Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೫. ಸಾನುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Sānusuttavaṇṇanā
೨೩೯. ಯಕ್ಖೇನ ಗಹಿತೋ ಹೋತೀತಿ ಯಕ್ಖೇನ ಅನುಪವಿಟ್ಠೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ಯಕ್ಖಗಹಣಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಮೂಲತೋ ಪಭುತಿ ವಿತ್ಥಾರತೋ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತಸ್ಸ ಅನ್ತಿಮಭವಿಕತ್ತಾ ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಪೂರಣನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಸೋ ಪಬ್ಬಜಿತಕಾಲತೋ’’ತಿಆದಿನಾ। ಪಚ್ಚಾಹಾರನ್ತಿ ಪಟಿಕ್ಖೇಪಂ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸರಭಞ್ಞೇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಮಮ ಧಮ್ಮಭಣನೇ। ಪತ್ತಿನ್ತಿ ಪತ್ತಿದಾನಂ। ಪಿಯಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಆಕಙ್ಖೇಯ್ಯ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ‘ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ ಪಿಯೋ ಚ ಅಸ್ಸಂ ಮನಾಪೋ ಚ ಗರು ಚ ಭಾವನೀಯೋ ಚಾ’ತಿ, ಸೀಲೇಸ್ವೇವಸ್ಸ ಪರಿಪೂರಕಾರೀ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೬೫)। ತಥಾ ಚಾಹ ‘‘ತಸ್ಮಿಂ ಸಾಮಣೇರೇ’’ತಿಆದಿ।
239.Yakkhenagahito hotīti yakkhena anupaviṭṭho hoti. Tassa yakkhagahaṇassa kāraṇaṃ mūlato pabhuti vitthārato dassetuṃ ‘‘so’’tiādimāha. Tassa antimabhavikattā ādito paṭṭhāya adhisīlasikkhāya sakkaccaṃ pūraṇanti dasseti ‘‘so pabbajitakālato’’tiādinā. Paccāhāranti paṭikkhepaṃ. Imasmiṃ sarabhaññeti imasmiṃ mama dhammabhaṇane. Pattinti pattidānaṃ. Piyā honti, tenāha bhagavā ‘‘ākaṅkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘sabrahmacārīnaṃ piyo ca assaṃ manāpo ca garu ca bhāvanīyo cā’ti, sīlesvevassa paripūrakārī’’ti (ma. ni. 1.65). Tathā cāha ‘‘tasmiṃ sāmaṇere’’tiādi.
ವುಡ್ಢಿಮನ್ವಾಯಾತಿ ಯೋಬ್ಬನಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗಪಚ್ಚಙ್ಗಾನಂ ಪರಿವುಡ್ಢಿಮಾಗಮ್ಮ। ಕಾಮಸಮ್ಭೋಗಸಮತ್ಥತಾವಸೇನ ಪರಿಪಕ್ಕಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ಅನುಯೋಜೇತ್ವಾವಾತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾವ, ಗಿಹಿಭಾವೇ ವಾ ಅನುಯೋಜೇತ್ವಾವ। ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ತುಯ್ಹಂ ಪುತ್ತೋ ಸೀಲವಾ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೋ ಲಜ್ಜೀ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋತಿ ಸಮ್ಭಾವಿತೋ, ಇದಾನಿ ತತೋ ಅಞ್ಞಥಾ ಜಾತೋ’’ತಿ ಘೋಸನಾವಸೇನ ದೇವತಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಮಾಹೇವ ಮೇ ಲಜ್ಜಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯ।
Vuḍḍhimanvāyāti yobbanappattiyā aṅgapaccaṅgānaṃ parivuḍḍhimāgamma. Kāmasambhogasamatthatāvasena paripakkindriyo. Anuyojetvāvāti vissajjetvāva, gihibhāve vā anuyojetvāva. ‘‘Pubbe tuyhaṃ putto sīlavā kalyāṇadhammo lajjī kukkuccako sikkhākāmoti sambhāvito, idāni tato aññathā jāto’’ti ghosanāvasena devatānaṃ antare māheva me lajjaṃ uppādeyya.
ಪಾಟಿಹಾರಿಯಪಕ್ಖಞ್ಚಾತಿ ಚಾತುದ್ದಸೀಪಞ್ಚದಸೀಅಟ್ಠಮೀನಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಆದಿತೋ ಅನ್ತತೋ ಆದಿಅನ್ತತೋ ಚ ಪವೇಸನನಿಕ್ಖಮನವಸೇನ ಉಪೋಸಥಸೀಲಸ್ಸ ಪಟಿ ಪಟಿ ಅಭಿಮುಖಂ ಪಚ್ಚಾವಹಿತಬ್ಬಪಕ್ಖಞ್ಚ। ತೇರಸಿಯಾಪೀತಿ ಪರಂ ಸತ್ತಮೀನವಮೀಸುಪೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪವೇಸಭೂತಞ್ಹಿ ಉಪೋಸಥಸೀಲಸ್ಸ ಸತ್ತಮೀಸು ಸಮಾದಿನ್ನಂ ಸೀಲಂ ಪಟಿಪದಂ, ನವಮೀಸು ನಿಕ್ಖಮಭೂತನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ। ಪೋರಾಣಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಾನುಗಮನಪರಿಯಾಯೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಮನುಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ಅಡ್ಢಮಾಸನ್ತಿ ಸಕಲಕಾಲಪಕ್ಖಂ । ಏವಞ್ಹಿ ವಸ್ಸವಾಸಸ್ಸ ಅನುಗಮನಂ ಗತಂ ಹೋತಿ। ಸುಟ್ಠು ಸಮಾಗತನ್ತಿ ಸುಪರಿಸುದ್ಧಂ ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಕತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಾನಂ ಆಗತಂ। ತಂ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತೇನ ಸಮಂ ಪಕಾರೇಹಿ ಯುತ್ತಂ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸಮ್ಪಯುತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಅರಹನ್ತಾನಂ ಅನುಕರಣೇನ ಸೇಟ್ಠಚರಿಯಂ। ‘‘ನ ತೇ ಹಿ ಯಕ್ಖಾ ಕೀಳನ್ತೀ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಪುತ್ತಸ್ಸ ಕಾಯೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚನಂ ಅತ್ತನೋ ಕೀಳನಂ ವಿಯ ಹೋತೀತಿ ಕತ್ವಾ ಆಹ।
Pāṭihāriyapakkhañcāti cātuddasīpañcadasīaṭṭhamīnaṃ yathākkamaṃ ādito antato ādiantato ca pavesananikkhamanavasena uposathasīlassa paṭi paṭi abhimukhaṃ paccāvahitabbapakkhañca. Terasiyāpīti paraṃ sattamīnavamīsupīti attho. Pavesabhūtañhi uposathasīlassa sattamīsu samādinnaṃ sīlaṃ paṭipadaṃ, navamīsu nikkhamabhūtanti ācariyā. Porāṇaṭṭhakathāyaṃ pana paccuggamanānugamanapariyāyena vuttanti āha ‘‘manussā’’tiādi. Aḍḍhamāsanti sakalakālapakkhaṃ . Evañhi vassavāsassa anugamanaṃ gataṃ hoti. Suṭṭhu samāgatanti suparisuddhaṃ sampannaṃ katvā attano santānaṃ āgataṃ. Taṃ pana attano cittena samaṃ pakārehi yuttaṃ hotīti āha ‘‘sampayutta’’nti. Arahantānaṃ anukaraṇena seṭṭhacariyaṃ. ‘‘Na te hi yakkhā kīḷantī’’ti attano puttassa kāye adhimuccanaṃ attano kīḷanaṃ viya hotīti katvā āha.
ಉಪಾಸಿಕಾ ಯಥಾವುತ್ತಉಪೋಸಥಸೀಲೇನ ಸೀಲವತೀ, ಸಾಮಣೇರೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಸಾಮಣೇರಸೀಲೇನ ಸೀಲವಾ। ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾತಿ ಆಕಾಸೇ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ। ಮೋಕ್ಖೋ ನತ್ಥಿ ದುಕ್ಖಾವಹಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕತೂಪಚಿತತ್ತಾ।
Upāsikā yathāvuttauposathasīlena sīlavatī, sāmaṇero pana attano sāmaṇerasīlena sīlavā. Uppatitvāti ākāse uppatitvā. Mokkho natthi dukkhāvahassa kammassa katūpacitattā.
ದುವಿಧೇಪಿ ಕಾಮೇತಿ ವತ್ಥುಕಾಮಕಿಲೇಸಕಾಮೇ। ಕಿಲೇಸಕಾಮಂ ಪರಿಚ್ಚಜನ್ತೋ ಏವ ಹಿ ವತ್ಥುಕಾಮೇ ಪರಿಚ್ಚಜತಿ ನಾಮ। ವಿಬ್ಭಮನವಸೇನ ಆಗಚ್ಛತಿ ಭಿಕ್ಖಾಯ ಆಹಿಣ್ಡನಾದಿಪಬ್ಬಜಿತಕಿಚ್ಚತೋ। ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವಿಗತಸೀಲಸ್ಸ ಜೀವತೋ ಆನಾಪಾನಮತ್ತೇನ ಜೀವನ್ತೋಪಿ ಸೋ ಮತಕೋವ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ‘‘ಮರಣಞ್ಹೇತಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅರಿಯಸ್ಸ ವಿನಯೇ, ಯೋ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತೀ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೪೫)।
Duvidhepi kāmeti vatthukāmakilesakāme. Kilesakāmaṃ pariccajanto eva hi vatthukāme pariccajati nāma. Vibbhamanavasena āgacchati bhikkhāya āhiṇḍanādipabbajitakiccato. Uppabbajitvā vigatasīlassa jīvato ānāpānamattena jīvantopi so matakova. Vuttañhetaṃ ‘‘maraṇañhetaṃ, sunakkhatta, ariyassa vinaye, yo sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattatī’’ti (ma. ni. 3.45).
ಉಣ್ಹಟ್ಠೇನಾತಿ ಸಪರಿಳಾಹಟ್ಠೇನ। ಅಭಿಧಾವಥಾತಿ ಅಭಿಧಾವತೀತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅಭಿಧಾವನಕಿಚ್ಚೇ ಭದ್ದಂ ತೇ ಹೋತೂತಿ ವತ್ವಾ ಗಿಹಿಭಾವಾಯ ಅಭಿಧಾವಥ। ನೀಹರಿತ್ವಾತಿ ನಿಕ್ಖಾಮೇತ್ವಾ। ಏಕಾದಸಹಿ ಅಗ್ಗೀಹಿ ಆದಿತ್ತತ್ತಾ ಮಹಾಡಾಹಸದಿಸೇ। ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾತಿ ಗಿಹಿಭಾವೇ ಆದೀನವಂ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯ ಆನಿಸಂಸಞ್ಚ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ। ಹಿರೋತ್ತಪ್ಪಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ‘‘ಮಮ ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತುಕಾಮತಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಜಾನಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಚತುನ್ನಂ ಪರಿಸಾನಂ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖೋಭವಸೇನ ಸಕಲಜಮ್ಬುದೀಪಂ ಖೋಭೇತ್ವಾ।
Uṇhaṭṭhenāti sapariḷāhaṭṭhena. Abhidhāvathāti abhidhāvatīti imasmiṃ abhidhāvanakicce bhaddaṃ te hotūti vatvā gihibhāvāya abhidhāvatha. Nīharitvāti nikkhāmetvā. Ekādasahi aggīhi ādittattā mahāḍāhasadise. Sallakkhetvāti gihibhāve ādīnavaṃ, pabbajjāya ānisaṃsañca sallakkhetvā. Hirottappaṃ paṭilabhitvā ‘‘mama uppabbajitukāmataṃ sabrahmacārino jānissantī’’ti. Catunnaṃ parisānaṃ cittasaṅkhobhavasena sakalajambudīpaṃ khobhetvā.
ಸಾನುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sānusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ಸಾನುಸುತ್ತಂ • 5. Sānusuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಸಾನುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Sānusuttavaṇṇanā