Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૪. સંવરસુત્તવણ્ણના
4. Saṃvarasuttavaṇṇanā
૧૪. ચતુત્થે પધાનાનીતિ વીરિયાનિ. સંવરપ્પધાનન્તિ ચક્ખાદીનિ સંવરન્તસ્સ ઉપ્પન્નવીરિયં . પહાનપ્પધાનન્તિ કામવિતક્કાદયો પજહન્તસ્સ ઉપ્પન્નવીરિયં. ભાવનાપ્પધાનન્તિ સમ્બોજ્ઝઙ્ગે ભાવેન્તસ્સ ઉપ્પન્નવીરિયં. અનુરક્ખણાપ્પધાનન્તિ સમાધિનિમિત્તં અનુરક્ખન્તસ્સ ઉપ્પન્નવીરિયં.
14. Catutthe padhānānīti vīriyāni. Saṃvarappadhānanti cakkhādīni saṃvarantassa uppannavīriyaṃ . Pahānappadhānanti kāmavitakkādayo pajahantassa uppannavīriyaṃ. Bhāvanāppadhānanti sambojjhaṅge bhāventassa uppannavīriyaṃ. Anurakkhaṇāppadhānanti samādhinimittaṃ anurakkhantassa uppannavīriyaṃ.
વિવેકનિસ્સિતન્તિઆદીસુ વિવેકો, વિરાગો, નિરોધોતિ તીણિપિ નિબ્બાનસ્સ નામાનિ. નિબ્બાનં હિ ઉપધિવિવેકત્તા વિવેકો, તં આગમ્મ રાગાદયો વિરજ્જન્તીતિ વિરાગો, નિરુજ્ઝન્તીતિ નિરોધો. તસ્મા વિવેકનિસ્સિતન્તિઆદીસુ આરમ્મણવસેન વા અધિગન્તબ્બવસેન વા નિબ્બાનનિસ્સિતન્તિ અત્થો.
Vivekanissitantiādīsu viveko, virāgo, nirodhoti tīṇipi nibbānassa nāmāni. Nibbānaṃ hi upadhivivekattā viveko, taṃ āgamma rāgādayo virajjantīti virāgo, nirujjhantīti nirodho. Tasmā vivekanissitantiādīsu ārammaṇavasena vā adhigantabbavasena vā nibbānanissitanti attho.
વોસ્સગ્ગપરિણામિન્તિ એત્થ દ્વે વોસ્સગ્ગા – પરિચ્ચાગવોસ્સગ્ગો ચ પક્ખન્દનવોસ્સગ્ગો ચ. તત્થ વિપસ્સના તદઙ્ગવસેન કિલેસે ચ ખન્ધે ચ રાગં પરિચ્ચજતીતિ પરિચ્ચાગવોસ્સગ્ગો. મગ્ગો આરમ્મણવસેન નિબ્બાનં પક્ખન્દતીતિ પક્ખન્દનવોસ્સગ્ગો. તસ્મા વોસ્સગ્ગપરિણામિન્તિ યથા ભાવિયમાનો સતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો વોસ્સગ્ગત્થાય પરિણમતિ, વિપસ્સનાભાવઞ્ચ મગ્ગભાવઞ્ચ પાપુણાતિ, એવં તં ભાવેતીતિ અયમેત્થ અત્થો. સેસપદેસુપિ એસેવ નયો. ભદ્દકન્તિ લદ્ધકં. સમાધિનિમિત્તં વુચ્ચતિ અટ્ઠિકસઞ્ઞાદિવસેન અધિગતો સમાધિયેવ. અનુરક્ખતીતિ સમાધિપારિપન્થિકધમ્મે રાગદોસમોહે સોધેન્તો રક્ખતિ. એત્થ ચ અટ્ઠિકસઞ્ઞાદિકા પઞ્ચેવ સઞ્ઞા વુત્તા, ઇમસ્મિં પન ઠાને દસપિ અસુભાનિ વિત્થારેત્વા કથેતબ્બાનિ. તેસં વિત્થારો વિસુદ્ધિમગ્ગે (વિસુદ્ધિ॰ ૧.૧૦૨ આદયો) વુત્તોયેવ. ગાથાય સંવરાદિનિપ્ફાદકં વીરિયમેવ વુત્તં. ખયં દુક્ખસ્સ પાપુણેતિ દુક્ખક્ખયસઙ્ખાતં અરહત્તં પાપુણેય્યાતિ.
Vossaggapariṇāminti ettha dve vossaggā – pariccāgavossaggo ca pakkhandanavossaggo ca. Tattha vipassanā tadaṅgavasena kilese ca khandhe ca rāgaṃ pariccajatīti pariccāgavossaggo. Maggo ārammaṇavasena nibbānaṃ pakkhandatīti pakkhandanavossaggo. Tasmā vossaggapariṇāminti yathā bhāviyamāno satisambojjhaṅgo vossaggatthāya pariṇamati, vipassanābhāvañca maggabhāvañca pāpuṇāti, evaṃ taṃ bhāvetīti ayamettha attho. Sesapadesupi eseva nayo. Bhaddakanti laddhakaṃ. Samādhinimittaṃ vuccati aṭṭhikasaññādivasena adhigato samādhiyeva. Anurakkhatīti samādhipāripanthikadhamme rāgadosamohe sodhento rakkhati. Ettha ca aṭṭhikasaññādikā pañceva saññā vuttā, imasmiṃ pana ṭhāne dasapi asubhāni vitthāretvā kathetabbāni. Tesaṃ vitthāro visuddhimagge (visuddhi. 1.102 ādayo) vuttoyeva. Gāthāya saṃvarādinipphādakaṃ vīriyameva vuttaṃ. Khayaṃ dukkhassa pāpuṇeti dukkhakkhayasaṅkhātaṃ arahattaṃ pāpuṇeyyāti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૪. સંવરસુત્તં • 4. Saṃvarasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૪. સંવરસુત્તવણ્ણના • 4. Saṃvarasuttavaṇṇanā