Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / куд̣̇д̣̇асигкаа-мууласигкаа • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
2. сан̇гхаад̣̇исзсанид̣̇д̣̇зсаван̣н̣анаа
2. Saṅghādisesaniddesavaṇṇanā
19. вудтаанасса г̇аругад̇д̇аа г̇аругаад̇и сан̇гхаад̣̇исзсаа вужжанд̇и. наваад̇и д̇зсам̣ г̇ан̣анабарижчзд̣̇о. нану ‘‘наваа’’д̇и гасмаа вуд̇д̇ам̣, ‘‘д̇зрасаа’’д̇и вад̇д̇аб̣б̣анд̇и? нааяам̣ д̣̇осо, жирзнаабаж̇ж̇ид̇аб̣б̣з жад̇д̇ааро яаавад̇ад̇ияагз табзд̇ваа вийд̇иггамагкан̣зязва аабаж̇ж̇ид̇аб̣б̣аа батамаабад̇д̇игаа вужжанд̇ийд̇и. ид̣̇аани д̇з д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘можзд̇угаамад̇аа’’д̇иаад̣̇и аарад̣̇д̇хам̣. д̇ад̇т̇а суггассаад̇и аасаяад̇хаад̇унаанад̇д̇ад̇о нийлаад̣̇ивасзна д̣̇асавид̇хз суггз яасса гассажи суггасса. можзд̇угаамад̇аад̇и можзд̇угаамад̇ааяа, яа-гааро луд̇д̇анид̣̇д̣̇идто. иминаа бана важанзна можанассаад̣̇а мужжанассаад̣̇а муд̇д̇ассаад̣̇амзт̇унассаад̣̇а пассассаад̣̇а ган̣д̣уванассаад̣̇а д̣̇ассанассаад̣̇а нисаж̇ж̇анассаад̣̇а ваажассаад̣̇а г̇зхасид̇абзма ванабхан̇г̇ияа сан̇каад̇зсу згаад̣̇асассаад̣̇зсу згам̣язва можанассаад̣̇ам̣ д̣̇ассзд̇и.
19. Vuṭṭhānassa garukattā garukāti saṅghādisesā vuccanti. Navāti tesaṃ gaṇanaparicchedo. Nanu ‘‘navā’’ti kasmā vuttaṃ, ‘‘terasā’’ti vattabbanti? Nāyaṃ doso, cirenāpajjitabbe cattāro yāvatatiyake ṭhapetvā vītikkamakkhaṇeyeva āpajjitabbā paṭhamāpattikā vuccantīti. Idāni te dassetuṃ ‘‘mocetukāmatā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha sukkassāti āsayadhātunānattato nīlādivasena dasavidhe sukke yassa kassaci sukkassa. Mocetukāmatāti mocetukāmatāya, ya-kāro luttaniddiṭṭho. Iminā pana vacanena mocanassāda muccanassāda muttassādamethunassāda phassassāda kaṇḍuvanassāda dassanassāda nisajjanassāda vācassāda gehasitapema vanabhaṅgiya saṅkhātesu ekādasassādesu ekaṃyeva mocanassādaṃ dasseti.
д̇ад̇т̇а можанааяа ассаад̣̇о сукавзд̣̇анаа можанассаад̣̇о. мужжанз ад̇д̇ано д̇хаммад̇ааяа мужжанз ассаад̣̇о мужжанассаад̣̇о. звам̣ саб̣б̣ад̇т̇а сад̇д̇амийд̇аббурисзна ад̇т̇о д̣̇адтаб̣б̣о. имзхи бана навахи бад̣̇зхи самбаяуд̇д̇аассаад̣̇асийсзна рааг̇о вуд̇д̇о. г̇зханиссид̇зсу маад̇аад̣̇ийсу бзмам̣ г̇зхз сид̇ам̣ бзманд̇и г̇зхасид̇абзмам̣, иминаа саруубзнзва рааг̇о вуд̇д̇о. сант̇авагаран̣ад̇т̇ааяа ид̇т̇ияаа бзсид̇абубпаад̣̇и ванабхан̇г̇ияам̣, иминаа жа вад̇т̇увасзна рааг̇о вуд̇д̇о. мзт̇унассаад̣̇оби ид̇т̇ияаа г̇ахан̣аббаяог̇зна взд̣̇ид̇аб̣б̣о. саб̣б̣ад̇т̇зва жа бана жзд̇анаанимид̇д̇убаггамаможанз сад̇и висан̇гзд̇аабхааво взд̣̇ид̇аб̣б̣о. убаггамма хад̇т̇аад̣̇инаа нимид̇д̇з убаггамид̇ваа. ан̃н̃ад̇ра субинанд̇знаад̇и субиноязва субинанд̇о ‘‘гаммамзва гамманд̇о’’д̇иаад̣̇ийсу вияа анд̇а-сад̣̇д̣̇асса д̇аб̣бхаававуд̇д̇ид̇д̇аа. д̇ам̣ субинанд̇ам̣ винаа виможаяам̣ суггам̣ виможзнд̇о саман̣о яо гожи бхигку г̇аругам̣ г̇аругаабад̇д̇исан̇каад̇ам̣ сан̇гхаад̣̇исзсам̣ пусз пусзяяа, аабаж̇ж̇зяяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. зд̇т̇а жа аж̇жхад̇д̇аруубаб̣ахид̣̇д̇хааруубаубхаяаруубааагаасзгадигамбанасан̇каад̇зсу жад̇уусу убааязсу сад̇и рааг̇уубад̇т̇амбхаад̣̇ийсу жа гаалзсу язна гзнажи ан̇г̇аж̇аад̇з гамман̃н̃ад̇ам̣ бад̇д̇з ‘‘аарог̇яад̇т̇ааяаа’’д̇иаад̣̇ийсу язна гзнажи ад̇хиббааязна ад̇хиббааяавад̇т̇убхууд̇ам̣ яам̣ гин̃жи суггам̣ можанассаад̣̇ажзд̇анааяа зва нимид̇д̇з убаггамма можзнд̇о сан̇гхаад̣̇исзсам̣ аабаж̇ж̇ад̇ийд̇и саб̣б̣ат̇аа ад̇хиббааяо д̣̇адтаб̣б̣о.
Tattha mocanāya assādo sukhavedanā mocanassādo. Muccane attano dhammatāya muccane assādo muccanassādo. Evaṃ sabbattha sattamītappurisena attho daṭṭhabbo. Imehi pana navahi padehi sampayuttaassādasīsena rāgo vutto. Gehanissitesu mātādīsu pemaṃ gehe sitaṃ pemanti gehasitapemaṃ, iminā sarūpeneva rāgo vutto. Santhavakaraṇatthāya itthiyā pesitapupphādi vanabhaṅgiyaṃ, iminā ca vatthuvasena rāgo vutto. Methunassādopi itthiyā gahaṇappayogena veditabbo. Sabbattheva ca pana cetanānimittupakkamamocane sati visaṅketābhāvo veditabbo. Upakkamma hatthādinā nimitte upakkamitvā. Aññatra supinantenāti supinoyeva supinanto ‘‘kammameva kammanto’’tiādīsu viya anta-saddassa tabbhāvavuttittā. Taṃ supinantaṃ vinā vimocayaṃ sukkaṃ vimocento samaṇo yo koci bhikkhu garukaṃ garukāpattisaṅkhātaṃ saṅghādisesaṃ phuse phuseyya, āpajjeyyāti vuttaṃ hoti. Ettha ca ajjhattarūpabahiddhārūpaubhayarūpaākāsekaṭikampanasaṅkhātesu catūsu upāyesu sati rāgūpatthambhādīsu ca kālesu yena kenaci aṅgajāte kammaññataṃ patte ‘‘ārogyatthāyā’’tiādīsu yena kenaci adhippāyena adhippāyavatthubhūtaṃ yaṃ kiñci sukkaṃ mocanassādacetanāya eva nimitte upakkamma mocento saṅghādisesaṃ āpajjatīti sabbathā adhippāyo daṭṭhabbo.
батамо.
Paṭhamo.
20. гааяасам̣саг̇г̇арааг̇аваад̇и гааяз сам̣саг̇г̇о, д̇асмим̣ рааг̇о, со асса ад̇т̇ийд̇и ванд̇у, гааяасам̣саг̇г̇арааг̇асаман̇г̇ийд̇и ад̇т̇о. саман̣о ид̇т̇исан̃н̃ийд̇и самб̣анд̇хо. убаггаммаад̇и гааязна вааяамид̇ваа. мануссид̇т̇им̣ сампусанд̇од̇и анд̇амасо ломзнаби бараамасанд̇о г̇аругам̣ пусзд̇и яож̇анаа. мануссабхууд̇аа амад̇аа ид̇т̇ий мануссид̇т̇ий. д̇ад̇т̇а ‘‘гааяасам̣саг̇г̇арааг̇аваа’’д̇и иминаа маад̇убзмаад̣̇им̣ , ид̇т̇ияаа г̇ахид̇амогкаад̇хиббааяан̃жа бадигкибад̇и. ид̇т̇ияаа взмад̇игасса, бан̣д̣агабурисад̇иражчаанаг̇ад̇асан̃н̃исса жа т̇уллажжаяам̣. ид̇т̇ияаа бана гааязна гааяаббадиб̣ад̣̇д̇хаамасанз, гааяаббадиб̣ад̣̇д̇хзна гааяаамасанз жа яагкийбзд̇ийбан̣д̣агаанам̣ гааязна гааяаамасанз жа бурисад̇иражчаанаг̇ад̇ид̇т̇ийнам̣ гааязна гааяаамасанзби д̣̇уггадам̣, д̇ат̇ааяагкийаад̣̇ийнам̣ гааязна гааяаббадиб̣ад̣̇д̇хаад̣̇ийсу жа. мад̇ид̇т̇ияаа бана т̇уллажжаяам̣. ид̇т̇ияаа бана пусияамаано сзванаад̇хиббааяоби сажз гааязна на вааяамад̇и, анаабад̇д̇и.
20.Kāyasaṃsaggarāgavāti kāye saṃsaggo, tasmiṃ rāgo, so assa atthīti vantu, kāyasaṃsaggarāgasamaṅgīti attho. Samaṇo itthisaññīti sambandho. Upakkammāti kāyena vāyamitvā. Manussitthiṃ samphusantoti antamaso lomenapi parāmasanto garukaṃ phuseti yojanā. Manussabhūtā amatā itthī manussitthī. Tattha ‘‘kāyasaṃsaggarāgavā’’ti iminā mātupemādiṃ , itthiyā gahitamokkhādhippāyañca paṭikkhipati. Itthiyā vematikassa, paṇḍakapurisatiracchānagatasaññissa ca thullaccayaṃ. Itthiyā pana kāyena kāyappaṭibaddhāmasane, kāyappaṭibaddhena kāyāmasane ca yakkhīpetīpaṇḍakānaṃ kāyena kāyāmasane ca purisatiracchānagatitthīnaṃ kāyena kāyāmasanepi dukkaṭaṃ, tathāyakkhīādīnaṃ kāyena kāyappaṭibaddhādīsu ca. Matitthiyā pana thullaccayaṃ. Itthiyā pana phusiyamāno sevanādhippāyopi sace kāyena na vāyamati, anāpatti.
д̣̇уд̇ияо.
Dutiyo.
21. д̇ат̇аад̇и ид̇т̇исан̃н̃ий. сун̣анд̇инд̇и вин̃н̃ад̇д̇ибат̇з тад̇ваа ад̇д̇ано важанам̣ сун̣анд̇ин̃жа. вин̃н̃ун̃жаад̇и д̣̇удтуллаад̣̇удтулласаллагкан̣асамад̇т̇ан̃жа мануссид̇т̇им̣. маг̇г̇ам̣ ваад̇и важжамаг̇г̇абассаавамаг̇г̇аанам̣ васзна маг̇г̇ам̣ ваа мзт̇унам̣ ваа аараб̣бхаад̇и самб̣анд̇хо. д̣̇удтуллаваажаарааг̇знаад̇и д̣̇удтаа жа саа асад̣̇д̇хаммаббадисам̣яуд̇д̇ад̇ааяа т̇уулаа жа лаамагаж̇анасаад̇хааран̣ад̇ааяаад̇и д̣̇удтуллаа. саава буна ваажаа д̣̇удтуллаваажаа. д̇ассам̣ ассаад̣̇асамбаяуд̇д̇о рааг̇од̇и самаасо, д̇зна. обхаасид̇ваад̇и ван̣н̣ааван̣н̣аяаажанаад̣̇ивасзна асад̣̇д̇хаммаважанам̣ вад̇ваа. асун̣анд̇ияаа бана д̣̇ууд̇зна ваа бан̣н̣зна ваа аарожид̇з анаабад̇д̇и. д̇ад̇т̇а д̣̇виннам̣ маг̇г̇аанам̣ васзна ван̣н̣ааван̣н̣зхи, мзт̇унаяаажанаад̣̇ийхи ваа ‘‘сикаран̣ийси, самбхиннааси, убхад̇об̣яан̃ж̇анагаасий’’д̇и имзсу д̇ийсу ан̃н̃ад̇арзна аггосаважанзна ваа обхаасанд̇асса сан̇гхаад̣̇исзсо, ад̇хагкагауб̣бхаж̇аан̣уман̣д̣алам̣ аад̣̇исса ван̣н̣аад̣̇ибхан̣анз т̇уллажжаяам̣, д̇ат̇аа яагкийбзд̇ийбан̣д̣агаанам̣ важжамаг̇г̇абассаавамаг̇г̇з аад̣̇исса ван̣н̣аад̣̇ибхан̣анз мзт̇унаяаажанаад̣̇ийсуби. д̇зсам̣ бана ад̇хагкагаад̣̇игз д̣̇уггадам̣, д̇ат̇аа мануссид̇т̇ийнам̣ уб̣бхагкагз ад̇хож̇аан̣уман̣д̣алз гааяаббадиб̣ад̣̇д̇хз жа.
21.Tathāti itthisaññī. Suṇantinti viññattipathe ṭhatvā attano vacanaṃ suṇantiñca. Viññuñcāti duṭṭhullāduṭṭhullasallakkhaṇasamatthañca manussitthiṃ. Maggaṃ vāti vaccamaggapassāvamaggānaṃ vasena maggaṃ vā methunaṃ vā ārabbhāti sambandho. Duṭṭhullavācārāgenāti duṭṭhā ca sā asaddhammappaṭisaṃyuttatāya thūlā ca lāmakajanasādhāraṇatāyāti duṭṭhullā. Sāva puna vācā duṭṭhullavācā. Tassaṃ assādasampayutto rāgoti samāso, tena. Obhāsitvāti vaṇṇāvaṇṇayācanādivasena asaddhammavacanaṃ vatvā. Asuṇantiyā pana dūtena vā paṇṇena vā ārocite anāpatti. Tattha dvinnaṃ maggānaṃ vasena vaṇṇāvaṇṇehi, methunayācanādīhi vā ‘‘sikharaṇīsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanakāsī’’ti imesu tīsu aññatarena akkosavacanena vā obhāsantassa saṅghādiseso, adhakkhakaubbhajāṇumaṇḍalaṃ ādissa vaṇṇādibhaṇane thullaccayaṃ, tathā yakkhīpetīpaṇḍakānaṃ vaccamaggapassāvamagge ādissa vaṇṇādibhaṇane methunayācanādīsupi. Tesaṃ pana adhakkhakādike dukkaṭaṃ, tathā manussitthīnaṃ ubbhakkhake adhojāṇumaṇḍale kāyappaṭibaddhe ca.
д̇ад̇ияо.
Tatiyo.
22. ад̇д̇агаамубадтаананд̇и мзт̇унад̇хаммасан̇каад̇зна гаамзна убадтаанам̣ гаамубадтаанам̣. ад̇д̇ано ад̇т̇ааяа гаамубадтаанам̣ ад̇д̇агаамубадтаанам̣. ат̇а ваа гаамийяад̇ийд̇и гаамам̣, ад̇д̇ано гаамам̣ ад̇д̇агаамам̣, саяам̣ мзт̇унарааг̇авасзна бад̇т̇ид̇анд̇и ад̇т̇о. ад̇д̇агааман̃жа д̇ам̣ убадтаанан̃жаад̇и ад̇д̇агаамубадтаанам̣. д̇асса ван̣н̣о г̇ун̣о, д̇ам̣. вад̇ваад̇и ‘‘яад̣̇ид̣̇ам̣ гаамубадтаанам̣ наама, зд̇ад̣̇аг̇г̇ам̣ убадтаанаана’’нд̇и гаамубадтаанз ван̣н̣ам̣ анд̇амасо хад̇т̇амуд̣̇д̣̇ааяаби ид̇т̇ийд̇и сан̃н̃ий багаасзд̇ваад̇и ад̇т̇о. ваажаад̇и ваажааяа яагааралобавасзна. мзт̇унаяуд̇д̇знаад̇и мзт̇унаяуд̇д̇ааяа, лин̇г̇авибаллаасавасзна д̇ааяа ‘‘арахаси д̇вам̣ маяхам̣ мзт̇унам̣ д̇хаммам̣ д̣̇аад̇у’’нд̇иаад̣̇игааяа мзт̇унад̇хаммаббадисам̣яуд̇д̇ааяа ваажааяа мзт̇унаяаажанз мзт̇унарааг̇инод̇и самб̣анд̇хо. мзт̇унзрааг̇о, со асса ад̇т̇ийд̇и мзт̇унарааг̇ий, д̇асса. г̇ару ход̇ийд̇и г̇аругаабад̇д̇и ход̇ийд̇и ад̇т̇о. ма-гааро бад̣̇асанд̇хигаро. зд̇т̇а бана бан̣д̣агз бан̣д̣агасан̃н̃ино т̇уллажжаяам̣, д̇асмим̣язва ид̇т̇исан̃н̃ино д̣̇уггадам̣.
22.Attakāmupaṭṭhānanti methunadhammasaṅkhātena kāmena upaṭṭhānaṃ kāmupaṭṭhānaṃ. Attano atthāya kāmupaṭṭhānaṃ attakāmupaṭṭhānaṃ. Atha vā kāmīyatīti kāmaṃ, attano kāmaṃ attakāmaṃ, sayaṃ methunarāgavasena patthitanti attho. Attakāmañca taṃ upaṭṭhānañcāti attakāmupaṭṭhānaṃ. Tassa vaṇṇo guṇo, taṃ. Vatvāti ‘‘yadidaṃ kāmupaṭṭhānaṃ nāma, etadaggaṃ upaṭṭhānāna’’nti kāmupaṭṭhāne vaṇṇaṃ antamaso hatthamuddāyapi itthīti saññī pakāsetvāti attho. Vācāti vācāya yakāralopavasena. Methunayuttenāti methunayuttāya, liṅgavipallāsavasena tāya ‘‘arahasi tvaṃ mayhaṃ methunaṃ dhammaṃ dātu’’ntiādikāya methunadhammappaṭisaṃyuttāya vācāya methunayācane methunarāginoti sambandho. Methunerāgo, so assa atthīti methunarāgī, tassa. Garu hotīti garukāpatti hotīti attho. Ma-kāro padasandhikaro. Ettha pana paṇḍake paṇḍakasaññino thullaccayaṃ, tasmiṃyeva itthisaññino dukkaṭaṃ.
жад̇уд̇т̇о.
Catuttho.
23. ид̇т̇ияаа ваа бурисасса ваа санд̣̇зсам̣ бадиг̇г̇ахзд̇ваад̇и самб̣анд̇хо. ид̇т̇ияаа ваад̇и ‘‘д̣̇аса ид̇т̇ияо маад̇урагкид̇аа бид̇урагкид̇аа’’д̇иаад̣̇инаа (баараа. 303) жа ‘‘д̣̇аса бхарияааяо д̇ханаггийд̇аа чанд̣̇аваасиний’’д̇иаад̣̇инаа (баараа. 303) жа вуд̇д̇ааяа вийсад̇ивид̇хааяа ид̇т̇ияаа ваа бурисасса ваа д̇ам̣самб̣анд̇хавасзна д̇зсам̣ маад̇аад̣̇ийнам̣ ваа. санд̣̇зсанд̇и ид̇т̇ияаа ваа бурисзна ваа убхиннам̣ маад̇аад̣̇ийхи ваа ‘‘зхи, бханд̇з, ид̇т̇аннаамам̣ ид̇т̇им̣ ваа бурисам̣ ваа звам̣ бхан̣аахий’’д̇и вуд̇д̇ам̣ ж̇ааяамбад̇ибхаавасанниссид̇ам̣ санд̣̇зсаважанам̣. бадиг̇г̇ахзд̇ваад̇и ‘‘саад̇хуу’’д̇и гааязна ваа ваажааяа ваа самбадижчид̇ваа. виймам̣сид̇ваад̇и яад̇т̇а бзсид̇о, д̇зсам̣ ад̇хиббааяам̣ убабаригкид̇ваа ваа убабаригкаабзд̇ваа ваа. харам̣ бажжаад̇и ид̇т̇ий ваа бурисо ваа ‘‘саад̇хуу’’д̇и самбадижчад̇у ваа, маа ваа, язхи бзсид̇о, д̇зсам̣ бажжаахаранд̇о ваа хараабзнд̇о ваа, ж̇ааяамбад̇ибхааво ход̇у ваа, маа ваа, агааран̣амзд̇ам̣. имааяа д̇иван̇г̇асамбад̇д̇ияаа сан̇гхаад̣̇исзсо жа, д̣̇вийхи ан̇г̇зхи бан̣д̣агз жа ан̇г̇ад̇д̇аязнааби т̇уллажжаяам̣, згзна д̣̇уггадам̣. гзжи бана ‘‘харам̣ бажчаа’’д̇и вибаатам̣ баригаббзд̇ваа ‘‘бажчаа хара’’нд̇и яож̇знд̇и, д̇ам̣ на сунд̣̇арам̣ бажжаад̇и убасаг̇г̇ад̇д̇аа. бад̣̇асса убари ад̇т̇з саж̇ж̇знд̇о багаасзнд̇о г̇ажчад̇ийд̇и хи убасаг̇г̇о наама, д̇асмаа ‘‘бад̇и аа’’д̇и убасаг̇г̇аанам̣ ‘‘хара’’нд̇имасса бад̣̇асса убари бхавид̇аб̣б̣анд̇и.
23. Itthiyā vā purisassa vā sandesaṃ paṭiggahetvāti sambandho. Itthiyā vāti ‘‘dasa itthiyo māturakkhitā piturakkhitā’’tiādinā (pārā. 303) ca ‘‘dasa bhariyāyo dhanakkītā chandavāsinī’’tiādinā (pārā. 303) ca vuttāya vīsatividhāya itthiyā vā purisassa vā taṃsambandhavasena tesaṃ mātādīnaṃ vā. Sandesanti itthiyā vā purisena vā ubhinnaṃ mātādīhi vā ‘‘ehi, bhante, itthannāmaṃ itthiṃ vā purisaṃ vā evaṃ bhaṇāhī’’ti vuttaṃ jāyampatibhāvasannissitaṃ sandesavacanaṃ. Paṭiggahetvāti ‘‘sādhū’’ti kāyena vā vācāya vā sampaṭicchitvā. Vīmaṃsitvāti yattha pesito, tesaṃ adhippāyaṃ upaparikkhitvā vā upaparikkhāpetvā vā. Haraṃ paccāti itthī vā puriso vā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchatu vā, mā vā, yehi pesito, tesaṃ paccāharanto vā harāpento vā, jāyampatibhāvo hotu vā, mā vā, akāraṇametaṃ. Imāya tivaṅgasampattiyā saṅghādiseso ca, dvīhi aṅgehi paṇḍake ca aṅgattayenāpi thullaccayaṃ, ekena dukkaṭaṃ. Keci pana ‘‘haraṃ pacchā’’ti vipāṭhaṃ parikappetvā ‘‘pacchā hara’’nti yojenti, taṃ na sundaraṃ paccāti upasaggattā. Padassa upari atthe sajjento pakāsento gacchatīti hi upasaggo nāma, tasmā ‘‘pati ā’’ti upasaggānaṃ ‘‘hara’’ntimassa padassa upari bhavitabbanti.
бан̃жамо.
Pañcamo.
24. сам̣яаажид̇абаригкааранд̇и сам̣ ад̇д̇анаа яаажид̇о ваасиаад̣̇иго баригкааро яассаа, д̇ам̣. ад̣̇зсид̇авад̇т̇уганд̇и уд̇д̇ид̣̇уд̇ияагаммзна ад̣̇зсид̇ам̣ вад̇т̇у гудигаран̣аббад̣̇зсо яассаад̇и виг̇г̇ахо, д̇ам̣. бамаан̣аад̇игганд̇анд̇и ид̣̇аани маж̇жхимасса бурисасса д̇иссо вид̣̇ад̇т̇ияо суг̇ад̇авид̣̇ад̇т̇и наама, д̇ааяа ‘‘д̣̇ийгхасо д̣̇ваад̣̇аса вид̣̇ад̇т̇ияо суг̇ад̇асса вид̣̇ад̇т̇ияаа д̇ирияам̣ сад̇д̇анд̇араа’’д̇и (баараа. 348) звам̣ вуд̇д̇аббамаан̣ам̣ згад̇обхааг̇знааби ад̇игганд̇аа бамаан̣аад̇игганд̇аад̇и д̇ам̣ д̇ирияам̣ жад̇ухад̇т̇асан̇каад̇ахздтимаббамаан̣з сад̇и д̣̇ийгхад̇о вуд̇д̇аббамаан̣ад̇о гзсаг̇г̇амад̇д̇амби вад̣дхзд̇ум̣ на ваддад̇и. д̇ад̇о уунагз, д̣̇ийгхад̇о жа вад̣дхид̇з аяам̣ гудисан̇кам̣ на г̇ажчад̇ийд̇и. ‘‘маяхам̣ ваасааг̇аарам̣ зд̇а’’нд̇и звам̣ ад̇д̇аа уд̣̇д̣̇зсо зд̇иссаад̇и ад̇д̇уд̣̇д̣̇зсаа. гудинд̇и уллид̇д̇аад̣̇игам̣ гудим̣ гад̇ваад̇и самб̣анд̇хо. д̇ад̇т̇а уллид̇д̇аа наама анд̇о уд̣̇д̇хам̣мукам̣ лид̇д̇аа. авалид̇д̇аа наама б̣ахи ад̇хомукам̣ лид̇д̇аа. убхаяат̇аа уллид̇д̇аавалид̇д̇аа. гад̇ваад̇и анд̇обхууд̇агаарид̇ад̇т̇авасзна гаараабзд̇ваа ваа.
24.Saṃyācitaparikkhāranti saṃ attanā yācito vāsiādiko parikkhāro yassā, taṃ. Adesitavatthukanti uttidutiyakammena adesitaṃ vatthu kuṭikaraṇappadeso yassāti viggaho, taṃ. Pamāṇātikkantanti idāni majjhimassa purisassa tisso vidatthiyo sugatavidatthi nāma, tāya ‘‘dīghaso dvādasa vidatthiyo sugatassa vidatthiyā tiriyaṃ sattantarā’’ti (pārā. 348) evaṃ vuttappamāṇaṃ ekatobhāgenāpi atikkantā pamāṇātikkantāti taṃ tiriyaṃ catuhatthasaṅkhātaheṭṭhimappamāṇe sati dīghato vuttappamāṇato kesaggamattampi vaḍḍhetuṃ na vaṭṭati. Tato ūnake, dīghato ca vaḍḍhite ayaṃ kuṭisaṅkhaṃ na gacchatīti. ‘‘Mayhaṃ vāsāgāraṃ eta’’nti evaṃ attā uddeso etissāti attuddesā. Kuṭinti ullittādikaṃ kuṭiṃ katvāti sambandho. Tattha ullittā nāma anto uddhaṃmukhaṃ littā. Avalittā nāma bahi adhomukhaṃ littā. Ubhayathā ullittāvalittā. Katvāti antobhūtakāritatthavasena kārāpetvā vā.
д̇ад̇т̇ааяам̣ вад̇т̇уд̣̇зсанаггамо – д̇зна гудигаарагзна бхигкунаа гудивад̇т̇ум̣ сод̇хзд̇ваа сан̇гхам̣ убасан̇гамид̇ваа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа вуд̣дхаанам̣ бхигкуунам̣ баад̣̇з ванд̣̇ид̇ваа уггудигам̣ нисийд̣̇ид̇ваа ан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бад̣̇абхааж̇анз (баараа. 349) вуд̇д̇анаязна сан̇гхам̣ д̇игкад̇д̇ум̣ яаажид̇ваа саб̣б̣з ваа сан̇гхабарияаабаннаа, сан̇гхзна ваа саммад̇аа д̣̇вз д̇аяо бхигкуу д̇ад̇т̇а нзд̇аб̣б̣аа. д̇зхи жа гибиллигаад̣̇ийхи сол̣асахи убад̣̇д̣̇авзхи вирахид̇ад̇д̇аа анаарамбхам̣ анубад̣̇д̣̇авам̣ д̣̇вийхи жад̇уухи ваа б̣алиб̣ад̣̇д̣̇зхи яуд̇д̇зна сагадзна згажаггам̣ ниб̣б̣од̣̇агабад̇анадтаанз згам̣ б̣ахи гад̇ваа аавин̃чид̇ум̣ саггун̣зяяад̇ааяа ‘‘сабариггамана’’нд̇и саллагкзд̇ваа сажзби сан̇гхаббахонагаа хонд̇и, д̇ад̇т̇зва, но жз, сан̇гхамаж̇жхам̣ г̇анд̇ваа д̇зна бхигкунаа яаажид̇зхи бад̣̇абхааж̇анз (баараа. 50, 51) вуд̇д̇ааяа н̃ад̇д̇ид̣̇уд̇ияагаммаваажааяа вад̇т̇у д̣̇зсзд̇аб̣б̣анд̇и. ад̣̇зсид̇авад̇т̇угам̣ бамаан̣аад̇игганд̇ам̣ гудим̣ гариссаамийд̇и саб̣б̣аббаяог̇з д̣̇уггадам̣, ид̣̇аани д̣̇вийхи бин̣д̣зхи нидтаанам̣ г̇амиссад̇ийд̇и батамабин̣д̣ад̣̇аанз т̇уллажжаяам̣, д̣̇уд̇ияад̣̇аанзна лзбз сан̇гхадид̇з сажз ад̣̇зсид̇авад̇т̇угаа зва ваа ход̇и, бамаан̣аад̇игганд̇аа зва ваа, зго сан̇гхаад̣̇исзсо, саарамбхаабариггаманад̇ааяа д̣̇вз жа д̣̇уггадаанийд̇и сажз убхаяавибаннаа, д̣̇вз жа сан̇гхаад̣̇исзсаа д̣̇вз жа д̣̇уггадаанийд̇и саб̣б̣ам̣ н̃зяяам̣.
Tatthāyaṃ vatthudesanakkamo – tena kuṭikārakena bhikkhunā kuṭivatthuṃ sodhetvā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paṇāmetvā padabhājane (pārā. 349) vuttanayena saṅghaṃ tikkhattuṃ yācitvā sabbe vā saṅghapariyāpannā, saṅghena vā sammatā dve tayo bhikkhū tattha netabbā. Tehi ca kipillikādīhi soḷasahi upaddavehi virahitattā anārambhaṃ anupaddavaṃ dvīhi catūhi vā balibaddehi yuttena sakaṭena ekacakkaṃ nibbodakapatanaṭṭhāne ekaṃ bahi katvā āviñchituṃ sakkuṇeyyatāya ‘‘saparikkamana’’nti sallakkhetvā sacepi saṅghappahonakā honti, tattheva, no ce, saṅghamajjhaṃ gantvā tena bhikkhunā yācitehi padabhājane (pārā. 50, 51) vuttāya ñattidutiyakammavācāya vatthu desetabbanti. Adesitavatthukaṃ pamāṇātikkantaṃ kuṭiṃ karissāmīti sabbappayoge dukkaṭaṃ, idāni dvīhi piṇḍehi niṭṭhānaṃ gamissatīti paṭhamapiṇḍadāne thullaccayaṃ, dutiyadānena lepe saṅghaṭite sace adesitavatthukā eva vā hoti, pamāṇātikkantā eva vā, eko saṅghādiseso, sārambhaaparikkamanatāya dve ca dukkaṭānīti sace ubhayavipannā, dve ca saṅghādisesā dve ca dukkaṭānīti sabbaṃ ñeyyaṃ.
чадто.
Chaṭṭho.
25. махаллаганд̇и сассаамигабхаавзна сам̣яаажид̇агудид̇о маханд̇абхаавзна, вад̇т̇ум̣ д̣̇зсаабзд̇ваа бамаан̣аад̇иггамзнааби гаад̇аб̣б̣абхаавзна жа маханд̇ад̇ааяа махад̇д̇ам̣ лаад̇и аад̣̇ад̣̇аад̇ийд̇и махаллаго. махад̇д̇алага ид̇и тид̇з д̇д̇асса лобо ласса жа д̣̇вид̇д̇ам̣, д̇ам̣. васанам̣ ад̇т̇о баяож̇анам̣ васанад̇т̇о, д̇ааяа . зд̇т̇а бана ад̣̇зсид̇авад̇т̇убхаавз зго сан̇гхаад̣̇исзсо. сзсам̣ ананд̇арасад̣̇исамзва. ид̇ха жа д̇ад̇т̇а жа лзн̣аг̇ухаад̇ин̣агудибан̣н̣ажчад̣̇анаг̇зхзсу ан̃н̃ад̇арам̣ гаарзнд̇асса жа гудимби ан̃н̃асса ваасад̇т̇ааяа ваасааг̇аарам̣ ваа табзд̇ваа убосат̇ааг̇аараад̣̇ийсу ан̃н̃ад̇арад̇т̇ааяа гаронд̇асса жа анаабад̇д̇и.
25.Mahallakanti sassāmikabhāvena saṃyācitakuṭito mahantabhāvena, vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkamenāpi kātabbabhāvena ca mahantatāya mahattaṃ lāti ādadātīti mahallako. Mahattalaka iti ṭhite ttassa lopo lassa ca dvittaṃ, taṃ. Vasanaṃ attho payojanaṃ vasanattho, tāya . Ettha pana adesitavatthubhāve eko saṅghādiseso. Sesaṃ anantarasadisameva. Idha ca tattha ca leṇaguhātiṇakuṭipaṇṇacchadanagehesu aññataraṃ kārentassa ca kuṭimpi aññassa vāsatthāya vāsāgāraṃ vā ṭhapetvā uposathāgārādīsu aññataratthāya karontassa ca anāpatti.
сад̇д̇амо.
Sattamo.
26. амуулагзна анд̇имзна вад̇т̇унаад̇и самб̣анд̇хо. амуулагзнаад̇и д̣̇ассанасан̇каад̇асса, саванасан̇каад̇асса, д̣̇идтасуд̇амуд̇авасзна бавад̇д̇абарисан̇гаасан̇каад̇асса жа мууласса абхаавзна над̇т̇и мууламзд̇ассаад̇и амуулагам̣, д̇зна. д̇ам̣ бана со аабанно ваа ход̇у, но ваа, зд̇ам̣ ид̇ха аббамаан̣ам̣. д̇ад̇т̇а бхигкун̃жа маад̇уг̇ааман̃жа д̇ат̇ааруубз таанз д̣̇исваа барисан̇гад̇и, аяам̣ д̣̇идтабарисан̇гаа. анд̇хагаарз ваа бадижчаннз ваа бхигкусса жа маад̇уг̇аамасса жа важанам̣ суд̇ваа ан̃н̃асса ад̇т̇ибхаавам̣ аж̇аананд̇о барисан̇гад̇и, аяам̣ суд̇абарисан̇гаа. д̇худ̇д̇аанам̣ ид̇т̇ийхи сад̣̇д̇хим̣ бажжанд̇авихаарзсу бубпаг̇анд̇хасураад̣̇ийхи анубхавид̇ваа г̇ад̇адтаанам̣ д̣̇исваа ‘‘гзна ну ко ид̣̇ам̣ гад̇а’’нд̇и виймам̣санд̇о д̇ад̇т̇а гзнажи бхигкунаа г̇анд̇хаад̣̇ийхи бууж̇аа гад̇аа ход̇и, бхзсаж̇ж̇ад̇т̇ааяа аридтам̣ ваа бийд̇ам̣, со д̇асса г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа ‘‘аяам̣ со бхависсад̇ий’’д̇и барисан̇гад̇и. аяам̣ муд̇абарисан̇гаа наама. анд̇имзна жаад̇и д̇ад̇о барам̣ важ̇ж̇аабхаавзна анд̇з бхавад̇д̇аа анд̇имзнзва. вад̇т̇унаад̇и бхигкуно ануруубзсу згуунавийсад̇ияаа баарааж̇игзсу д̇хаммзсу ан̃н̃ад̇арзна баарааж̇игзна д̇хаммзна. жа-гааро банзд̇т̇а авад̇хааран̣з, д̇зна сан̇гхаад̣̇исзсаад̣̇им̣ нивад̇д̇зд̇и. ат̇а ваа жа-гааро адтаанаббаяуд̇д̇о.
26. Amūlakena antimena vatthunāti sambandho. Amūlakenāti dassanasaṅkhātassa, savanasaṅkhātassa, diṭṭhasutamutavasena pavattaparisaṅkāsaṅkhātassa ca mūlassa abhāvena natthi mūlametassāti amūlakaṃ, tena. Taṃ pana so āpanno vā hotu, no vā, etaṃ idha appamāṇaṃ. Tattha bhikkhuñca mātugāmañca tathārūpe ṭhāne disvā parisaṅkati, ayaṃ diṭṭhaparisaṅkā. Andhakāre vā paṭicchanne vā bhikkhussa ca mātugāmassa ca vacanaṃ sutvā aññassa atthibhāvaṃ ajānanto parisaṅkati, ayaṃ sutaparisaṅkā. Dhuttānaṃ itthīhi saddhiṃ paccantavihāresu pupphagandhasurādīhi anubhavitvā gataṭṭhānaṃ disvā ‘‘kena nu kho idaṃ kata’’nti vīmaṃsanto tattha kenaci bhikkhunā gandhādīhi pūjā katā hoti, bhesajjatthāya ariṭṭhaṃ vā pītaṃ, so tassa gandhaṃ ghāyitvā ‘‘ayaṃ so bhavissatī’’ti parisaṅkati. Ayaṃ mutaparisaṅkā nāma. Antimena cāti tato paraṃ vajjābhāvena ante bhavattā antimeneva. Vatthunāti bhikkhuno anurūpesu ekūnavīsatiyā pārājikesu dhammesu aññatarena pārājikena dhammena. Ca-kāro panettha avadhāraṇe, tena saṅghādisesādiṃ nivatteti. Atha vā ca-kāro aṭṭhānappayutto.
жод̣̇знд̇о ваа жод̣̇аабзнд̇оваажаад̇и яож̇зд̇аб̣б̣о. жаавзд̇унд̇и б̣рахмажарияаа жааванад̇т̇ааяа. зд̇зна згам̣ жааванаад̇хиббааяам̣ г̇ахзд̇ваа авасзсз аггосаад̇хиббааяавудтаабанаад̇хиббааяаад̣̇игз сад̇д̇аад̇хиббааяз бадигкибад̇и. сун̣амаананд̇и ид̣̇ам̣ ‘‘жод̣̇знд̇о’’д̇иаад̣̇ийнам̣ гаммабад̣̇ам̣, иминаа бараммукаа жод̣̇анам̣ бадигкибад̇и. бараммукаа бана сад̇д̇ахи аабад̇д̇игканд̇хзхи вад̣̇анд̇асса д̣̇уггадам̣. жод̣̇знд̇од̇и ‘‘вад̇т̇усанд̣̇ассанаа аабад̇д̇исанд̣̇ассанаа сам̣ваасаббадигкзбо саамийжиббадигкзбо’’д̇и (баараа. адта. 2.385-386) сан̇кзбад̇о вуд̇д̇аанам̣ жад̇уннам̣ жод̣̇анаанам̣ васзна саяам̣ жод̣̇знд̇о ваа. жод̣̇аабзнд̇о ваад̇и барзна язна гзнажи жод̣̇аабзнд̇о ваа. д̇асмаа яо бхигкусса самийбз тад̇ваа ‘‘д̇вам̣ мзт̇унам̣ д̇хаммам̣ сзви, ассаман̣осий’’д̇иаад̣̇инаа вад̇т̇усанд̣̇ассанавасзна ваа ‘‘д̇вам̣ мзт̇унад̇хаммаабад̇д̇им̣ аабанносий’’д̇иаад̣̇инаа аабад̇д̇исанд̣̇ассанавасзна ваа ‘‘ассаман̣оси, над̇т̇и д̇аяаа сад̣̇д̇хим̣ убосат̇о ваа бавааран̣аа ваа сан̇гхагаммам̣ ваа, ассаман̣осий’’д̇иаад̣̇инаа сам̣ваасаббадигкзбавасзна ваа абхиваад̣̇анаад̣̇исам̣ваасз бадигкид̇д̇з ассаман̣од̇и гасмаад̇и будтасса ‘‘ассаман̣осий’’д̇иаад̣̇иважанзхи саамийжиббадигкзбавасзна ваа анд̇амасо хад̇т̇амуд̣̇д̣̇ааяа зва вааби зд̇амад̇т̇ам̣ д̣̇ийбаяад̇о ‘‘гарод̇у мз ааяасмаа огаасам̣, ахам̣ д̇ам̣ вад̇д̇угаамо’’д̇и звам̣ огаасз агаарид̇з ваажааяа сан̇гхаад̣̇исзсо жзва д̣̇уггадан̃жа, огаасам̣ гаарзд̇ваа жод̣̇знд̇асса бана сан̇гхаад̣̇исзсова д̣̇адтаб̣б̣о.
Codento vā codāpentovācāti yojetabbo. Cāvetunti brahmacariyā cāvanatthāya. Etena ekaṃ cāvanādhippāyaṃ gahetvā avasese akkosādhippāyavuṭṭhāpanādhippāyādike sattādhippāye paṭikkhipati. Suṇamānanti idaṃ ‘‘codento’’tiādīnaṃ kammapadaṃ, iminā parammukhā codanaṃ paṭikkhipati. Parammukhā pana sattahi āpattikkhandhehi vadantassa dukkaṭaṃ. Codentoti ‘‘vatthusandassanā āpattisandassanā saṃvāsappaṭikkhepo sāmīcippaṭikkhepo’’ti (pārā. aṭṭha. 2.385-386) saṅkhepato vuttānaṃ catunnaṃ codanānaṃ vasena sayaṃ codento vā. Codāpento vāti parena yena kenaci codāpento vā. Tasmā yo bhikkhussa samīpe ṭhatvā ‘‘tvaṃ methunaṃ dhammaṃ sevi, assamaṇosī’’tiādinā vatthusandassanavasena vā ‘‘tvaṃ methunadhammāpattiṃ āpannosī’’tiādinā āpattisandassanavasena vā ‘‘assamaṇosi, natthi tayā saddhiṃ uposatho vā pavāraṇā vā saṅghakammaṃ vā, assamaṇosī’’tiādinā saṃvāsappaṭikkhepavasena vā abhivādanādisaṃvāse paṭikkhitte assamaṇoti kasmāti puṭṭhassa ‘‘assamaṇosī’’tiādivacanehi sāmīcippaṭikkhepavasena vā antamaso hatthamuddāya eva vāpi etamatthaṃ dīpayato ‘‘karotu me āyasmā okāsaṃ, ahaṃ taṃ vattukāmo’’ti evaṃ okāse akārite vācāya saṅghādiseso ceva dukkaṭañca, okāsaṃ kāretvā codentassa pana saṅghādisesova daṭṭhabbo.
адтамо.
Aṭṭhamo.
27. ан̃н̃ассаад̇и кад̇д̇ияаад̣̇иж̇аад̇игасса барасса. гирияанд̇и мзт̇унавийд̇иггамасан̇каад̇ам̣ гирияам̣. д̇знаад̇и ан̃н̃асса вийд̇иггамасан̇каад̇асса мзт̇унавийд̇иггамасанд̣̇ассанзна гаран̣абхууд̇зна. лзсзнаад̇и яасса ж̇аад̇иаад̣̇аяо д̇ад̇о ан̃н̃амби вад̇т̇ум̣ лиссад̇и уд̣̇д̣̇идтз вид̇т̇аарам̣ силиссад̇и вохаарамад̇д̇знзваад̇и ж̇аад̇иаад̣̇аяова ‘‘лзсаа’’д̇и вужжанд̇и, д̇зна ж̇аад̇илзсанаамалзсаад̣̇инаа лзсзна. ан̃н̃анд̇и яо вийд̇иггаманд̇о д̣̇идто, д̇ад̇о абарамби бхигкум̣ жаавзд̇ум̣ анд̇имзна вад̇т̇унаа жод̣̇аяанд̇и самб̣анд̇хо. гат̇ам̣? гожи кад̇д̇ияаж̇аад̇ияо вийд̇иггаманд̇о д̣̇идто, д̇ад̇о ан̃н̃ам̣ ад̇д̇ано взрим̣ кад̇д̇ияаж̇аад̇игам̣ бхигкум̣ бассид̇ваа д̇ам̣ кад̇д̇ияам̣ ж̇аад̇илзсам̣ г̇ахзд̇ваа ‘‘кад̇д̇ияо маяаа д̣̇идто вийд̇иггаманд̇о, д̇вам̣ кад̇д̇ияо баарааж̇игам̣ д̇хаммам̣ аабанносий’’д̇и жод̣̇зд̇и жод̣̇аабзд̇и ваа. звам̣ наамалзсаад̣̇аяоби взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. сзсаа винижчаяагат̇аа адтамз вуд̇д̇асад̣̇исааязва.
27.Aññassāti khattiyādijātikassa parassa. Kiriyanti methunavītikkamasaṅkhātaṃ kiriyaṃ. Tenāti aññassa vītikkamasaṅkhātassa methunavītikkamasandassanena karaṇabhūtena. Lesenāti yassa jātiādayo tato aññampi vatthuṃ lissati uddiṭṭhe vitthāraṃ silissati vohāramattenevāti jātiādayova ‘‘lesā’’ti vuccanti, tena jātilesanāmalesādinā lesena. Aññanti yo vītikkamanto diṭṭho, tato aparampi bhikkhuṃ cāvetuṃ antimena vatthunā codayanti sambandho. Kathaṃ? Koci khattiyajātiyo vītikkamanto diṭṭho, tato aññaṃ attano veriṃ khattiyajātikaṃ bhikkhuṃ passitvā taṃ khattiyaṃ jātilesaṃ gahetvā ‘‘khattiyo mayā diṭṭho vītikkamanto, tvaṃ khattiyo pārājikaṃ dhammaṃ āpannosī’’ti codeti codāpeti vā. Evaṃ nāmalesādayopi veditabbā. Sesā vinicchayakathā aṭṭhame vuttasadisāyeva.
навамо.
Navamo.
28. зд̇д̇аавад̇аа ‘‘г̇аругаа наваа’’д̇и уд̣̇д̣̇идтз вид̇т̇аарад̇о д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани д̇зсу аабаннзсу бадибаж̇ж̇ид̇аб̣б̣аагаарам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘чаад̣̇зд̇и ж̇аанамаабанна’’нд̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а яо бхигку ад̇д̇анаа аабаннам̣ сан̇гхаад̣̇исзсаабад̇д̇им̣ аабад̇д̇ивасзна ваа вад̇т̇увасзна ваа ж̇аанам̣ ж̇аананд̇о яаавад̇аа яад̇д̇агаани ахаани чаад̣̇зд̇и бадижчаад̣̇зд̇и, д̇аавад̇аа д̇ад̇д̇агаани ахаани д̇асса бариваасо ход̇ийд̇и звам̣ бад̣̇асанд̇хивасзна ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. д̇ад̇т̇а бадижчаннабариваасо суд̣̇д̇ханд̇абариваасо самод̇хаанабариваасод̇и д̇ивид̇хо бариваасо. д̇зсам̣ бана ад̇исан̇кзбанаязна мукамад̇д̇зби д̣̇ассид̇з вид̇т̇ааравинижчаяабавзсобааяасамбхаво сияаад̇и мукамад̇д̇ам̣ д̣̇ассаяиссаама.
28. Ettāvatā ‘‘garukā navā’’ti uddiṭṭhe vitthārato dassetvā idāni tesu āpannesu paṭipajjitabbākāraṃ dassetuṃ ‘‘chādeti jānamāpanna’’ntiādi vuttaṃ. Tattha yo bhikkhu attanā āpannaṃ saṅghādisesāpattiṃ āpattivasena vā vatthuvasena vā jānaṃ jānanto yāvatā yattakāni ahāni chādeti paṭicchādeti, tāvatā tattakāni ahāni tassa parivāso hotīti evaṃ padasandhivasena attho veditabbo. Tattha paṭicchannaparivāso suddhantaparivāso samodhānaparivāsoti tividho parivāso. Tesaṃ pana atisaṅkhepanayena mukhamattepi dassite vitthāravinicchayapavesopāyasambhavo siyāti mukhamattaṃ dassayissāma.
д̇ад̇т̇а бадижчаннабариваасо наама яат̇аабадижчаннааяа аабад̇д̇ияаа д̣̇аад̇аб̣б̣о, д̇асмаа бадижчаннад̣̇ивасз жа аабад̇д̇ияо жа саллагкзд̇ваа сажз згаахаббадижчаннаа ход̇и, ‘‘ахам̣, бханд̇з, самб̣ахулаа аабад̇д̇ияо аабаж̇ж̇им̣ згаахаббадижчаннааяо’’д̇иаад̣̇инаа канд̇хагз (жуул̣ава. 98-99) ааг̇ад̇анаязна яаажаабзд̇ваа ‘‘сун̣аад̇у мз бханд̇з сан̇гхо, аяам̣ ид̇т̇аннаамо бхигку самб̣ахулаа аабад̇д̇ияо аабаж̇ж̇и згаахаббадижчаннааяо’’д̇иаад̣̇инаа канд̇хагз ааг̇ад̇анаязнзва гаммаваажам̣ вад̇ваа бариваасо д̣̇аад̇аб̣б̣о. згам̣ аабаж̇ж̇ид̇ваа ‘‘самб̣ахулаа’’д̇и винаяагаммам̣ гаронд̇ассааби вудтаад̇ийд̇и ‘‘самб̣ахулаа’’д̇и вуд̇д̇ам̣. наанаавад̇т̇угаасуби зсзва наяо. ат̇а д̣̇вийхаад̣̇иббадижчаннаа хонд̇и, багкаад̇ирзгабагкамаасаад̇ирзгамаасасам̣важчараад̇ирзгасам̣важчараббадижчаннаа ваа, ‘‘д̣̇вийхаббадижчаннааяо ваа’’д̇иаад̣̇инаа вад̇ваа яо яо аабанно ход̇и, д̇асса д̇асса нааман̃жа г̇ахзд̇ваа яож̇анаа гаад̇аб̣б̣аа.
Tattha paṭicchannaparivāso nāma yathāpaṭicchannāya āpattiyā dātabbo, tasmā paṭicchannadivase ca āpattiyo ca sallakkhetvā sace ekāhappaṭicchannā hoti, ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā āpattiyo āpajjiṃ ekāhappaṭicchannāyo’’tiādinā khandhake (cūḷava. 98-99) āgatanayena yācāpetvā ‘‘suṇātu me bhante saṅgho, ayaṃ itthannāmo bhikkhu sambahulā āpattiyo āpajji ekāhappaṭicchannāyo’’tiādinā khandhake āgatanayeneva kammavācaṃ vatvā parivāso dātabbo. Ekaṃ āpajjitvā ‘‘sambahulā’’ti vinayakammaṃ karontassāpi vuṭṭhātīti ‘‘sambahulā’’ti vuttaṃ. Nānāvatthukāsupi eseva nayo. Atha dvīhādippaṭicchannā honti, pakkhaatirekapakkhamāsaatirekamāsasaṃvaccharaatirekasaṃvaccharappaṭicchannā vā, ‘‘dvīhappaṭicchannāyo vā’’tiādinā vatvā yo yo āpanno hoti, tassa tassa nāmañca gahetvā yojanā kātabbā.
гаммаваажаабарияосаанз жа сажз аббабхигкуго ааваасо ход̇и, саггаа рад̇д̇ижчзд̣̇ам̣ анаабаж̇ж̇анд̇зна васид̇ум̣, д̇ад̇т̇зва ‘‘бариваасам̣ самаад̣̇ияаами, вад̇д̇ам̣ самаад̣̇ияаамий’д̇и вад̇д̇ам̣ самаад̣̇ааяа д̇ад̇т̇зва сан̇гхасса ‘‘ахам̣, бханд̇з, самб̣ахулаа сан̇гхаад̣̇исзсаа аабад̇д̇ияо аабаж̇ж̇им̣ згаахаббадижчаннааяо’’д̇иаад̣̇инаа аарожзд̇ваа буна ааг̇ад̇ааг̇ад̇аанам̣ бхигкуунам̣ аарожзнд̇зна багад̇ад̇д̇зна бхигкунаа сад̣̇д̇хим̣ згажчаннз сахаваасо, д̇зна жа винааваасо, ааг̇анд̇угаад̣̇ийнам̣ убажаараг̇ад̇аанам̣ анаарожанаад̇и зд̇зсу згзнааби рад̇д̇ижчзд̣̇ан̃жа вад̇д̇абхзд̣̇ан̃жа агад̇ваа баривад̇т̇аб̣б̣ам̣.
Kammavācāpariyosāne ca sace appabhikkhuko āvāso hoti, sakkā ratticchedaṃ anāpajjantena vasituṃ, tattheva ‘‘parivāsaṃ samādiyāmi, vattaṃ samādiyāmī’ti vattaṃ samādāya tattheva saṅghassa ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekāhappaṭicchannāyo’’tiādinā ārocetvā puna āgatāgatānaṃ bhikkhūnaṃ ārocentena pakatattena bhikkhunā saddhiṃ ekacchanne sahavāso, tena ca vināvāso, āgantukādīnaṃ upacāragatānaṃ anārocanāti etesu ekenāpi ratticchedañca vattabhedañca akatvā parivatthabbaṃ.
сажз на саггаа ход̇и бариваасам̣ сод̇хзд̇ум̣, нигкид̇д̇авад̇д̇зна васид̇угаамо ход̇и, д̇ад̇т̇зва сан̇гхамаж̇жхз ваа згасса буг̇г̇аласса ваа санд̇игз ‘‘бариваасам̣ нигкибаами, вад̇д̇ам̣ нигкибаамий’’д̇и бариваасо нигкибид̇аб̣б̣о. нигкид̇д̇агаалад̇о бадтааяа багад̇ад̇д̇адтаанз д̇идтад̇и. ат̇аанзна бажжуусасамаяз згзна бхигкунаа сад̣̇д̇хим̣ баригкид̇д̇асса вихаарасса баригкзбад̇о, абаригкид̇д̇асса баригкзбаарахадтаанад̇о д̣̇вз лзд̣д̣убаад̇з ад̇иггамид̇ваа махаамаг̇г̇ад̇о оггамма бадижчаннадтаанз нисийд̣̇ид̇ваа анд̇оарун̣зязва вад̇д̇ам̣ самаад̣̇ияид̇ваа аарожзд̇аб̣б̣ам̣. сажз б̣ахи тид̇аанамби сад̣̇д̣̇ам̣ сун̣аад̇и, бассад̇и ваа, д̣̇уурам̣ г̇анд̇вааби аарожзд̇аб̣б̣ам̣, анаарожзнд̇з рад̇д̇ижчзд̣̇о жзва вад̇д̇абхзд̣̇ад̣̇уггадан̃жа. сажз аж̇аананд̇ассзва убажаарасиймам̣ бависид̇ваа г̇ажчанд̇и, рад̇д̇ижчзд̣̇ова ход̇и, на вад̇д̇абхзд̣̇о. арун̣з удтид̇з д̇асса санд̇игз вад̇д̇ам̣ нигкибид̇ваа вихаарам̣ г̇анд̇аб̣б̣ам̣. звам̣ яаава рад̇д̇ияо буурзнд̇и, д̇аава баривад̇т̇аб̣б̣ам̣. аяам̣ д̇аава бадижчаннабариваасо.
Sace na sakkā hoti parivāsaṃ sodhetuṃ, nikkhittavattena vasitukāmo hoti, tattheva saṅghamajjhe vā ekassa puggalassa vā santike ‘‘parivāsaṃ nikkhipāmi, vattaṃ nikkhipāmī’’ti parivāso nikkhipitabbo. Nikkhittakālato paṭṭhāya pakatattaṭṭhāne tiṭṭhati. Athānena paccūsasamaye ekena bhikkhunā saddhiṃ parikkhittassa vihārassa parikkhepato, aparikkhittassa parikkhepārahaṭṭhānato dve leḍḍupāte atikkamitvā mahāmaggato okkamma paṭicchannaṭṭhāne nisīditvā antoaruṇeyeva vattaṃ samādiyitvā ārocetabbaṃ. Sace bahi ṭhitānampi saddaṃ suṇāti, passati vā, dūraṃ gantvāpi ārocetabbaṃ, anārocente ratticchedo ceva vattabhedadukkaṭañca. Sace ajānantasseva upacārasīmaṃ pavisitvā gacchanti, ratticchedova hoti, na vattabhedo. Aruṇe uṭṭhite tassa santike vattaṃ nikkhipitvā vihāraṃ gantabbaṃ. Evaṃ yāva rattiyo pūrenti, tāva parivatthabbaṃ. Ayaṃ tāva paṭicchannaparivāso.
суд̣̇д̇ханд̇о д̣̇увид̇хо жуул̣асуд̣̇д̇ханд̇о махаасуд̣̇д̇ханд̇од̇и. д̇ад̇т̇а яо ‘‘убасамбад̣̇ад̇о бадтааяа яад̇д̇агам̣ наама гаалам̣ ахам̣ суд̣̇д̇хо’’д̇и ж̇аанаад̇и, д̇ад̇д̇агам̣ абанзд̇ваа д̇ад̇о авасзсз рад̇д̇ибарижчзд̣̇з згад̇о гад̇ваа д̣̇аад̇аб̣б̣абариваасо жуул̣асуд̣̇д̇ханд̇о. яо бана саб̣б̣асо рад̇д̇ибарияанд̇ам̣ на ж̇аанаад̇и нассарад̇и, д̇ад̇т̇а жа взмад̇иго, д̇асса д̣̇аад̇аб̣б̣о махаасуд̣̇д̇ханд̇о. аабад̇д̇ибарияанд̇ам̣ ж̇аанаад̇у ваа, маа ваа, агааран̣амзд̇ам̣.
Suddhanto duvidho cūḷasuddhanto mahāsuddhantoti. Tattha yo ‘‘upasampadato paṭṭhāya yattakaṃ nāma kālaṃ ahaṃ suddho’’ti jānāti, tattakaṃ apanetvā tato avasese rattiparicchede ekato katvā dātabbaparivāso cūḷasuddhanto. Yo pana sabbaso rattipariyantaṃ na jānāti nassarati, tattha ca vematiko, tassa dātabbo mahāsuddhanto. Āpattipariyantaṃ jānātu vā, mā vā, akāraṇametaṃ.
самод̇хаанабариваасо наама д̇ивид̇хо од̇хаанасамод̇хаано аг̇гхасамод̇хаано миссагасамод̇хаанод̇и. д̇ад̇т̇а яо нидтид̇абариваасоби ваа нидтид̇амаанад̇д̇оби ваа анигкид̇д̇авад̇д̇о ан̃н̃ам̣ аабад̇д̇им̣ аабаж̇ж̇ид̇ваа буримаабад̇д̇ияаа самаа ваа уунад̇араа ваа рад̇д̇ияо бадижчаад̣̇зд̇и, д̇асса муулааяа бадигассанзна д̇з баривуд̇т̇ад̣̇ивасз жа маанад̇д̇ажин̣н̣ад̣̇ивасз жа од̇хунид̇ваа магкзд̇ваа буримааяа аабад̇д̇ияаа муулад̣̇ивасабарижчзд̣̇з бажчаа аабаннам̣ аабад̇д̇им̣ самод̣̇ахид̇ваа буна аад̣̇ид̇о бадтааяа д̣̇аад̇аб̣б̣абариваасо од̇хаанасамод̇хаано наама. сажз гассажи згаабад̇д̇и згаахаббадижчаннаа, д̣̇вийхаббадижчаннаа, звам̣ яаава д̣̇асаахаббадижчаннаа, д̇аасам̣ аг̇гхзна самод̇хааяа д̇аасам̣ д̣̇асаахаббадижчаннавасзна авасзсаанам̣ згаахаббадижчаннаад̣̇ийнамби д̣̇аад̇аб̣б̣абариваасо аг̇гхасамод̇хаано наама. яо бана наанаавад̇т̇угаа аабад̇д̇ияо згад̇о гад̇ваа д̣̇аад̇аб̣б̣абариваасо миссагасамод̇хаано наама. д̣̇аанавид̇хи бана саб̣б̣ад̇т̇а канд̇хагз (жуул̣ава. 134 аад̣̇аяо) ааг̇ад̇анаязнзва взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
Samodhānaparivāso nāma tividho odhānasamodhāno agghasamodhāno missakasamodhānoti. Tattha yo niṭṭhitaparivāsopi vā niṭṭhitamānattopi vā anikkhittavatto aññaṃ āpattiṃ āpajjitvā purimāpattiyā samā vā ūnatarā vā rattiyo paṭicchādeti, tassa mūlāya paṭikassanena te parivutthadivase ca mānattaciṇṇadivase ca odhunitvā makkhetvā purimāya āpattiyā mūladivasaparicchede pacchā āpannaṃ āpattiṃ samodahitvā puna ādito paṭṭhāya dātabbaparivāso odhānasamodhāno nāma. Sace kassaci ekāpatti ekāhappaṭicchannā, dvīhappaṭicchannā, evaṃ yāva dasāhappaṭicchannā, tāsaṃ agghena samodhāya tāsaṃ dasāhappaṭicchannavasena avasesānaṃ ekāhappaṭicchannādīnampi dātabbaparivāso agghasamodhāno nāma. Yo pana nānāvatthukā āpattiyo ekato katvā dātabbaparivāso missakasamodhāno nāma. Dānavidhi pana sabbattha khandhake (cūḷava. 134 ādayo) āgatanayeneva veditabbo.
звам̣ баривуд̇т̇абариваасо бхигку маанад̇д̇ам̣ бхигкуунам̣ маананабхаавам̣ ча рад̇д̇ияо акан̣д̣ам̣ гад̇ваа жарзяяа гарзяяа, самбаад̣̇зяяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. д̇ад̇т̇а сан̇гхзна г̇ан̣зна буг̇г̇алзна гад̇ам̣ д̇зна бхигкунаа сан̇гхамаж̇жхз вад̇д̇ам̣ самаад̣̇аабзд̇ваа ‘‘ахам̣, бханд̇з, самб̣ахулаа аабад̇д̇ияо аабаж̇ж̇и’’нд̇иаад̣̇инаа канд̇хагз вуд̇д̇анаязна яаажаабзд̇ваа д̇ад̇т̇зва вуд̇д̇анаязна маанад̇д̇ад̣̇аанаад̣̇аяоби взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. иминааби вад̇д̇ам̣ нигкибид̇угаамзна жз вад̇д̇ам̣ нигкибид̇ваа жад̇уухи бан̃жахи сад̣̇д̇хим̣ бариваасз вуд̇д̇аббагаарам̣ бад̣̇зсам̣ г̇анд̇ваа буриманаязнзва хздтаа вуд̇д̇ам̣ сахаваасаад̣̇им̣ анд̇амасо жад̇уухи уунад̇д̇аа уунз г̇ан̣з жаран̣ад̣̇осан̃жа важ̇ж̇зд̇ваа бадибаж̇ж̇ид̇аб̣б̣ам̣. аббадижчаннаабад̇д̇игасса бана бариваасам̣ ад̣̇ад̇ваа маанад̇д̇амзва д̣̇аад̇аб̣б̣ам̣. звам̣ жин̣н̣ам̣ гад̇ам̣ баринидтаабид̇ам̣ маанад̇д̇ам̣ язна , д̇ам̣ бхигкум̣. вийсад̇и сан̇гхо г̇ан̣о ассаад̇и вийсад̇ийг̇ан̣о д̣̇ийгхам̣ гад̇ваа, со сан̇гхо аб̣бхзяяа самбадижчзяяа, аб̣бхаанагаммавасзна осаарзяяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и, авхзяяаад̇и ваа ад̇т̇о. зд̇т̇ааби самаад̣̇аанааарожанаяаажанаани, гаммаваажаа жа канд̇хагз вуд̇д̇анаязна взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
Evaṃ parivutthaparivāso bhikkhu mānattaṃ bhikkhūnaṃ mānanabhāvaṃ cha rattiyo akhaṇḍaṃ katvā careyya kareyya, sampādeyyāti vuttaṃ hoti. Tattha saṅghena gaṇena puggalena kataṃ tena bhikkhunā saṅghamajjhe vattaṃ samādāpetvā ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā āpattiyo āpajji’’ntiādinā khandhake vuttanayena yācāpetvā tattheva vuttanayena mānattadānādayopi veditabbā. Imināpi vattaṃ nikkhipitukāmena ce vattaṃ nikkhipitvā catūhi pañcahi saddhiṃ parivāse vuttappakāraṃ padesaṃ gantvā purimanayeneva heṭṭhā vuttaṃ sahavāsādiṃ antamaso catūhi ūnattā ūne gaṇe caraṇadosañca vajjetvā paṭipajjitabbaṃ. Appaṭicchannāpattikassa pana parivāsaṃ adatvā mānattameva dātabbaṃ. Evaṃ ciṇṇaṃ kataṃ pariniṭṭhāpitaṃ mānattaṃ yena , taṃ bhikkhuṃ. Vīsati saṅgho gaṇo assāti vīsatīgaṇo dīghaṃ katvā, so saṅgho abbheyya sampaṭiccheyya, abbhānakammavasena osāreyyāti vuttaṃ hoti, avheyyāti vā attho. Etthāpi samādānaārocanayācanāni, kammavācā ca khandhake vuttanayena veditabbā.
29. звам̣ д̇зсу бадибаж̇ж̇ид̇аб̣б̣аагаарам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани чаад̣̇анасса ан̇г̇аани д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘аабад̇д̇ий’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а на угкид̇д̇о анугкид̇д̇о, над̇т̇и анд̇арааяо ассаад̇и ананд̇арааяо. сагад̇т̇з д̇д̇абажжаяавасзна ваа, бахуно бхааво бахуд̇д̇ам̣, д̇ам̣ ассад̇т̇ийд̇и сад̣̇д̇хаад̣̇ивасзна ваа бахуд̇д̇о. анугкид̇д̇о жа ананд̇арааяо жа бахуд̇д̇о жаад̇и д̣̇ванд̣̇о, д̇зсам̣ бхааво анугкид̇д̇аад̣̇иг̇ун̣о анугкид̇д̇а…бз… бахуд̇д̇ад̇аа. аабад̇д̇и жа анугкид̇д̇а…бз… бахуд̇д̇ад̇аа жа аабад̇д̇и…бз… бахуд̇д̇ад̇ааяо. ма-гааро бад̣̇асанд̇хиж̇о. д̇ат̇аа д̇зна багаарзна аабад̇д̇иаад̣̇ийсу жад̇уусу аабад̇д̇аад̣̇ибагаарзна сан̃н̃ий д̇ат̇асан̃н̃ий рассавасзна. д̇асса бхааво д̇ат̇асан̃н̃ид̇аа, яат̇аавуд̇д̇ааабад̇д̇аад̣̇исан̃н̃ид̇аад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. жа-гааро вуд̇д̇асамужжаяад̇т̇о. гаманам̣ бад̇т̇анам̣ гаамо, чаад̣̇зд̇ум̣ гаамо чаад̣̇зд̇угаамо. ид̇и яат̇аавуд̇д̇аа нава, ат̇а чаад̣̇анаа жаад̇и звам̣ д̣̇аса жа д̇аани ан̇г̇аани жаад̇и, д̇зхи. арун̣уг̇г̇амамхи арун̣асан̇каад̇асса батамаб̣ааласуурияарам̣сино уг̇г̇аманз сад̇и чаннаа ход̇и, аабад̇д̇ийд̇и сзсо.
29. Evaṃ tesu paṭipajjitabbākāraṃ dassetvā idāni chādanassa aṅgāni dassetuṃ ‘‘āpattī’’tiādimāha. Tattha na ukkhitto anukkhitto, natthi antarāyo assāti anantarāyo. Sakatthe ttapaccayavasena vā, pahuno bhāvo pahuttaṃ, taṃ assatthīti saddhādivasena vā pahutto. Anukkhitto ca anantarāyo ca pahutto cāti dvando, tesaṃ bhāvo anukkhittādiguṇo anukkhitta…pe… pahuttatā. Āpatti ca anukkhitta…pe… pahuttatā ca āpatti…pe… pahuttatāyo. Ma-kāro padasandhijo. Tathā tena pakārena āpattiādīsu catūsu āpattādipakārena saññī tathasaññī rassavasena. Tassa bhāvo tathasaññitā, yathāvuttaāpattādisaññitāti vuttaṃ hoti. Ca-kāro vuttasamuccayattho. Kamanaṃ patthanaṃ kāmo, chādetuṃ kāmo chādetukāmo. Iti yathāvuttā nava, atha chādanā cāti evaṃ dasa ca tāni aṅgāni cāti, tehi. Aruṇuggamamhi aruṇasaṅkhātassa paṭhamabālasūriyaraṃsino uggamane sati channā hoti, āpattīti seso.
д̇ад̇т̇ааяамад̇хиббааяо – яо бхигку рааж̇ажорааг̇г̇иуд̣̇агамануссаамануссаваал̣асарийсабаж̇ийвид̇аб̣рахмажарияанд̇арааяаанам̣ д̣̇асаннамзгассааби над̇т̇ид̇ааяа ананд̇арааяиго самаано ананд̇арааяигасан̃н̃ий худ̇ваа бхигкуно санд̇игам̣ г̇анд̇ун̃жзва аарожзд̇ун̃жа саггун̣зяяад̇ааяа баху самаано бахусан̃н̃ий худ̇ваа д̇ивид̇хаугкзбанийяагаммаагаран̣зна анугкид̇д̇о самаано анугкид̇д̇асан̃н̃ий худ̇ваа г̇аругаабад̇д̇ийд̇и сан̃н̃ий г̇аругам̣язва аабад̇д̇им̣ чаад̣̇зд̇угаамо худ̇ваа чаад̣̇зд̇и, д̇ассааяам̣ аабад̇д̇и жа чаннаа ход̇ийд̇и. сажз банзд̇т̇а анаабад̇д̇исан̃н̃ий ваа ход̇и ан̃н̃аабад̇д̇игканд̇хасан̃н̃ий ваа взмад̇иго ваа, ажчаннаа хонд̇и. аарожзнд̇зна бана ‘‘мама згаабад̇д̇им̣ аабаннабхаавам̣ ж̇аанаахий’’д̇иаад̣̇инаа наязна аарожзд̇аб̣б̣ам̣. сажз бана вад̇т̇усабхааг̇аабад̇д̇игасса аарожзд̇и, д̇аава д̇аббажжаяаа д̣̇уггадам̣ аабаж̇ж̇ад̇и.
Tatthāyamadhippāyo – yo bhikkhu rājacoraaggiudakamanussaamanussavāḷasarīsapajīvitabrahmacariyantarāyānaṃ dasannamekassāpi natthitāya anantarāyiko samāno anantarāyikasaññī hutvā bhikkhuno santikaṃ gantuñceva ārocetuñca sakkuṇeyyatāya pahu samāno pahusaññī hutvā tividhaukkhepanīyakammākaraṇena anukkhitto samāno anukkhittasaññī hutvā garukāpattīti saññī garukaṃyeva āpattiṃ chādetukāmo hutvā chādeti, tassāyaṃ āpatti ca channā hotīti. Sace panettha anāpattisaññī vā hoti aññāpattikkhandhasaññī vā vematiko vā, acchannā honti. Ārocentena pana ‘‘mama ekāpattiṃ āpannabhāvaṃ jānāhī’’tiādinā nayena ārocetabbaṃ. Sace pana vatthusabhāgāpattikassa āroceti, tāva tappaccayā dukkaṭaṃ āpajjati.
сан̇гхаад̣̇исзсанид̣̇д̣̇зсаван̣н̣анаа нидтид̇аа.
Saṅghādisesaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.