| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೮. ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾ
8. Satipaṭṭhānakathā
೩೪. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ । ‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ। ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ ಆತಾಪೀ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಸತಿಮಾ, ವಿನೇಯ್ಯ ಲೋಕೇ ಅಭಿಜ್ಝಾದೋಮನಸ್ಸಂ। ವೇದನಾಸು…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತೇ… ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ ಆತಾಪೀ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಸತಿಮಾ, ವಿನೇಯ್ಯ ಲೋಕೇ ಅಭಿಜ್ಝಾದೋಮನಸ್ಸಂ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’ತಿ।
34. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Cattārome , bhikkhave, satipaṭṭhānā. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā’’ti.
೩೫. [ಕ] ಕಥಂ ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪಥವೀಕಾಯಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ; ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಸುಖತೋ; ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಅತ್ತತೋ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ನೋ ನನ್ದತಿ; ವಿರಜ್ಜತಿ, ನೋ ರಜ್ಜತಿ; ನಿರೋಧೇತಿ, ನೋ ಸಮುದೇತಿ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ । ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಸುಖಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಅತ್ತಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದನ್ತೋ ನನ್ದಿಂ ಪಜಹತಿ, ವಿರಜ್ಜನ್ತೋ ರಾಗಂ ಪಜಹತಿ, ನಿರೋಧೇನ್ತೋ ಸಮುದಯಂ ಪಜಹತಿ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಕಾಯಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ಕಾಯೋ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ಕಾಯಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
35. [Ka] kathaṃ kāye kāyānupassī viharati? Idhekacco pathavīkāyaṃ aniccato anupassati, no niccato; dukkhato anupassati, no sukhato; anattato anupassati, no attato; nibbindati, no nandati; virajjati, no rajjati; nirodheti, no samudeti, paṭinissajjati, no ādiyati . Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati, dukkhato anupassanto sukhasaññaṃ pajahati, anattato anupassanto attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Imehi sattahi ākārehi kāyaṃ anupassati. Kāyo upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ kāyaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ – ತತ್ಥ ಜಾತಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನತಿವತ್ತನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಏಕರಸಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ತದುಪಗವೀರಿಯವಾಹನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā, indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā, tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā, āsevanaṭṭhena bhāvanā.
ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಆಪೋಕಾಯಂ…ಪೇ॰… ತೇಜೋಕಾಯಂ… ವಾಯೋಕಾಯಂ… ಕೇಸಕಾಯಂ… ಲೋಮಕಾಯಂ… ಛವಿಕಾಯಂ… ಚಮ್ಮಕಾಯಂ… ಮಂಸಕಾಯಂ… ರುಧಿರಕಾಯಂ… ನ್ಹಾರುಕಾಯಂ 1 … ಅಟ್ಠಿಕಾಯಂ… ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಕಾಯಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ; ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಸುಖತೋ ; ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಅತ್ತತೋ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ನೋ ನನ್ದತಿ; ವಿರಜ್ಜತಿ, ನೋ ರಜ್ಜತಿ, ನಿರೋಧೇತಿ, ನೋ ಸಮುದೇತಿ; ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಸುಖಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಅತ್ತಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದನ್ತೋ ನನ್ದಿಂ ಪಜಹತಿ, ವಿರಜ್ಜನ್ತೋ ರಾಗಂ ಪಜಹತಿ, ನಿರೋಧೇನ್ತೋ ಸಮುದಯಂ ಪಜಹತಿ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ । ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಕಾಯಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ಕಾಯೋ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ಕಾಯಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
Idhekacco āpokāyaṃ…pe… tejokāyaṃ… vāyokāyaṃ… kesakāyaṃ… lomakāyaṃ… chavikāyaṃ… cammakāyaṃ… maṃsakāyaṃ… rudhirakāyaṃ… nhārukāyaṃ 2 … aṭṭhikāyaṃ… aṭṭhimiñjakāyaṃ aniccato anupassati, no niccato; dukkhato anupassati, no sukhato ; anattato anupassati, no attato; nibbindati, no nandati; virajjati, no rajjati, nirodheti, no samudeti; paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati, dukkhato anupassanto sukhasaññaṃ pajahati, anattato anupassanto attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati . Imehi sattahi ākārehi kāyaṃ anupassati. Kāyo upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ kāyaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ – ತತ್ಥ ಜಾತಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನತಿವತ್ತನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಏಕರಸಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ತದುಪಗವೀರಿಯವಾಹನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ। ಏವಂ ಕಾಯೇ ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā, indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā, tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā, āsevanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ kāye kāyānupassī viharati.
[ಖ] ಕಥಂ ವೇದನಾಸು ವೇದನಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಸುಖಂ ವೇದನಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ವೇದನಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ವೇದನಾ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ವೇದನಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ವೇದನಾಸು ವೇದನಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
[Kha] kathaṃ vedanāsu vedanānupassī viharati? Idhekacco sukhaṃ vedanaṃ aniccato anupassati, no niccato…pe… paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati…pe… paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Imehi sattahi ākārehi vedanaṃ anupassati. Vedanā upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ vedanaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ…ಪೇ॰… ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ…ಪೇ॰… ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ದುಕ್ಖಂ ವೇದನಂ…ಪೇ॰… ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವೇದನಂ… ಸಾಮಿಸಂ ಸುಖಂ ವೇದನಂ… ನಿರಾಮಿಸಂ ಸುಖಂ ವೇದನಂ… ಸಾಮಿಸಂ ದುಕ್ಖಂ ವೇದನಂ… ನಿರಾಮಿಸಂ ದುಕ್ಖಂ ವೇದನಂ… ಸಾಮಿಸಂ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವೇದನಂ… ನಿರಾಮಿಸಂ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವೇದನಂ… ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ… ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ… ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ… ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ… ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಜಂ ವೇದನಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ವೇದನಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ವೇದನಾ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ವೇದನಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ವೇದನಾಸು ವೇದನಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
Bhāvanāti catasso bhāvanā…pe… āsevanaṭṭhena bhāvanā…pe… idhekacco dukkhaṃ vedanaṃ…pe… adukkhamasukhaṃ vedanaṃ… sāmisaṃ sukhaṃ vedanaṃ… nirāmisaṃ sukhaṃ vedanaṃ… sāmisaṃ dukkhaṃ vedanaṃ… nirāmisaṃ dukkhaṃ vedanaṃ… sāmisaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ… nirāmisaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ… cakkhusamphassajaṃ vedanaṃ… sotasamphassajaṃ vedanaṃ… ghānasamphassajaṃ vedanaṃ… jivhāsamphassajaṃ vedanaṃ… kāyasamphassajaṃ vedanaṃ… manosamphassajaṃ vedanaṃ aniccato anupassati, no niccato…pe… paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati…pe… paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Imehi sattahi ākārehi vedanaṃ anupassati. Vedanā upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ vedanaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ…ಪೇ॰… ಏವಂ ವೇದನಾಸು ವೇದನಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā…pe… evaṃ vedanāsu vedanānupassī viharati.
[ಗ] ಕಥಂ ಚಿತ್ತೇ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಸರಾಗಂ ಚಿತ್ತಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ । ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಚಿತ್ತೇ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
[Ga] kathaṃ citte cittānupassī viharati? Idhekacco sarāgaṃ cittaṃ aniccato anupassati, no niccato…pe… paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati…pe… paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati . Imehi sattahi ākārehi cittaṃ anupassati. Cittaṃ upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ cittaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘citte cittānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ…ಪೇ॰… ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā…pe… āsevanaṭṭhena bhāvanā.
ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ವೀತರಾಗಂ ಚಿತ್ತಂ…ಪೇ॰… ಸದೋಸಂ ಚಿತ್ತಂ… ವೀತದೋಸಂ ಚಿತ್ತಂ… ಸಮೋಹಂ ಚಿತ್ತಂ… ವೀತಮೋಹಂ ಚಿತ್ತಂ… ಸಂಖಿತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ… ವಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಮಹಗ್ಗತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಅಮಹಗ್ಗತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಸಉತ್ತರಂ ಚಿತ್ತಂ… ಅನುತ್ತರಂ ಚಿತ್ತಂ… ಸಮಾಹಿತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಅಸಮಾಹಿತಂ ಚಿತ್ತಂ… ವಿಮುತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಅವಿಮುತ್ತಂ ಚಿತ್ತಂ… ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ…ಪೇ॰… ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಚಿತ್ತೇ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
Idhekacco vītarāgaṃ cittaṃ…pe… sadosaṃ cittaṃ… vītadosaṃ cittaṃ… samohaṃ cittaṃ… vītamohaṃ cittaṃ… saṃkhittaṃ cittaṃ… vikkhittaṃ cittaṃ… mahaggataṃ cittaṃ… amahaggataṃ cittaṃ… sauttaraṃ cittaṃ… anuttaraṃ cittaṃ… samāhitaṃ cittaṃ… asamāhitaṃ cittaṃ… vimuttaṃ cittaṃ… avimuttaṃ cittaṃ… cakkhuviññāṇaṃ… sotaviññāṇaṃ… ghānaviññāṇaṃ… jivhāviññāṇaṃ… kāyaviññāṇaṃ… manoviññāṇaṃ aniccato anupassati, no niccato…pe… paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati…pe… paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Imehi sattahi ākārehi cittaṃ anupassati. Cittaṃ upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena taṃ cittaṃ anupassati. Tena vuccati – ‘‘citte cittānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ…ಪೇ॰… ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ। ಏವಂ ಚಿತ್ತೇ ಚಿತ್ತಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā…pe… āsevanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ citte cittānupassī viharati.
[ಘ] ಕಥಂ ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಠಪೇತ್ವಾ ಕಾಯಂ ಠಪೇತ್ವಾ ವೇದನಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ತದವಸೇಸೇ ಧಮ್ಮೇ ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ನಿಚ್ಚತೋ; ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಸುಖತೋ; ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸತಿ, ನೋ ಅತ್ತತೋ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ನೋ ನನ್ದತಿ; ವಿರಜ್ಜತಿ, ನೋ ರಜ್ಜತಿ; ನಿರೋಧೇತಿ, ನೋ ಸಮುದೇತಿ; ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ನೋ ಆದಿಯತಿ। ಅನಿಚ್ಚತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ದುಕ್ಖತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಸುಖಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ಅನತ್ತತೋ ಅನುಪಸ್ಸನ್ತೋ ಅತ್ತಸಞ್ಞಂ ಪಜಹತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದನ್ತೋ ನನ್ದಿಂ ಪಜಹತಿ, ವಿರಜ್ಜನ್ತೋ ರಾಗಂ ಪಜಹತಿ, ನಿರೋಧೇನ್ತೋ ಸಮುದಯಂ ಪಜಹತಿ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋ ಆದಾನಂ ಪಜಹತಿ। ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ತೇ ಧಮ್ಮೇ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ಧಮ್ಮಾ ಉಪಟ್ಠಾನಂ, ನೋ ಸತಿ। ಸತಿ ಉಪಟ್ಠಾನಞ್ಚೇವ ಸತಿ ಚ। ತಾಯ ಸತಿಯಾ ತೇನ ಞಾಣೇನ ತೇ ಧಮ್ಮೇ ಅನುಪಸ್ಸತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸನಾಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’।
[Gha] kathaṃ dhammesu dhammānupassī viharati? Idhekacco ṭhapetvā kāyaṃ ṭhapetvā vedanaṃ ṭhapetvā cittaṃ tadavasese dhamme aniccato anupassati, no niccato; dukkhato anupassati, no sukhato; anattato anupassati, no attato; nibbindati, no nandati; virajjati, no rajjati; nirodheti, no samudeti; paṭinissajjati, no ādiyati. Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahati, dukkhato anupassanto sukhasaññaṃ pajahati, anattato anupassanto attasaññaṃ pajahati, nibbindanto nandiṃ pajahati, virajjanto rāgaṃ pajahati, nirodhento samudayaṃ pajahati, paṭinissajjanto ādānaṃ pajahati. Imehi sattahi ākārehi te dhamme anupassati. Dhammā upaṭṭhānaṃ, no sati. Sati upaṭṭhānañceva sati ca. Tāya satiyā tena ñāṇena te dhamme anupassati. Tena vuccati – ‘‘dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhānā’’.
ಭಾವನಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಭಾವನಾ – ತತ್ಥ ಜಾತಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನತಿವತ್ತನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಏಕರಸಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ತದುಪಗವೀರಿಯವಾಹನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ, ಆಸೇವನಟ್ಠೇನ ಭಾವನಾ। ಏವಂ ಧಮ್ಮೇಸು ಧಮ್ಮಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರತೀತಿ।
Bhāvanāti catasso bhāvanā – tattha jātānaṃ dhammānaṃ anativattanaṭṭhena bhāvanā, indriyānaṃ ekarasaṭṭhena bhāvanā, tadupagavīriyavāhanaṭṭhena bhāvanā, āsevanaṭṭhena bhāvanā. Evaṃ dhammesu dhammānupassī viharatīti.
ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Satipaṭṭhānakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
