| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi |
၈. သတိပဋ္ဌာနကထာ
8. Satipaṭṭhānakathā
၃၀၁. သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော ဧကာယနမဂ္ဂော ခယဂာမီ ဗောဓဂာမီ အပစယဂာမီ အနာသဝာ အသံယောဇနိယာ အဂန္ထနိယာ အနောဃနိယာ အယောဂနိယာ အနီဝရဏိယာ အပရာမဋ္ဌာ အနုပာဒာနိယာ အသံကိလေသိကာ, သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဗုဒ္ဓာနုသ္သတိ ဓမ္မာနုသ္သတိ သင္ဃာနုသ္သတိ သီလာနုသ္သတိ စာဂာနုသ္သတိ ဒေဝတာနုသ္သတိ အာနာပာနသ္သတိ မရဏာနုသ္သတိ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုသ္သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
301. Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe dhammā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo khayagāmī bodhagāmī apacayagāmī anāsavā asaṃyojaniyā aganthaniyā anoghaniyā ayoganiyā anīvaraṇiyā aparāmaṭṭhā anupādāniyā asaṃkilesikā, sabbe dhammā buddhānussati dhammānussati saṅghānussati sīlānussati cāgānussati devatānussati ānāpānassati maraṇānussati kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော ဧကာယနမဂ္ဂော ခယဂာမီ ဗောဓဂာမီ အပစယဂာမီ အနာသဝံ အသံယောဇနိယံ။ပေ.။ အသံကိလေသိကံ, စက္ခာယတနံ ဗုဒ္ဓာနုသ္သတိ ဓမ္မာနုသ္သတိ သင္ဃာနုသ္သတိ သီလာနုသ္သတိ စာဂာနုသ္သတိ ဒေဝတာနုသ္သတိ အာနာပာနသ္သတိ မရဏာနုသ္သတိ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုသ္သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သောတာယတနံ။ ဃာနာယတနံ။ ဇိဝ္ဟာယတနံ။ ကာယာယတနံ။ ရူပာယတနံ။ သဒ္ဒာယတနံ။ ဂန္ဓာယတနံ။ ရသာယတနံ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂော။ ဒောသော။ မောဟော။ မာနော။ ဒိဋ္ဌိ။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ ထိနံ။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ အဟိရိကံ။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အနောတ္တပ္ပံ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ။ပေ.။ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုသ္သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānanti ? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo khayagāmī bodhagāmī apacayagāmī anāsavaṃ asaṃyojaniyaṃ…pe… asaṃkilesikaṃ, cakkhāyatanaṃ buddhānussati dhammānussati saṅghānussati sīlānussati cāgānussati devatānussati ānāpānassati maraṇānussati kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sotāyatanaṃ… ghānāyatanaṃ… jivhāyatanaṃ… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ… saddāyatanaṃ… gandhāyatanaṃ… rasāyatanaṃ… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo… doso… moho… māno… diṭṭhi… vicikicchā… thinaṃ… uddhaccaṃ… ahirikaṃ… anottappaṃ satipaṭṭhānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānanti? Āmantā. Anottappaṃ sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati…pe… kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ သတီတိ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ သတီတိ? အာမန္တာ။ သောတာယတနံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ။ ရူပာယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂော။ ဒောသော။ မောဟော။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sati satipaṭṭhānā, sā ca satīti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sati satipaṭṭhānā, sā ca satīti? Āmantā. Sotāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo… doso… moho…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ န သတီတိ? အာမန္တာ။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ န သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သောတာယတနံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ။ ရူပာယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂော ။ ဒောသော။ မောဟော။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ န သတီတိ? အာမန္တာ ။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ န သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca na satīti? Āmantā. Sati satipaṭṭhānā, sā ca na satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sotāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo … doso… moho…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca na satīti? Āmantā . Sati satipaṭṭhānā, sā ca na satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
၃၀၂. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ? အာမန္တာ။ နနု သဗ္ဗေ ဓမ္မေ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ သဗ္ဗေ ဓမ္မေ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ, တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ။
302. Na vattabbaṃ – ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti? Āmantā. Nanu sabbe dhamme ārabbha sati santiṭṭhatīti? Āmantā. Hañci sabbe dhamme ārabbha sati santiṭṭhatīti, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti.
သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ဖသ္သော သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဖသ္သပဋ္ဌာနာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha sati santiṭṭhatīti sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha phasso santiṭṭhatīti sabbe dhammā phassapaṭṭhānāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ဝေဒနာ သန္တိဋ္ဌတိ။ သညာ သန္တိဋ္ဌတိ။ စေတနာ သန္တိဋ္ဌတိ။ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ စိတ္တပဋ္ဌာနာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha sati santiṭṭhatīti sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha vedanā santiṭṭhati… saññā santiṭṭhati… cetanā santiṭṭhati… cittaṃ santiṭṭhatīti sabbe dhammā cittapaṭṭhānāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ သတ္တာ ဥပဋ္ဌိတသတိနော သတိယာ သမန္နာဂတာ သတိယာ သမောဟိတာ; သဗ္ဗေသံ သတ္တာနံ သတိ ပစ္စုပဋ္ဌိတာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe sattā upaṭṭhitasatino satiyā samannāgatā satiyā samohitā; sabbesaṃ sattānaṃ sati paccupaṭṭhitāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
၃၀၃. သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘အမတံ တေ, ဘိက္ခဝေ, န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ယေ ကာယဂတာသတိံ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အမတံ တေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ယေ ကာယဂတာသတိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ 1။ အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ သတ္တာ ကာယဂတာသတိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ပဋိလဘန္တိ အာသေဝန္တိ ဘာဝေန္တိ ဗဟုလီကရောန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
303. Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘amataṃ te, bhikkhave, na paribhuñjanti ye kāyagatāsatiṃ na paribhuñjanti. Amataṃ te, bhikkhave, paribhuñjanti ye kāyagatāsatiṃ paribhuñjantī’’ti 2. Attheva suttantoti? Āmantā. Sabbe sattā kāyagatāsatiṃ paribhuñjanti paṭilabhanti āsevanti bhāventi bahulīkarontīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ဧကာယနော အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဂ္ဂော သတ္တာနံ ဝိသုဒ္ဓိယာ သောကပရိဒေဝာနံ သမတိက္ကမာယ ဒုက္ခဒောမနသ္သာနံ အတ္ထင္ဂမာယ ဉာယသ္သ အဓိဂမာယ နိဗ္ဗာနသ္သ သစ္ဆိကိရိယာယ ယဒိဒံ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ 3! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ? သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဧကာယနမဂ္ဂောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘ekāyano ayaṃ, bhikkhave, maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya yadidaṃ cattāro satipaṭṭhānā’’ti 4! Attheva suttantoti? Āmantā? Sabbe dhammā ekāyanamaggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ရညော, ဘိက္ခဝေ, စက္ကဝတ္တိသ္သ ပာတုဘာဝာ သတ္တန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဟောတိ။ ကတမေသံ သတ္တန္နံ? စက္ကရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ဟတ္ထိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, အသ္သရတနသ္သ။ မဏိရတနသ္သ။ ဣတ္ထိရတနသ္သ ။ ဂဟပတိရတနသ္သ။ ပရိဏာယကရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ ။ ရညော, ဘိက္ခဝေ, စက္ကဝတ္တိသ္သ ပာတုဘာဝာ ဣမေသံ သတ္တန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဟောတိ။
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘rañño, bhikkhave, cakkavattissa pātubhāvā sattannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo hoti. Katamesaṃ sattannaṃ? Cakkaratanassa pātubhāvo hoti, hatthiratanassa pātubhāvo hoti, assaratanassa… maṇiratanassa… itthiratanassa … gahapatiratanassa… pariṇāyakaratanassa pātubhāvo hoti . Rañño, bhikkhave, cakkavattissa pātubhāvā imesaṃ sattannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo hoti.
‘‘တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ပာတုဘာဝာ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင္ဂရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဟောတိ။ ကတမေသံ သတ္တန္နံ? သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဟောတိ။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ပာတုဘာဝာ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဣမေသံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင္ဂရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဟောတီ’’တိ 5။ အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တထာဂတသ္သ ပာတုဘာဝာ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂရတနာဝ ဟောန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သမ္မပ္ပဓာနာ။ ဣဒ္ဓိပာဒာ။ ဣန္ဒ္ရိယာ။ ဗလာ။ ဗောဇ္ဈင္ဂာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
‘‘Tathāgatassa, bhikkhave, pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa sattannaṃ bojjhaṅgaratanānaṃ pātubhāvo hoti. Katamesaṃ sattannaṃ? Satisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, vīriyasambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, pītisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, passaddhisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, samādhisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, upekkhāsambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti. Tathāgatassa, bhikkhave, pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa imesaṃ sattannaṃ bojjhaṅgaratanānaṃ pātubhāvo hotī’’ti 6. Attheva suttantoti? Āmantā. Tathāgatassa pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa sabbe dhammā satisambojjhaṅgaratanāva hontīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe dhammā sammappadhānā… iddhipādā… indriyā… balā… bojjhaṅgāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
သတိပဋ္ဌာနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Satipaṭṭhānakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၈. သတိပဋ္ဌာနကထာဝဏ္ဏနာ • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၈. သတိပဋ္ဌာနကထာဝဏ္ဏနာ • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၈. သတိပဋ္ဌာနကထာဝဏ္ဏနာ • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
