Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੩. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
੧੯੩. ਤਤਿਯੇ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ਟੀ॰ ੨.੫.੨੩੬) ਪਠਮਞ੍ਞੇવਾਤਿ ਪੁਰੇਤਰਂਯੇવ, ਅਸਜ੍ਝਾਯਕਤਾਨਂ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਭਾਨਂ ਪਗੇવ ਪਠਮਂਯੇવ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਤਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਅਭਿਭવੋ ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਮਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨਾਤਿ ਕਾਮਰਾਗਗ੍ਗਹਿਤੇਨਾ’’ਤਿ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤਿ ਅਪਨੇਤੀਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਂ, ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਞ੍ਚ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚਾਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਸ੍ਸਰਣਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਰਣੀਯੋ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਅਤ੍ਥੋ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥੋ। ਤਥਾ ਪਰਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
193. Tatiye (saṃ. ni. ṭī. 2.5.236) paṭhamaññevāti puretaraṃyeva, asajjhāyakatānaṃ mantānaṃ appaṭibhānaṃ pageva paṭhamaṃyeva siddhaṃ, tattha vattabbameva natthīti adhippāyo. Pariyuṭṭhānaṃ nāma abhibhavo gahaṇanti āha ‘‘kāmarāgapariyuṭṭhitenāti kāmarāgaggahitenā’’ti. Vikkhambheti apanetīti vikkhambhanaṃ, paṭipakkhato nissarati etenāti nissaraṇaṃ. Vikkhambhanañca taṃ nissaraṇañcāti vikkhambhananissaraṇaṃ. Tenāha ‘‘tatthā’’tiādi. Sesapadadvayepi eseva nayo. Attanā araṇīyo pattabbo attho attattho. Tathā parattho veditabbo.
‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਟਿ॰ ਮ॰ ੧.੫੨) ਬ੍ਯਾਪਾਦਾਦੀਨਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਬ੍ਯਾਪਾਦવਾਰੇ ਤਦਙ੍ਗਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਨ ਗਹਿਤਂ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਗਹਿਤਂ, ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨવਸੇਨ ਤਸ੍ਸ વਿਨੋਦੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਤਦਙ੍ਗਨਿਸ੍ਸਰਣਮ੍ਪਿ ਲਬ੍ਭਤੇવਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਤੁਂ। ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਕਸਿਣਜ੍ਝਾਨਾਦਿਭੇਦੋ ਸਮਥੋ। ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahatī’’tiādīsu (paṭi. ma. 1.52) byāpādādīnaṃ anāgatattā byāpādavāre tadaṅganissaraṇaṃ na gahitaṃ. Kiñcāpi na gahitaṃ, paṭisaṅkhānavasena tassa vinodetabbatāya tadaṅganissaraṇampi labbhatevāti sakkā viññātuṃ. Ālokasaññā upacārappattā vā appanāppattā vā. Yo koci kasiṇajjhānādibhedo samatho. Dhammavavatthānaṃ upacārappanāppattavasena gahetabbaṃ.
ਕੁਧਿਤੋਤਿ ਤਤ੍ਤੋ। ਉਸ੍ਸੂਰਕਜਾਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ ਕੁਧਿਤਭਾવਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸੂਰਕਂ ਅਚ੍ਚੁਣ੍ਹਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਸੁਮਕਜਾਤੋ’’ਤਿ। ਤਿਲਬੀਜਕਾਦਿਭੇਦੇਨਾਤਿ ਤਿਲਬੀਜਕਣ੍ਣਿਕਕੇਸਰਾਦਿਭੇਦੇਨ ਸੇવਾਲੇਨ। ਪਣਕੇਨਾਤਿ ਉਦਕਪਿਚ੍ਛਿਲ੍ਲੇਨ। ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਆਕੁਲਤਾਯ। ਅਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕਲਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਅਨਾਲੋਕਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਆਲੋਕਰਹਿਤੇ ਠਾਨੇ।
Kudhitoti tatto. Ussūrakajātoti tasseva kudhitabhāvassa ussūrakaṃ accuṇhataṃ patto. Tenāha ‘‘usumakajāto’’ti. Tilabījakādibhedenāti tilabījakaṇṇikakesarādibhedena sevālena. Paṇakenāti udakapicchillena. Appasanno ākulatāya. Asannisinno kalaluppattiyā. Anālokaṭṭhāneti ālokarahite ṭhāne.
ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṅgāravasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੩. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Saṅgāravasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā