Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya

    ೩. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತಂ

    3. Saṅgāravasuttaṃ

    ೧೯೩. ಅಥ ಖೋ ಸಙ್ಗಾರವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸಙ್ಗಾರವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಹೇತು ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಕದಾಚಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ? ಕೋ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಹೇತು ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಕದಾಚಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ’’ತಿ?

    193. Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti?

    ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮಯೇ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ , ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಸಂಸಟ್ಠೋ ಲಾಖಾಯ ವಾ ಹಲಿದ್ದಿಯಾ ವಾ ನೀಲಿಯಾ ವಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾಯ ವಾ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Yasmiṃ, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti , attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಗ್ಗಿನಾ ಸನ್ತತ್ತೋ ಉಕ್ಕುಧಿತೋ 1 ಉಸ್ಸದಕಜಾತೋ 2। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ , ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto ukkudhito 3 ussadakajāto 4. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti , pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಸೇವಾಲಪಣಕಪರಿಯೋನದ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ವಾತೇರಿತೋ ಚಲಿತೋ ಭನ್ತೋ ಊಮಿಜಾತೋ 5। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto ūmijāto 6. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ , ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಆವಿಲೋ ಲುಳಿತೋ ಕಲಲೀಭೂತೋ ಅನ್ಧಕಾರೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena , uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto andhakāre nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.

    ‘‘ಯಸ್ಮಿಞ್ಚ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮಯೇ ನ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಸಂಸಟ್ಠೋ ಲಾಖಾಯ ವಾ ಹಲಿದ್ದಿಯಾ ವಾ ನೀಲಿಯಾ ವಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾಯ ವಾ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ।

    ‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… .

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಗ್ಗಿನಾ ಅಸನ್ತತ್ತೋ ಅನುಕ್ಕುಧಿತೋ ಅನುಸ್ಸದಕಜಾತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰…।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā asantatto anukkudhito anussadakajāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ನ ಸೇವಾಲಪಣಕಪರಿಯೋನದ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰…।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ , ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ನ ವಾತೇರಿತೋ ನ ಚಲಿತೋ ನ ಭನ್ತೋ ನ ಊಮಿಜಾತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ …ಪೇ॰…।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa , yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na bhanto na ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati …pe….

    ‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ , ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಚ್ಛೋ ವಿಪ್ಪಸನ್ನೋ ಅನಾವಿಲೋ ಆಲೋಕೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।

    ‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti , attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.

    ‘‘ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಕದಾಚಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ । ಅಯಂ ಪನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನ ಕದಾಚಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ’’ತಿ।

    ‘‘Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā . Ayaṃ pana, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti.

    ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ। ತತಿಯಂ।

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. ಉಕ್ಕಟ್ಠಿತೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಉಕ್ಕುಟ್ಠಿತೋ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)
    2. ಉಸುಮಕಜಾತೋ (ಕತ್ಥಚಿ), ಉಸ್ಸುರಕಜಾತೋ (ಕ॰), ಉಸ್ಮುದಕಜಾತೋ (ಮ॰ ನಿ॰ ೩ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯೇ)
    3. ukkaṭṭhito (sī. pī.), ukkuṭṭhito (syā. kaṃ.)
    4. usumakajāto (katthaci), ussurakajāto (ka.), usmudakajāto (ma. ni. 3 majjhimanikāye)
    5. ಉಮ್ಮಿಜಾತೋ (ಪೀ॰)
    6. ummijāto (pī.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೩. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact