Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၆. သာရိပုတ္တသုတ္တံ
6. Sāriputtasuttaṃ
၂၁၄. ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေတိ သမာဒပေတိ သမုတ္တေဇေတိ သမ္ပဟံသေတိ ပောရိယာ ဝာစာယ ဝိသ္သဋ္ဌာယ အနေလဂလာယ 1 အတ္ထသ္သ ဝိညာပနိယာ။ တေ စ ဘိက္ခူ အဋ္ဌိံ ကတ္ဝာ မနသိ ကတ္ဝာ သဗ္ဗစေတသာ သမန္နာဟရိတ္ဝာ ဩဟိတသောတာ ဓမ္မံ သုဏန္တိ။ အထ ခော အာယသ္မတော ဝင္ဂီသသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခူ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေတိ သမာဒပေတိ သမုတ္တေဇေတိ သမ္ပဟံသေတိ ပောရိယာ ဝာစာယ ဝိသ္သဋ္ဌာယ အနေလဂလာယ အတ္ထသ္သ ဝိညာပနိယာ။ တေ စ ဘိက္ခူ အဋ္ဌိံ ကတ္ဝာ မနသိ ကတ္ဝာ သဗ္ဗစေတသာ သမန္နာဟရိတ္ဝာ ဩဟိတသောတာ ဓမ္မံ သုဏန္တိ။ ယံနူနာဟံ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ သမ္မုခာ သာရုပ္ပာဟိ ဂာထာဟိ အဘိတ္ထဝေယ္ယ’’န္တိ။
214. Ekaṃ samayaṃ āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya 2 atthassa viññāpaniyā. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Atha kho āyasmato vaṅgīsassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā sāriputto bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Yaṃnūnāhaṃ āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthaveyya’’nti.
အထ ခော အာယသ္မာ ဝင္ဂီသော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ပဋိဘာတိ မံ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ပဋိဘာတိ မံ, အာဝုသော သာရိပုတ္တာ’’တိ။ ‘‘ပဋိဘာတု တံ, အာဝုသော ဝင္ဂီသာ’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ ဝင္ဂီသော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ သမ္မုခာ သာရုပ္ပာဟိ ဂာထာဟိ အဘိတ္ထဝိ –
Atha kho āyasmā vaṅgīso uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yenāyasmā sāriputto tenañjaliṃ paṇāmetvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, āvuso sāriputta, paṭibhāti maṃ, āvuso sāriputtā’’ti. ‘‘Paṭibhātu taṃ, āvuso vaṅgīsā’’ti. Atha kho āyasmā vaṅgīso āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthavi –
‘‘ဂမ္ဘီရပညော မေဓာဝီ၊ မဂ္ဂာမဂ္ဂသ္သ ကောဝိဒော။
‘‘Gambhīrapañño medhāvī, maggāmaggassa kovido;
သာရိပုတ္တော မဟာပညော၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဘိက္ခုနံ။
Sāriputto mahāpañño, dhammaṃ deseti bhikkhunaṃ.
‘‘သံခိတ္တေနပိ ဒေသေတိ၊ ဝိတ္ထာရေနပိ ဘာသတိ။
‘‘Saṃkhittenapi deseti, vitthārenapi bhāsati;
‘‘တသ္သ တံ ဒေသယန္တသ္သ၊ သုဏန္တိ မဓုရံ ဂိရံ။
‘‘Tassa taṃ desayantassa, suṇanti madhuraṃ giraṃ;
သရေန ရဇနီယေန၊ သဝနီယေန ဝဂ္ဂုနာ။
Sarena rajanīyena, savanīyena vaggunā;
ဥဒဂ္ဂစိတ္တာ မုဒိတာ၊ သောတံ ဩဓေန္တိ ဘိက္ခဝော’’တိ။
Udaggacittā muditā, sotaṃ odhenti bhikkhavo’’ti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၆. သာရိပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၆. သာရိပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā