವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಮುಟ್ಠಾನಸೀಸವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸಮುಟ್ಠಾನಸೀಸವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಸಮುಟ್ಠಾನಸೀಸವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā