Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
൪. സമഥക്ഖന്ധകോ
4. Samathakkhandhako
സതിവിനയകഥാദിവണ്ണനാ
Sativinayakathādivaṇṇanā
൧൯൫. സമഥക്ഖന്ധകേ ഖീണാസവസ്സ വിപുലസതിം നിസ്സായ ദാതബ്ബോ വിനയോ ചോദനാദിഅസാരുപ്പാനം വിനയനുപായോ സതിവിനയോ.
195. Samathakkhandhake khīṇāsavassa vipulasatiṃ nissāya dātabbo vinayo codanādiasāruppānaṃ vinayanupāyo sativinayo.
൧൯൬. ചിത്തവിപരിയാസകതോതി കതചിത്തവിപരിയാസോ. ഗഗ്ഗം ഭിക്ഖും…പേ॰… ചോദേന്തീതി ഏത്ഥ പന ഉമ്മത്തകസ്സ ഇദം ഉമ്മത്തകം, അജ്ഝാചിണ്ണം. തദേവ ചിത്തവിപരിയാസേന കതന്തി ചിത്തവിപരിയാസകതം. തേന ഉമ്മത്തകേന ചിത്തവിപരിയാസകതേന അജ്ഝാചിണ്ണേന അനാചാരേന ആപന്നായ ആപത്തിയാ ഗഗ്ഗം ഭിക്ഖും ചോദേന്തീതി ഏവമത്ഥോ ദട്ഠബ്ബോ. പഠമം മൂള്ഹോ ഹുത്വാ പച്ഛാ അമൂള്ഹഭാവം ഉപഗതസ്സ ദാതബ്ബോ വിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ.
196.Cittavipariyāsakatoti katacittavipariyāso. Gaggaṃ bhikkhuṃ…pe… codentīti ettha pana ummattakassa idaṃ ummattakaṃ, ajjhāciṇṇaṃ. Tadeva cittavipariyāsena katanti cittavipariyāsakataṃ. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena anācārena āpannāya āpattiyā gaggaṃ bhikkhuṃ codentīti evamattho daṭṭhabbo. Paṭhamaṃ mūḷho hutvā pacchā amūḷhabhāvaṃ upagatassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.
൨൦൨. ധമ്മവാദീനം യേഭുയ്യഭാവസമ്പാദികാ കിരിയാ യേഭുയ്യസികാതി ഇമസ്മിം അത്ഥേ സ-കാരാഗമസഹിതോ ഇക-പച്ചയന്തോയം സദ്ദോതി ദസ്സേതും ആഹ ‘‘യസ്സാ’’തിആദി. തത്ഥ യസ്സാ കിരിയായാതി ഗൂള്ഹകവിവട്ടകാദിനാ സലാകഗ്ഗാഹാപകകിരിയായ. യേഭുയ്യഭാവം നിസ്സിതസമഥകിരിയാ യേഭുയ്യസികാതി ഏവം യേഭുയ്യസികാസദ്ദസ്സ അത്ഥോ ഗഹേതബ്ബോ. ഏവഞ്ഹി അയം അധികരണസമഥോ നാമ ഹോതി. യഥാവുത്തസലാകഗ്ഗാഹേന ഹി ധമ്മവാദീനം യേഭുയ്യഭാവേ സിദ്ധേ പച്ഛാ തം യേഭുയ്യഭാവം നിസ്സായേവ അധികരണവൂപസമോ ഹോതി, ന ധമ്മവാദീനം ബഹുതരഭാവസാധകകിരിയാമത്തേന.
202. Dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāvasampādikā kiriyā yebhuyyasikāti imasmiṃ atthe sa-kārāgamasahito ika-paccayantoyaṃ saddoti dassetuṃ āha ‘‘yassā’’tiādi. Tattha yassā kiriyāyāti gūḷhakavivaṭṭakādinā salākaggāhāpakakiriyāya. Yebhuyyabhāvaṃ nissitasamathakiriyā yebhuyyasikāti evaṃ yebhuyyasikāsaddassa attho gahetabbo. Evañhi ayaṃ adhikaraṇasamatho nāma hoti. Yathāvuttasalākaggāhena hi dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāve siddhe pacchā taṃ yebhuyyabhāvaṃ nissāyeva adhikaraṇavūpasamo hoti, na dhammavādīnaṃ bahutarabhāvasādhakakiriyāmattena.
൨൦൭. ‘‘സേസമേത്ഥ തജ്ജനീയാദീസു വുത്തനയമേവാ’’തി ഏതേന തജ്ജനീയാദിസത്തകമ്മാനി വിയ ഇദമ്പി തസ്സപാപിയസികാകമ്മം അസുചിഭാവാദിദോസയുത്തസ്സ, സങ്ഘസ്സ ച വിനിച്ഛയേ അതിട്ഠമാനസ്സ കത്തബ്ബം വിസും ഏകം നിഗ്ഗഹകമ്മന്തി ദസ്സേതി. ഏതസ്മിഞ്ഹി നിഗ്ഗഹകമ്മേ കതേ സോ പുഗ്ഗലോ ‘‘അഹം സുദ്ധോ’’തി അത്തനോ സുദ്ധിയാ സാധനത്ഥം സങ്ഘമജ്ഝം ഓതരിതും, സങ്ഘോ ചസ്സ വിനിച്ഛയം ദാതും ന ലഭതി, തം കമ്മകരണമത്തേനേവ ച തം അധികരണം വൂപസന്തം ഹോതി.
207.‘‘Sesamettha tajjanīyādīsu vuttanayamevā’’ti etena tajjanīyādisattakammāni viya idampi tassapāpiyasikākammaṃ asucibhāvādidosayuttassa, saṅghassa ca vinicchaye atiṭṭhamānassa kattabbaṃ visuṃ ekaṃ niggahakammanti dasseti. Etasmiñhi niggahakamme kate so puggalo ‘‘ahaṃ suddho’’ti attano suddhiyā sādhanatthaṃ saṅghamajjhaṃ otarituṃ, saṅgho cassa vinicchayaṃ dātuṃ na labhati, taṃ kammakaraṇamatteneva ca taṃ adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ hoti.
കഥം പനേതം കമ്മം പടിപ്പസ്സമ്ഭതീതി? കേചി പനേത്ഥ ‘‘സോ തഥാ നിഗ്ഗഹിതോ നിഗ്ഗഹിതോവ ഹോതി, ഓസാരണം ന ലഭതി. തേനേവ പാളിയം ഓസാരണാ ന വുത്താ’’തി വദന്തി. അഞ്ഞേ പന ‘‘പാളിയം ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബന്തിആദിനാ സമ്മാവത്തനസ്സ വുത്തത്താ സമ്മാവത്തിത്വാ ലജ്ജിധമ്മേ ഓക്കന്തസ്സ ഓസാരണാ അവുത്താപി തജ്ജനീയാദീസു വിയ നയതോ കമ്മവാചം യോജേത്വാ ഓസാരണാ കാതബ്ബാ ഏവാ’’തി വദന്തി, ഇദം യുത്തം. തേനേവ അട്ഠകഥായം വക്ഖതി ‘‘സചേ സീലവാ ഭവിസ്സതി, വത്തം പരിപൂരേത്വാ പടിപ്പസ്സദ്ധിം ലഭിസ്സതി. നോ ചേ, തഥാനാസിതകോവ ഭവിസ്സതീ’’തി (ചൂളവ॰ അട്ഠ॰ ൨൩൮). തസ്സപാപിയസികാകമ്മന്തി ച അലുത്തസമാസോയേവ. തേനാഹ ‘‘ഇദം ഹീ’’തി ആദി.
Kathaṃ panetaṃ kammaṃ paṭippassambhatīti? Keci panettha ‘‘so tathā niggahito niggahitova hoti, osāraṇaṃ na labhati. Teneva pāḷiyaṃ osāraṇā na vuttā’’ti vadanti. Aññe pana ‘‘pāḷiyaṃ na upasampādetabbantiādinā sammāvattanassa vuttattā sammāvattitvā lajjidhamme okkantassa osāraṇā avuttāpi tajjanīyādīsu viya nayato kammavācaṃ yojetvā osāraṇā kātabbā evā’’ti vadanti, idaṃ yuttaṃ. Teneva aṭṭhakathāyaṃ vakkhati ‘‘sace sīlavā bhavissati, vattaṃ paripūretvā paṭippassaddhiṃ labhissati. No ce, tathānāsitakova bhavissatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 238). Tassapāpiyasikākammanti ca aluttasamāsoyeva. Tenāha ‘‘idaṃ hī’’ti ādi.
സതിവിനയകഥാദിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Sativinayakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi
൨. സതിവിനയോ • 2. Sativinayo
൩. അമൂള്ഹവിനയോ • 3. Amūḷhavinayo
൫. യേഭുയ്യസികാ • 5. Yebhuyyasikā
൬. തസ്സപാപിയസികാ • 6. Tassapāpiyasikā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
സതിവിനയകഥാ • Sativinayakathā
അമൂള്ഹവിനയകഥാ • Amūḷhavinayakathā
യേഭുയ്യസികാകഥാ • Yebhuyyasikākathā
തസ്സപാപിയസികാകഥാ • Tassapāpiyasikākathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / സതിവിനയാദികഥാവണ്ണനാ • Sativinayādikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā
സതിവിനയകഥാവണ്ണനാ • Sativinayakathāvaṇṇanā
അമൂള്ഹവിനയകഥാവണ്ണനാ • Amūḷhavinayakathāvaṇṇanā
തസ്സപാപിയസികാകഥാവണ്ണനാ • Tassapāpiyasikākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi
൨. സതിവിനയകഥാ • 2. Sativinayakathā
൩. അമൂള്ഹവിനയകഥാ • 3. Amūḷhavinayakathā
൫. യേഭുയ്യസികാകഥാ • 5. Yebhuyyasikākathā
൬. തസ്സപാപിയസികാകഥാ • 6. Tassapāpiyasikākathā