Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౩. సఙ్గారవసుత్తవణ్ణనా
3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
౧౯౩. తతియే (సం॰ ని॰ టీ॰ ౨.౫.౨౩౬) పఠమఞ్ఞేవాతి పురేతరంయేవ, అసజ్ఝాయకతానం మన్తానం అప్పటిభానం పగేవ పఠమంయేవ సిద్ధం, తత్థ వత్తబ్బమేవ నత్థీతి అధిప్పాయో. పరియుట్ఠానం నామ అభిభవో గహణన్తి ఆహ ‘‘కామరాగపరియుట్ఠితేనాతి కామరాగగ్గహితేనా’’తి. విక్ఖమ్భేతి అపనేతీతి విక్ఖమ్భనం, పటిపక్ఖతో నిస్సరతి ఏతేనాతి నిస్సరణం. విక్ఖమ్భనఞ్చ తం నిస్సరణఞ్చాతి విక్ఖమ్భననిస్సరణం. తేనాహ ‘‘తత్థా’’తిఆది. సేసపదద్వయేపి ఏసేవ నయో. అత్తనా అరణీయో పత్తబ్బో అత్థో అత్తత్థో. తథా పరత్థో వేదితబ్బో.
193. Tatiye (saṃ. ni. ṭī. 2.5.236) paṭhamaññevāti puretaraṃyeva, asajjhāyakatānaṃ mantānaṃ appaṭibhānaṃ pageva paṭhamaṃyeva siddhaṃ, tattha vattabbameva natthīti adhippāyo. Pariyuṭṭhānaṃ nāma abhibhavo gahaṇanti āha ‘‘kāmarāgapariyuṭṭhitenāti kāmarāgaggahitenā’’ti. Vikkhambheti apanetīti vikkhambhanaṃ, paṭipakkhato nissarati etenāti nissaraṇaṃ. Vikkhambhanañca taṃ nissaraṇañcāti vikkhambhananissaraṇaṃ. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi. Sesapadadvayepi eseva nayo. Attanā araṇīyo pattabbo attho attattho. Tathā parattho veditabbo.
‘‘అనిచ్చతో అనుపస్సన్తో నిచ్చసఞ్ఞం పజహతీ’’తిఆదీసు (పటి॰ మ॰ ౧.౫౨) బ్యాపాదాదీనం అనాగతత్తా బ్యాపాదవారే తదఙ్గనిస్సరణం న గహితం. కిఞ్చాపి న గహితం, పటిసఙ్ఖానవసేన తస్స వినోదేతబ్బతాయ తదఙ్గనిస్సరణమ్పి లబ్భతేవాతి సక్కా విఞ్ఞాతుం. ఆలోకసఞ్ఞా ఉపచారప్పత్తా వా అప్పనాప్పత్తా వా. యో కోచి కసిణజ్ఝానాదిభేదో సమథో. ధమ్మవవత్థానం ఉపచారప్పనాప్పత్తవసేన గహేతబ్బం.
‘‘Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahatī’’tiādīsu (paṭi. ma. 1.52) byāpādādīnaṃ anāgatattā byāpādavāre tadaṅganissaraṇaṃ na gahitaṃ. Kiñcāpi na gahitaṃ, paṭisaṅkhānavasena tassa vinodetabbatāya tadaṅganissaraṇampi labbhatevāti sakkā viññātuṃ. Ālokasaññā upacārappattā vā appanāppattā vā. Yo koci kasiṇajjhānādibhedo samatho. Dhammavavatthānaṃ upacārappanāppattavasena gahetabbaṃ.
కుధితోతి తత్తో. ఉస్సూరకజాతోతి తస్సేవ కుధితభావస్స ఉస్సూరకం అచ్చుణ్హతం పత్తో. తేనాహ ‘‘ఉసుమకజాతో’’తి. తిలబీజకాదిభేదేనాతి తిలబీజకణ్ణికకేసరాదిభేదేన సేవాలేన. పణకేనాతి ఉదకపిచ్ఛిల్లేన. అప్పసన్నో ఆకులతాయ. అసన్నిసిన్నో కలలుప్పత్తియా. అనాలోకట్ఠానేతి ఆలోకరహితే ఠానే.
Kudhitoti tatto. Ussūrakajātoti tasseva kudhitabhāvassa ussūrakaṃ accuṇhataṃ patto. Tenāha ‘‘usumakajāto’’ti. Tilabījakādibhedenāti tilabījakaṇṇikakesarādibhedena sevālena. Paṇakenāti udakapicchillena. Appasanno ākulatāya. Asannisinno kalaluppattiyā. Anālokaṭṭhāneti ālokarahite ṭhāne.
సఙ్గారవసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Saṅgāravasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౩. సఙ్గారవసుత్తం • 3. Saṅgāravasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. సఙ్గారవసుత్తవణ్ణనా • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā