Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ൮. സഞ്ജയത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ

    8. Sañjayattheragāthāvaṇṇanā

    യതോ അഹന്തി ആയസ്മതോ സഞ്ജയത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? സോപി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ വിവട്ടൂപനിസ്സയം പുഞ്ഞം ഉപചിനന്തോ വിപസ്സിസ്സ ഭഗവതോ കാലേ മഹതി പൂഗേ സംകിത്തിവസേന വത്ഥും സങ്ഘരിത്വാ രതനത്തയം ഉദ്ദിസ്സ പുഞ്ഞം കരോന്തോ സയം ദലിദ്ദോ ഹുത്വാ നേസം ഗണാദീനം പുഞ്ഞകിരിയായ ബ്യാവടോ അഹോസി. കാലേന കാലം ഭഗവന്തം ഉപസങ്കമിത്വാ വന്ദിത്വാ പസന്നമാനസോ ഭിക്ഖൂനഞ്ച തം തം വേയ്യാവച്ചം അകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവലോകേ നിബ്ബത്തോ അപരാപരം പുഞ്ഞാനി കത്വാ സുഗതീസുയേവ സംസരന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ രാജഗഹേ വിഭവസമ്പന്നസ്സ ബ്രാഹ്മണസ്സ പുത്തോ ഹുത്വാ നിബ്ബത്തി സഞ്ജയോ നാമ നാമേന, സോ വയപ്പത്തോ ബ്രഹ്മായുപോക്ഖരസാതിആദികേ അഭിഞ്ഞാതേ ബ്രാഹ്മണേ സാസനേ അഭിപ്പസന്നേ ദിസ്വാ സഞ്ജാതപ്പസാദോ സത്ഥാരം ഉപസങ്കമി. തസ്സ സത്ഥാ ധമ്മം ദേസേസി. സോ ധമ്മം സുത്വാ സോതാപന്നോ അഹോസി. അപരഭാഗേ പബ്ബജി. പബ്ബജന്തോ ച ഖുരഗ്ഗേയേവ ഛളഭിഞ്ഞോ അഹോസീ. തേന വുത്തം അപദാനേ (അപ॰ ഥേര ൧.൧൦.൫൧-൫൫) –

    Yato ahanti āyasmato sañjayattherassa gāthā. Kā uppatti? Sopi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto vipassissa bhagavato kāle mahati pūge saṃkittivasena vatthuṃ saṅgharitvā ratanattayaṃ uddissa puññaṃ karonto sayaṃ daliddo hutvā nesaṃ gaṇādīnaṃ puññakiriyāya byāvaṭo ahosi. Kālena kālaṃ bhagavantaṃ upasaṅkamitvā vanditvā pasannamānaso bhikkhūnañca taṃ taṃ veyyāvaccaṃ akāsi. So tena puññakammena devaloke nibbatto aparāparaṃ puññāni katvā sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahe vibhavasampannassa brāhmaṇassa putto hutvā nibbatti sañjayo nāma nāmena, so vayappatto brahmāyupokkharasātiādike abhiññāte brāhmaṇe sāsane abhippasanne disvā sañjātappasādo satthāraṃ upasaṅkami. Tassa satthā dhammaṃ desesi. So dhammaṃ sutvā sotāpanno ahosi. Aparabhāge pabbaji. Pabbajanto ca khuraggeyeva chaḷabhiñño ahosī. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.10.51-55) –

    ‘‘വിപസ്സിസ്സ ഭഗവതോ, മഹാപൂഗഗണോ അഹു;

    ‘‘Vipassissa bhagavato, mahāpūgagaṇo ahu;

    വേയ്യാവച്ചകരോ ആസിം, സബ്ബകിച്ചേസു വാവടോ.

    Veyyāvaccakaro āsiṃ, sabbakiccesu vāvaṭo.

    ‘‘ദേയ്യധമ്മോ ച മേ നത്ഥി, സുഗതസ്സ മഹേസിനോ;

    ‘‘Deyyadhammo ca me natthi, sugatassa mahesino;

    അവന്ദിം സത്ഥുനോ പാദേ, വിപ്പസന്നേന ചേതസാ.

    Avandiṃ satthuno pāde, vippasannena cetasā.

    ‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, വേയ്യാവച്ചം അകാസഹം;

    ‘‘Ekanavutito kappe, veyyāvaccaṃ akāsahaṃ;

    ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, വേയ്യാവച്ചസ്സിദം ഫലം.

    Duggatiṃ nābhijānāmi, veyyāvaccassidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ഇതോ ച അട്ഠമേ കപ്പേ, രാജാ ആസിം സുചിന്തിതോ;

    ‘‘Ito ca aṭṭhame kappe, rājā āsiṃ sucintito;

    സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.

    Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.

    ‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ഛളഭിഞ്ഞോ പന ഹുത്വാ അഞ്ഞം ബ്യാകരോന്തോ ‘‘യതോ അഹം പബ്ബജിതോ’’തി ഗാഥം അഭാസി.

    Chaḷabhiñño pana hutvā aññaṃ byākaronto ‘‘yato ahaṃ pabbajito’’ti gāthaṃ abhāsi.

    ൪൮. തത്ഥ യതോ അഹം പബ്ബജിതോതി യതോ പഭുതി യതോ പട്ഠായ അഹം പബ്ബജിതോ. പബ്ബജിതകാലതോ പട്ഠായ നാഭിജാനാമി സങ്കപ്പം, അനരിയം ദോസസംഹിതന്തി രാഗാദിദോസസംഹിതം തതോ ഏവ അനരിയം നിഹീനം, അരിയേഹി വാ അനരണീയതായ അനരിയേഹി അരണീയതായ ച അനരിയം പാപകം ആരമ്മണേ അഭൂതഗുണാദിസങ്കപ്പനതോ ‘‘സങ്കപ്പോ’’തി ലദ്ധനാമം കാമവിതക്കാദിമിച്ഛാവിതക്കം ഉപ്പാദിതം നാഭിജാനാമീതി, ‘‘ഖുരഗ്ഗേയേവ മയാ അരഹത്തം പത്ത’’ന്തി അഞ്ഞം ബ്യാകാസി.

    48. Tattha yato ahaṃ pabbajitoti yato pabhuti yato paṭṭhāya ahaṃ pabbajito. Pabbajitakālato paṭṭhāya nābhijānāmi saṅkappaṃ, anariyaṃ dosasaṃhitanti rāgādidosasaṃhitaṃ tato eva anariyaṃ nihīnaṃ, ariyehi vā anaraṇīyatāya anariyehi araṇīyatāya ca anariyaṃ pāpakaṃ ārammaṇe abhūtaguṇādisaṅkappanato ‘‘saṅkappo’’ti laddhanāmaṃ kāmavitakkādimicchāvitakkaṃ uppāditaṃ nābhijānāmīti, ‘‘khuraggeyeva mayā arahattaṃ patta’’nti aññaṃ byākāsi.

    സഞ്ജയത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Sañjayattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൮. സഞ്ജയത്ഥേരഗാഥാ • 8. Sañjayattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact