| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૯. સપ્પઙ્ગપઞ્હો
9. Sappaṅgapañho
૯. ‘‘ભન્તે નાગસેન, ‘સપ્પસ્સ તીણિ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’તિ યં વદેસિ, કતમાનિ તાનિ તીણિ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’’તિ? ‘‘યથા, મહારાજ, સપ્પો ઉરેન ગચ્છતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન પઞ્ઞાય ચરિતબ્બં, પઞ્ઞાય ચરમાનસ્સ ખો, મહારાજ, યોગિનો ચિત્તં ઞાયે ચરતિ, વિલક્ખણં વિવજ્જેતિ, સલક્ખણં ભાવેતિ. ઇદં, મહારાજ , સપ્પસ્સ પઠમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
9. ‘‘Bhante nāgasena, ‘sappassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, sappo urena gacchati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena paññāya caritabbaṃ, paññāya caramānassa kho, mahārāja, yogino cittaṃ ñāye carati, vilakkhaṇaṃ vivajjeti, salakkhaṇaṃ bhāveti. Idaṃ, mahārāja , sappassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સપ્પો ચરમાનો ઓસધં પરિવજ્જેન્તો ચરતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન દુચ્ચરિતં પરિવજ્જેન્તેન ચરિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, સપ્પસ્સ દુતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sappo caramāno osadhaṃ parivajjento carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena duccaritaṃ parivajjentena caritabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sappassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સપ્પો મનુસ્સે દિસ્વા તપ્પતિ 1 સોચતિ ચિન્તયતિ, એવમેવ ખો મહારાજ યોગિના યોગાવચરેન કુવિતક્કે, વિતક્કેત્વા અરતિં ઉપ્પાદયિત્વા તપ્પિતબ્બં સોચિતબ્બં ચિન્તયિતબ્બં ‘પમાદેન મે દિવસો વીતિનામિતો, ન સો પુન સક્કા લદ્ધુ’ન્તિ. ઇદં, મહારાજ, સપ્પસ્સ તતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, ભગવતા ભલ્લાટિયજાતકે દ્વિન્નં કિન્નરાનં –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sappo manusse disvā tappati 2 socati cintayati, evameva kho mahārāja yoginā yogāvacarena kuvitakke, vitakketvā aratiṃ uppādayitvā tappitabbaṃ socitabbaṃ cintayitabbaṃ ‘pamādena me divaso vītināmito, na so puna sakkā laddhu’nti. Idaṃ, mahārāja, sappassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā bhallāṭiyajātake dvinnaṃ kinnarānaṃ –
‘‘‘મયેકરત્તં 3 વિપ્પવસિમ્હ લુદ્દ, અકામકા અઞ્ઞમઞ્ઞં સરન્તા;
‘‘‘Mayekarattaṃ 4 vippavasimha ludda, akāmakā aññamaññaṃ sarantā;
તમેકરત્તં 5 અનુતપ્પમાના, સોચામ ‘સા રત્તિ પુન નહેસ્સતી’’’તિ.
Tamekarattaṃ 6 anutappamānā, socāma ‘sā ratti puna nahessatī’’’ti.
સપ્પઙ્ગપઞ્હો નવમો.
Sappaṅgapañho navamo.
Footnotes:
