Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
સઙ્ઘભત્તાદિઅનુજાનનકથા
Saṅghabhattādianujānanakathā
૩૨૫. ‘‘સઙ્ઘસ્સ ભત્ત’’ન્તિ ઇમિના સઙ્ઘભત્તન્તિ પદસ્સ છટ્ઠીસમાસં દસ્સેતિ. સઙ્ઘસ્સ અત્થાય આભતં ભત્તં કાતું ન સક્કોન્તીતિ યોજના. ઉદ્દેસભત્તન્તિઆદીસુ એવમત્થો વેદિતબ્બોતિ યોજના. ‘‘ઉદ્દેસેન લદ્ધભિક્ખૂનં ભત્તં કાતુ’’ન્તિ ઇમિના ઉદ્દેસેન લદ્ધભિક્ખૂનં કાતબ્બં ભત્તં ઉદ્દેસભત્તન્તિ વચનત્થં દસ્સેતિ. તથેવાતિ યથા સઙ્ઘતો ઉદ્દિસિત્વા લદ્ધભિક્ખૂ, તથેવ. પરિચ્છિન્દિત્વાતિ ‘‘એકં વા’’તિઆદિના પરિચ્છિન્દિત્વા. તેસન્તિ લદ્ધભિક્ખૂનં. ઇમિના નિમન્તેત્વા લદ્ધભિક્ખૂનં કાતબ્બં ભત્તં નિમન્તનભત્તન્તિ વચનત્થં દસ્સેતિ. ‘‘સલાકાયો છિન્દિત્વા’’તિ ઇમિના સલાકાયો છિન્દિત્વા કાતબ્બં ભત્તં સલાકભત્તન્તિ વચનત્થં દસ્સેતિ. પક્ખિકન્તિ ઉપોસથિકન્તિ પાટિપદિકન્તિ એવં નિયામેત્વાતિ યોજના. પઞ્ચમીઆદીસુ પક્ખેસુ કાતબ્બં પક્ખિકં. ઉપોસથે કાતબ્બં ઉપોસથિકં. પાટિપદે કાતબ્બં પાટિપદિકં, તમેવ ભત્તં પાટિપદિકભત્તં. ઉદ્દેસભત્તં નિમન્તનન્તિ એત્થ ઇતિસદ્દો આદ્યત્થો, ઉદ્દેસભત્તં નિમન્તનન્તિઆદિં ઇમં વોહારં પત્તાનીતિ હિ અત્થો. ઉદ્દેસભત્તાદીનિયેવ અનુજાનનમકત્વા કસ્મા સઙ્ઘભત્તમ્પિ અનુજાનાતીતિ આહ ‘‘યસ્મા પના’’તિઆદિ. તત્થ યસ્મા સક્ખિસ્સન્તીતિ સમ્બન્ધો. તેતિ મનુસ્સા. તમ્પીતિ સઙ્ઘભત્તમ્પિ. પિસદ્દેન ઉદ્દેસભત્તાદીનિ અપેક્ખતિ.
325. ‘‘Saṅghassa bhatta’’nti iminā saṅghabhattanti padassa chaṭṭhīsamāsaṃ dasseti. Saṅghassa atthāya ābhataṃ bhattaṃ kātuṃ na sakkontīti yojanā. Uddesabhattantiādīsu evamattho veditabboti yojanā. ‘‘Uddesena laddhabhikkhūnaṃ bhattaṃ kātu’’nti iminā uddesena laddhabhikkhūnaṃ kātabbaṃ bhattaṃ uddesabhattanti vacanatthaṃ dasseti. Tathevāti yathā saṅghato uddisitvā laddhabhikkhū, tatheva. Paricchinditvāti ‘‘ekaṃ vā’’tiādinā paricchinditvā. Tesanti laddhabhikkhūnaṃ. Iminā nimantetvā laddhabhikkhūnaṃ kātabbaṃ bhattaṃ nimantanabhattanti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Salākāyo chinditvā’’ti iminā salākāyo chinditvā kātabbaṃ bhattaṃ salākabhattanti vacanatthaṃ dasseti. Pakkhikanti uposathikanti pāṭipadikanti evaṃ niyāmetvāti yojanā. Pañcamīādīsu pakkhesu kātabbaṃ pakkhikaṃ. Uposathe kātabbaṃ uposathikaṃ. Pāṭipade kātabbaṃ pāṭipadikaṃ, tameva bhattaṃ pāṭipadikabhattaṃ. Uddesabhattaṃ nimantananti ettha itisaddo ādyattho, uddesabhattaṃ nimantanantiādiṃ imaṃ vohāraṃ pattānīti hi attho. Uddesabhattādīniyeva anujānanamakatvā kasmā saṅghabhattampi anujānātīti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Tattha yasmā sakkhissantīti sambandho. Teti manussā. Tampīti saṅghabhattampi. Pisaddena uddesabhattādīni apekkhati.
સઙ્ઘભત્તાદીનં વિત્થારં દસ્સેન્તો આહ ‘‘તત્થા’’તિઆદિ. તત્થ તત્થાતિ ‘‘સઙ્ઘભત્તં ઉદ્દેસભત્ત’’ન્તિઆદિપાઠે, એવં વિનિચ્છયો વેદિતબ્બોતિ યોજના, સઙ્ઘભત્તાદીસુ વા નિદ્ધારણે ભુમ્મં, ભુઞ્જન્તાનં અમ્હાકં અજ્જ દસ દ્વાદસ દિવસા અહેસુન્તિ યોજના. અઞ્ઞતોતિ અઞ્ઞસ્મા ઠાના. તત્થાતિ સઙ્ઘભત્તે. વત્તબ્બાતિ મનુસ્સા વત્તબ્બા. તન્તિ સઙ્ઘભત્તં, ધાતુકમ્મં, ‘‘અમ્હાક’’ન્તિ કારિતકમ્મં. તન્તિ સઙ્ઘભત્તં.
Saṅghabhattādīnaṃ vitthāraṃ dassento āha ‘‘tatthā’’tiādi. Tattha tatthāti ‘‘saṅghabhattaṃ uddesabhatta’’ntiādipāṭhe, evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā, saṅghabhattādīsu vā niddhāraṇe bhummaṃ, bhuñjantānaṃ amhākaṃ ajja dasa dvādasa divasā ahesunti yojanā. Aññatoti aññasmā ṭhānā. Tatthāti saṅghabhatte. Vattabbāti manussā vattabbā. Tanti saṅghabhattaṃ, dhātukammaṃ, ‘‘amhāka’’nti kāritakammaṃ. Tanti saṅghabhattaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi / સઙ્ઘભત્તાદિઅનુજાનનં • Saṅghabhattādianujānanaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / સઙ્ઘભત્તાદિઅનુજાનનકથા • Saṅghabhattādianujānanakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સઙ્ઘભત્તાદિઅનુજાનનકથાવણ્ણના • Saṅghabhattādianujānanakathāvaṇṇanā