Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
२. सतिपट्ठानवारो
2. Satipaṭṭhānavāro
३१. ‘‘‘अयं काये कायानुपस्सना’ति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि। सा खो पनायं काये कायानुपस्सना भावेतब्बाति मे, भिक्खवे,…पे॰… भाविताति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि’’।
31. ‘‘‘Ayaṃ kāye kāyānupassanā’ti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. Sā kho panāyaṃ kāye kāyānupassanā bhāvetabbāti me, bhikkhave,…pe… bhāvitāti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi’’.
‘‘अयं वेदनासु…पे॰… अयं चित्ते…पे॰… अयं धम्मेसु धम्मानुपस्सनाति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि। सा खो पनायं धम्मेसु धम्मानुपस्सना भावेतब्बा ति…पे॰… भाविताति मे, भिक्खवे, पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि’’।
‘‘Ayaṃ vedanāsu…pe… ayaṃ citte…pe… ayaṃ dhammesu dhammānupassanāti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi. Sā kho panāyaṃ dhammesu dhammānupassanā bhāvetabbā ti…pe… bhāvitāti me, bhikkhave, pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi’’.
[क] ‘‘‘अयं काये कायानुपस्सना’ति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि…पे॰… सा खो पनायं काये कायानुपस्सना भावेतब्बाति…पे॰… भाविताति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि, ञाणं उदपादि, पञ्ञा उदपादि, विज्जा उदपादि, आलोको उदपादि’’।
[Ka] ‘‘‘ayaṃ kāye kāyānupassanā’ti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… sā kho panāyaṃ kāye kāyānupassanā bhāvetabbāti…pe… bhāvitāti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi’’.
चक्खुं उदपादीति – केनट्ठेन? ञाणं उदपादीति – केनट्ठेन? पञ्ञा उदपादीति – केनट्ठेन? विज्जा उदपादीति – केनट्ठेन? आलोको उदपादीति – केनट्ठेन? चक्खुं उदपादीति – दस्सनट्ठेन। ञाणं उदपादीति – ञातट्ठेन। पञ्ञा उदपादीति – पजाननट्ठेन। विज्जा उदपादीति – पटिवेधट्ठेन। आलोको उदपादीति – ओभासट्ठेन।
Cakkhuṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Ñāṇaṃ udapādīti – kenaṭṭhena? Paññā udapādīti – kenaṭṭhena? Vijjā udapādīti – kenaṭṭhena? Āloko udapādīti – kenaṭṭhena? Cakkhuṃ udapādīti – dassanaṭṭhena. Ñāṇaṃ udapādīti – ñātaṭṭhena. Paññāudapādīti – pajānanaṭṭhena. Vijjā udapādīti – paṭivedhaṭṭhena. Āloko udapādīti – obhāsaṭṭhena.
चक्खुं धम्मो, ञाणं धम्मो, पञ्ञा धम्मो, विज्जा धम्मो, आलोको धम्मो। इमे पञ्च धम्मा धम्मपटिसम्भिदाय आरम्मणा चेव होन्ति गोचरा च। ये तस्सा आरम्मणा ते तस्सा गोचरा। ये तस्सा गोचरा ते तस्सा आरम्मणा। तेन वुच्चति – ‘‘धम्मेसु ञाणं धम्मपटिसम्भिदा’’।
Cakkhuṃ dhammo, ñāṇaṃ dhammo, paññā dhammo, vijjā dhammo, āloko dhammo. Ime pañca dhammā dhammapaṭisambhidāya ārammaṇā ceva honti gocarā ca. Ye tassā ārammaṇā te tassā gocarā. Ye tassā gocarā te tassā ārammaṇā. Tena vuccati – ‘‘dhammesu ñāṇaṃ dhammapaṭisambhidā’’.
दस्सनट्ठो अत्थो, ञातट्ठो अत्थो, पजाननट्ठो अत्थो, पटिवेधट्ठो अत्थो, ओभासट्ठो अत्थो। इमे पञ्च अत्था अत्थपटिसम्भिदाय आरम्मणा चेव होन्ति गोचरा च। ये तस्सा आरम्मणा ते तस्सा गोचरा। ये तस्सा गोचरा ते तस्सा आरम्मणा। तेन वुच्चति – ‘‘अत्थेसु ञाणं अत्थपटिसम्भिदा’’।
Dassanaṭṭho attho, ñātaṭṭho attho, pajānanaṭṭho attho, paṭivedhaṭṭho attho, obhāsaṭṭho attho. Ime pañca atthā atthapaṭisambhidāya ārammaṇā ceva honti gocarā ca. Ye tassā ārammaṇā te tassā gocarā. Ye tassā gocarā te tassā ārammaṇā. Tena vuccati – ‘‘atthesu ñāṇaṃ atthapaṭisambhidā’’.
पञ्च धम्मे सन्दस्सेतुं ब्यञ्जननिरुत्ताभिलापा, पञ्च अत्थे सन्दस्सेतुं ब्यञ्जननिरुत्ताभिलापा । इमा दस निरुत्तियो निरुत्तिपटिसम्भिदाय आरम्मणा चेव होन्ति गोचरा च। ये तस्सा आरम्मणा ते तस्सा गोचरा। ये तस्सा गोचरा ते तस्सा आरम्मणा। तेन वुच्चति – ‘‘निरुत्तीसु ञाणं निरुत्तिपटिसम्भिदा’’।
Pañca dhamme sandassetuṃ byañjananiruttābhilāpā, pañca atthe sandassetuṃ byañjananiruttābhilāpā . Imā dasa niruttiyo niruttipaṭisambhidāya ārammaṇā ceva honti gocarā ca. Ye tassā ārammaṇā te tassā gocarā. Ye tassā gocarā te tassā ārammaṇā. Tena vuccati – ‘‘niruttīsu ñāṇaṃ niruttipaṭisambhidā’’.
पञ्चसु धम्मेसु ञाणानि, पञ्चसु अत्थेसु ञाणानि, दससु निरुत्तीसु ञाणानि। इमानि वीसति ञाणानि पटिभानपटिसम्भिदाय आरम्मणा चेव होन्ति गोचरा च। ये तस्सा आरम्मणा ते तस्सा गोचरा। ये तस्सा गोचरा ते तस्सा आरम्मणा। तेन वुच्चति – ‘‘पटिभानेसु ञाणं पटिभानपटिसम्भिदा’’।
Pañcasu dhammesu ñāṇāni, pañcasu atthesu ñāṇāni, dasasu niruttīsu ñāṇāni. Imāni vīsati ñāṇāni paṭibhānapaṭisambhidāya ārammaṇā ceva honti gocarā ca. Ye tassā ārammaṇā te tassā gocarā. Ye tassā gocarā te tassā ārammaṇā. Tena vuccati – ‘‘paṭibhānesu ñāṇaṃ paṭibhānapaṭisambhidā’’.
काये कायानुपस्सनासतिपट्ठाने पन्नरस धम्मा, पन्नरस अत्था, तिंस निरुत्तियो, सट्ठि ञाणानि।
Kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhāne pannarasa dhammā, pannarasa atthā, tiṃsa niruttiyo, saṭṭhi ñāṇāni.
[ख-घ] ‘‘अयं वेदनासु…पे॰… अयं चित्ते…पे॰… अयं धम्मेसु धम्मानुपस्सनाति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि…पे॰… सा खो पनायं धम्मेसु धम्मानुपस्सना भावेतब्बा ति…पे॰… भाविताति पुब्बे अननुस्सुतेसु धम्मेसु चक्खुं उदपादि…पे॰… आलोको उदपादि…पे॰…’’।
[Kha-gha] ‘‘ayaṃ vedanāsu…pe… ayaṃ citte…pe… ayaṃ dhammesu dhammānupassanāti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe… sā kho panāyaṃ dhammesu dhammānupassanā bhāvetabbā ti…pe… bhāvitāti pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi…pe… āloko udapādi…pe…’’.
धम्मेसु धम्मानुपस्सना सतिपट्ठाने पन्नरस धम्मा, पन्नरस अत्था, तिंस निरुत्तियो, सट्ठि ञाणानि।
Dhammesu dhammānupassanā satipaṭṭhāne pannarasa dhammā, pannarasa atthā, tiṃsa niruttiyo, saṭṭhi ñāṇāni.
चतूसु सतिपट्ठानेसु सट्ठि धम्मा, सट्ठि अत्था, वीसतिसतनिरुत्तियो, चत्तालीसञ्च द्वे च ञाणसतानि।
Catūsu satipaṭṭhānesu saṭṭhi dhammā, saṭṭhi atthā, vīsatisataniruttiyo, cattālīsañca dve ca ñāṇasatāni.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / २-३. सतिपट्ठानवारादिवण्णना • 2-3. Satipaṭṭhānavārādivaṇṇanā