Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪೇತವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Petavatthu-aṭṭhakathā |
೨. ಸಾಣವಾಸಿತ್ಥೇರಪೇತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ
2. Sāṇavāsittherapetavatthuvaṇṇanā
ಕುಣ್ಡಿನಾಗರಿಯೋ ಥೇರೋತಿ ಇದಂ ಸತ್ಥರಿ ವೇಳುವನೇ ವಿಹರನ್ತೇ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸಾಣವಾಸಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಞಾತಿಪೇತೇ ಆರಬ್ಭ ವುತ್ತಂ। ಅತೀತೇ ಕಿರ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಕಿತವಸ್ಸ ನಾಮ ರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತೋ ಉಯ್ಯಾನಕೀಳಂ ಕೀಳಿತ್ವಾ ನಿವತ್ತನ್ತೋ ಸುನೇತ್ತಂ ನಾಮ ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ನಗರತೋ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಇಸ್ಸರಿಯಮದಮತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಮಯ್ಹಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಅಕತ್ವಾ ಅಯಂ ಮುಣ್ಡಕೋ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತೋ ಹತ್ಥಿಕ್ಖನ್ಧತೋ ಓತರಿತ್ವಾ ‘‘ಕಚ್ಚಿ ತೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಲದ್ಧೋ’’ತಿ ಆಲಪನ್ತೋ ಹತ್ಥತೋ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಥವಿಯಂ ಪಾತೇತ್ವಾ ಭಿನ್ದಿ। ಅಥ ನಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ತಾದಿಭಾವಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ನಿಬ್ಬಿಕಾರಂ ಕರುಣಾವಿಪ್ಫಾರಸೋಮನಸ್ಸನಿಪಾತಪಸನ್ನಚಿತ್ತಮೇವ ಓಲೋಕೇನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾನಾಘಾತೇನ ದೂಸಿತಚಿತ್ತೋ ‘‘ಕಿಂ ಮಂ ಕಿತವಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತಂ ನ ಜಾನಾಸಿ, ತ್ವಂ ಓಲೋಕಯನ್ತೋ ಮಯ್ಹಂ ಕಿಂ ಕರಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಅವಹಸನ್ತೋ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಪಕ್ಕನ್ತಮತ್ತಸ್ಸೇವ ಚಸ್ಸ ನರಕಗ್ಗಿದಾಹಪಟಿಭಾಗೋ ಬಲವಸರೀರದಾಹೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಸೋ ತೇನ ಮಹಾಸನ್ತಾಪೇನಾಭಿಭೂತಕಾಯೋ ಅತಿಬಾಳ್ಹಂ ದುಕ್ಖವೇದನಾಭಿತುನ್ನೋ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಅವೀಚೀಮಹಾನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ।
Kuṇḍināgariyo theroti idaṃ satthari veḷuvane viharante āyasmato sāṇavāsittherassa ñātipete ārabbha vuttaṃ. Atīte kira bārāṇasiyaṃ kitavassa nāma rañño putto uyyānakīḷaṃ kīḷitvā nivattanto sunettaṃ nāma paccekabuddhaṃ piṇḍāya caritvā nagarato nikkhamantaṃ disvā issariyamadamatto hutvā ‘‘kathañhi nāma mayhaṃ añjaliṃ akatvā ayaṃ muṇḍako gacchatī’’ti paduṭṭhacitto hatthikkhandhato otaritvā ‘‘kacci te piṇḍapāto laddho’’ti ālapanto hatthato pattaṃ gahetvā pathaviyaṃ pātetvā bhindi. Atha naṃ sabbattha tādibhāvappattiyā nibbikāraṃ karuṇāvipphārasomanassanipātapasannacittameva olokentaṃ aṭṭhānāghātena dūsitacitto ‘‘kiṃ maṃ kitavassa rañño puttaṃ na jānāsi, tvaṃ olokayanto mayhaṃ kiṃ karissasī’’ti vatvā avahasanto pakkāmi. Pakkantamattasseva cassa narakaggidāhapaṭibhāgo balavasarīradāho uppajji. So tena mahāsantāpenābhibhūtakāyo atibāḷhaṃ dukkhavedanābhitunno kālaṃ katvā avīcīmahāniraye nibbatti.
ಸೋ ತತ್ಥ ದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇನ ವಾಮಪಸ್ಸೇನ ಉತ್ತಾನೋ ಅವಕುಜ್ಜೋತಿ ಬಹೂಹಿ ಪಕಾರೇಹಿ ಪರಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಚತುರಾಸೀತಿ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಪಚ್ಚಿತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ಪೇತೇಸು ಅಪಿರಿಮಿತಕಾಲಂ ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಾದಿದುಕ್ಖಂ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ತತೋ ಚುತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಕುಣ್ಡಿನಗರಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ ಕೇವಟ್ಟಗಾಮೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಜಾತಿಸ್ಸರಞಾಣಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ, ತೇನ ಸೋ ಪುಬ್ಬೇ ಅತ್ತನಾ ಅನುಭೂತಪುಬ್ಬಂ ದುಕ್ಖಂ ಅನುಸ್ಸರನ್ತೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋಪಿ ಪಾಪಭಯೇನ ಞಾತಕೇಹಿಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ಮಚ್ಛಬನ್ಧನತ್ಥಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ। ತೇಸು ಗಚ್ಛನ್ತೇಸು ಮಚ್ಛೇ ಘಾತೇತುಂ ಅನಿಚ್ಛನ್ತೋ ನಿಲೀಯತಿ, ಗತೋ ಚ ಜಾಲಂ ಭಿನ್ದತಿ, ಜೀವನ್ತೇ ವಾ ಮಚ್ಛೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಉದಕೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ, ತಸ್ಸ ತಂ ಕಿರಿಯಂ ಅರೋಚನ್ತಾ ಞಾತಕಾ ಗೇಹತೋ ತಂ ನೀಹರಿಂಸು। ಏಕೋ ಪನಸ್ಸ ಭಾತಾ ಸಿನೇಹಬದ್ಧಹದಯೋ ಅಹೋಸಿ।
So tattha dakkhiṇapassena vāmapassena uttāno avakujjoti bahūhi pakārehi parivattitvā caturāsīti vassasahassāni paccitvā tato cuto petesu apirimitakālaṃ khuppipāsādidukkhaṃ anubhavitvā tato cuto imasmiṃ buddhuppāde kuṇḍinagarassa samīpe kevaṭṭagāme nibbatti. Tassa jātissarañāṇaṃ uppajji, tena so pubbe attanā anubhūtapubbaṃ dukkhaṃ anussaranto vayappattopi pāpabhayena ñātakehipi saddhiṃ macchabandhanatthaṃ na gacchati. Tesu gacchantesu macche ghātetuṃ anicchanto nilīyati, gato ca jālaṃ bhindati, jīvante vā macche gahetvā udake vissajjeti, tassa taṃ kiriyaṃ arocantā ñātakā gehato taṃ nīhariṃsu. Eko panassa bhātā sinehabaddhahadayo ahosi.
ತೇನ ಚ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಕುಣ್ಡಿನಗರಂ ಉಪನಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಣಪಬ್ಬತೇ ವಿಹರತಿ। ಅಥ ಸೋ ಕೇವಟ್ಟಪುತ್ತೋ ಞಾತಕೇಹಿ ಪರಿಚ್ಚತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ಇತೋ ಚಿತೋ ಚ ಪರಿಬ್ಭಮನ್ತೋ ತಂ ಪದೇಸಂ ಪತ್ತೋ ಭೋಜನವೇಲಾಯ ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ಥೇರೋ ತಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಭೋಜನೇನ ಅತ್ಥಿಕಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ದತ್ವಾ ಕತಭತ್ತಕಿಚ್ಚೋ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಞತ್ವಾ ಧಮ್ಮಕಥಾಯ ಪಸನ್ನಮಾನಸಂ ಞತ್ವಾ ‘‘ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಸಿ, ಆವುಸೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ, ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಥೇರೋ ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಅಥ ನಂ ಸತ್ಥಾ ಆಹ – ‘‘ಆನನ್ದ, ಇಮಂ ಸಾಮಣೇರಂ ಅನುಕಮ್ಪೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ। ಸೋ ಚ ಅಕತಕುಸಲತ್ತಾ ಅಪ್ಪಲಾಭೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ನಂ ಸತ್ಥಾ ಅನುಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪರಿಭೋಗತ್ಥಾಯ ಪಾನೀಯಘಟಾನಂ ಪರಿಪೂರಣೇ ನಿಯೋಜೇಸಿ। ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಉಪಾಸಕಾ ತಸ್ಸ ಬಹೂನಿ ನಿಚ್ಚಭತ್ತಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ।
Tena ca samayena āyasmā ānando kuṇḍinagaraṃ upanissāya sāṇapabbate viharati. Atha so kevaṭṭaputto ñātakehi pariccatto hutvā ito cito ca paribbhamanto taṃ padesaṃ patto bhojanavelāya therassa santikaṃ upasaṅkami. Thero taṃ pucchitvā bhojanena atthikabhāvaṃ ñatvā tassa bhattaṃ datvā katabhattakicco sabbaṃ taṃ pavattiṃ ñatvā dhammakathāya pasannamānasaṃ ñatvā ‘‘pabbajissasi, āvuso’’ti? ‘‘Āma, bhante, pabbajissāmī’’ti. Thero taṃ pabbājetvā tena saddhiṃ bhagavato santikaṃ agamāsi. Atha naṃ satthā āha – ‘‘ānanda, imaṃ sāmaṇeraṃ anukampeyyāsī’’ti. So ca akatakusalattā appalābho ahosi. Atha naṃ satthā anuggaṇhanto bhikkhūnaṃ paribhogatthāya pānīyaghaṭānaṃ paripūraṇe niyojesi. Taṃ disvā upāsakā tassa bahūni niccabhattāni paṭṭhapesuṃ.
ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಲದ್ಧೂಪಸಮ್ಪದೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ಥೇರೋ ಹುತ್ವಾ ದ್ವಾದಸಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಾಣಪಬ್ಬತೇ ವಸಿ। ತಸ್ಸ ಪನ ಞಾತಕಾ ಪಞ್ಚಸತಮತ್ತಾ ಅನುಪಚಿತಕುಸಲಕಮ್ಮಾ ಉಪಚಿತಮಚ್ಛೇರಾದಿಪಾಪಧಮ್ಮಾ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಪೇತೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತಿಂಸು। ತಸ್ಸ ಪನ ಮಾತಾಪಿತರೋ ‘‘ಏಸ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ಗೇಹತೋ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಿತೋ’’ತಿ ಸಾರಜ್ಜಮಾನಾ ತಂ ಅನುಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ಬದ್ಧಸಿನೇಹಂ ಭಾತಿಕಂ ಪೇಸೇಸುಂ। ಸೋ ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಮಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಟ್ಠಸಮಯೇ ದಕ್ಖಿಣಜಾಣುಮಣ್ಡಲಂ ಪಥವಿಯಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಕತಞ್ಜಲೀ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ‘‘ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಚ ತೇ, ಭನ್ತೇ’’ತಿಆದಿಗಾಥಾ ಅವೋಚ। ಕುಣ್ಡಿನಾಗರಿಯೋ ಥೇರೋತಿಆದಯೋ ಪನ ಆದಿತೋ ಪಞ್ಚ ಗಾಥಾ ತಾಸಂ ಸಮ್ಬನ್ಧದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಾಹಕೇಹಿ ಠಪಿತಾ।
So aparena samayena laddhūpasampado arahattaṃ patvā thero hutvā dvādasahi bhikkhūhi saddhiṃ sāṇapabbate vasi. Tassa pana ñātakā pañcasatamattā anupacitakusalakammā upacitamaccherādipāpadhammā kālaṃ katvā petesu nibbattiṃsu. Tassa pana mātāpitaro ‘‘esa amhehi pubbe gehato nikkaḍḍhito’’ti sārajjamānā taṃ anupasaṅkamitvā tasmiṃ baddhasinehaṃ bhātikaṃ pesesuṃ. So therassa gāmaṃ piṇḍāya paviṭṭhasamaye dakkhiṇajāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ patiṭṭhāpetvā katañjalī attānaṃ dassetvā ‘‘mātā pitā ca te, bhante’’tiādigāthā avoca. Kuṇḍināgariyo therotiādayo pana ādito pañca gāthā tāsaṃ sambandhadassanatthaṃ dhammasaṅgāhakehi ṭhapitā.
೪೦೮.
408.
‘‘ಕುಣ್ಡಿನಾಗರಿಯೋ ಥೇರೋ, ಸಾಣವಾಸಿನಿವಾಸಿಕೋ।
‘‘Kuṇḍināgariyo thero, sāṇavāsinivāsiko;
ಪೋಟ್ಠಪಾದೋತಿ ನಾಮೇನ, ಸಮಣೋ ಭಾವಿತಿನ್ದ್ರಿಯೋ॥
Poṭṭhapādoti nāmena, samaṇo bhāvitindriyo.
೪೦೯.
409.
‘‘ತಸ್ಸ ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಭಾತಾ, ದುಗ್ಗತಾ ಯಮಲೋಕಿಕಾ।
‘‘Tassa mātā pitā bhātā, duggatā yamalokikā;
ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಪೇತಲೋಕಂ ಇತೋ ಗತಾ॥
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
೪೧೦.
410.
‘‘ತೇ ದುಗ್ಗತಾ ಸೂಚಿಕಟ್ಟಾ, ಕಿಲನ್ತಾ ನಗ್ಗಿನೋ ಕಿಸಾ।
‘‘Te duggatā sūcikaṭṭā, kilantā naggino kisā;
ಉತ್ತಸನ್ತಾ ಮಹತ್ತಾಸಾ, ನ ದಸ್ಸೇನ್ತಿ ಕುರೂರಿನೋ॥
Uttasantā mahattāsā, na dassenti kurūrino.
೪೧೧.
411.
‘‘ತಸ್ಸ ಭಾತಾ ವಿತರಿತ್ವಾ, ನಗ್ಗೋ ಏಕಪಥೇಕಕೋ।
‘‘Tassa bhātā vitaritvā, naggo ekapathekako;
ಚತುಕುಣ್ಡಿಕೋ ಭವಿತ್ವಾನ, ಥೇರಸ್ಸ ದಸ್ಸಯೀತುಮಂ॥
Catukuṇḍiko bhavitvāna, therassa dassayītumaṃ.
೪೧೨.
412.
‘‘ಥೇರೋ ಚಾಮನಸಿಕತ್ವಾ, ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ಅತಿಕ್ಕಮಿ।
‘‘Thero cāmanasikatvā, tuṇhībhūto atikkami;
ಸೋ ಚ ವಿಞ್ಞಾಪಯೀ ಥೇರಂ, ‘ಭಾತಾ ಪೇತಗತೋ ಅಹಂ’॥
So ca viññāpayī theraṃ, ‘bhātā petagato ahaṃ’.
೪೧೩.
413.
‘‘ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಚ ತೇ ಭನ್ತೇ, ದುಗ್ಗತಾ ಯಮಲೋಕಿಕಾ।
‘‘Mātā pitā ca te bhante, duggatā yamalokikā;
ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಪೇತಲೋಕಂ ಇತೋ ಗತಾ॥
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
೪೧೪.
414.
‘‘ತೇನ ದುಗ್ಗತಾ ಸೂಚಿಕಟ್ಟಾ, ಕಿಲನ್ತಾ ನಗ್ಗಿನೋ ಕಿಸಾ।
‘‘Tena duggatā sūcikaṭṭā, kilantā naggino kisā;
ಉತ್ತಸನ್ತಾ ಮಹತ್ತಾಸಾ, ನ ದಸ್ಸೇನ್ತಿ ಕುರೂರಿನೋ॥
Uttasantā mahattāsā, na dassenti kurūrino.
೪೧೫.
415.
‘‘ಅನುಕಮ್ಪಸ್ಸು ಕಾರುಣಿಕೋ, ದತ್ವಾ ಅನ್ವಾದಿಸಾಹಿ ನೋ।
‘‘Anukampassu kāruṇiko, datvā anvādisāhi no;
ತವ ದಿನ್ನೇನ ದಾನೇನ, ಯಾಪೇಸ್ಸನ್ತಿ ಕುರೂರಿನೋ’’ತಿ॥
Tava dinnena dānena, yāpessanti kurūrino’’ti.
೪೦೮-೯. ತತ್ಥ ಕುಣ್ಡಿನಾಗರಿಯೋ ಥೇರೋತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ ಜಾತಸಂವಡ್ಢತ್ಥೇರೋ, ‘‘ಕುಣ್ಡಿಕನಗರೋ ಥೇರೋ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಸೋ ಏವತ್ಥೋ। ಸಾಣವಾಸಿನಿವಾಸಿಕೋತಿ ಸಾಣಪಬ್ಬತವಾಸೀ। ಪೋಟ್ಠಪಾದೋತಿ ನಾಮೇನಾತಿ ನಾಮೇನ ಪೋಟ್ಠಪಾದೋ ನಾಮ। ಸಮಣೋತಿ ಸಮಿತಪಾಪೋ। ಭಾವಿತಿನ್ದ್ರಿಯೋತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಭಾವನಾಯ ಭಾವಿತಸದ್ಧಾದಿಇನ್ದ್ರಿಯೋ, ಅರಹಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಸಾತಿ ತಸ್ಸ ಸಾಣವಾಸಿತ್ಥೇರಸ್ಸ। ದುಗ್ಗತಾತಿ ದುಗ್ಗತಿಗತಾ।
408-9. Tattha kuṇḍināgariyo theroti evaṃnāmake nagare jātasaṃvaḍḍhatthero, ‘‘kuṇḍikanagaro thero’’tipi pāṭho, so evattho. Sāṇavāsinivāsikoti sāṇapabbatavāsī. Poṭṭhapādoti nāmenāti nāmena poṭṭhapādo nāma. Samaṇoti samitapāpo. Bhāvitindriyoti ariyamaggabhāvanāya bhāvitasaddhādiindriyo, arahāti attho. Tassāti tassa sāṇavāsittherassa. Duggatāti duggatigatā.
೪೧೦. ಸೂಚಿಕಟ್ಟಾತಿ ಪೂತಿನಾ ಲೂಖಗತ್ತಾ ಅಟ್ಟಕಾ, ಸೂಚಿಕಾತಿ ಲದ್ಧನಾಮಾಯ ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಾಯ ಅಟ್ಟಾ ಪೀಳಿತಾ। ‘‘ಸೂಚಿಕಣ್ಠಾ’’ತಿ ಕೇಚಿ ಪಠನ್ತಿ, ಸೂಚಿಛಿದ್ದಸದಿಸಮುಖದ್ವಾರಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಿಲನ್ತಾತಿ ಕಿಲನ್ತಕಾಯಚಿತ್ತಾ। ನಗ್ಗಿನೋತಿ ನಗ್ಗರೂಪಾ ನಿಚ್ಚೋಳಾ। ಕಿಸಾತಿ ಅಟ್ಠಿತ್ತಚಮತ್ತಸರೀರತಾಯ ಕಿಸದೇಹಾ। ಉತ್ತಸನ್ತಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ಸಮಣೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುತ್ತೋ’’ತಿ ಓತ್ತಪ್ಪೇನ ಉತ್ರಾಸಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಾ । ಮಹತ್ತಾಸಾತಿ ಅತ್ತನಾ ಪುಬ್ಬೇ ಕತಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಸಞ್ಜಾತಮಹಾಭಯಾ। ನ ದಸ್ಸೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ತಾನಂ ನ ದಸ್ಸೇನ್ತಿ, ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ನ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕುರೂರಿನೋತಿ ದಾರುಣಕಮ್ಮನ್ತಾ।
410.Sūcikaṭṭāti pūtinā lūkhagattā aṭṭakā, sūcikāti laddhanāmāya khuppipāsāya aṭṭā pīḷitā. ‘‘Sūcikaṇṭhā’’ti keci paṭhanti, sūcichiddasadisamukhadvārāti attho. Kilantāti kilantakāyacittā. Nagginoti naggarūpā niccoḷā. Kisāti aṭṭhittacamattasarīratāya kisadehā. Uttasantāti ‘‘ayaṃ samaṇo amhākaṃ putto’’ti ottappena utrāsaṃ āpajjantā . Mahattāsāti attanā pubbe katakammaṃ paṭicca sañjātamahābhayā. Na dassentīti attānaṃ na dassenti, sammukhībhāvaṃ na gacchanti. Kurūrinoti dāruṇakammantā.
೪೧೧. ತಸ್ಸ ಭಾತಾತಿ ಸಾಣವಾಸಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಭಾತಾ। ವಿತರಿತ್ವಾತಿ ವಿತಿಣ್ಣೋ ಹುತ್ವಾ, ಓತ್ತಪ್ಪಸನ್ತಾಸಭಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿತುರಿತ್ವಾತಿ ವಾ ಪಾಠೋ, ತುರಿತೋ ಹುತ್ವಾ, ತರಮಾನರೂಪೋ ಹುತ್ವಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಏಕಪಥೇತಿ ಏಕಪದಿಕಮಗ್ಗೇ। ಏಕಕೋತಿ ಏಕಿಕೋ ಅದುತಿಯೋ। ಚತುಕುಣ್ಡಿಕೋ ಭವಿತ್ವಾನಾತಿ ಚತೂಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಕುಣ್ಡೇತಿ ಅತ್ತಭಾವಂ ಪವತ್ತೇತೀತಿ ಚತುಕುಣ್ಡಿಕೋ, ದ್ವೀಹಿ ಜಾಣೂಹಿ ದ್ವೀಹಿ ಹತ್ಥೇಹಿ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ತಿಟ್ಠನ್ತೋ ಚ, ಏವಂಭೂತೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ಹಿ ಏವಂ ಪುರತೋ ಕೋಪೀನಪಟಿಚ್ಛಾದನಾ ಹೋತೀತಿ ತಥಾ ಅಕಾಸಿ। ಥೇರಸ್ಸ ದಸ್ಸಯೀತುಮನ್ತಿ ಥೇರಸ್ಸ ಅತ್ತಾನಂ ಉದ್ದಿಸಯಿ ದಸ್ಸೇಸಿ।
411.Tassa bhātāti sāṇavāsittherassa bhātā. Vitaritvāti vitiṇṇo hutvā, ottappasantāsabhayāti attho. Vituritvāti vā pāṭho, turito hutvā, taramānarūpo hutvāti vuttaṃ hoti. Ekapatheti ekapadikamagge. Ekakoti ekiko adutiyo. Catukuṇḍiko bhavitvānāti catūhi aṅgehi kuṇḍeti attabhāvaṃ pavattetīti catukuṇḍiko, dvīhi jāṇūhi dvīhi hatthehi gacchanto tiṭṭhanto ca, evaṃbhūto hutvāti attho. So hi evaṃ purato kopīnapaṭicchādanā hotīti tathā akāsi. Therassa dassayītumanti therassa attānaṃ uddisayi dassesi.
೪೧೨. ಅಮನಸಿಕತ್ವಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ನಾಮ ಏಸೋ’’ತಿ ಏವಂ ಮನಸಿ ಅಕರಿತ್ವಾ ಅನಾವಜ್ಜೇತ್ವಾ। ಸೋ ಚಾತಿ ಸೋ ಪೇತೋ। ಭಾತಾ ಪೇತಗತೋ ಅಹನ್ತಿ ‘‘ಅಹಂ ಅತೀತತ್ತಭಾವೇ ಭಾತಾ, ಇದಾನಿ ಪೇತಭೂತೋ ಇಧಾಗತೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ವಿಞ್ಞಾಪಯಿ ಥೇರನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
412.Amanasikatvāti ‘‘ayaṃ nāma eso’’ti evaṃ manasi akaritvā anāvajjetvā. So cāti so peto. Bhātā petagato ahanti ‘‘ahaṃ atītattabhāve bhātā, idāni petabhūto idhāgato’’ti vatvā viññāpayi theranti yojanā.
೪೧೩-೫. ಯಥಾ ಪನ ವಿಞ್ಞಾಪಯಿ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಚಾ’’ತಿಆದಿನಾ ತಿಸ್ಸೋ ಗಾಥಾ ವುತ್ತಾ। ತತ್ಥ ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಚ ತೇತಿ ತವ ಮಾತಾ ಚ ಪಿತಾ ಚ। ಅನುಕಮ್ಪಸ್ಸೂತಿ ಅನುಗ್ಗಣ್ಹ ಅನುದಯಂ ಕರೋಹಿ। ಅನ್ವಾದಿಸಾಹೀತಿ ಆದಿಸ। ನೋತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ। ತವ ದಿನ್ನೇನಾತಿ ತಯಾ ದಿನ್ನೇನ।
413-5. Yathā pana viññāpayi, taṃ dassetuṃ ‘‘mātā pitā cā’’tiādinā tisso gāthā vuttā. Tattha mātā pitā ca teti tava mātā ca pitā ca. Anukampassūti anuggaṇha anudayaṃ karohi. Anvādisāhīti ādisa. Noti amhākaṃ. Tava dinnenāti tayā dinnena.
ತಂ ಸುತ್ವಾ ಥೇರೋ ಯಥಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ –
Taṃ sutvā thero yathā paṭipajji, taṃ dassetuṃ –
೪೧೬.
416.
‘‘ಥೇರೋ ಚರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ, ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞೇ ಚ ದ್ವಾದಸ।
‘‘Thero caritvā piṇḍāya, bhikkhū aññe ca dvādasa;
ಏಕಜ್ಝಂ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು, ಭತ್ತವಿಸ್ಸಗ್ಗಕಾರಣಾ॥
Ekajjhaṃ sannipatiṃsu, bhattavissaggakāraṇā.
೪೧೭.
417.
‘‘ಥೇರೋ ಸಬ್ಬೇವ ತೇ ಆಹ, ಯಥಾಲದ್ಧಂ ದದಾಥ ಮೇ।
‘‘Thero sabbeva te āha, yathāladdhaṃ dadātha me;
ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಅನುಕಮ್ಪಾಯ ಞಾತಿನಂ॥
Saṅghabhattaṃ karissāmi, anukampāya ñātinaṃ.
೪೧೮.
418.
‘‘ನಿಯ್ಯಾದಯಿಂಸು ಥೇರಸ್ಸ, ಥೇರೋ ಸಙ್ಘಂ ನಿಮನ್ತಯಿ।
‘‘Niyyādayiṃsu therassa, thero saṅghaṃ nimantayi;
ದತ್ವಾ ಅನ್ವಾದಿಸಿ ಥೇರೋ, ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ।
Datvā anvādisi thero, mātu pitu ca bhātuno;
‘ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’॥
‘Idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’.
೪೧೯.
419.
‘‘ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇ, ಭೋಜನಂ ಉದಪಜ್ಜಥ।
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe, bhojanaṃ udapajjatha;
ಸುಚಿಂ ಪಣೀತಂ ಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಅನೇಕರಸಬ್ಯಞ್ಜನಂ॥
Suciṃ paṇītaṃ sampannaṃ, anekarasabyañjanaṃ.
೪೨೦.
420.
‘‘ತತೋ ಉದ್ದಸ್ಸಯೀ ಭಾತಾ, ವಣ್ಣವಾ ಬಲವಾ ಸುಖೀ।
‘‘Tato uddassayī bhātā, vaṇṇavā balavā sukhī;
ಪಹೂತಂ ಭೋಜನಂ ಭನ್ತೇ, ಪಸ್ಸ ನಗ್ಗಾಮ್ಹಸೇ ಮಯಂ।
Pahūtaṃ bhojanaṃ bhante, passa naggāmhase mayaṃ;
ತಥಾ ಭನ್ತೇ ಪರಕ್ಕಮ, ಯಥಾ ವತ್ಥಂ ಲಭಾಮಸೇ॥
Tathā bhante parakkama, yathā vatthaṃ labhāmase.
೪೨೧.
421.
‘‘ಥೇರೋ ಸಙ್ಕಾರಕೂಟಮ್ಹಾ, ಉಚ್ಚಿನಿತ್ವಾನ ನನ್ತಕೇ।
‘‘Thero saṅkārakūṭamhā, uccinitvāna nantake;
ಪಿಲೋತಿಕಂ ಪಟಂ ಕತ್ವಾ, ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾ॥
Pilotikaṃ paṭaṃ katvā, saṅghe cātuddise adā.
೪೨೨.
422.
‘‘ದತ್ವಾ ಅನ್ವಾದಿಸೀ ಥೇರೋ, ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ।
‘‘Datvā anvādisī thero, mātu pitu ca bhātuno;
‘ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’॥
‘Idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’.
೪೨೩.
423.
‘‘ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇ, ವತ್ಥಾನಿ ಉದಪಜ್ಜಿಸುಂ।
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe, vatthāni udapajjisuṃ;
ತತೋ ಸುವತ್ಥವಸನೋ, ಥೇರಸ್ಸ ದಸ್ಸಯೀತುಮಂ॥
Tato suvatthavasano, therassa dassayītumaṃ.
೪೨೪.
424.
‘‘ಯಾವತಾ ನನ್ದರಾಜಸ್ಸ, ವಿಜಿತಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಚ್ಛದಾ।
‘‘Yāvatā nandarājassa, vijitasmiṃ paṭicchadā;
ತತೋ ಬಹುತರಾ ಭನ್ತೇ, ವತ್ಥಾನಚ್ಛಾದನಾನಿ ನೋ॥
Tato bahutarā bhante, vatthānacchādanāni no.
೪೨೫.
425.
‘‘ಕೋಸೇಯ್ಯಕಮ್ಬಲೀಯಾನಿ, ಖೋಮಕಪ್ಪಾಸಿಕಾನಿ ಚ।
‘‘Koseyyakambalīyāni, khomakappāsikāni ca;
ವಿಪುಲಾ ಚ ಮಹಗ್ಘಾ ಚ, ತೇಪಾಕಾಸೇವಲಮ್ಬರೇ॥
Vipulā ca mahagghā ca, tepākāsevalambare.
೪೨೬.
426.
‘‘ತೇ ಮಯಂ ಪರಿದಹಾಮ, ಯಂ ಯಞ್ಹಿ ಮನಸೋ ಪಿಯಂ।
‘‘Te mayaṃ paridahāma, yaṃ yañhi manaso piyaṃ;
ತಥಾ ಭನ್ತೇ ಪರಕ್ಕಮ, ಯಥಾ ಗೇಹಂ ಲಭಾಮಸೇ॥
Tathā bhante parakkama, yathā gehaṃ labhāmase.
೪೨೭.
427.
‘‘ಥೇರೋ ಪಣ್ಣಕುಟಿಂ ಕತ್ವಾ, ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾ।
‘‘Thero paṇṇakuṭiṃ katvā, saṅghe cātuddise adā;
ದತ್ವಾ ಚ ಅನ್ವಾದಿಸೀ ಥೇರೋ, ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ।
Datvā ca anvādisī thero, mātu pitu ca bhātuno;
‘ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’॥
‘Idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’.
೪೨೮.
428.
‘‘ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇ, ಘರಾನಿ ಉದಪಜ್ಜಿಸುಂ।
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe, gharāni udapajjisuṃ;
ಕೂಟಾಗಾರನಿವೇಸನಾ, ವಿಭತ್ತಾ ಭಾಗಸೋ ಮಿತಾ॥
Kūṭāgāranivesanā, vibhattā bhāgaso mitā.
೪೨೯.
429.
‘‘ನ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಈದಿಸಾ, ಯಾದಿಸಾ ನೋ ಘರಾ ಇಧ।
‘‘Na manussesu īdisā, yādisā no gharā idha;
ಅಪಿ ದಿಬ್ಬೇಸು ಯಾದಿಸಾ, ತಾದಿಸಾ ನೋ ಘರಾ ಇಧ॥
Api dibbesu yādisā, tādisā no gharā idha.
೪೩೦.
430.
‘‘ದದ್ದಲ್ಲಮಾನಾ ಆಭೇನ್ತಿ, ಸಮನ್ತಾ ಚತುರೋ ದಿಸಾ।
‘‘Daddallamānā ābhenti, samantā caturo disā;
ತಥಾ ಭನ್ತೇ ಪರಕ್ಕಮ, ಯಥಾ ಪಾನೀಯಂ ಲಭಾಮಸೇ॥
Tathā bhante parakkama, yathā pānīyaṃ labhāmase.
೪೩೧.
431.
‘‘ಥೇರೋ ಕರಣಂ ಪೂರೇತ್ವಾ, ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾ।
‘‘Thero karaṇaṃ pūretvā, saṅghe cātuddise adā;
ದತ್ವಾ ಅನ್ವಾದಿಸೀ ಥೇರೋ, ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ।
Datvā anvādisī thero, mātu pitu ca bhātuno;
‘ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’॥
‘Idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’.
೪೩೨.
432.
‘‘ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇ, ಪಾನೀಯಂ ಉದಪಜ್ಜಥ।
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe, pānīyaṃ udapajjatha;
ಗಮ್ಭೀರಾ ಚತುರಸ್ಸಾ ಚ, ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞೋ ಸುನಿಮ್ಮಿತಾ॥
Gambhīrā caturassā ca, pokkharañño sunimmitā.
೪೩೩.
433.
‘‘ಸೀತೋದಿಕಾ ಸುಪ್ಪತಿತ್ಥಾ, ಸೀತಾ ಅಪ್ಪಟಿಗನ್ಧಿಯಾ।
‘‘Sītodikā suppatitthā, sītā appaṭigandhiyā;
ಪದುಮುಪ್ಪಲಸಞ್ಛನ್ನಾ, ವಾರಿಕಿಞ್ಜಕ್ಖಪೂರಿತಾ॥
Padumuppalasañchannā, vārikiñjakkhapūritā.
೪೩೪.
434.
‘‘ತತ್ಥ ನ್ಹತ್ವಾ ಪಿವಿತ್ವಾ ಚ, ಥೇರಸ್ಸ ಪಟಿದಸ್ಸಯುಂ।
‘‘Tattha nhatvā pivitvā ca, therassa paṭidassayuṃ;
ಪಹೂತಂ ಪಾನೀಯಂ ಭನ್ತೇ, ಪಾದಾ ದುಕ್ಖಾ ಫಲನ್ತಿ ನೋ॥
Pahūtaṃ pānīyaṃ bhante, pādā dukkhā phalanti no.
೪೩೫.
435.
‘‘ಆಹಿಣ್ಡಮಾನಾ ಖಞ್ಜಾಮ, ಸಕ್ಖರೇ ಕುಸಕಣ್ಟಕೇ।
‘‘Āhiṇḍamānā khañjāma, sakkhare kusakaṇṭake;
ತಥಾ ಭನ್ತೇ ಪರಕ್ಕಮ, ಯಥಾ ಯಾನಂ ಲಭಾಮಸೇ॥
Tathā bhante parakkama, yathā yānaṃ labhāmase.
೪೩೬.
436.
‘‘ಥೇರೋ ಸಿಪಾಟಿಕಂ ಲದ್ಧಾ, ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾ।
‘‘Thero sipāṭikaṃ laddhā, saṅghe cātuddise adā;
ದತ್ವಾ ಅನ್ವಾದಿಸೀ ಥೇರೋ, ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ।
Datvā anvādisī thero, mātu pitu ca bhātuno;
‘ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’॥
‘Idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’.
೪೩೭.
437.
‘‘ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇ , ಪೇತಾ ರಥೇನ ಮಾಗಮುಂ।
‘‘Samanantarānuddiṭṭhe , petā rathena māgamuṃ;
ಅನುಕಮ್ಪಿತಮ್ಹ ಭದನ್ತೇ, ಭತ್ತೇನಚ್ಛಾದನೇನ ಚ॥
Anukampitamha bhadante, bhattenacchādanena ca.
೪೩೮.
438.
‘‘ಘರೇನ ಪಾನೀಯದಾನೇನ, ಯಾನದಾನೇನ ಚೂಭಯಂ।
‘‘Gharena pānīyadānena, yānadānena cūbhayaṃ;
ಮುನಿಂ ಕಾರುಣಿಕಂ ಲೋಕೇ, ಭನ್ತೇ ವನ್ದಿತುಮಾಗತಾ’’ತಿ॥ – ಗಾಥಾಯೋ ಆಹಂಸು।
Muniṃ kāruṇikaṃ loke, bhante vanditumāgatā’’ti. – gāthāyo āhaṃsu;
೪೧೬-೭. ತತ್ಥ ಥೇರೋ ಚರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯಾತಿ ಥೇರೋ ಪಿಣ್ಡಾಪಾತಚಾರಿಕಾಯ ಚರಿತ್ವಾ। ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞೇ ಚ ದ್ವಾದಸಾತಿ ಥೇರೇನ ಸಹ ವಸನ್ತಾ ಅಞ್ಞೇ ಚ ದ್ವಾದಸ ಭಿಕ್ಖೂ ಏಕಜ್ಝಂ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ಕಸ್ಮಾತಿ ಚೇ? ಭತ್ತವಿಸ್ಸಗ್ಗಕಾರಣಾತಿ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಕಾರಣಾ ಭುಞ್ಜನನಿಮಿತ್ತಂ। ತೇತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ। ಯಥಾಲದ್ಧನ್ತಿ ಯಂ ಯಂ ಲದ್ಧಂ। ದದಾಥಾತಿ ದೇಥ।
416-7. Tattha thero caritvā piṇḍāyāti thero piṇḍāpātacārikāya caritvā. Bhikkhū aññe ca dvādasāti therena saha vasantā aññe ca dvādasa bhikkhū ekajjhaṃ ekato sannipatiṃsu. Kasmāti ce? Bhattavissaggakāraṇāti bhattakiccakāraṇā bhuñjananimittaṃ. Teti te bhikkhū. Yathāladdhanti yaṃ yaṃ laddhaṃ. Dadāthāti detha.
೪೧೮. ನಿಯ್ಯಾದಯಿಂಸೂತಿ ಅದಂಸು। ಸಙ್ಘಂ ನಿಮನ್ತಯೀತಿ ತೇ ಏವ ದ್ವಾದಸ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸವಸೇನ ತಂ ಭತ್ತಂ ದಾತುಂ ನಿಮನ್ತೇಸಿ। ಅನ್ವಾದಿಸೀತಿ ಆದಿಸಿ। ತತ್ಥ ಯೇಸಂ ಅನ್ವಾದಿಸಿ, ತೇ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಮಾತು ಪಿತು ಚ ಭಾತುನೋ, ಇದಂ ಮೇ ಞಾತೀನಂ ಹೋತು, ಸುಖಿತಾ ಹೋನ್ತು ಞಾತಯೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
418.Niyyādayiṃsūti adaṃsu. Saṅghaṃ nimantayīti te eva dvādasa bhikkhū saṅghuddesavasena taṃ bhattaṃ dātuṃ nimantesi. Anvādisīti ādisi. Tattha yesaṃ anvādisi, te dassetuṃ ‘‘mātu pitu ca bhātuno, idaṃ me ñātīnaṃ hotu, sukhitā hontu ñātayo’’ti vuttaṃ.
೪೧೯. ಸಮನನ್ತರಾನುದ್ದಿಟ್ಠೇತಿ ಉದ್ದಿಟ್ಠಸಮನನ್ತರಮೇವ। ಭೋಜನಂ ಉದಪಜ್ಜಥಾತಿ ತೇಸಂ ಪೇತಾನಂ ಭೋಜನಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಕೀದಿಸನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸುಚಿ’’ನ್ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಅನೇಕರಸಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ನಾನಾರಸೇಹಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ ಯುತ್ತಂ, ಅಥ ವಾ ಅನೇಕರಸಂ ಅನೇಕಬ್ಯಞ್ಜನಞ್ಚ। ತತೋತಿ ಭೋಜನಲಾಭತೋ ಪಚ್ಛಾ।
419.Samanantarānuddiṭṭheti uddiṭṭhasamanantarameva. Bhojanaṃ udapajjathāti tesaṃ petānaṃ bhojanaṃ uppajji. Kīdisanti āha ‘‘suci’’ntiādi. Tattha anekarasabyañjananti nānārasehi byañjanehi yuttaṃ, atha vā anekarasaṃ anekabyañjanañca. Tatoti bhojanalābhato pacchā.
೪೨೦. ಉದ್ದಸ್ಸಯೀ ಭಾತಾತಿ ಭಾತಿಕಭೂತೋ ಪೇತೋ ಥೇರಸ್ಸ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇಸಿ। ವಣ್ಣವಾ ಬಲವಾ ಸುಖೀತಿ ತೇನ ಭೋಜನಲಾಭೇನ ತಾವದೇವ ರೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಬಲಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಖಿತೋವ ಹುತ್ವಾ। ಪಹೂತಂ ಭೋಜನಂ, ಭನ್ತೇತಿ, ಭನ್ತೇ, ತವ ದಾನಾನುಭಾವೇನ ಪಹೂತಂ ಅನಪ್ಪಕಂ ಭೋಜನಂ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಲದ್ಧಂ। ಪಸ್ಸ ನಗ್ಗಾಮ್ಹಸೇತಿ ಓಲೋಕೇಹಿ, ನಗ್ಗಿಕಾ ಪನ ಅಮ್ಹ, ತಸ್ಮಾ ತಥಾ, ಭನ್ತೇ, ಪರಕ್ಕಮ ಪಯೋಗಂ ಕರೋಹಿ। ಯಥಾ ವತ್ಥಂ ಲಭಾಮಸೇತಿ ಯೇನ ಪಕಾರೇನ ಯಾದಿಸೇನ ಪಯೋಗೇನ ಸಬ್ಬೇವ ಮಯಂ ವತ್ಥಾನಿ ಲಭೇಯ್ಯಾಮ, ತಥಾ ವಾಯಮಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
420.Uddassayī bhātāti bhātikabhūto peto therassa attānaṃ dassesi. Vaṇṇavā balavā sukhīti tena bhojanalābhena tāvadeva rūpasampanno balasampanno sukhitova hutvā. Pahūtaṃ bhojanaṃ, bhanteti, bhante, tava dānānubhāvena pahūtaṃ anappakaṃ bhojanaṃ amhehi laddhaṃ. Passa naggāmhaseti olokehi, naggikā pana amha, tasmā tathā, bhante, parakkama payogaṃ karohi. Yathā vatthaṃ labhāmaseti yena pakārena yādisena payogena sabbeva mayaṃ vatthāni labheyyāma, tathā vāyamathāti attho.
೪೨೧. ಸಙ್ಕಾರಕೂಟಮ್ಹಾತಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಸಙ್ಕಾರಟ್ಠಾನತೋ। ಉಚ್ಚಿನಿತ್ವಾನಾತಿ ಗವೇಸನವಸೇನ ಗಹೇತ್ವಾ। ನನ್ತಕೇತಿ ಛಿನ್ನಪರಿಯನ್ತೇ ಛಡ್ಡಿತದುಸ್ಸಖಣ್ಡೇ । ತೇ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಖಣ್ಡಭೂತಾ ಪಿಲೋತಿಕಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ತಾಹಿ ಚ ಥೇರೋ ಚೀವರಂ ಕತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಆಹ ‘‘ಪಿಲೋತಿಕಂ ಪಟಂ ಕತ್ವಾ, ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಸಙ್ಘೇ ಚಾತುದ್ದಿಸೇ ಅದಾತಿ ಚತೂಹಿಪಿ ದಿಸಾಹಿ ಆಗತಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅದಾಸಿ। ಸಮ್ಪದಾನತ್ಥೇ ಹಿ ಇದಂ ಭುಮ್ಮವಚನಂ।
421.Saṅkārakūṭamhāti tattha tattha saṅkāraṭṭhānato. Uccinitvānāti gavesanavasena gahetvā. Nantaketi chinnapariyante chaḍḍitadussakhaṇḍe . Te pana yasmā khaṇḍabhūtā pilotikā nāma honti, tāhi ca thero cīvaraṃ katvā saṅghassa adāsi, tasmā āha ‘‘pilotikaṃ paṭaṃ katvā, saṅghe cātuddise adā’’ti. Tattha saṅghe cātuddise adāti catūhipi disāhi āgatabhikkhusaṅghassa adāsi. Sampadānatthe hi idaṃ bhummavacanaṃ.
೪೨೩-೪. ಸುವತ್ಥವಸನೋತಿ ಸುನ್ದರವತ್ಥವಸನೋ। ಥೇರಸ್ಸ ದಸ್ಸಯೀತುಮನ್ತಿ ಥೇರಸ್ಸ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸಯಿ ದಸ್ಸೇಸಿ, ಪಾಕಟೋ ಅಹೋಸಿ। ಪಟಿಚ್ಛಾದಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛದಾ।
423-4.Suvatthavasanoti sundaravatthavasano. Therassa dassayītumanti therassa attānaṃ dassayi dassesi, pākaṭo ahosi. Paṭicchādayati etthāti paṭicchadā.
೪೨೮-೯. ಕೂಟಾಗಾರನಿವೇಸನಾತಿ ಕೂಟಾಗಾರಭೂತಾ ತದಞ್ಞನಿವೇಸನಸಙ್ಖಾತಾ ಚ ಘರಾ। ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸವಸೇನ ಹೇತಂ ವುತ್ತಂ। ವಿಭತ್ತಾತಿ ಸಮಚತುರಸ್ಸಆಯತವಟ್ಟಸಣ್ಠಾನಾದಿವಸೇನ ವಿಭತ್ತಾ। ಭಾಗಸೋ ಮಿತಾತಿ ಭಾಗೇನ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾ। ನೋತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ। ಇಧಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪೇತಲೋಕೇ। ಅಪಿ ದಿಬ್ಬೇಸೂತಿ ಅಪೀತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ, ದೇವಲೋಕೇಸೂತಿ ಅತ್ಥೋ।
428-9.Kūṭāgāranivesanāti kūṭāgārabhūtā tadaññanivesanasaṅkhātā ca gharā. Liṅgavipallāsavasena hetaṃ vuttaṃ. Vibhattāti samacaturassaāyatavaṭṭasaṇṭhānādivasena vibhattā. Bhāgaso mitāti bhāgena paricchinnā. Noti amhākaṃ. Idhāti imasmiṃ petaloke. Api dibbesūti apīti nipātamattaṃ, devalokesūti attho.
೪೩೧. ಕರಣನ್ತಿ ಧಮಕರಣಂ। ಪೂರೇತ್ವಾತಿ ಉದಕಸ್ಸ ಪೂರೇತ್ವಾ। ವಾರಿಕಿಞ್ಜಕ್ಖಪೂರಿತಾತಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಾರಿಮತ್ಥಕೇ ಪದುಮುಪ್ಪಲಾದೀನಂ ಕೇಸರಭಾರೇಹಿ ಸಞ್ಛಾದಿತವಸೇನ ಪೂರಿತಾ। ಫಲನ್ತೀತಿ ಪುಪ್ಫನ್ತಿ, ಪಣ್ಹಿಕಪರಿಯನ್ತಾದೀಸು ವಿದಾಲೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
431.Karaṇanti dhamakaraṇaṃ. Pūretvāti udakassa pūretvā. Vārikiñjakkhapūritāti tattha tattha vārimatthake padumuppalādīnaṃ kesarabhārehi sañchāditavasena pūritā. Phalantīti pupphanti, paṇhikapariyantādīsu vidālentīti attho.
೪೩೫-೬. ಆಹಿಣ್ಡಮಾನಾತಿ ವಿಚರಮಾನಾ। ಖಞ್ಜಾಮಾತಿ ಖಞ್ಜನವಸೇನ ಗಚ್ಛಾಮ। ಸಕ್ಖರೇ ಕುಸಕಣ್ಟಕೇತಿ ಸಕ್ಖರವತಿ ಕುಸಕಣ್ಟಕವತಿ ಚ ಭೂಮಿಭಾಗೇ, ಸಕ್ಖರೇ ಕುಸಕಣ್ಟಕೇ ಚ ಅಕ್ಕಮನ್ತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಾನನ್ತಿ ರಥವಯ್ಹಾದಿಕಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಯಾನಂ। ಸಿಪಾಟಿಕನ್ತಿ ಏಕಪಟಲಉಪಾಹನಂ।
435-6.Āhiṇḍamānāti vicaramānā. Khañjāmāti khañjanavasena gacchāma. Sakkhare kusakaṇṭaketi sakkharavati kusakaṇṭakavati ca bhūmibhāge, sakkhare kusakaṇṭake ca akkamantāti attho. Yānanti rathavayhādikaṃ yaṃkiñci yānaṃ. Sipāṭikanti ekapaṭalaupāhanaṃ.
೪೩೭-೮. ರಥೇನ ಮಾಗಮುನ್ತಿ ಮಕಾರೋ ಪದಸನ್ಧಿಕರೋ, ರಥೇನ ಆಗಮಂಸು। ಉಭಯನ್ತಿ ಉಭಯೇನ ದಾನೇನ, ಯಾನದಾನೇನ ಚೇವ ಭತ್ತಾದಿಚತುಪಚ್ಚಯದಾನೇನ ಚ। ಪಾನೀಯದಾನೇನ ಹೇತ್ಥ ಭೇಸಜ್ಜದಾನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತಂ। ಸೇಸಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯತ್ತಾ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
437-8.Rathena māgamunti makāro padasandhikaro, rathena āgamaṃsu. Ubhayanti ubhayena dānena, yānadānena ceva bhattādicatupaccayadānena ca. Pānīyadānena hettha bhesajjadānampi saṅgahitaṃ. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayattā uttānamevāti.
ಥೇರೋ ತಂ ಪವತ್ತಿಂ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಗವಾ ತಮತ್ಥಂ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಯಥಾ ಇಮೇ ಏತರಹಿ, ಏವಂ ತ್ವಮ್ಪಿ ಇತೋ ಅನನ್ತರಾತೀತೇ ಅತ್ತಭಾವೇ ಪೇತೋ ಹುತ್ವಾ ಮಹಾದುಕ್ಖಂ ಅನುಭವೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಥೇರೇನ ಯಾಚಿತೋ ಸುತ್ತಪೇತವತ್ಥುಂ ಕಥೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪತ್ತಪರಿಸಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ। ತಂ ಸುತ್ವಾ ಮಹಾಜನೋ ಸಞ್ಜಾತಸಂವೇಗೋ ದಾನಸೀಲಾದಿಪುಞ್ಞಕಮ್ಮನಿರತೋ ಅಹೋಸೀತಿ।
Thero taṃ pavattiṃ bhagavato ārocesi. Bhagavā tamatthaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā ‘‘yathā ime etarahi, evaṃ tvampi ito anantarātīte attabhāve peto hutvā mahādukkhaṃ anubhavī’’ti vatvā therena yācito suttapetavatthuṃ kathetvā sampattaparisāya dhammaṃ desesi. Taṃ sutvā mahājano sañjātasaṃvego dānasīlādipuññakammanirato ahosīti.
ಸಾಣವಾಸಿತ್ಥೇರಪೇತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sāṇavāsittherapetavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪೇತವತ್ಥುಪಾಳಿ • Petavatthupāḷi / ೨. ಸಾಣವಾಸೀಥೇರಪೇತವತ್ಥು • 2. Sāṇavāsītherapetavatthu