Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi |
૨૦. સમુટ્ઠાપનવારો
20. Samuṭṭhāpanavāro
૩૧૪. વિવાદાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ? વિવાદાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં ન કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ; અપિચ, વિવાદાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ. યથા કથં વિય? 1 ઇધ ભિક્ખૂ વિવદન્તિ – ‘‘ધમ્મોતિ વા, અધમ્મોતિ વા, વિનયોતિ વા, અવિનયોતિ વા, અભાસિતં અલપિતં તથાગતેનાતિ વા, ભાસિતં લપિતં તથાગતેનાતિ વા, અનાચિણ્ણં તથાગતેનાતિ વા, આચિણ્ણં તથાગતેનાતિ વા, અપઞ્ઞત્તં તથાગતેનાતિ વા, પઞ્ઞત્તં તથાગતેનાતિ વા, આપત્તીતિ વા, અનાપત્તીતિ વા, લહુકા આપત્તીતિ વા, ગરુકા આપત્તીતિ વા, સાવસેસા આપત્તીતિ વા, અનવસેસા આપત્તીતિ વા, દુટ્ઠુલ્લા આપત્તીતિ વા અદુટ્ઠુલ્લા આપત્તીતિ વા’’. યં તત્થ ભણ્ડનં કલહો વિગ્ગહો વિવાદો નાનાવાદો અઞ્ઞથાવાદો વિપચ્ચતાય વોહારો મેધકં 2, ઇદં વુચ્ચતિ વિવાદાધિકરણં. વિવાદાધિકરણે સઙ્ઘો વિવદતિ. વિવાદાધિકરણં વિવદમાનો અનુવદતિ. અનુવાદાધિકરણં અનુવદમાનો આપત્તિં આપજ્જતિ આપત્તાધિકરણં. તાય આપત્તિયા સઙ્ઘો કમ્મં કરોતિ કિચ્ચાધિકરણં. એવં વિવાદાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ.
314. Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 3 Idha bhikkhū vivadanti – ‘‘dhammoti vā, adhammoti vā, vinayoti vā, avinayoti vā, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti vā, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti vā, anāciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, āciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, apaññattaṃ tathāgatenāti vā, paññattaṃ tathāgatenāti vā, āpattīti vā, anāpattīti vā, lahukā āpattīti vā, garukā āpattīti vā, sāvasesā āpattīti vā, anavasesā āpattīti vā, duṭṭhullā āpattīti vā aduṭṭhullā āpattīti vā’’. Yaṃ tattha bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo nānāvādo aññathāvādo vipaccatāya vohāro medhakaṃ 4, idaṃ vuccati vivādādhikaraṇaṃ. Vivādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
૩૧૫. અનુવાદાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ? અનુવાદાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં ન કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ; અપિચ, અનુવાદાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ. યથા કથં વિય? 5 ઇધ ભિક્ખૂ ભિક્ખું અનુવદન્તિ સીલવિપત્તિયા વા આચારવિપત્તિયા વા દિટ્ઠિવિપત્તિયા વા આજીવવિપત્તિયા વા. યો તત્થ અનુવાદો અનુવદના અનુલ્લપના અનુભણના અનુસમ્પવઙ્કતા અબ્ભુસ્સહનતા અનુબલપ્પદાનં, ઇદં વુચ્ચતિ અનુવાદાધિકરણં. અનુવાદાધિકરણે સઙ્ઘો વિવદતિ. વિવાદાધિકરણં વિવદમાનો અનુવદતિ. અનુવાદાધિકરણં અનુવદમાનો આપત્તિં આપજ્જતિ આપત્તાધિકરણં. તાય આપત્તિયા સઙ્ઘો કમ્મં કરોતિ કિચ્ચાધિકરણં. એવં અનુવાદાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ.
315. Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 6 Idha bhikkhū bhikkhuṃ anuvadanti sīlavipattiyā vā ācāravipattiyā vā diṭṭhivipattiyā vā ājīvavipattiyā vā. Yo tattha anuvādo anuvadanā anullapanā anubhaṇanā anusampavaṅkatā abbhussahanatā anubalappadānaṃ, idaṃ vuccati anuvādādhikaraṇaṃ. Anuvādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
૩૧૬. આપત્તાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ? આપત્તાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં ન કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ; અપિચ, આપત્તાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ. યથા કથં વિય? પઞ્ચપિ આપત્તિક્ખન્ધા આપત્તાધિકરણં, સત્તપિ આપત્તિક્ખન્ધા આપત્તાધિકરણં, ઇદં વુચ્ચતિ આપત્તાધિકરણં. આપત્તાધિકરણે સઙ્ઘો વિવદતિ. વિવાદાધિકરણં વિવદમાનો અનુવદતિ. અનુવાદાધિકરણં અનુવદમાનો આપત્તિં આપજ્જતિ આપત્તાધિકરણં. તાય આપત્તિયા સઙ્ઘો કમ્મં કરોતિ કિચ્ચાધિકરણં. એવં આપત્તાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ.
316. Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Pañcapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, sattapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ. Āpattādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
૩૧૭. કિચ્ચાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ ? કિચ્ચાધિકરણં ચતુન્નં અધિકરણાનં ન કતમં અધિકરણં સમુટ્ઠાપેતિ, અપિચ કિચ્ચાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ. યથા કથં વિય? યા સઙ્ઘસ્સ કિચ્ચયતા કરણીયતા અપલોકનકમ્મં ઞત્તિકમ્મં ઞત્તિદુતિયકમ્મં ઞત્તિચતુત્થકમ્મં, ઇદં વુચ્ચતિ કિચ્ચાધિકરણં. કિચ્ચાધિકરણે સઙ્ઘો વિવદતિ. વિવાદાધિકરણં વિવદમાનો અનુવદતિ. અનુવાદાધિકરણં અનુવદમાનો આપત્તિં આપજ્જતિ આપત્તાધિકરણં. તાય આપત્તિયા સઙ્ઘો કમ્મં કરોતિ કિચ્ચાધિકરણં. એવં કિચ્ચાધિકરણપચ્ચયા ચત્તારો અધિકરણા જાયન્તિ.
317. Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti ? Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti, apica kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Yā saṅghassa kiccayatā karaṇīyatā apalokanakammaṃ ñattikammaṃ ñattidutiyakammaṃ ñatticatutthakammaṃ, idaṃ vuccati kiccādhikaraṇaṃ. Kiccādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
સમુટ્ઠાપનવારો નિટ્ઠિતો વીસતિમો.
Samuṭṭhāpanavāro niṭṭhito vīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સમુટ્ઠાપનવારકથાવણ્ણના • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સંસટ્ઠવારાદિવણ્ણના • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સંસટ્ઠવારાદિવણ્ણના • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā