Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౧౦. సఙ్ఖారుపపత్తిసుత్తం
10. Saṅkhārupapattisuttaṃ
౧౬౦. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి. ‘‘భదన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సఙ్ఖారుపపత్తిం 1 వో, భిక్ఖవే, దేసేస్సామి, తం సుణాథ, సాధుకం మనసి కరోథ; భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ –
160. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘saṅkhārupapattiṃ 2 vo, bhikkhave, desessāmi, taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
౧౬౧. ‘‘ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా ఖత్తియమహాసాలానం 3 సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి . తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా 4 చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా 5 సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
161. ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena samannāgato hoti, cāgena samannāgato hoti, paññāya samannāgato hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā khattiyamahāsālānaṃ 6 sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti . Tassa te saṅkhārā ca vihārā 7 ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā 8 saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౨. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా బ్రాహ్మణమహాసాలానం…పే॰… గహపతిమహాసాలానం 9 సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
162. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena samannāgato hoti, cāgena samannāgato hoti, paññāya samannāgato hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brāhmaṇamahāsālānaṃ…pe… gahapatimahāsālānaṃ 10 sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౩. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘చాతుమహారాజికా 11 దేవా దీఘాయుకా వణ్ణవన్తో సుఖబహులా’తి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా చాతుమహారాజికానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి . సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
163. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena samannāgato hoti, cāgena samannāgato hoti, paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘cātumahārājikā 12 devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulā’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā cātumahārājikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti . So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౪. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – తావతింసా దేవా…పే॰… యామా దేవా… తుసితా దేవా… నిమ్మానరతీ దేవా… పరనిమ్మితవసవత్తీ దేవా దీఘాయుకా వణ్ణవన్తో సుఖబహులాతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా పరనిమ్మితవసవత్తీనం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి . సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
164. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena samannāgato hoti, cāgena samannāgato hoti, paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – tāvatiṃsā devā…pe… yāmā devā… tusitā devā… nimmānaratī devā… paranimmitavasavattī devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulāti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti . So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౫. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘సహస్సో బ్రహ్మా దీఘాయుకో వణ్ణవా సుఖబహులో’తి. సహస్సో, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా సహస్సిలోకధాతుం 13 ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా 14 విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, చక్ఖుమా పురిసో ఏకం ఆమణ్డం హత్థే కరిత్వా పచ్చవేక్ఖేయ్య; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, సహస్సో బ్రహ్మా సహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా సహస్సస్స బ్రహ్మునో సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
165. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena samannāgato hoti, cāgena samannāgato hoti, paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘sahasso brahmā dīghāyuko vaṇṇavā sukhabahulo’ti. Sahasso, bhikkhave, brahmā sahassilokadhātuṃ 15 pharitvā adhimuccitvā 16 viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, cakkhumā puriso ekaṃ āmaṇḍaṃ hatthe karitvā paccavekkheyya; evameva kho, bhikkhave, sahasso brahmā sahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sahassassa brahmuno sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౬. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ద్విసహస్సో బ్రహ్మా…పే॰… తిసహస్సో బ్రహ్మా… చతుసహస్సో బ్రహ్మా… పఞ్చసహస్సో బ్రహ్మా దీఘాయుకో వణ్ణవా సుఖబహులోతి. పఞ్చసహస్సో, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా పఞ్చసహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, చక్ఖుమా పురిసో పఞ్చ ఆమణ్డాని హత్థే కరిత్వా పచ్చవేక్ఖేయ్య; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, పఞ్చసహస్సో బ్రహ్మా పఞ్చసహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా పఞ్చసహస్సస్స బ్రహ్మునో సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
166. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – dvisahasso brahmā…pe… tisahasso brahmā… catusahasso brahmā… pañcasahasso brahmā dīghāyuko vaṇṇavā sukhabahuloti. Pañcasahasso, bhikkhave, brahmā pañcasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, cakkhumā puriso pañca āmaṇḍāni hatthe karitvā paccavekkheyya; evameva kho, bhikkhave, pañcasahasso brahmā pañcasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā pañcasahassassa brahmuno sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౭. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘దససహస్సో బ్రహ్మా దీఘాయుకో వణ్ణవా సుఖబహులో’తి. దససహస్సో, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా దససహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, మణి వేళురియో సుభో జాతిమా అట్ఠంసో సుపరికమ్మకతో పణ్డుకమ్బలే నిక్ఖిత్తో భాసతే చ తపతే చ 17 విరోచతి చ; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, దససహస్సో బ్రహ్మా దససహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా దససహస్సస్స బ్రహ్మునో సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
167. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena samannāgato hoti, sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘dasasahasso brahmā dīghāyuko vaṇṇavā sukhabahulo’ti. Dasasahasso, bhikkhave, brahmā dasasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato paṇḍukambale nikkhitto bhāsate ca tapate ca 18 virocati ca; evameva kho, bhikkhave, dasasahasso brahmā dasasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā dasasahassassa brahmuno sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౮. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘సతసహస్సో బ్రహ్మా దీఘాయుకో వణ్ణవా సుఖబహులో’తి. సతసహస్సో, భిక్ఖవే, బ్రహ్మా సతసహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, నిక్ఖం జమ్బోనదం 19 దక్ఖకమ్మారపుత్తఉక్కాముఖసుకుసలసమ్పహట్ఠం పణ్డుకమ్బలే నిక్ఖిత్తం భాసతే చ తపతే చ విరోచతి చ; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, సతసహస్సో బ్రహ్మా సతసహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. యేపి తత్థ సత్తా ఉపపన్నా తేపి ఫరిత్వా అధిముచ్చిత్వా విహరతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా సతసహస్సస్స బ్రహ్మునో సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి . సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
168. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘satasahasso brahmā dīghāyuko vaṇṇavā sukhabahulo’ti. Satasahasso, bhikkhave, brahmā satasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, nikkhaṃ jambonadaṃ 20 dakkhakammāraputtaukkāmukhasukusalasampahaṭṭhaṃ paṇḍukambale nikkhittaṃ bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, satasahasso brahmā satasahassilokadhātuṃ pharitvā adhimuccitvā viharati. Yepi tattha sattā upapannā tepi pharitvā adhimuccitvā viharati. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā satasahassassa brahmuno sahabyataṃ upapajjeyya’nti . So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౬౯. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ఆభా దేవా…పే॰… పరిత్తాభా దేవా… అప్పమాణాభా దేవా… ఆభస్సరా దేవా దీఘాయుకా వణ్ణవన్తో సుఖబహులాతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా ఆభస్సరానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
169. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ābhā devā…pe… parittābhā devā… appamāṇābhā devā… ābhassarā devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulāti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ābhassarānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౦. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన … సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – పరిత్తసుభా దేవా…పే॰… అప్పమాణసుభా దేవా… సుభకిణ్హా దేవా దీఘాయుకా వణ్ణవన్తో సుఖబహులాతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా సుభకిణ్హానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
170. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena … sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – parittasubhā devā…pe… appamāṇasubhā devā… subhakiṇhā devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulāti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā subhakiṇhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౧. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – వేహప్ఫలా దేవా…పే॰… అవిహా దేవా… అతప్పా దేవా… సుదస్సా దేవా… సుదస్సీ దేవా… అకనిట్ఠా దేవా దీఘాయుకా వణ్ణవన్తో సుఖబహులాతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా అకనిట్ఠానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
171. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – vehapphalā devā…pe… avihā devā… atappā devā… sudassā devā… sudassī devā… akaniṭṭhā devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulāti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā akaniṭṭhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౨. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘ఆకాసానఞ్చాయతనూపగా దేవా దీఘాయుకా చిరట్ఠితికా సుఖబహులా’తి . తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా ఆకాసానఞ్చాయతనూపగానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
172. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘ākāsānañcāyatanūpagā devā dīghāyukā ciraṭṭhitikā sukhabahulā’ti . Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ākāsānañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౩. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ‘విఞ్ఞాణఞ్చాయతనూపగా దేవా దీఘాయుకా చిరట్ఠితికా సుఖబహులా’తి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా విఞ్ఞాణఞ్చాయతనూపగానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
173. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ‘viññāṇañcāyatanūpagā devā dīghāyukā ciraṭṭhitikā sukhabahulā’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā viññāṇañcāyatanūpagānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౪. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స సుతం హోతి – ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనూపగా దేవా…పే॰… నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనూపగా దేవా దీఘాయుకా చిరట్ఠితికా సుఖబహులాతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనూపగానం దేవానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’న్తి. సో తం చిత్తం దహతి, తం చిత్తం అధిట్ఠాతి, తం చిత్తం భావేతి. తస్స తే సఙ్ఖారా చ విహారా చ ఏవం భావితా ఏవం బహులీకతా తత్రుపపత్తియా సంవత్తన్తి. అయం, భిక్ఖవే, మగ్గో అయం పటిపదా తత్రుపపత్తియా సంవత్తతి.
174. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa sutaṃ hoti – ākiñcaññāyatanūpagā devā…pe… nevasaññānāsaññāyatanūpagā devā dīghāyukā ciraṭṭhitikā sukhabahulāti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā nevasaññānāsaññāyatanūpagānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti. Tassa te saṅkhārā ca vihārā ca evaṃ bhāvitā evaṃ bahulīkatā tatrupapattiyā saṃvattanti. Ayaṃ, bhikkhave, maggo ayaṃ paṭipadā tatrupapattiyā saṃvattati.
౧౭౫. ‘‘పున చపరం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి. తస్స ఏవం హోతి – ‘అహో వతాహం ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరేయ్య’న్తి. సో ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. అయం, భిక్ఖవే, భిక్ఖు న కత్థచి ఉపపజ్జతీ’’తి 21.
175. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saddhāya samannāgato hoti, sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgato hoti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya’nti. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayaṃ, bhikkhave, bhikkhu na katthaci upapajjatī’’ti 22.
ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
సఙ్ఖారుపపత్తిసుత్తం నిట్ఠితం దసమం.
Saṅkhārupapattisuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
అనుపదవగ్గో నిట్ఠితో దుతియో.
Anupadavaggo niṭṭhito dutiyo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
అనుపాద-సోధన-పోరిసధమ్మో, సేవితబ్బ-బహుధాతు-విభత్తి;
Anupāda-sodhana-porisadhammo, sevitabba-bahudhātu-vibhatti;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౧౦. సఙ్ఖారుపపత్తిసుత్తవణ్ణనా • 10. Saṅkhārupapattisuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౧౦. సఙ్ఖారుపపత్తిసుత్తవణ్ణనా • 10. Saṅkhārupapattisuttavaṇṇanā