| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā |
पठमगाथासङ्गणिकं
Paṭhamagāthāsaṅgaṇikaṃ
सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
३३५. एकंसं चीवरं कत्वाति एकस्मिं अंसकूटे चीवरं कत्वा; साधुकं उत्तरासङ्गं कत्वाति अत्थो। पग्गण्हित्वान अञ्जलिन्ति दसनखसमोधानसमुज्जलं अञ्जलिं उक्खिपित्वा। आसीसमानरूपो वाति पच्चासीसमानरूपो विय। किस्स त्वं इध मागतोति केन कारणेन किमत्थं पत्थयमानो त्वं इध आगतो। को एवमाह? सम्मासम्बुद्धो। कं एवमाह? आयस्मन्तं उपालिं। इति आयस्मा उपालि भगवन्तं उपसङ्कमित्वा ‘‘द्वीसु विनयेसू’’ति इमं गाथं पुच्छि। अथस्स भगवा ‘‘भद्दको ते उम्मङ्गो’’तिआदीनि वत्वा तं विस्सज्जेसि। एस नयो सब्बत्थ। इति इमे सब्बपञ्हे बुद्धकाले उपालित्थेरो पुच्छि। भगवा ब्याकासि। सङ्गीतिकाले पन महाकस्सपत्थेरो पुच्छि। उपालित्थेरो ब्याकासि।
335.Ekaṃsaṃcīvaraṃ katvāti ekasmiṃ aṃsakūṭe cīvaraṃ katvā; sādhukaṃ uttarāsaṅgaṃ katvāti attho. Paggaṇhitvāna añjalinti dasanakhasamodhānasamujjalaṃ añjaliṃ ukkhipitvā. Āsīsamānarūpo vāti paccāsīsamānarūpo viya. Kissa tvaṃ idha māgatoti kena kāraṇena kimatthaṃ patthayamāno tvaṃ idha āgato. Ko evamāha? Sammāsambuddho. Kaṃ evamāha? Āyasmantaṃ upāliṃ. Iti āyasmā upāli bhagavantaṃ upasaṅkamitvā ‘‘dvīsu vinayesū’’ti imaṃ gāthaṃ pucchi. Athassa bhagavā ‘‘bhaddako te ummaṅgo’’tiādīni vatvā taṃ vissajjesi. Esa nayo sabbattha. Iti ime sabbapañhe buddhakāle upālitthero pucchi. Bhagavā byākāsi. Saṅgītikāle pana mahākassapatthero pucchi. Upālitthero byākāsi.
तत्थ भद्दको ते उम्मङ्गोति भद्दका ते पञ्हा; पञ्हा हि अविज्जन्धकारतो उम्मुज्जित्वा ठितत्ता ‘‘उम्मङ्गो’’ति वुच्चति। तग्घाति कारणत्थे निपातो। यस्मा मं पुच्छसि, तस्मा ते अहमक्खिस्सन्ति अत्थो। सम्पटिच्छनत्थे वा, ‘‘तग्घा’’ति हि इमिना वचनं सम्पटिच्छित्वा अक्खिस्सन्ति आह। ‘‘समादहित्वा विसिब्बेन्ति, सामिसेन, ससित्थक’’न्ति इमानि तीणियेव सिक्खापदानि भग्गेसु पञ्ञत्तानि।
Tattha bhaddako te ummaṅgoti bhaddakā te pañhā; pañhā hi avijjandhakārato ummujjitvā ṭhitattā ‘‘ummaṅgo’’ti vuccati. Tagghāti kāraṇatthe nipāto. Yasmā maṃ pucchasi, tasmā te ahamakkhissanti attho. Sampaṭicchanatthe vā, ‘‘tagghā’’ti hi iminā vacanaṃ sampaṭicchitvā akkhissanti āha. ‘‘Samādahitvā visibbenti, sāmisena, sasitthaka’’nti imāni tīṇiyeva sikkhāpadāni bhaggesu paññattāni.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / १. सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदं • 1. Sattanagaresu paññattasikkhāpadaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
