Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
मज्झिम निकाय ११३
Majjhima Nikāya 113
The Middle-Length Suttas Collection 113
सप्पुरिससुत्त
Sappurisasutta
A Good Person
एवं मे सुतं—एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तत्र खो भगवा भिक्खू आमन्तेसि: “भिक्खवो”ति।
Evaṁ me sutaṁ—ekaṁ samayaṁ bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi: “bhikkhavo”ti.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“भदन्ते”ति ते भिक्खू भगवतो पच्चस्सोसुं। भगवा एतदवोच:
“Bhadante”ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṁ. Bhagavā etadavoca:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“सप्पुरिसधम्मञ्च वो, भिक्खवे, देसेस्सामि असप्पुरिसधम्मञ्च। तं सुणाथ, साधुकं मनसि करोथ, भासिस्सामी”ति।
“sappurisadhammañca vo, bhikkhave, desessāmi asappurisadhammañca. Taṁ suṇātha, sādhukaṁ manasi karotha, bhāsissāmī”ti.
“Bhikkhus, I will teach you the qualities of a good person and the qualities of a bad person. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“एवं, भन्ते”ति खो ते भिक्खू भगवतो पच्चस्सोसुं। भगवा एतदवोच:
“Evaṁ, bhante”ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṁ. Bhagavā etadavoca:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“कतमो च, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो? इध, भिक्खवे, असप्पुरिसो उच्चाकुला पब्बजितो होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि उच्चाकुला पब्बजितो, इमे पनञ्ञे भिक्खू न उच्चाकुला पब्बजिताऽति। सो ताय उच्चाकुलीनताय अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयं, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो उच्चाकुलीनताय लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि उच्चाकुला पब्बजितो होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा ताय उच्चाकुलीनताय नेवत्तानुक्कंसेति न परं वम्भेति। अयं, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
“Katamo ca, bhikkhave, asappurisadhammo? Idha, bhikkhave, asappuriso uccākulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi uccākulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uccākulā pabbajitā’ti. So tāya uccākulīnatāya attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayaṁ, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho uccākulīnatāya lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi uccākulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tāya uccākulīnatāya nevattānukkaṁseti na paraṁ vambheti. Ayaṁ, bhikkhave, sappurisadhammo.
“And what is a quality of a bad person? Take a bad person who has gone forth from an eminent family. They reflect: ‘I have gone forth from an eminent family, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘It’s not because of one’s eminent family that thoughts of greed, hate, or delusion come to an end. Even if someone has not gone forth from an eminent family, if they practice in line with the teaching, practice properly, and live in line with the teaching, they are worthy of honor and praise for that.’ Keeping only the practice close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their eminent family. This is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो महाकुला पब्बजितो होति …पे… महाभोगकुला पब्बजितो होति …पे… उळारभोगकुला पब्बजितो होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि उळारभोगकुला पब्बजितो, इमे पनञ्ञे भिक्खू न उळारभोगकुला पब्बजिताऽति। सो ताय उळारभोगताय अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो उळारभोगताय लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि उळारभोगकुला पब्बजितो होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा ताय उळारभोगताय नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso mahākulā pabbajito hoti …pe… mahābhogakulā pabbajito hoti …pe… uḷārabhogakulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi uḷārabhogakulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uḷārabhogakulā pabbajitā’ti. So tāya uḷārabhogatāya attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho uḷārabhogatāya lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi uḷārabhogakulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tāya uḷārabhogatāya nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who has gone forth from a great family … from a wealthy family … from an extremely wealthy family. They reflect: ‘I have gone forth from an extremely wealthy family, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘It’s not because of one’s extremely wealthy family that thoughts of greed, hate, or delusion come to an end. Even if someone has not gone forth from an extremely wealthy family, if they practice in line with the teaching, practice properly, and live in line with the teaching, they are worthy of honor and praise for that.’ Keeping only the practice close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their extremely wealthy family. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो ञातो होति यसस्सी। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि ञातो यसस्सी, इमे पनञ्ञे भिक्खू अप्पञ्ञाता अप्पेसक्खाऽति। सो तेन ञत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो ञत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि ञातो होति यसस्सी; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन ञत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso ñāto hoti yasassī. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi ñāto yasassī, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. So tena ñattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho ñattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi ñāto hoti yasassī; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena ñattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who is well-known and famous. They reflect: ‘I’m well-known and famous. These other bhikkhus are obscure and insignificant.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘It’s not because of one’s fame that thoughts of greed, hate, or delusion come to an end. Even if someone is not well-known and famous, if they practice in line with the teaching, practice properly, and live in line with the teaching, they are worthy of honor and praise for that.’ Keeping only the practice close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their fame. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो लाभी होति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्चयभेसज्जपरिक्खारानं। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि लाभी चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्चयभेसज्जपरिक्खारानं, इमे पनञ्ञे भिक्खू न लाभिनो चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्चयभेसज्जपरिक्खारानन्ऽति। सो तेन लाभेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो लाभेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि लाभी होति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्चयभेसज्जपरिक्खारानं; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन लाभेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṁ. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi lābhī cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṁ, ime panaññe bhikkhū na lābhino cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānan’ti. So tena lābhena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho lābhena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṁ; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena lābhena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who receives robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick. They reflect: ‘I receive robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘It’s not because of one’s material possessions that thoughts of greed, hate, or delusion come to an end. Even if someone doesn’t receive robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick, if they practice in line with the teaching, practice properly, and live in line with the teaching, they are worthy of honor and praise for that.’ Keeping only the practice close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their material possessions. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो बहुस्सुतो होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि बहुस्सुतो, इमे पनञ्ञे भिक्खू न बहुस्सुताऽति। सो तेन बाहुसच्चेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो बाहुसच्चेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि बहुस्सुतो होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन बाहुसच्चेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो विनयधरो होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि विनयधरो, इमे पनञ्ञे भिक्खू न विनयधराऽति। सो तेन विनयधरत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो विनयधरत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि विनयधरो होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन विनयधरत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो धम्मकथिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि धम्मकथिको, इमे पनञ्ञे भिक्खू न धम्मकथिकाऽति। सो तेन धम्मकथिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो धम्मकथिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि धम्मकथिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन धम्मकथिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो आरञ्ञिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि आरञ्ञिको इमे पनञ्ञे भिक्खू न आरञ्ञिकाऽति। सो तेन आरञ्ञिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो आरञ्ञिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि आरञ्ञिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन आरञ्ञिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो पंसुकूलिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि पंसुकूलिको, इमे पनञ्ञे भिक्खू न पंसुकूलिकाऽति। सो तेन पंसुकूलिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो पंसुकूलिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि पंसुकूलिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन पंसुकूलिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो पिण्डपातिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि पिण्डपातिको, इमे पनञ्ञे भिक्खू न पिण्डपातिकाऽति। सो तेन पिण्डपातिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो पिण्डपातिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि पिण्डपातिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन पिण्डपातिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो रुक्खमूलिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि रुक्खमूलिको, इमे पनञ्ञे भिक्खू न रुक्खमूलिकाऽति। सो तेन रुक्खमूलिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो रुक्खमूलिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि रुक्खमूलिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन रुक्खमूलिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो सोसानिको होति …पे… अब्भोकासिको होति … नेसज्जिको होति …पे… यथासन्थतिको होति …पे… एकासनिको होति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि एकासनिको, इमे पनञ्ञे भिक्खू न एकासनिकाऽति। सो तेन एकासनिकत्तेन अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘न खो एकासनिकत्तेन लोभधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, दोसधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति, मोहधम्मा वा परिक्खयं गच्छन्ति। नो चेपि एकासनिको होति; सो च होति धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो सामीचिप्पटिपन्नो अनुधम्मचारी, सो तत्थ पुज्जो, सो तत्थ पासंसोऽति। सो पटिपदंयेव अन्तरं करित्वा तेन एकासनिकत्तेन नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso bahussuto hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi bahussuto, ime panaññe bhikkhū na bahussutā’ti. So tena bāhusaccena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho bāhusaccena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi bahussuto hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena bāhusaccena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso vinayadharo hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi vinayadharo, ime panaññe bhikkhū na vinayadharā’ti. So tena vinayadharattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho vinayadharattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi vinayadharo hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena vinayadharattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso dhammakathiko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi dhammakathiko, ime panaññe bhikkhū na dhammakathikā’ti. So tena dhammakathikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho dhammakathikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi dhammakathiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena dhammakathikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso āraññiko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi āraññiko ime panaññe bhikkhū na āraññikā’ti. So tena āraññikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho āraññikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi āraññiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena āraññikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso paṁsukūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi paṁsukūliko, ime panaññe bhikkhū na paṁsukūlikā’ti. So tena paṁsukūlikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho paṁsukūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi paṁsukūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena paṁsukūlikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso piṇḍapātiko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi piṇḍapātiko, ime panaññe bhikkhū na piṇḍapātikā’ti. So tena piṇḍapātikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho piṇḍapātikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi piṇḍapātiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena piṇḍapātikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso rukkhamūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi rukkhamūliko, ime panaññe bhikkhū na rukkhamūlikā’ti. So tena rukkhamūlikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho rukkhamūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi rukkhamūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena rukkhamūlikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso sosāniko hoti …pe… abbhokāsiko hoti … nesajjiko hoti …pe… yathāsanthatiko hoti …pe… ekāsaniko hoti. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi ekāsaniko, ime panaññe bhikkhū na ekāsanikā’ti. So tena ekāsanikattena attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘na kho ekāsanikattena lobhadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṁ gacchanti. No cepi ekāsaniko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṁso’ti. So paṭipadaṁyeva antaraṁ karitvā tena ekāsanikattena nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who is very learned … who is an expert in the monastic law … who is a Dhamma teacher … who dwells in the wilderness … who is a rag robe wearer … who eats only almsfood … who stays at the root of a tree … who stays in a charnel ground … who stays in the open air … who never lies down … who sleeps wherever they lay their mat … who eats in one sitting per day. They reflect: ‘I eat in one sitting per day, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘It’s not because of eating in one sitting per day that thoughts of greed, hate, or delusion come to an end. Even if someone eats in more than one sitting per day, if they practice in line with the teaching, practice properly, and live in line with the teaching, they are worthy of honor and praise for that.’ Keeping only the practice close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their eating in one sitting per day. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो विविच्चेव कामेहि विविच्च अकुसलेहि धम्मेहि सवितक्कं सविचारं विवेकजं पीतिसुखं पठमं झानं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि पठमज्झानसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू पठमज्झानसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय पठमज्झानसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘पठमज्झानसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय पठमज्झानसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṁ savicāraṁ vivekajaṁ pītisukhaṁ paṭhamaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi paṭhamajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū paṭhamajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘paṭhamajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. They reflect: ‘I have attained the first jhāna, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘The Buddha has spoken of not identifying even with the attainment of the first jhāna. For whatever they imagine it is, it turns out to be something else.’ Keeping only non-identification close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their attainment of the first jhāna. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो वितक्कविचारानं वूपसमा अज्झत्तं सम्पसादनं चेतसो एकोदिभावं अवितक्कं अविचारं समाधिजं पीतिसुखं दुतियं झानं …पे… ततियं झानं … चतुत्थं झानं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि चतुत्थज्झानसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू चतुत्थज्झानसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय चतुत्थज्झानसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘चतुत्थज्झानसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय चतुत्थज्झानसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso vitakkavicārānaṁ vūpasamā ajjhattaṁ sampasādanaṁ cetaso ekodibhāvaṁ avitakkaṁ avicāraṁ samādhijaṁ pītisukhaṁ dutiyaṁ jhānaṁ …pe… tatiyaṁ jhānaṁ … catutthaṁ jhānaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi catutthajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū catutthajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya catutthajjhānasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘catutthajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya catutthajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take a bad person who, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, enters and remains in the second jhāna … third jhāna … fourth jhāna. They reflect: ‘I have attained the fourth jhāna, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘The Buddha has spoken of not identifying even with the attainment of the fourth jhāna. For whatever they imagine it is, it turns out to be something else.’ Keeping only non-identification close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their attainment of the fourth jhāna. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो सब्बसो रूपसञ्ञानं समतिक्कमा पटिघसञ्ञानं अत्थङ्गमा नानत्तसञ्ञानं अमनसिकारा ‘अनन्तो आकासोऽति आकासानञ्चायतनं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि आकासानञ्चायतनसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू आकासानञ्चायतनसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय आकासानञ्चायतनसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘आकासानञ्चायतनसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय आकासानञ्चायतनसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो सब्बसो आकासानञ्चायतनं समतिक्कम्म ‘अनन्तं विञ्ञाणन्ऽति विञ्ञाणञ्चायतनं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि विञ्ञाणञ्चायतनसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू विञ्ञाणञ्चायतनसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय विञ्ञाणञ्चायतनसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘विञ्ञाणञ्चायतनसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय विञ्ञाणञ्चायतनसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो सब्बसो विञ्ञाणञ्चायतनं समतिक्कम्म ‘नत्थि किञ्चीऽति आकिञ्चञ्ञायतनं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि आकिञ्चञ्ञायतनसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू आकिञ्चञ्ञायतनसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय आकिञ्चञ्ञायतनसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘आकिञ्चञ्ञायतनसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय आकिञ्चञ्ञायतनसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो। पुन चपरं, भिक्खवे, असप्पुरिसो सब्बसो आकिञ्चञ्ञायतनं समतिक्कम्म नेवसञ्ञानासञ्ञायतनं उपसम्पज्ज विहरति। सो इति पटिसञ्चिक्खति: ‘अहं खोम्हि नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तिया लाभी, इमे पनञ्ञे भिक्खू नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तिया न लाभिनोऽति। सो ताय नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तिया अत्तानुक्कंसेति, परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, असप्पुरिसधम्मो। सप्पुरिसो च खो, भिक्खवे, इति पटिसञ्चिक्खति: ‘नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तियापि खो अतम्मयता वुत्ता भगवता। येन येन हि मञ्ञन्ति ततो तं होति अञ्ञथाऽति। सो अतम्मयतञ्ञेव अन्तरं करित्वा ताय नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्तिया नेवत्तानुक्कंसेति, न परं वम्भेति। अयम्पि, भिक्खवे, सप्पुरिसधम्मो।
Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso sabbaso rūpasaññānaṁ samatikkamā paṭighasaññānaṁ atthaṅgamā nānattasaññānaṁ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi ākāsānañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākāsānañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘ākāsānañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākāsānañcāyatanaṁ samatikkamma ‘anantaṁ viññāṇan’ti viññāṇañcāyatanaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi viññāṇañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū viññāṇañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘viññāṇañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso sabbaso viññāṇañcāyatanaṁ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi ākiñcaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākiñcaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘ākiñcaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna caparaṁ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākiñcaññāyatanaṁ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṁ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati: ‘ahaṁ khomhi nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṁseti, paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati: ‘nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṁ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṁ karitvā tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṁseti, na paraṁ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
Furthermore, take someone who, going totally beyond perceptions of form, with the ending of perceptions of impingement, not focusing on perceptions of diversity, aware that ‘space is infinite’, enters and remains in the dimension of infinite space … the dimension of infinite consciousness … the dimension of nothingness … the dimension of neither perception nor non-perception. They reflect: ‘I have attained the dimension of neither perception nor non-perception, unlike these other bhikkhus.’ And they glorify themselves and put others down on account of that. This too is a quality of a bad person. A good person reflects: ‘The Buddha has spoken of not identifying even with the attainment of the dimension of neither perception nor non-perception. For whatever they imagine it is, it turns out to be something else.’ Keeping only non-identification close to their heart, they don’t glorify themselves and put others down on account of their attainment of the dimension of neither perception nor non-perception. This too is a quality of a good person.
पुन चपरं, भिक्खवे, सप्पुरिसो सब्बसो नेवसञ्ञानासञ्ञायतनं समतिक्कम्म सञ्ञावेदयितनिरोधं उपसम्पज्ज विहरति। पञ्ञाय चस्स दिस्वा आसवा परिक्खीणा होन्ति। अयं, भिक्खवे, भिक्खु न किञ्चि मञ्ञति, न कुहिञ्चि मञ्ञति, न केनचि मञ्ञती”ति।
Puna caparaṁ, bhikkhave, sappuriso sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṁ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṁ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā1 parikkhīṇā honti. Ayaṁ, bhikkhave, bhikkhu na kiñci maññati, na kuhiñci maññati, na kenaci maññatī”ti.
Furthermore, take a good person who, going totally beyond the dimension of neither perception nor non-perception, enters and remains in the cessation of perception and feeling. And, having seen with wisdom, their defilements come to an end. This is a bhikkhu who does not identify with anything, does not identify regarding anything, does not identify through anything.”
इदमवोच भगवा। अत्तमना ते भिक्खू भगवतो भासितं अभिनन्दुन्ति।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṁ abhinandunti.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
सप्पुरिससुत्तं निट्ठितं ततियं।
Sappurisasuttaṁ niṭṭhitaṁ tatiyaṁ.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
Footnotes: