Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya

    ౫. సఙ్గారవసుత్తం

    5. Saṅgāravasuttaṃ

    ౨౩౬. సావత్థినిదానం . అథ ఖో సఙ్గారవో బ్రాహ్మణో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో సఙ్గారవో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ –

    236. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘కో ను ఖో, భో గోతమ, హేతు, కో పచ్చయో యేనేకదా దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా? కో పన, భో గోతమ, హేతు, కో పచ్చయో యేనేకదా దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా’’తి?

    ‘‘Ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? Ko pana, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti?

    ‘‘యస్మిం ఖో, బ్రాహ్మణ, సమయే కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి కామరాగపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Yasmiṃ kho, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో సంసట్ఠో లాఖాయ వా హలిద్దియా వా నీలియా వా మఞ్జిట్ఠాయ వా. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం న జానేయ్య న పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి కామరాగపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి బ్యాపాదపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ బ్యాపాదస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో అగ్గినా సన్తత్తో పక్కుథితో 1 ఉస్ముదకజాతో 2. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం న జానేయ్య న పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి బ్యాపాదపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ బ్యాపాదస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto pakkuthito 3 usmudakajāto 4. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి థినమిద్ధపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ థినమిద్ధస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో సేవాలపణకపరియోనద్ధో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం న జానేయ్య న పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి థినమిద్ధపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ థినమిద్ధస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో వాతేరితో చలితో భన్తో ఊమిజాతో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం న జానేయ్య న పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో ఆవిలో లుళితో కలలీభూతో అన్ధకారే నిక్ఖిత్తో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం న జానేయ్య న పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి, ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం న జానాతి న పస్సతి; దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా. అయం ఖో, బ్రాహ్మణ, హేతు అయం పచ్చయో యేనేకదా దీఘరత్తం సజ్ఝాయకతాపి మన్తా నప్పటిభన్తి, పగేవ అసజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto andhakāre nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘యస్మిఞ్చ ఖో, బ్రాహ్మణ, సమయే న కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న కామరాగపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి; దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి , బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో అసంసట్ఠో లాఖాయ వా హలిద్దియా వా నీలియా వా మఞ్జిట్ఠాయ వా. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం జానేయ్య పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న కామరాగపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి…పే॰….

    ‘‘Seyyathāpi , brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti…pe….

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న బ్యాపాదపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ బ్యాపాదస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో న అగ్గినా సన్తత్తో న పక్కుథితో న ఉస్ముదకజాతో, తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం జానేయ్య పస్సేయ్య . ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న బ్యాపాదపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ బ్యాపాదస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na agginā santatto na pakkuthito na usmudakajāto, tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya . Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న థినమిద్ధపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ థినమిద్ధస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి … దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi … dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో న సేవాలపణకపరియోనద్ధో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం జానేయ్య పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న థినమిద్ధపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ థినమిద్ధస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో న వాతేరితో న చలితో న భన్తో న ఊమిజాతో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం జానేయ్య పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి…పే॰… ఉభయత్థమ్పి… దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na bhanto na ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘పున చపరం, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి 5, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి; ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి; దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti 6, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సేయ్యథాపి , బ్రాహ్మణ, ఉదపత్తో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో ఆలోకే నిక్ఖిత్తో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో యథాభూతం జానేయ్య పస్సేయ్య. ఏవమేవ ఖో, బ్రాహ్మణ, యస్మిం సమయే న విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, అత్తత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, పరత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి, ఉభయత్థమ్పి తస్మిం సమయే యథాభూతం జానాతి పస్సతి; దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా. అయం ఖో, బ్రాహ్మణ, హేతు అయం పచ్చయో యేనేకదా దీఘరత్తం అసజ్ఝాయకతాపి మన్తా పటిభన్తి, పగేవ సజ్ఝాయకతా.

    ‘‘Seyyathāpi , brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘సత్తిమే , బ్రాహ్మణ, బోజ్ఝఙ్గా అనావరణా అనీవరణా చేతసో అనుపక్కిలేసా భావితా బహులీకతా విజ్జావిముత్తిఫలసచ్ఛికిరియాయ సంవత్తన్తి. కతమే సత్త? సతిసమ్బోజ్ఝఙ్గో ఖో, బ్రాహ్మణ, అనావరణో అనీవరణో చేతసో అనుపక్కిలేసో భావితో బహులీకతో విజ్జావిముత్తిఫలసచ్ఛికిరియాయ సంవత్తతి…పే॰… ఉపేక్ఖాసమ్బోజ్ఝఙ్గో ఖో, బ్రాహ్మణ, అనావరణో అనీవరణో చేతసో అనుపక్కిలేసో భావితో బహులీకతో విజ్జావిముత్తిఫలసచ్ఛికిరియాయ సంవత్తతి. ఇమే ఖో, బ్రాహ్మణ, సత్త బోజ్ఝఙ్గా అనావరణా అనీవరణా చేతసో అనుపక్కిలేసా భావితా బహులీకతా విజ్జావిముత్తిఫలసచ్ఛికిరియాయ సంవత్తన్తీ’’తి. ఏవం వుత్తే సఙ్గారవో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భో గోతమ…పే॰… ఉపాసకం మం భవం గోతమో ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి. పఞ్చమం.

    ‘‘Sattime , brāhmaṇa, bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattanti. Katame satta? Satisambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattati…pe… upekkhāsambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattati. Ime kho, brāhmaṇa, satta bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattantī’’ti. Evaṃ vutte saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. పక్కుధితో (క॰), ఉక్కట్ఠితో (సీ॰), ఉక్కుట్ఠితో (స్యా॰)
    2. ఉస్సదకజాతో (సీ॰), ఉస్మాదకజాతో (స్యా॰)
    3. pakkudhito (ka.), ukkaṭṭhito (sī.), ukkuṭṭhito (syā.)
    4. ussadakajāto (sī.), usmādakajāto (syā.)
    5. పజానాతి పస్సతి (స్యా॰)
    6. pajānāti passati (syā.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. సఙ్గారవసుత్తవణ్ణనా • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౫. సఙ్గారవసుత్తవణ్ణనా • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact