| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੬. ਸਂਯੋਜਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā
੬. ਛਟ੍ਠੇ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਹਿਤਾ ਪਚ੍ਚਯਭਾવੇਨਾਤਿ ਸਂਯੋਜਨਿਯਾ, ਤੇਭੂਮਕਾ ਧਮ੍ਮਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਸਨ੍ਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਸਂਯੋਜਨਿਯੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਤਸ੍ਸ ਭਾવੋ ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸਿਤਾ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਨવਸੇਨਾਤਿ ਸਂਯੋਜਨਿਯੇਸੁ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨવਸੇਨ। ਜਨਨਂ ਜਾਤਿ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਜਾਤਿਯਾਤਿ ਖਨ੍ਧਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤੋ’’ਤਿ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭવੇ ਅਪਰਾਪਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਖਨ੍ਧਪਰਿਪਾਕੋ ਏਕਭવਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਨਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਪੁਰਾਣਭਾવੋ। ਏਕਭવਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪ੍ਪਬਨ੍ਧવਿਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਭੇਦੋ ਇਧ ਮਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਰਣੇਨਾਤਿ ਖਨ੍ਧਭੇਦਤੋ’’ਤਿ। ਅਨ੍ਤੋਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਪੋ। ਪਰਿਦੇવੋ ਨਾਮ ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨਾਦੀਹਿ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾਚਾવਿਪ੍ਪਲਾਪੋ। ਸੋ ਚ ਸੋਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਲਾਲਪ੍ਪਿਤਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹੀ’’ਤਿ। ਲਾਲਪ੍ਪਿਤਂ વਾਚਾવਿਪ੍ਪਲਾਪੋ, ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਦ੍ਦੋਯੇવ।
6. Chaṭṭhe saṃyojanānaṃ hitā paccayabhāvenāti saṃyojaniyā, tebhūmakā dhammā. Tenāha ‘‘dasannaṃ saṃyojanāna’’ntiādi. Saṃyojaniye dhamme assādato anupassati sīlenāti assādānupassī, tassa bhāvo assādānupassitā. Nibbidānupassitāti etthāpi eseva nayo. Ukkaṇṭhanavasenāti saṃyojaniyesu tebhūmakadhammesu nibbindanavasena. Jananaṃ jāti, khandhānaṃ pātubhāvoti āha ‘‘jātiyāti khandhanibbattito’’ti, khandhānaṃ tattha tattha bhave aparāparaṃ nibbattitoti attho. Khandhaparipāko ekabhavapariyāpannānaṃ khandhānaṃ purāṇabhāvo. Ekabhavapariyāpannajīvitindriyappabandhavicchedavasena khandhānaṃ bhedo idha maraṇanti āha ‘‘maraṇenāti khandhabhedato’’ti. Antonijjhānaṃ cittasantāpo. Paridevo nāma ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa vācāvippalāpo. So ca sokasamuṭṭhānoti āha ‘‘tannissitalālappitalakkhaṇehi paridevehī’’ti. Lālappitaṃ vācāvippalāpo, so ca atthato saddoyeva.
ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਇਧ ਕਾਯਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਪਟਿਪੀਲ਼ਨਦੁਕ੍ਖੇਹੀ’’ਤਿ। ਮਨੋવਿਘਾਤਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹੀਤਿ ਮਨਸੋ વਿਘਾਤਕਰੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਸਮ੍ਪਯੋਗੇਨ ਮਨਸੋ વਿਹਨਨਰਸਞ੍ਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਭੁਸੋ ਆਯਾਸੋ ਉਪਾਯਾਸੋ ਯਥਾ ‘‘ਭੁਸਮਾਦਾਨਂ ਉਪਾਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਞਾਤਿਬ੍ਯਸਨਾਦੀਹਿ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਚੇਤੋਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਭਾવਿਤੋ ਦੋਸੋਯੇવ। ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਞ੍ਹਿ ਆਯਾਸਨવਸੇਨ ਦੋਸਸ੍ਸੇવ ਪવਤ੍ਤਿਆਕਾਰੋ ਉਪਾਯਾਸੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੋ। ਤਂ ਚੁਦ੍ਦਸਹਿ ਅਕੁਸਲਚੇਤਸਿਕੇਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਏਕੋ ਚੇਤਸਿਕਧਮ੍ਮੋਤਿ ਏਕੇ। ਯਂ વਿਸਾਦੋਤਿ ਚ વਦਨ੍ਤਿ।
Dukkhanti idha kāyikaṃ dukkhaṃ adhippetanti āha ‘‘kāyapaṭipīḷanadukkhehī’’ti. Manovighātadomanassehīti manaso vighātakarehi domanassehi. Byāpādasampayogena manaso vihananarasañhi domanassaṃ. Bhuso āyāso upāyāso yathā ‘‘bhusamādānaṃ upādāna’’nti, so ca atthato ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa adhimattacetodukkhappabhāvito dosoyeva. Kāyacittānañhi āyāsanavasena dosasseva pavattiākāro upāyāsoti vuccati saṅkhārakkhandhapariyāpanno. Taṃ cuddasahi akusalacetasikehi añño eko cetasikadhammoti eke. Yaṃ visādoti ca vadanti.
ਸਂਯੋਜਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṃyojanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੬. ਸਂਯੋਜਨਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Saṃyojanasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਸਂਯੋਜਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā
