Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi

    ૧૪. સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથા

    14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā

    ૬૦. તેન ખો પન સમયેન સઞ્ચયો 1 પરિબ્બાજકો રાજગહે પટિવસતિ મહતિયા પરિબ્બાજકપરિસાય સદ્ધિં અડ્ઢતેય્યેહિ પરિબ્બાજકસતેહિ. તેન ખો પન સમયેન સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના સઞ્ચયે પરિબ્બાજકે બ્રહ્મચરિયં ચરન્તિ. તેહિ કતિકા કતા હોતિ – યો પઠમં અમતં અધિગચ્છતિ, સો ઇતરસ્સ આરોચેતૂતિ. અથ ખો આયસ્મા અસ્સજિ પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય રાજગહં પિણ્ડાય પાવિસિ પાસાદિકેન અભિક્કન્તેન પટિક્કન્તેન આલોકિતેન વિલોકિતેન સમિઞ્જિતેન પસારિતેન, ઓક્ખિત્તચક્ખુ ઇરિયાપથસમ્પન્નો. અદ્દસા ખો સારિપુત્તો પરિબ્બાજકો આયસ્મન્તં અસ્સજિં રાજગહે પિણ્ડાય ચરન્તં પાસાદિકેન અભિક્કન્તેન પટિક્કન્તેન આલોકિતેન વિલોકિતેન સમિઞ્જિતેન પસારિતેન ઓક્ખિત્તચક્ખું ઇરિયાપથસમ્પન્નં. દિસ્વાનસ્સ એતદહોસિ – ‘‘યે વત લોકે અરહન્તો વા અરહત્તમગ્ગં વા સમાપન્ના, અયં તેસં ભિક્ખુ અઞ્ઞતરો. યંનૂનાહં ઇમં ભિક્ખું ઉપસઙ્કમિત્વા પુચ્છેય્યં – ‘કંસિ ત્વં, આવુસો, ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, કો વા તે સત્થા, કસ્સ વા ત્વં ધમ્મં રોચેસી’’’તિ? અથ ખો સારિપુત્તસ્સ પરિબ્બાજકસ્સ એતદહોસિ – ‘‘અકાલો ખો ઇમં ભિક્ખું પુચ્છિતું, અન્તરઘરં પવિટ્ઠો પિણ્ડાય ચરતિ. યંનૂનાહં ઇમં ભિક્ખું પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધેય્યં, અત્થિકેહિ ઉપઞ્ઞાતં મગ્ગ’’ન્તિ. અથ ખો આયસ્મા અસ્સજિ રાજગહે પિણ્ડાય ચરિત્વા પિણ્ડપાતં આદાય પટિક્કમિ. અથ ખો સારિપુત્તોપિ પરિબ્બાજકો યેનાયસ્મા અસ્સજિ તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મતા અસ્સજિના સદ્ધિં સમ્મોદિ, સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિ. એકમન્તં ઠિતો ખો સારિપુત્તો પરિબ્બાજકો આયસ્મન્તં અસ્સજિં એતદવોચ – ‘‘વિપ્પસન્નાનિ ખો તે, આવુસો, ઇન્દ્રિયાનિ, પરિસુદ્ધો છવિવણ્ણો પરિયોદાતો. કંસિ ત્વં, આવુસો, ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, કો વા તે સત્થા, કસ્સ વા ત્વં ધમ્મં રોચેસી’’તિ? ‘‘અત્થાવુસો, મહાસમણો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો, તાહં ભગવન્તં ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, સો ચ મે ભગવા સત્થા, તસ્સ ચાહં ભગવતો ધમ્મં રોચેમી’’તિ. ‘‘કિંવાદી પનાયસ્મતો સત્થા, કિમક્ખાયી’’તિ? ‘‘અહં ખો, આવુસો, નવો અચિરપબ્બજિતો, અધુનાગતો ઇમં ધમ્મવિનયં, ન તાહં સક્કોમિ વિત્થારેન ધમ્મં દેસેતું, અપિ ચ તે સંખિત્તેન અત્થં વક્ખામી’’તિ. અથ ખો સારિપુત્તો પરિબ્બાજકો આયસ્મન્તં અસ્સજિં એતદવોચ – ‘‘હોતુ, આવુસો –

    60. Tena kho pana samayena sañcayo 2 paribbājako rājagahe paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ aḍḍhateyyehi paribbājakasatehi. Tena kho pana samayena sāriputtamoggallānā sañcaye paribbājake brahmacariyaṃ caranti. Tehi katikā katā hoti – yo paṭhamaṃ amataṃ adhigacchati, so itarassa ārocetūti. Atha kho āyasmā assaji pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya pāvisi pāsādikena abhikkantena paṭikkantena ālokitena vilokitena samiñjitena pasāritena, okkhittacakkhu iriyāpathasampanno. Addasā kho sāriputto paribbājako āyasmantaṃ assajiṃ rājagahe piṇḍāya carantaṃ pāsādikena abhikkantena paṭikkantena ālokitena vilokitena samiñjitena pasāritena okkhittacakkhuṃ iriyāpathasampannaṃ. Disvānassa etadahosi – ‘‘ye vata loke arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, ayaṃ tesaṃ bhikkhu aññataro. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā puccheyyaṃ – ‘kaṃsi tvaṃ, āvuso, uddissa pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’’ti? Atha kho sāriputtassa paribbājakassa etadahosi – ‘‘akālo kho imaṃ bhikkhuṃ pucchituṃ, antaragharaṃ paviṭṭho piṇḍāya carati. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandheyyaṃ, atthikehi upaññātaṃ magga’’nti. Atha kho āyasmā assaji rājagahe piṇḍāya caritvā piṇḍapātaṃ ādāya paṭikkami. Atha kho sāriputtopi paribbājako yenāyasmā assaji tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmatā assajinā saddhiṃ sammodi, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho sāriputto paribbājako āyasmantaṃ assajiṃ etadavoca – ‘‘vippasannāni kho te, āvuso, indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Kaṃsi tvaṃ, āvuso, uddissa pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’ti? ‘‘Atthāvuso, mahāsamaṇo sakyaputto sakyakulā pabbajito, tāhaṃ bhagavantaṃ uddissa pabbajito, so ca me bhagavā satthā, tassa cāhaṃ bhagavato dhammaṃ rocemī’’ti. ‘‘Kiṃvādī panāyasmato satthā, kimakkhāyī’’ti? ‘‘Ahaṃ kho, āvuso, navo acirapabbajito, adhunāgato imaṃ dhammavinayaṃ, na tāhaṃ sakkomi vitthārena dhammaṃ desetuṃ, api ca te saṃkhittena atthaṃ vakkhāmī’’ti. Atha kho sāriputto paribbājako āyasmantaṃ assajiṃ etadavoca – ‘‘hotu, āvuso –

    ‘‘અપ્પં વા બહું વા ભાસસ્સુ, અત્થંયેવ મે બ્રૂહિ;

    ‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā bhāsassu, atthaṃyeva me brūhi;

    અત્થેનેવ મે અત્થો, કિં કાહસિ બ્યઞ્જનં બહુ’’ન્તિ.

    Attheneva me attho, kiṃ kāhasi byañjanaṃ bahu’’nti.

    અથ ખો આયસ્મા અસ્સજિ સારિપુત્તસ્સ પરિબ્બાજકસ્સ ઇમં ધમ્મપરિયાયં અભાસિ –

    Atha kho āyasmā assaji sāriputtassa paribbājakassa imaṃ dhammapariyāyaṃ abhāsi –

    3 ‘‘યે ધમ્મા હેતુપ્પભવા, તેસં હેતું તથાગતો આહ;

    4 ‘‘Ye dhammā hetuppabhavā, tesaṃ hetuṃ tathāgato āha;

    તેસઞ્ચ યો નિરોધો, એવંવાદી મહાસમણો’’તિ.

    Tesañca yo nirodho, evaṃvādī mahāsamaṇo’’ti.

    અથ ખો સારિપુત્તસ્સ પરિબ્બાજકસ્સ ઇમં ધમ્મપરિયાયં સુત્વા વિરજં વીતમલં ધમ્મચક્ખું ઉદપાદિ – ‘‘યં કિઞ્ચિ સમુદયધમ્મં, સબ્બં તં નિરોધધમ્મ’’ન્તિ.

    Atha kho sāriputtassa paribbājakassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti.

    5 એસેવ ધમ્મો યદિ તાવદેવ, પચ્ચબ્યત્થ પદમસોકં;

    6 Eseva dhammo yadi tāvadeva, paccabyattha padamasokaṃ;

    અદિટ્ઠં અબ્ભતીતં, બહુકેહિ કપ્પનહુતેહીતિ.

    Adiṭṭhaṃ abbhatītaṃ, bahukehi kappanahutehīti.

    ૬૧. અથ ખો સારિપુત્તો પરિબ્બાજકો યેન મોગ્ગલ્લાનો પરિબ્બાજકો તેનુપસઙ્કમિ. અદ્દસા ખો મોગ્ગલ્લાનો પરિબ્બાજકો સારિપુત્તં પરિબ્બાજકં દૂરતોવ આગચ્છન્તં, દિસ્વાન સારિપુત્તં પરિબ્બાજકં એતદવોચ – ‘‘વિપ્પસન્નાનિ ખો તે, આવુસો, ઇન્દ્રિયાનિ, પરિસુદ્ધો છવિવણ્ણો પરિયોદાતો. કચ્ચિ નુ ત્વં, આવુસો, અમતં અધિગતો’’તિ? ‘‘આમાવુસો, અમતં અધિગતો’’તિ. ‘‘યથાકથં પન ત્વં, આવુસો, અમતં અધિગતો’’તિ? ‘‘ઇધાહં, આવુસો, અદ્દસં અસ્સજિં ભિક્ખું રાજગહે પિણ્ડાય ચરન્તં પાસાદિકેન અભિક્કન્તેન પટિક્કન્તેન આલોકિતેન વિલોકિતેન સમિઞ્જિતેન પસારિતેન ઓક્ખિત્તચક્ખું ઇરિયાપથસમ્પન્નં. દિસ્વાન મે એતદહોસિ – ‘યે વત લોકે અરહન્તો વા અરહત્તમગ્ગં વા સમાપન્ના, અયં તેસં ભિક્ખુ અઞ્ઞતરો. યંનૂનાહં ઇમં ભિક્ખું ઉપસઙ્કમિત્વા પુચ્છેય્યં – કંસિ ત્વં, આવુસો ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, કો વા તે સત્થા, કસ્સ વા ત્વં ધમ્મં રોચેસી’’’તિ. તસ્સ મય્હં, આવુસો, એતદહોસિ – ‘‘અકાલો ખો ઇમં ભિક્ખું પુચ્છિતું અન્તરઘરં પવિટ્ઠો પિણ્ડાય ચરતિ, યંનૂનાહં ઇમં ભિક્ખું પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધેય્યં અત્થિકેહિ ઉપઞ્ઞાતં મગ્ગ’’ન્તિ. અથ ખો, આવુસો, અસ્સજિ ભિક્ખુ રાજગહે પિણ્ડાય ચરિત્વા પિણ્ડપાતં આદાય પટિક્કમિ. અથ ખ્વાહં, આવુસો, યેન અસ્સજિ ભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમિં, ઉપસઙ્કમિત્વા અસ્સજિના ભિક્ખુના સદ્ધિં સમ્મોદિં, સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિં. એકમન્તં ઠિતો ખો અહં, આવુસો, અસ્સજિં ભિક્ખું એતદવોચં – ‘‘વિપ્પસન્નાનિ ખો તે, આવુસો, ઇન્દ્રિયાનિ, પરિસુદ્ધો છવિવણ્ણો પરિયોદાતો. ‘કંસિ ત્વં, આવુસો, ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, કો વા તે સત્થા, કસ્સ વા ત્વં ધમ્મં રોચેસી’’’તિ? ‘અત્થાવુસો, મહાસમણો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો, તાહં ભગવન્તં ઉદ્દિસ્સ પબ્બજિતો, સો ચ મે ભગવા સત્થા, તસ્સ ચાહં ભગવતો ધમ્મં રોચેમી’તિ. ‘કિંવાદી પનાયસ્મતો સત્થા કિમક્ખાયી’તિ . ‘અહં ખો, આવુસો, નવો અચિરપબ્બજિતો અધુનાગતો ઇમં ધમ્મવિનયં, ન તાહં સક્કોમિ વિત્થારેન ધમ્મં દેસેતું, અપિ ચ તે સંખિત્તેન અત્થં વક્ખામી’’’તિ . અથ ખ્વાહં, આવુસો, અસ્સજિં ભિક્ખું એતદવોચં – ‘‘હોતુ, આવુસો,

    61. Atha kho sāriputto paribbājako yena moggallāno paribbājako tenupasaṅkami. Addasā kho moggallāno paribbājako sāriputtaṃ paribbājakaṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna sāriputtaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘vippasannāni kho te, āvuso, indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Kacci nu tvaṃ, āvuso, amataṃ adhigato’’ti? ‘‘Āmāvuso, amataṃ adhigato’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana tvaṃ, āvuso, amataṃ adhigato’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, āvuso, addasaṃ assajiṃ bhikkhuṃ rājagahe piṇḍāya carantaṃ pāsādikena abhikkantena paṭikkantena ālokitena vilokitena samiñjitena pasāritena okkhittacakkhuṃ iriyāpathasampannaṃ. Disvāna me etadahosi – ‘ye vata loke arahanto vā arahattamaggaṃ vā samāpannā, ayaṃ tesaṃ bhikkhu aññataro. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā puccheyyaṃ – kaṃsi tvaṃ, āvuso uddissa pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’’ti. Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘‘akālo kho imaṃ bhikkhuṃ pucchituṃ antaragharaṃ paviṭṭho piṇḍāya carati, yaṃnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandheyyaṃ atthikehi upaññātaṃ magga’’nti. Atha kho, āvuso, assaji bhikkhu rājagahe piṇḍāya caritvā piṇḍapātaṃ ādāya paṭikkami. Atha khvāhaṃ, āvuso, yena assaji bhikkhu tenupasaṅkamiṃ, upasaṅkamitvā assajinā bhikkhunā saddhiṃ sammodiṃ, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsiṃ. Ekamantaṃ ṭhito kho ahaṃ, āvuso, assajiṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘‘vippasannāni kho te, āvuso, indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. ‘Kaṃsi tvaṃ, āvuso, uddissa pabbajito, ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’’ti? ‘Atthāvuso, mahāsamaṇo sakyaputto sakyakulā pabbajito, tāhaṃ bhagavantaṃ uddissa pabbajito, so ca me bhagavā satthā, tassa cāhaṃ bhagavato dhammaṃ rocemī’ti. ‘Kiṃvādī panāyasmato satthā kimakkhāyī’ti . ‘Ahaṃ kho, āvuso, navo acirapabbajito adhunāgato imaṃ dhammavinayaṃ, na tāhaṃ sakkomi vitthārena dhammaṃ desetuṃ, api ca te saṃkhittena atthaṃ vakkhāmī’’’ti . Atha khvāhaṃ, āvuso, assajiṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘‘hotu, āvuso,

    અપ્પં વા બહું વા ભાસસ્સુ, અત્થંયેવ મે બ્રૂહિ;

    Appaṃ vā bahuṃ vā bhāsassu, atthaṃyeva me brūhi;

    અત્થેનેવ મે અત્થો, કિં કાહસિ બ્યઞ્જનં બહુ’’ન્તિ.

    Attheneva me attho, kiṃ kāhasi byañjanaṃ bahu’’nti.

    અથ ખો, આવુસો, અસ્સજિ ભિક્ખુ ઇમં ધમ્મપરિયાયં અભાસિ –

    Atha kho, āvuso, assaji bhikkhu imaṃ dhammapariyāyaṃ abhāsi –

    ‘‘યે ધમ્મા હેતુપ્પભવા, તેસં હેતું તથાગતો આહ;

    ‘‘Ye dhammā hetuppabhavā, tesaṃ hetuṃ tathāgato āha;

    તેસઞ્ચ યો નિરોધો, એવંવાદી મહાસમણો’’તિ.

    Tesañca yo nirodho, evaṃvādī mahāsamaṇo’’ti.

    અથ ખો મોગ્ગલ્લાનસ્સ પરિબ્બાજકસ્સ ઇમં ધમ્મપરિયાયં સુત્વા વિરજં વીતમલં ધમ્મચક્ખું ઉદપાદિ – યં કિઞ્ચિ સમુદયધમ્મં, સબ્બં તં નિરોધધમ્મન્તિ.

    Atha kho moggallānassa paribbājakassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti.

    એસેવ ધમ્મો યદિ તાવદેવ, પચ્ચબ્યત્થ પદમસોકં;

    Eseva dhammo yadi tāvadeva, paccabyattha padamasokaṃ;

    અદિટ્ઠં અબ્ભતીતં, બહુકેહિ કપ્પનહુતેહીતિ.

    Adiṭṭhaṃ abbhatītaṃ, bahukehi kappanahutehīti.

    ૬૨. અથ ખો મોગ્ગલ્લાનો પરિબ્બાજકો સારિપુત્તં પરિબ્બાજકં એતદવોચ ‘‘ગચ્છામ મયં, આવુસો, ભગવતો સન્તિકે, સો નો ભગવા સત્થા’’તિ. ‘‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, અડ્ઢતેય્યાનિ પરિબ્બાજકસતાનિ અમ્હે નિસ્સાય અમ્હે સમ્પસ્સન્તા ઇધ વિહરન્તિ, તેપિ તાવ અપલોકેમ 7. યથા તે મઞ્ઞિસ્સન્તિ, તથા તે કરિસ્સન્તી’’તિ. અથ ખો સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના યેન તે પરિબ્બાજકા તેનુપસઙ્કમિંસુ, ઉપસઙ્કમિત્વા તે પરિબ્બાજકે એતદવોચું – ‘‘ગચ્છામ મયં, આવુસો, ભગવતો સન્તિકે, સો નો ભગવા સત્થા’’તિ. ‘‘મયં આયસ્મન્તે નિસ્સાય આયસ્મન્તે સમ્પસ્સન્તા ઇધ વિહરામ, સચે આયસ્મન્તા મહાસમણે બ્રહ્મચરિયં ચરિસ્સન્તિ, સબ્બેવ મયં મહાસમણે બ્રહ્મચરિયં ચરિસ્સામા’’તિ. અથ ખો સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના યેન સઞ્ચયો પરિબ્બાજકો તેનુપસઙ્કમિંસુ, ઉપસઙ્કમિત્વા સઞ્ચયં પરિબ્બાજકં એતદવોચું – ‘‘ગચ્છામ મયં, આવુસો, ભગવતો સન્તિકે, સો નો ભગવા સત્થા’’તિ. ‘‘અલં, આવુસો, મા અગમિત્થ, સબ્બેવ તયો ઇમં ગણં પરિહરિસ્સામા’’તિ. દુતિયમ્પિ ખો…પે॰… તતિયમ્પિ ખો સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના સઞ્ચયં પરિબ્બાજકં એતદવોચું – ‘‘ગચ્છામ મયં, આવુસો, ભગવતો સન્તિકે, સો નો ભગવા સત્થા’’તિ. ‘‘અલં, આવુસો, મા અગમિત્થ, સબ્બેવ તયો ઇમં ગણં પરિહરિસ્સામા’’તિ. અથ ખો સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના તાનિ અડ્ઢતેય્યાનિ પરિબ્બાજકસતાનિ આદાય યેન વેળુવનં તેનુપસઙ્કમિંસુ. સઞ્ચયસ્સ પન પરિબ્બાજકસ્સ તત્થેવ ઉણ્હં લોહિતં મુખતો ઉગ્ગઞ્છિ.

    62. Atha kho moggallāno paribbājako sāriputtaṃ paribbājakaṃ etadavoca ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso, bhagavato santike, so no bhagavā satthā’’ti. ‘‘Imāni kho, āvuso, aḍḍhateyyāni paribbājakasatāni amhe nissāya amhe sampassantā idha viharanti, tepi tāva apalokema 8. Yathā te maññissanti, tathā te karissantī’’ti. Atha kho sāriputtamoggallānā yena te paribbājakā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā te paribbājake etadavocuṃ – ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso, bhagavato santike, so no bhagavā satthā’’ti. ‘‘Mayaṃ āyasmante nissāya āyasmante sampassantā idha viharāma, sace āyasmantā mahāsamaṇe brahmacariyaṃ carissanti, sabbeva mayaṃ mahāsamaṇe brahmacariyaṃ carissāmā’’ti. Atha kho sāriputtamoggallānā yena sañcayo paribbājako tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā sañcayaṃ paribbājakaṃ etadavocuṃ – ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso, bhagavato santike, so no bhagavā satthā’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso, mā agamittha, sabbeva tayo imaṃ gaṇaṃ pariharissāmā’’ti. Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho sāriputtamoggallānā sañcayaṃ paribbājakaṃ etadavocuṃ – ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso, bhagavato santike, so no bhagavā satthā’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso, mā agamittha, sabbeva tayo imaṃ gaṇaṃ pariharissāmā’’ti. Atha kho sāriputtamoggallānā tāni aḍḍhateyyāni paribbājakasatāni ādāya yena veḷuvanaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Sañcayassa pana paribbājakassa tattheva uṇhaṃ lohitaṃ mukhato uggañchi.

    અદ્દસા ખો ભગવા 9 સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાને દૂરતોવ આગચ્છન્તે, દિસ્વાન ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘એતે, ભિક્ખવે, દ્વે સહાયકા આગચ્છન્તિ, કોલિતો ઉપતિસ્સો ચ. એતં મે સાવકયુગં ભવિસ્સતિ અગ્ગં ભદ્દયુગ’’ન્તિ.

    Addasā kho bhagavā 10 sāriputtamoggallāne dūratova āgacchante, disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘ete, bhikkhave, dve sahāyakā āgacchanti, kolito upatisso ca. Etaṃ me sāvakayugaṃ bhavissati aggaṃ bhaddayuga’’nti.

    ગમ્ભીરે ઞાણવિસયે, અનુત્તરે ઉપધિસઙ્ખયે;

    Gambhīre ñāṇavisaye, anuttare upadhisaṅkhaye;

    વિમુત્તે અપ્પત્તે વેળુવનં, અથ ને સત્થા બ્યાકાસિ.

    Vimutte appatte veḷuvanaṃ, atha ne satthā byākāsi.

    એતે દ્વે સહાયકા, આગચ્છન્તિ કોલિતો ઉપતિસ્સો ચ;

    Ete dve sahāyakā, āgacchanti kolito upatisso ca;

    એતં મે સાવકયુગં, ભવિસ્સતિ અગ્ગં ભદ્દયુગન્તિ.

    Etaṃ me sāvakayugaṃ, bhavissati aggaṃ bhaddayuganti.

    અથ ખો સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાના યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ , ઉપસઙ્કમિત્વા

    Atha kho sāriputtamoggallānā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu , upasaṅkamitvā

    ભગવતો પાદેસુ સિરસા નિપતિત્વા ભગવન્તં એતદવોચું – ‘‘લભેય્યામ મયં, ભન્તે, ભગવતો સન્તિકે પબ્બજ્જં, લભેય્યામ ઉપસમ્પદ’’ન્તિ. ‘‘એથ ભિક્ખવો’’તિ ભગવા અવોચ – ‘‘સ્વાક્ખાતો ધમ્મો, ચરથ બ્રહ્મચરિયં સમ્મા દુક્ખસ્સ અન્તકિરિયાયા’’તિ. સાવ તેસં આયસ્મન્તાનં ઉપસમ્પદા અહોસિ.

    Bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.

    અભિઞ્ઞાતાનં પબ્બજ્જા

    Abhiññātānaṃ pabbajjā

    ૬૩. તેન ખો પન સમયેન અભિઞ્ઞાતા અભિઞ્ઞાતા માગધિકા કુલપુત્તા ભગવતિ બ્રહ્મચરિયં ચરન્તિ. મનુસ્સા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – અપુત્તકતાય પટિપન્નો સમણો ગોતમો, વેધબ્યાય પટિપન્નો સમણો ગોતમો, કુલુપચ્છેદાય પટિપન્નો સમણો ગોતમો, ઇદાનિ અનેન જટિલસહસ્સં પબ્બાજિતં, ઇમાનિ ચ અડ્ઢતેય્યાનિ પરિબ્બાજકસતાનિ સઞ્ચયાનિ 11 પબ્બાજિતાનિ. ઇમે ચ અભિઞ્ઞાતા અભિઞ્ઞાતા માગધિકા કુલપુત્તા સમણે ગોતમે બ્રહ્મચરિયં ચરન્તીતિ. અપિસ્સુ ભિક્ખૂ દિસ્વા ઇમાય ગાથાય ચોદેન્તિ –

    63. Tena kho pana samayena abhiññātā abhiññātā māgadhikā kulaputtā bhagavati brahmacariyaṃ caranti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – aputtakatāya paṭipanno samaṇo gotamo, vedhabyāya paṭipanno samaṇo gotamo, kulupacchedāya paṭipanno samaṇo gotamo, idāni anena jaṭilasahassaṃ pabbājitaṃ, imāni ca aḍḍhateyyāni paribbājakasatāni sañcayāni 12 pabbājitāni. Ime ca abhiññātā abhiññātā māgadhikā kulaputtā samaṇe gotame brahmacariyaṃ carantīti. Apissu bhikkhū disvā imāya gāthāya codenti –

    ‘‘આગતો ખો મહાસમણો, માગધાનં ગિરિબ્બજં;

    ‘‘Āgato kho mahāsamaṇo, māgadhānaṃ giribbajaṃ;

    સબ્બે સઞ્ચયે નેત્વાન 13, કંસુ દાનિ નયિસ્સતી’’તિ.

    Sabbe sañcaye netvāna 14, kaṃsu dāni nayissatī’’ti.

    અસ્સોસું ખો ભિક્ખૂ તેસં મનુસ્સાનં ઉજ્ઝાયન્તાનં ખિય્યન્તાનં વિપાચેન્તાનં. અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… ન, ભિક્ખવે, સો સદ્દો ચિરં ભવિસ્સતિ, સત્તાહમેવ ભવિસ્સતિ, સત્તાહસ્સ અચ્ચયેન અન્તરધાયિસ્સતિ. તેન હિ, ભિક્ખવે, યે તુમ્હે ઇમાય ગાથાય ચોદેન્તિ –

    Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… na, bhikkhave, so saddo ciraṃ bhavissati, sattāhameva bhavissati, sattāhassa accayena antaradhāyissati. Tena hi, bhikkhave, ye tumhe imāya gāthāya codenti –

    ‘‘આગતો ખો મહાસમણો, માગધાનં ગિરિબ્બજં;

    ‘‘Āgato kho mahāsamaṇo, māgadhānaṃ giribbajaṃ;

    સબ્બે સઞ્ચયે નેત્વાન, કંસુ દાનિ નયિસ્સતી’’તિ.

    Sabbe sañcaye netvāna, kaṃsu dāni nayissatī’’ti.

    તે તુમ્હે ઇમાય ગાથાય પટિચોદેથ –

    Te tumhe imāya gāthāya paṭicodetha –

    ‘‘નયન્તિ વે મહાવીરા, સદ્ધમ્મેન તથાગતા;

    ‘‘Nayanti ve mahāvīrā, saddhammena tathāgatā;

    ધમ્મેન નયમાનાનં 15, કા ઉસૂયા 16 વિજાનત’’ન્તિ.

    Dhammena nayamānānaṃ 17, kā usūyā 18 vijānata’’nti.

    તેન ખો પન સમયેન મનુસ્સા ભિક્ખૂ દિસ્વા ઇમાય ગાથાય ચોદેન્તિ –

    Tena kho pana samayena manussā bhikkhū disvā imāya gāthāya codenti –

    ‘‘આગતો ખો મહાસમણો, માગધાનં ગિરિબ્બજં;

    ‘‘Āgato kho mahāsamaṇo, māgadhānaṃ giribbajaṃ;

    સબ્બે સઞ્ચયે નેત્વાન, કંસુ દાનિ નયિસ્સતી’’તિ.

    Sabbe sañcaye netvāna, kaṃsu dāni nayissatī’’ti.

    ભિક્ખૂ તે મનુસ્સે ઇમાય ગાથાય પટિચોદેન્તિ –

    Bhikkhū te manusse imāya gāthāya paṭicodenti –

    ‘‘નયન્તિ વે મહાવીરા, સદ્ધમ્મેન તથાગતા;

    ‘‘Nayanti ve mahāvīrā, saddhammena tathāgatā;

    ધમ્મેન નયમાનાનં, કા ઉસૂયા વિજાનત’’ન્તિ.

    Dhammena nayamānānaṃ, kā usūyā vijānata’’nti.

    મનુસ્સા ધમ્મેન કિર સમણા સક્યપુત્તિયા નેન્તિ નો અધમ્મેનાતિ સત્તાહમેવ સો સદ્દો અહોસિ, સત્તાહસ્સ અચ્ચયેન અન્તરધાયિ.

    Manussā dhammena kira samaṇā sakyaputtiyā nenti no adhammenāti sattāhameva so saddo ahosi, sattāhassa accayena antaradhāyi.

    સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથા નિટ્ઠિતા.

    Sāriputtamoggallānapabbajjākathā niṭṭhitā.

    ચતુત્થભાણવારો નિટ્ઠિતો.

    Catutthabhāṇavāro niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. સઞ્જયો (સી॰ સ્યા॰)
    2. sañjayo (sī. syā.)
    3. અપ॰ ૧.૧.૨૮૬ થેરાપદાનેપિ
    4. apa. 1.1.286 therāpadānepi
    5. અપ॰ ૧.૧.૨૮૯ થેરાપદાનેપિ
    6. apa. 1.1.289 therāpadānepi
    7. અપલોકામ (ક)
    8. apalokāma (ka)
    9. ભગવાતે (ક)
    10. bhagavāte (ka)
    11. સઞ્જેય્યાનિ (સી॰), સઞ્જયાનિ (સ્યા॰)
    12. sañjeyyāni (sī.), sañjayāni (syā.)
    13. સઞ્જેય્યકે નેત્વા (સી॰)
    14. sañjeyyake netvā (sī.)
    15. નીયમાનાનં (ક॰)
    16. ઉસ્સુયા (ક॰)
    17. nīyamānānaṃ (ka.)
    18. ussuyā (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથા • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનપબ્બજ્જાકથાવણ્ણના • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૪. સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાન પબ્બજ્જાકથા • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact