Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ • Bhikkhunīvibhaṅga |
૭. સત્તમસિક્ખાપદં
7. Sattamasikkhāpadaṃ
૧૧૦૧. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખુનિયો પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન અસમ્મતં વુટ્ઠાપેન્તિ. ભિક્ખુનિયો એવમાહંસુ – ‘‘એથ સિક્ખમાના, ઇમં જાનાથ, ઇમં દેથ, ઇમં આહરથ, ઇમિના અત્થો, ઇમં કપ્પિયં કરોથા’’તિ. તા એવમાહંસુ – ‘‘ન મયં, અય્યે, સિક્ખમાના, ભિક્ખુનિયો મય’’ન્તિ. યા તા ભિક્ખુનિયો અપ્પિચ્છા…પે॰… તા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુનિયો પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન અસમ્મતં વુટ્ઠાપેસ્સન્તી’’તિ…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન અસમ્મત્તં વુટ્ઠાપેન્તીતિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ ભિક્ખવે ભિક્ખુનિયો પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન અસમ્મતં વુટ્ઠાપેસ્સન્તિ! નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય વુટ્ઠાનસમ્મુતિં દાતું. એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, દાતબ્બા. તાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય સઙ્ઘં ઉપસઙ્કમિત્વા એકંસં ઉત્તરાસઙ્ગં કરિત્વા ભિક્ખુનીનં પાદે વન્દિત્વા ઉક્કુટિકં નિસીદિત્વા અઞ્જલિં પગ્ગહેત્વા એવમસ્સ વચનીયો – અહં, અય્યે, ઇત્થન્નામા ઇત્થન્નામાય અય્યાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સા ગિહિગતા દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખા, સઙ્ઘં વુટ્ઠાનસમ્મુતિં યાચામી’’તિ. દુતિયમ્પિ યાચિતબ્બા. તતિયમ્પિ યાચિતબ્બા. બ્યત્તાય ભિક્ખુનિયા પટિબલાય સઙ્ઘો ઞાપેતબ્બો.
1101. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpenti. Bhikkhuniyo evamāhaṃsu – ‘‘etha sikkhamānā, imaṃ jānātha, imaṃ detha, imaṃ āharatha, iminā attho, imaṃ kappiyaṃ karothā’’ti. Tā evamāhaṃsu – ‘‘na mayaṃ, ayye, sikkhamānā, bhikkhuniyo maya’’nti. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpessantī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhuniyo paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammattaṃ vuṭṭhāpentīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma bhikkhave bhikkhuniyo paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpessanti! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya vuṭṭhānasammutiṃ dātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, dātabbā. Tāya paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhikkhunīnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ahaṃ, ayye, itthannāmā itthannāmāya ayyāya paripuṇṇadvādasavassā gihigatā dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhā, saṅghaṃ vuṭṭhānasammutiṃ yācāmī’’ti. Dutiyampi yācitabbā. Tatiyampi yācitabbā. Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo.
૧૧૦૨. ‘‘સુણાતુ મે, અય્યે, સઙ્ઘો. અયં ઇત્થન્નામા ઇત્થન્નામાય અય્યાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સા ગિહિગતા દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખા સઙ્ઘં વુટ્ઠાનસમ્મુતિં યાચતિ. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, સઙ્ઘો ઇત્થન્નામાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય વુટ્ઠાનસમ્મુતિં દદેય્ય. એસા ઞત્તિ.
1102. ‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya paripuṇṇadvādasavassā gihigatā dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhā saṅghaṃ vuṭṭhānasammutiṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmāya paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya vuṭṭhānasammutiṃ dadeyya. Esā ñatti.
‘‘સુણાતુ મે, અય્યે, સઙ્ઘો. અયં ઇત્થન્નામા ઇત્થન્નામાય અય્યાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સા ગિહિગતા દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખા સઙ્ઘં વુટ્ઠાનસમ્મુતિં યાચતિ. સઙ્ઘો ઇત્થન્નામાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય વુટ્ઠાનસમ્મુતિં દેતિ. યસ્સા અય્યાય ખમતિ ઇત્થન્નામાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય વુટ્ઠાનસમ્મુતિયા દાનં, સા તુણ્હસ્સ; યસ્સા નક્ખમતિ, સા ભાસેય્ય.
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya paripuṇṇadvādasavassā gihigatā dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhā saṅghaṃ vuṭṭhānasammutiṃ yācati. Saṅgho itthannāmāya paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya vuṭṭhānasammutiṃ deti. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya vuṭṭhānasammutiyā dānaṃ, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘દિન્ના સઙ્ઘેન ઇત્થન્નામાય પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ગિહિગતાય દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખાય વુટ્ઠાનસમ્મુતિ. ખમતિ સઙ્ઘસ્સ, તસ્મા તુણ્હી, એવમેતં ધારયામી’’તિ.
‘‘Dinnā saṅghena itthannāmāya paripuṇṇadvādasavassāya gihigatāya dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya vuṭṭhānasammuti. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
અથ ખો ભગવા તા ભિક્ખુનિયો અનેકપરિયાયેન વિગરહિત્વા દુબ્ભરતાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસન્તુ –
Atha kho bhagavā tā bhikkhuniyo anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
૧૧૦૩. ‘‘યા પન ભિક્ખુની પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન અસમ્મતં વુટ્ઠાપેય્ય, પાચિત્તિય’’ન્તિ.
1103.‘‘Yāpana bhikkhunī paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti.
૧૧૦૪. યા પનાતિ યા યાદિસા…પે॰… ભિક્ખુનીતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતા ભિક્ખુનીતિ.
1104.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સા નામ પત્તદ્વાદસવસ્સા. ગિહિગતા નામ પુરિસન્તરગતા વુચ્ચતિ. દ્વે વસ્સાનીતિ દ્વે સંવચ્છરાનિ. સિક્ખિતસિક્ખા નામ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખા. અસમ્મતા નામ ઞત્તિદુતિયેન કમ્મેન વુટ્ઠાનસમ્મુતિ ન દિન્ના હોતિ. વુટ્ઠાપેય્યાતિ ઉપસમ્પાદેય્ય.
Paripuṇṇadvādasavassā nāma pattadvādasavassā. Gihigatā nāma purisantaragatā vuccati. Dve vassānīti dve saṃvaccharāni. Sikkhitasikkhā nāma chasu dhammesu sikkhitasikkhā. Asammatā nāma ñattidutiyena kammena vuṭṭhānasammuti na dinnā hoti. Vuṭṭhāpeyyāti upasampādeyya.
‘‘વુટ્ઠાપેસ્સામી’’તિ ગણં વા આચરિનિં વા પત્તં વા ચીવરં વા પરિયેસતિ, સીમં વા સમ્મન્નતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ઞત્તિયા દુક્કટં. દ્વીહિ કમ્મવાચાહિ દુક્કટા. કમ્મવાચાપરિયોસાને ઉપજ્ઝાયાય આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. ગણસ્સ ચ આચરિનિયા ચ આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
‘‘Vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi dukkaṭā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti pācittiyassa. Gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
૧૧૦૫. ધમ્મકમ્મે ધમ્મકમ્મસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. ધમ્મકમ્મે વેમતિકા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. ધમ્મકમ્મે અધમ્મકમ્મસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ.
1105. Dhammakamme dhammakammasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme vematikā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme adhammakammasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa.
અધમ્મકમ્મે ધમ્મકમ્મસઞ્ઞા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અધમ્મકમ્મે વેમતિકા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અધમ્મકમ્મે અધમ્મકમ્મસઞ્ઞા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
Adhammakamme dhammakammasaññā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematikā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhammakammasaññā, āpatti dukkaṭassa.
૧૧૦૬. અનાપત્તિ પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં દ્વે વસ્સાનિ છસુ ધમ્મેસુ સિક્ખિતસિક્ખં સઙ્ઘેન સમ્મતં વુટ્ઠાપેતિ, ઉમ્મત્તિકાય, આદિકમ્મિકાયાતિ.
1106. Anāpatti paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhaṃ saṅghena sammataṃ vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
સત્તમસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં.
Sattamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૭. સત્તમસિક્ખાપદવણ્ણના • 7. Sattamasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧. પઠમાદિસિક્ખાપદવણ્ણના • 1. Paṭhamādisikkhāpadavaṇṇanā