| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૨. સારણીયસુત્તવણ્ણના
2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
૧૨. દુતિયે ખત્તિયસ્સાતિ જાતિયા ખત્તિયસ્સ. મુદ્ધાવસિત્તસ્સાતિ રાજાભિસેકેન મુદ્ધનિ અભિસિત્તસ્સ. સારણીયાનિ ભવન્તીતિ સરિતબ્બાનિ અસમ્મુસ્સનીયાનિ હોન્તિ. જાતોતિ નિબ્બત્તો. યાવજીવં સારણીયન્તિ દહરકાલે જાનિતુમ્પિ ન સક્કા, અપરભાગે પન માતાપિતુઆદીહિ ઞાતકેહિ વા દાસાદીહિ વા ‘‘ત્વં અસુકજનપદે અસુકનગરે અસુકદિવસે અસુકનક્ખત્તે જાતો’’તિ આચિક્ખિતે સુત્વા તતો પટ્ઠાય યાવજીવં સરતિ ન સમ્મુસ્સતિ. તેન વુત્તં – ‘‘યાવજીવં સારણીયં હોતી’’તિ.
12. Dutiye khattiyassāti jātiyā khattiyassa. Muddhāvasittassāti rājābhisekena muddhani abhisittassa. Sāraṇīyāni bhavantīti saritabbāni asammussanīyāni honti. Jātoti nibbatto. Yāvajīvaṃ sāraṇīyanti daharakāle jānitumpi na sakkā, aparabhāge pana mātāpituādīhi ñātakehi vā dāsādīhi vā ‘‘tvaṃ asukajanapade asukanagare asukadivase asukanakkhatte jāto’’ti ācikkhite sutvā tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ sarati na sammussati. Tena vuttaṃ – ‘‘yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hotī’’ti.
ઇદં , ભિક્ખવે, દુતિયન્તિ અભિસેકટ્ઠાનં નામ રઞ્ઞો બલવતુટ્ઠિકરં હોતિ, તેનસ્સ તં યાવજીવં સારણીયં. સઙ્ગામવિજયટ્ઠાનેપિ એસેવ નયો. એત્થ પન સઙ્ગામન્તિ યુદ્ધં. અભિવિજિનિત્વાતિ જિનિત્વા સત્તુમદ્દનં કત્વા. તમેવ સઙ્ગામસીસન્તિ તમેવ સઙ્ગામટ્ઠાનં. અજ્ઝાવસતીતિ અભિભવિત્વા આવસતિ.
Idaṃ, bhikkhave, dutiyanti abhisekaṭṭhānaṃ nāma rañño balavatuṭṭhikaraṃ hoti, tenassa taṃ yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ. Saṅgāmavijayaṭṭhānepi eseva nayo. Ettha pana saṅgāmanti yuddhaṃ. Abhivijinitvāti jinitvā sattumaddanaṃ katvā. Tameva saṅgāmasīsanti tameva saṅgāmaṭṭhānaṃ. Ajjhāvasatīti abhibhavitvā āvasati.
ઇદાનિ યસ્મા સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ રઞ્ઞો જાતિટ્ઠાનાદીહિ કત્તબ્બકિચ્ચં નત્થિ, ઇમસ્મિં પન સાસને તપ્પટિભાગે તયો પુગ્ગલે દસ્સેતું ઇદં કારણં આભતં, તસ્મા તે દસ્સેન્તો એવમેવ ખો, ભિક્ખવેતિઆદિમાહ. તત્થ અનગારિયં પબ્બજિતો હોતીતિ એત્થ ચતુપારિસુદ્ધિસીલમ્પિ પબ્બજ્જાનિસ્સિતમેવાતિ વેદિતબ્બં. સારણીયં હોતીતિ ‘‘અહં અસુકરટ્ઠે અસુકજનપદે અસુકવિહારે અસુકમાળકે અસુકદિવાટ્ઠાને અસુકચઙ્કમે અસુકરુક્ખમૂલે પબ્બજિતો’’તિ એવં યાવજીવં સરિતબ્બમેવ હોતિ ન સમ્મુસ્સિતબ્બં.
Idāni yasmā sammāsambuddhassa rañño jātiṭṭhānādīhi kattabbakiccaṃ natthi, imasmiṃ pana sāsane tappaṭibhāge tayo puggale dassetuṃ idaṃ kāraṇaṃ ābhataṃ, tasmā te dassento evameva kho, bhikkhavetiādimāha. Tattha anagāriyaṃ pabbajito hotīti ettha catupārisuddhisīlampi pabbajjānissitamevāti veditabbaṃ. Sāraṇīyaṃ hotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe asukajanapade asukavihāre asukamāḷake asukadivāṭṭhāne asukacaṅkame asukarukkhamūle pabbajito’’ti evaṃ yāvajīvaṃ saritabbameva hoti na sammussitabbaṃ.
ઇદં દુક્ખન્તિ એત્તકં દુક્ખં, ન ઇતો ઉદ્ધં દુક્ખં અત્થિ. અયં દુક્ખસમુદયોતિ એત્તકો દુક્ખસમુદયો, ન ઇતો ઉદ્ધં દુક્ખસમુદયો અત્થીતિ. સેસપદદ્વયેપિ એસેવ નયો. એવમેત્થ ચતૂહિ સચ્ચેહિ સોતાપત્તિમગ્ગો કથિતો. કસિણપરિકમ્મવિપસ્સનાઞાણાનિ પન મગ્ગસન્નિસ્સિતાનેવ હોન્તિ. સારણીયં હોતીતિ ‘‘અહં અસુકરટ્ઠે…પે॰… અસુકરુક્ખમૂલે સોતાપન્નો જાતો’’તિ યાવજીવં સારણીયં હોતિ અસમ્મુસ્સનીયં.
Idaṃdukkhanti ettakaṃ dukkhaṃ, na ito uddhaṃ dukkhaṃ atthi. Ayaṃ dukkhasamudayoti ettako dukkhasamudayo, na ito uddhaṃ dukkhasamudayo atthīti. Sesapadadvayepi eseva nayo. Evamettha catūhi saccehi sotāpattimaggo kathito. Kasiṇaparikammavipassanāñāṇāni pana maggasannissitāneva honti. Sāraṇīyaṃhotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle sotāpanno jāto’’ti yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyaṃ.
આસવાનં ખયાતિ આસવાનં ખયેન. ચેતોવિમુત્તિન્તિ ફલસમાધિં. પઞ્ઞાવિમુત્તિન્તિ ફલપઞ્ઞં. સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વાતિ અત્તનાવ અભિવિસિટ્ઠાય પઞ્ઞાય પચ્ચક્ખં કત્વા. ઉપસમ્પજ્જ વિહરતીતિ પટિલભિત્વા વિહરતિ. સારણીયન્તિ ‘‘મયા અસુકરટ્ઠે…પે॰… અસુકરુક્ખમૂલે અરહત્તં પત્ત’’ન્તિ અત્તનો અરહત્તપત્તિટ્ઠાનં નામ યાવજીવં સારણીયં હોતિ અસમ્મુસ્સનીયન્તિ યથાનુસન્ધિનાવ દેસનં નિટ્ઠપેસિ.
Āsavānaṃ khayāti āsavānaṃ khayena. Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalapaññaṃ. Sayaṃ abhiññā sacchikatvāti attanāva abhivisiṭṭhāya paññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharatīti paṭilabhitvā viharati. Sāraṇīyanti ‘‘mayā asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle arahattaṃ patta’’nti attano arahattapattiṭṭhānaṃ nāma yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyanti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesi.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૨. સારણીયસુત્તં • 2. Sāraṇīyasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૨. સારણીયસુત્તવણ્ણના • 2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
