Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
၂. ဥပောသထက္ခန္ဓကော
2. Uposathakkhandhako
သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာဝဏ္ဏနာ
Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
၁၃၂. ဥပောသထက္ခန္ဓကေ တရန္တိ ဩတရန္တိ ဧတ္ထာတိ တိတ္ထံ, လဒ္ဓိ။ ဣတောတိ သာသနလဒ္ဓိတော။
132. Uposathakkhandhake taranti otaranti etthāti titthaṃ, laddhi. Itoti sāsanaladdhito.
၁၃၅. အာပဇ္ဇိတ္ဝာ ဝာ ဝုဋ္ဌိတောတိ ဧတ္ထ ဒေသနာရောစနာနမ္ပိ သင္ဂဟော။ တေနေဝ မာတိကာဋ္ဌကထာယံ ‘‘ဝုဋ္ဌိတာ ဝာ ဒေသိတာ ဝာ အာရောစိတာ ဝာ အာပတ္တိ။ပေ.။ အသန္တီ နာမ ဟောတီ’’တိ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. နိဒာနဝဏ္ဏနာ) ဝုတ္တံ။
135.Āpajjitvā vā vuṭṭhitoti ettha desanārocanānampi saṅgaho. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ ‘‘vuṭṭhitā vā desitā vā ārocitā vā āpatti…pe… asantī nāma hotī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) vuttaṃ.
မနုဇေနာတိ အာသန္နေန သဟ။ ပရေတိ ဒူရဋ္ဌေပိ ပရပုဂ္ဂလေ သန္ဓာယ ဂိရံ နော စ ဘဏေယ္ယာတိ ယောဇနာ။
Manujenāti āsannena saha. Pareti dūraṭṭhepi parapuggale sandhāya giraṃ no ca bhaṇeyyāti yojanā.
‘‘အာဝိကတာ ဟိသ္သ ဖာသု ဟောတီ’’တိ (မဟာဝ. ၁၃၄) ဝုတ္တတ္တာ ဂရုကာပတ္တိပိ အာဝိကရဏမတ္တေန ဝုဋ္ဌာတီတိ ကေစိ ဝဒန္တိ, တံ တေသံ မတိမတ္တံ ပရိဝာသာဒိဝိဓာနသုတ္တေဟိ ဝိရုဇ္ဈနတော။ အယံ ပနေတ္ထ အဓိပ္ပာယော – ယထာဘူတဉ္ဟိ အတ္တာနမာဝိကရောန္တံ ပေသလာ ဘိက္ခူ ‘‘အကာမာ ပရိဝတ္ထဗ္ဗ’’န္တိအာဒိဝစနံ နိသ္သာယ အနိစ္ဆမာနမ္ပိ နံ ဥပာယေန ပရိဝာသာဒီနိ ဒတ္ဝာ အဝသ္သံ သုဒ္ဓန္တေ ပတိဋ္ဌာပေသ္သန္တိ, တတော တသ္သ အဝိပ္ပဋိသာရာဒီနံ ဝသေန ဖာသု ဟောတိ။ ပဌမံ ပာတိမောက္ခုဒ္ဒေသန္တိ နိဒာနုဒ္ဒေသံ ဒသ္သေတိ။ ပုဗ္ဗေ အဝိဇ္ဇမာနံ ပညာပေသီတိ။ န ကေဝလဉ္စ ဧတံ, ပုဗ္ဗေ ပညတ္တမ္ပိ ပန ပာရာဇိကာဒိသိက္ခာပဒံ သဗ္ဗံ ဘဂဝာ ‘‘တတ္ရိမေ စတ္တာရော ပာရာဇိကာ ဓမ္မာ ဥဒ္ဒေသံ အာဂစ္ဆန္တီ’’တိအာဒိနာ ပာရာဇိကုဒ္ဒေသာဒိဝသေန ဝိနယမာတိကံ ကတ္ဝာ နိဒာနုဒ္ဒေသေန သဟ သယမေဝ သင္ဂဟေတ္ဝာ ‘‘ပာတိမောက္ခ’’န္တိ ပညာပေသီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တဒေတံ သဗ္ဗမ္ပိ သန္ဓာယ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ (မဟာဝ. ၁၃၃) ဝုတ္တံ။
‘‘Āvikatā hissa phāsu hotī’’ti (mahāva. 134) vuttattā garukāpattipi āvikaraṇamattena vuṭṭhātīti keci vadanti, taṃ tesaṃ matimattaṃ parivāsādividhānasuttehi virujjhanato. Ayaṃ panettha adhippāyo – yathābhūtañhi attānamāvikarontaṃ pesalā bhikkhū ‘‘akāmā parivatthabba’’ntiādivacanaṃ nissāya anicchamānampi naṃ upāyena parivāsādīni datvā avassaṃ suddhante patiṭṭhāpessanti, tato tassa avippaṭisārādīnaṃ vasena phāsu hoti. Paṭhamaṃ pātimokkhuddesanti nidānuddesaṃ dasseti. Pubbe avijjamānaṃ paññāpesīti. Na kevalañca etaṃ, pubbe paññattampi pana pārājikādisikkhāpadaṃ sabbaṃ bhagavā ‘‘tatrime cattāro pārājikā dhammā uddesaṃ āgacchantī’’tiādinā pārājikuddesādivasena vinayamātikaṃ katvā nidānuddesena saha sayameva saṅgahetvā ‘‘pātimokkha’’nti paññāpesīti daṭṭhabbaṃ. Tadetaṃ sabbampi sandhāya ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pātimokkhaṃ uddisitu’’nti (mahāva. 133) vuttaṃ.
၁၃၆. ဧတံ ၃၄ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ ယသ္မိံ တသ္မိံ စာတုဒ္ဒသေ ဝာ ပန္နရသေ ဝာတိ ဧဝံ အတ္ထဇာတံ။
136.Etaṃ 34 veditabbanti yasmiṃ tasmiṃ cātuddase vā pannarase vāti evaṃ atthajātaṃ.
သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi
၆၈. သန္နိပာတာနုဇာနနာ • 68. Sannipātānujānanā
၆၉. ပာတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနုဇာနနာ • 69. Pātimokkhuddesānujānanā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာ • Sannipātānujānanādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၆၈. သန္နိပာတာနုဇာနနာဒိကထာ • 68. Sannipātānujānanādikathā