Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi |
૨. સઙ્ઘાદિસેસકણ્ડં
2. Saṅghādisesakaṇḍaṃ
૨૦૬. યં તેન ભગવતા જાનતા પસ્સતા અરહતા સમ્માસમ્બુદ્ધેન ઉસ્સયવાદિકાય ભિક્ખુનિયા અડ્ડં કરોન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તો? કં આરબ્ભ? કિસ્મિં વત્થુસ્મિં…પે॰… કેનાભતન્તિ?
206. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ussayavādikāya bhikkhuniyā aḍḍaṃ karontiyā saṅghādiseso kattha paññatto? Kaṃ ārabbha? Kismiṃ vatthusmiṃ…pe… kenābhatanti?
૨૦૭. યં તેન ભગવતા જાનતા પસ્સતા અરહતા સમ્માસમ્બુદ્ધેન ઉસ્સયવાદિકાય ભિક્ખુનિયા અડ્ડં કરોન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? થુલ્લનન્દં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની ઉસ્સયવાદિકા વિહરિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. અત્થિ તત્થ પઞ્ઞત્તિ, અનુપઞ્ઞત્તિ, અનુપ્પન્નપઞ્ઞત્તીતિ? એકા પઞ્ઞત્તિ. અનુપઞ્ઞત્તિ અનુપ્પન્નપઞ્ઞત્તિ તસ્મિં નત્થિ. સબ્બત્થપઞ્ઞત્તિ, પદેસપઞ્ઞત્તીતિ? સબ્બત્થપઞ્ઞત્તિ. સાધારણપઞ્ઞત્તિ, અસાધારણપઞ્ઞત્તીતિ? અસાધારણપઞ્ઞત્તિ. એકતોપઞ્ઞત્તિ, ઉભતોપઞ્ઞત્તીતિ? એકતોપઞ્ઞત્તિ. ચતુન્નં પાતિમોક્ખુદ્દેસાનં કત્થોગધં કત્થ પરિયાપન્નન્તિ? નિદાનોગધં નિદાનપરિયાપન્નં . કતમેન ઉદ્દેસેન ઉદ્દેસં આગચ્છતીતિ? તતિયેન ઉદ્દેસેન ઉદ્દેસં આગચ્છતિ. ચતુન્નં વિપત્તીનં કતમા વિપત્તીતિ? સીલવિપત્તિ. સત્તન્નં આપત્તિક્ખન્ધાનં કતમો આપત્તિક્ખન્ધોતિ? સઙ્ઘાદિસેસાપત્તિક્ખન્ધો. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં કતિહિ સમુટ્ઠાનેહિ સમુટ્ઠાતીતિ? દ્વીહિ સમુટ્ઠાનેહિ સમુટ્ઠાતિ – સિયા કાયતો ચ વાચતો ચ સમુટ્ઠાતિ, ન ચિત્તતો; સિયા કાયતો ચ વાચતો ચ ચિત્તતો ચ સમુટ્ઠાતિ…પે॰… કેનાભતન્તિ? પરમ્પરાભતં –
207. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ussayavādikāya bhikkhuniyā aḍḍaṃ karontiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Thullanandaṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Thullanandā bhikkhunī ussayavādikā vihari, tasmiṃ vatthusmiṃ. Atthi tattha paññatti, anupaññatti, anuppannapaññattīti? Ekā paññatti. Anupaññatti anuppannapaññatti tasmiṃ natthi. Sabbatthapaññatti, padesapaññattīti? Sabbatthapaññatti. Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññattīti? Asādhāraṇapaññatti. Ekatopaññatti, ubhatopaññattīti? Ekatopaññatti. Catunnaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannanti? Nidānogadhaṃ nidānapariyāpannaṃ . Katamena uddesena uddesaṃ āgacchatīti? Tatiyena uddesena uddesaṃ āgacchati. Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipattīti? Sīlavipatti. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandhoti? Saṅghādisesāpattikkhandho. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Dvīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca vācato ca samuṭṭhāti, na cittato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe… kenābhatanti? Paramparābhataṃ –
ઉપાલિ દાસકો ચેવ, સોણકો સિગ્ગવો તથા;
Upāli dāsako ceva, soṇako siggavo tathā;
મોગ્ગલિપુત્તેન પઞ્ચમા, એતે જમ્બુસિરિવ્હયે. …પે॰…;
Moggaliputtena pañcamā, ete jambusirivhaye. …pe…;
એતે નાગા મહાપઞ્ઞા, વિનયઞ્ઞૂ મગ્ગકોવિદા;
Ete nāgā mahāpaññā, vinayaññū maggakovidā;
વિનયં દીપે પકાસેસું, પિટકં તમ્બપણ્ણિયાતિ.
Vinayaṃ dīpe pakāsesuṃ, piṭakaṃ tambapaṇṇiyāti.
૨૦૮. ચોરિં વુટ્ઠાપેન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? થુલ્લનન્દં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની ચોરિં વુટ્ઠાપેસિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં દ્વીહિ સમુટ્ઠાનેહિ સમુટ્ઠાતિ – સિયા વાચતો ચ ચિત્તતો ચ સમુટ્ઠાતિ, ન કાયતો; સિયા કાયતો ચ વાચતો ચ ચિત્તતો ચ સમુટ્ઠાતિ…પે॰….
208. Coriṃ vuṭṭhāpentiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Thullanandaṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Thullanandā bhikkhunī coriṃ vuṭṭhāpesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ dvīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….
૨૦૯. એકાય ગામન્તરં ગચ્છન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? અઞ્ઞતરં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? અઞ્ઞતરા ભિક્ખુની એકા ગામન્તરં ગચ્છિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ, તિસ્સો અનુપઞ્ઞત્તિયો. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – પઠમપારાજિકે…પે॰….
209. Ekāya gāmantaraṃ gacchantiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Aññataraṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Aññatarā bhikkhunī ekā gāmantaraṃ gacchi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, tisso anupaññattiyo. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – paṭhamapārājike…pe….
૨૧૦. સમગ્ગેન સઙ્ઘેન ઉક્ખિત્તં ભિક્ખુનિં ધમ્મેન વિનયેન સત્થુસાસનેન અનપલોકેત્વા કારકસઙ્ઘં અનઞ્ઞાય ગણસ્સ છન્દં ઓસારેન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? થુલ્લનન્દં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની સમગ્ગેન સઙ્ઘેન ઉક્ખિત્તં ભિક્ખુનિં ધમ્મેન વિનયેન સત્થુસાસનેન અનપલોકેત્વા કારકસઙ્ઘં અનઞ્ઞાય ગણસ્સ છન્દં ઓસારેસિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – ધુરનિક્ખેપે…પે॰….
210. Samaggena saṅghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṅghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osārentiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Thullanandaṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Thullanandā bhikkhunī samaggena saṅghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṅghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāresi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – dhuranikkhepe…pe….
૨૧૧. અવસ્સુતાય ભિક્ખુનિયા અવસ્સુતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ હત્થતો ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ભુઞ્જન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? સુન્દરીનન્દં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? સુન્દરીનન્દા ભિક્ખુની અવસ્સુતા અવસ્સુતસ્સ પુરિસપુગ્ગલસ્સ હત્થતો આમિસં પટિગ્ગહેસિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – પઠમપારાજિકે…પે॰….
211. Avassutāya bhikkhuniyā avassutassa purisapuggalassa hatthato khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā sahatthā paṭiggahetvā bhuñjantiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sundarīnandā bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthato āmisaṃ paṭiggahesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – paṭhamapārājike…pe….
૨૧૨. ‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા! ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા, તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ ઉય્યોજેન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં અરબ્ભાતિ? અઞ્ઞતરં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? અઞ્ઞતરા ભિક્ખુની –‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા! ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા, તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ ઉય્યોજેસિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં તીહિ સમુટ્ઠાનેહિ સમુટ્ઠાતિ…પે॰….
212. ‘‘Kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā! Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā, taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojentiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ arabbhāti? Aññataraṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Aññatarā bhikkhunī –‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā! Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā, taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti…pe….
૨૧૩. કુપિતાય અનત્તમનાય ભિક્ખુનિયા યાવતતિયં સમનુભાસનાય ન પટિનિસ્સજ્જન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? ચણ્ડકાળિં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? ચણ્ડકાળી ભિક્ખુની કુપિતા અનત્તમના એવં અવચ – ‘‘બુદ્ધં પચ્ચાચિક્ખામિ, ધમ્મં પચ્ચાચિક્ખામિ, સઙ્ઘં પચ્ચાચિક્ખામિ, સિક્ખં પચ્ચાચિક્ખામી’’તિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – ધુરનિક્ખેપે…પે॰….
213. Kupitāya anattamanāya bhikkhuniyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Caṇḍakāḷiṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Caṇḍakāḷī bhikkhunī kupitā anattamanā evaṃ avaca – ‘‘buddhaṃ paccācikkhāmi, dhammaṃ paccācikkhāmi, saṅghaṃ paccācikkhāmi, sikkhaṃ paccācikkhāmī’’ti, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – dhuranikkhepe…pe….
૨૧૪. કિસ્મિઞ્ચિદેવ અધિકરણે પચ્ચાકતાય ભિક્ખુનિયા યાવતતિયં સમનુભાસનાય ન પટિનિસ્સજ્જન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? ચણ્ડકાળિં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? ચણ્ડકાળી ભિક્ખુની કિસ્મિઞ્ચિદેવ અધિકરણે પચ્ચાકતા કુપિતા અનત્તમના એવં અવચ – ‘‘છન્દગામિનિયો ચ ભિક્ખુનિયો, દોસગામિનિયો ચ ભિક્ખુનિયો, મોહગામિનિયો ચ ભિક્ખુનિયો, ભયગામિનિયો ચ ભિક્ખુનિયો’’તિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – ધુરનિક્ખેપે…પે॰….
214. Kismiñcideva adhikaraṇe paccākatāya bhikkhuniyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Caṇḍakāḷiṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Caṇḍakāḷī bhikkhunī kismiñcideva adhikaraṇe paccākatā kupitā anattamanā evaṃ avaca – ‘‘chandagāminiyo ca bhikkhuniyo, dosagāminiyo ca bhikkhuniyo, mohagāminiyo ca bhikkhuniyo, bhayagāminiyo ca bhikkhuniyo’’ti, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – dhuranikkhepe…pe….
૨૧૫. સંસટ્ઠાનં ભિક્ખુનીનં યાવતતિયં સમનુભાસનાય ન પટિનિસ્સજ્જન્તીનં સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો સંસટ્ઠા વિહરિંસુ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – ધુરનિક્ખેપે…પે॰….
215. Saṃsaṭṭhānaṃ bhikkhunīnaṃ yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantīnaṃ saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Sambahulā bhikkhuniyo ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sambahulā bhikkhuniyo saṃsaṭṭhā vihariṃsu, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – dhuranikkhepe…pe….
૨૧૬. ‘‘સંસટ્ઠાવ, અય્યે, તુમ્હે વિહરથ. મા તુમ્હે નાના વિહરિત્થા’’તિ ઉય્યોજેન્તિયા યાવતતિયં સમનુભાસનાય ન પટિનિસ્સજ્જન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસો કત્થ પઞ્ઞત્તોતિ? સાવત્થિયં પઞ્ઞત્તો. કં આરબ્ભાતિ? થુલ્લનન્દં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ. કિસ્મિં વત્થુસ્મિન્તિ? થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની – ‘‘સંસટ્ઠાવ અય્યે, તુમ્હે વિહરથ, મા તુમ્હે નાના વિહરિત્થા’’તિ ઉય્યોજેસિ, તસ્મિં વત્થુસ્મિં. એકા પઞ્ઞત્તિ. છન્નં આપત્તિસમુટ્ઠાનાનં એકેન સમુટ્ઠાનેન સમુટ્ઠાતિ – ધુરનિક્ખેપે…પે॰….
216. ‘‘Saṃsaṭṭhāva, ayye, tumhe viharatha. Mā tumhe nānā viharitthā’’ti uyyojentiyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantiyā saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Thullanandaṃ bhikkhuniṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Thullanandā bhikkhunī – ‘‘saṃsaṭṭhāva ayye, tumhe viharatha, mā tumhe nānā viharitthā’’ti uyyojesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – dhuranikkhepe…pe….
દસ સઙ્ઘાદિસેસા નિટ્ઠિતા.
Dasa saṅghādisesā niṭṭhitā.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
ઉસ્સયચોરિ ગામન્તં, ઉક્ખિત્તં ખાદનેન ચ;
Ussayacori gāmantaṃ, ukkhittaṃ khādanena ca;
કિં તે કુપિતા કિસ્મિઞ્ચિ, સંસટ્ઠા ઞાયતે દસાતિ.
Kiṃ te kupitā kismiñci, saṃsaṭṭhā ñāyate dasāti.