Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၄. သတ္တဝသ္သာနုဗန္ဓသုတ္တံ
4. Sattavassānubandhasuttaṃ
၁၆၀. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ဥရုဝေလာယံ ဝိဟရတိ နဇ္ဇာ နေရဉ္ဇရာယ တီရေ အဇပာလနိဂ္ရောဓေ။ တေန ခော ပန သမယေန မာရော ပာပိမာ သတ္တဝသ္သာနိ ဘဂဝန္တံ အနုဗန္ဓော ဟောတိ ဩတာရာပေက္ခော ဩတာရံ အလဘမာနော။ အထ ခော မာရော ပာပိမာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဂာထာယ အဇ္ဈဘာသိ –
160. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā uruvelāyaṃ viharati najjā nerañjarāya tīre ajapālanigrodhe. Tena kho pana samayena māro pāpimā sattavassāni bhagavantaṃ anubandho hoti otārāpekkho otāraṃ alabhamāno. Atha kho māro pāpimā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘သောကာဝတိဏ္ဏော နု ဝနမ္ဟိ ဈာယသိ၊
‘‘Sokāvatiṇṇo nu vanamhi jhāyasi,
ဝိတ္တံ နု ဇီနော ဥဒ ပတ္ထယာနော။
Vittaṃ nu jīno uda patthayāno;
အာဂုံ နု ဂာမသ္မိမကာသိ ကိဉ္စိ၊
Āguṃ nu gāmasmimakāsi kiñci,
ကသ္မာ ဇနေန န ကရောသိ သက္ခိံ။
Kasmā janena na karosi sakkhiṃ;
သက္ခီ န သမ္ပဇ္ဇတိ ကေနစိ တေ’’တိ။
Sakkhī na sampajjati kenaci te’’ti.
‘‘သောကသ္သ မူလံ ပလိခာယ သဗ္ဗံ၊
‘‘Sokassa mūlaṃ palikhāya sabbaṃ,
အနာဂု ဈာယာမိ အသောစမာနော။
Anāgu jhāyāmi asocamāno;
ဆေတ္ဝာန သဗ္ဗံ ဘဝလောဘဇပ္ပံ၊
Chetvāna sabbaṃ bhavalobhajappaṃ,
အနာသဝော ဈာယာမိ ပမတ္တဗန္ဓူ’’တိ။
Anāsavo jhāyāmi pamattabandhū’’ti.
‘‘ယံ ဝဒန္တိ မမ ယိဒန္တိ၊ ယေ ဝဒန္တိ မမန္တိ စ။
‘‘Yaṃ vadanti mama yidanti, ye vadanti mamanti ca;
ဧတ္ထ စေ တေ မနော အတ္ထိ၊ န မေ သမဏ မောက္ခသီ’’တိ။
Ettha ce te mano atthi, na me samaṇa mokkhasī’’ti.
‘‘ယံ ဝဒန္တိ န တံ မယ္ဟံ၊ ယေ ဝဒန္တိ န တေ အဟံ။
‘‘Yaṃ vadanti na taṃ mayhaṃ, ye vadanti na te ahaṃ;
ဧဝံ ပာပိမ ဇာနာဟိ၊ န မေ မဂ္ဂမ္ပိ ဒက္ခသီ’’တိ။
Evaṃ pāpima jānāhi, na me maggampi dakkhasī’’ti.
‘‘သစေ မဂ္ဂံ အနုဗုဒ္ဓံ၊ ခေမံ အမတဂာမိနံ။
‘‘Sace maggaṃ anubuddhaṃ, khemaṃ amatagāminaṃ;
အပေဟိ ဂစ္ဆ တ္ဝမေဝေကော၊ ကိမညမနုသာသသီ’’တိ။
Apehi gaccha tvameveko, kimaññamanusāsasī’’ti.
‘‘အမစ္စုဓေယ္ယံ ပုစ္ဆန္တိ၊ ယေ ဇနာ ပာရဂာမိနော။
‘‘Amaccudheyyaṃ pucchanti, ye janā pāragāmino;
တေသာဟံ ပုဋ္ဌော အက္ခာမိ၊ ယံ သစ္စံ တံ နိရူပဓိ’’န္တိ။
Tesāhaṃ puṭṭho akkhāmi, yaṃ saccaṃ taṃ nirūpadhi’’nti.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, ဂာမသ္သ ဝာ နိဂမသ္သ ဝာ အဝိဒူရေ ပောက္ခရဏီ။ တတ္ရသ္သ ကက္ကဋကော။ အထ ခော, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ ကုမာရကာ ဝာ ကုမာရိကာယော ဝာ တမ္ဟာ ဂာမာ ဝာ နိဂမာ ဝာ နိက္ခမိတ္ဝာ ယေန သာ ပောက္ခရဏီ တေနုပသင္ကမေယ္ယုံ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ကက္ကဋကံ ဥဒကာ ဥဒ္ဓရိတ္ဝာ ထလေ ပတိဋ္ဌပေယ္ယုံ။ ယံ ယဒေဝ ဟိ သော, ဘန္တေ, ကက္ကဋကော အဠံ အဘိနိန္နာမေယ္ယ တံ တဒေဝ တေ ကုမာရကာ ဝာ ကုမာရိကာယော ဝာ ကဋ္ဌေန ဝာ ကထလာယ ဝာ သဉ္ဆိန္ဒေယ္ယုံ သမ္ဘဉ္ဇေယ္ယုံ သမ္ပလိဘဉ္ဇေယ္ယုံ။ ဧဝဉ္ဟိ သော, ဘန္တေ, ကက္ကဋကော သဗ္ဗေဟိ အဠေဟိ သဉ္ဆိန္နေဟိ သမ္ဘဂ္ဂေဟိ သမ္ပလိဘဂ္ဂေဟိ အဘဗ္ဗော တံ ပောက္ခရဏိံ ဩတရိတုံ။ ဧဝမေဝ ခော, ဘန္တေ, ယာနိ ကာနိစိ ဝိသူကာယိကာနိ 1 ဝိသေဝိတာနိ ဝိပ္ဖန္ဒိတာနိ, သဗ္ဗာနိ တာနိ 2 ဘဂဝတာ သဉ္ဆိန္နာနိ သမ္ဘဂ္ဂာနိ သမ္ပလိဘဂ္ဂာနိ။ အဘဗ္ဗော ဒာနာဟံ, ဘန္တေ, ပုန ဘဂဝန္တံ ဥပသင္ကမိတုံ ယဒိဒံ ဩတာရာပေက္ခော’’တိ။ အထ ခော မာရော ပာပိမာ ဘဂဝတော သန္တိကေ ဣမာ နိဗ္ဗေဇနီယာ ဂာထာယော အဘာသိ –
‘‘Seyyathāpi, bhante, gāmassa vā nigamassa vā avidūre pokkharaṇī. Tatrassa kakkaṭako. Atha kho, bhante, sambahulā kumārakā vā kumārikāyo vā tamhā gāmā vā nigamā vā nikkhamitvā yena sā pokkharaṇī tenupasaṅkameyyuṃ; upasaṅkamitvā taṃ kakkaṭakaṃ udakā uddharitvā thale patiṭṭhapeyyuṃ. Yaṃ yadeva hi so, bhante, kakkaṭako aḷaṃ abhininnāmeyya taṃ tadeva te kumārakā vā kumārikāyo vā kaṭṭhena vā kathalāya vā sañchindeyyuṃ sambhañjeyyuṃ sampalibhañjeyyuṃ. Evañhi so, bhante, kakkaṭako sabbehi aḷehi sañchinnehi sambhaggehi sampalibhaggehi abhabbo taṃ pokkharaṇiṃ otarituṃ. Evameva kho, bhante, yāni kānici visūkāyikāni 3 visevitāni vipphanditāni, sabbāni tāni 4 bhagavatā sañchinnāni sambhaggāni sampalibhaggāni. Abhabbo dānāhaṃ, bhante, puna bhagavantaṃ upasaṅkamituṃ yadidaṃ otārāpekkho’’ti. Atha kho māro pāpimā bhagavato santike imā nibbejanīyā gāthāyo abhāsi –
‘‘မေဒဝဏ္ဏဉ္စ ပာသာဏံ၊ ဝာယသော အနုပရိယဂာ။
‘‘Medavaṇṇañca pāsāṇaṃ, vāyaso anupariyagā;
အပေတ္ထ မုဒုံ ဝိန္ဒေမ၊ အပိ အသ္သာဒနာ သိယာ။
Apettha muduṃ vindema, api assādanā siyā.
‘‘အလဒ္ဓာ တတ္ထ အသ္သာဒံ၊ ဝာယသေတ္တော အပက္ကမေ။
‘‘Aladdhā tattha assādaṃ, vāyasetto apakkame;
ကာကောဝ သေလမာသဇ္ဇ၊ နိဗ္ဗိဇ္ဇာပေမ ဂောတမာ’’တိ။
Kākova selamāsajja, nibbijjāpema gotamā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. သတ္တဝသ္သာနုဗန္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Sattavassānubandhasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. သတ္တဝသ္သာနုဗန္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Sattavassānubandhasuttavaṇṇanā