Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૫૦૩. સત્તિગુમ્બજાતકં (૭)
503. Sattigumbajātakaṃ (7)
૧૫૯.
159.
મિગલુદ્દો મહારાજા, પઞ્ચાલાનં રથેસભો;
Migaluddo mahārājā, pañcālānaṃ rathesabho;
નિક્ખન્તો સહ સેનાય, ઓગણો વનમાગમા.
Nikkhanto saha senāya, ogaṇo vanamāgamā.
૧૬૦.
160.
તત્થદ્દસા અરઞ્ઞસ્મિં, તક્કરાનં કુટિં કતં;
Tatthaddasā araññasmiṃ, takkarānaṃ kuṭiṃ kataṃ;
૧૬૧.
161.
સોભતિ લોહિતુણ્હીસો, દિવા સૂરિયોવ ભાસતિ.
Sobhati lohituṇhīso, divā sūriyova bhāsati.
૧૬૨.
162.
૧૬૩.
163.
નિસીથેપિ રહો દાનિ, સુત્તો રાજા સસારથિ;
Nisīthepi raho dāni, sutto rājā sasārathi;
આદાય વત્થં મણિકુણ્ડલઞ્ચ, હન્ત્વાન સાખાહિ અવત્થરામ.
Ādāya vatthaṃ maṇikuṇḍalañca, hantvāna sākhāhi avattharāma.
૧૬૪.
164.
કિન્નુ ઉમ્મત્તરૂપોવ, સત્તિગુમ્બ પભાસસિ;
Kinnu ummattarūpova, sattigumba pabhāsasi;
દુરાસદા હિ રાજાનો, અગ્ગિ પજ્જલિતો યથા.
Durāsadā hi rājāno, aggi pajjalito yathā.
૧૬૫.
165.
અથ ત્વં પતિકોલમ્બ, મત્તો થુલ્લાનિ ગજ્જસિ;
Atha tvaṃ patikolamba, matto thullāni gajjasi;
માતરિ મય્હં નગ્ગાય, કિન્નુ ત્વં વિજિગુચ્છસે.
Mātari mayhaṃ naggāya, kinnu tvaṃ vijigucchase.
૧૬૬.
166.
ઉટ્ઠેહિ સમ્મ તરમાનો, રથં યોજેહિ સારથિ;
Uṭṭhehi samma taramāno, rathaṃ yojehi sārathi;
સકુણો મે ન રુચ્ચતિ, અઞ્ઞં ગચ્છામ અસ્સમં.
Sakuṇo me na ruccati, aññaṃ gacchāma assamaṃ.
૧૬૭.
167.
યુત્તો રથો મહારાજ, યુત્તો ચ બલવાહનો;
Yutto ratho mahārāja, yutto ca balavāhano;
અધિતિટ્ઠ મહારાજ, અઞ્ઞં ગચ્છામ અસ્સમં.
Adhitiṭṭha mahārāja, aññaṃ gacchāma assamaṃ.
૧૬૮.
168.
એસ ગચ્છતિ પઞ્ચાલો, મુત્તો તેસં અદસ્સના.
Esa gacchati pañcālo, mutto tesaṃ adassanā.
૧૬૯.
169.
કોદણ્ડકાનિ ગણ્હથ, સત્તિયો તોમરાનિ ચ;
Kodaṇḍakāni gaṇhatha, sattiyo tomarāni ca;
૧૭૦.
170.
અથાપરો પટિનન્દિત્થ, સુવો લોહિતતુણ્ડકો;
Athāparo paṭinandittha, suvo lohitatuṇḍako;
સ્વાગતં તે મહારાજ, અથો તે અદુરાગતં;
Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
ઇસ્સરોસિ અનુપ્પત્તો, યં ઇધત્થિ પવેદય.
Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.
૧૭૧.
171.
તિન્દુકાનિ પિયાલાનિ, મધુકે કાસુમારિયો;
Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ફલાનિ ખુદ્દકપ્પાનિ, ભુઞ્જ રાજ વરં વરં.
Phalāni khuddakappāni, bhuñja rāja varaṃ varaṃ.
૧૭૨.
172.
ઇદમ્પિ પાનીયં સીતં, આભતં ગિરિગબ્ભરા;
Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
તતો પિવ મહારાજ, સચે ત્વં અભિકઙ્ખસિ.
Tato piva mahārāja, sace tvaṃ abhikaṅkhasi.
૧૭૩.
173.
અરઞ્ઞં ઉઞ્છાય ગતા, યે અસ્મિં પરિચારકા;
Araññaṃ uñchāya gatā, ye asmiṃ paricārakā;
સયં ઉટ્ઠાય ગણ્હવ્હો, હત્થા મે નત્થિ દાતવે.
Sayaṃ uṭṭhāya gaṇhavho, hatthā me natthi dātave.
૧૭૪.
174.
ભદ્દકો વતયં પક્ખી, દિજો પરમધમ્મિકો;
Bhaddako vatayaṃ pakkhī, dijo paramadhammiko;
અથેસો ઇતરો પક્ખી, સુવો લુદ્દાનિ ભાસતિ.
Atheso itaro pakkhī, suvo luddāni bhāsati.
૧૭૫.
175.
‘‘એતં હનથ બન્ધથ, મા વો મુઞ્ચિત્થ જીવતં’’;
‘‘Etaṃ hanatha bandhatha, mā vo muñcittha jīvataṃ’’;
૧૭૬.
176.
ભાતરોસ્મ મહારાજ, સોદરિયા એકમાતુકા;
Bhātarosma mahārāja, sodariyā ekamātukā;
એકરુક્ખસ્મિં સંવડ્ઢા, નાનાખેત્તગતા ઉભો.
Ekarukkhasmiṃ saṃvaḍḍhā, nānākhettagatā ubho.
૧૭૭.
177.
સત્તિગુમ્બો ચ ચોરાનં, અહઞ્ચ ઇસીનં ઇધ;
Sattigumbo ca corānaṃ, ahañca isīnaṃ idha;
અસતં સો, સતં અહં, તેન ધમ્મેન નો વિના.
Asataṃ so, sataṃ ahaṃ, tena dhammena no vinā.
૧૭૮.
178.
તત્થ વધો ચ બન્ધો ચ, નિકતી વઞ્ચનાનિ ચ;
Tattha vadho ca bandho ca, nikatī vañcanāni ca;
આલોપા સાહસાકારા, તાનિ સો તત્થ સિક્ખતિ.
Ālopā sāhasākārā, tāni so tattha sikkhati.
૧૭૯.
179.
ઇધ સચ્ચઞ્ચ ધમ્મો ચ, અહિંસા સંયમો દમો;
Idha saccañca dhammo ca, ahiṃsā saṃyamo damo;
૧૮૦.
180.
યં યઞ્હિ રાજ ભજતિ, સન્તં વા યદિ વા અસં;
Yaṃ yañhi rāja bhajati, santaṃ vā yadi vā asaṃ;
સીલવન્તં વિસીલં વા, વસં તસ્સેવ ગચ્છતિ.
Sīlavantaṃ visīlaṃ vā, vasaṃ tasseva gacchati.
૧૮૧.
181.
યાદિસં કુરુતે મિત્તં, યાદિસં ચૂપસેવતિ;
Yādisaṃ kurute mittaṃ, yādisaṃ cūpasevati;
૧૮૨.
182.
સેવમાનો સેવમાનં, સમ્ફુટ્ઠો સમ્ફુસં પરં;
Sevamāno sevamānaṃ, samphuṭṭho samphusaṃ paraṃ;
સરો દિદ્ધો કલાપંવ, અલિત્તમુપલિમ્પતિ;
Saro diddho kalāpaṃva, alittamupalimpati;
૧૮૩.
183.
પૂતિમચ્છં કુસગ્ગેન, યો નરો ઉપનય્હતિ;
Pūtimacchaṃ kusaggena, yo naro upanayhati;
૧૮૪.
184.
તગરઞ્ચ પલાસેન, યો નરો ઉપનય્હતિ;
Tagarañca palāsena, yo naro upanayhati;
૧૮૫.
185.
અસન્તે નોપસેવેય્ય, સન્તે સેવેય્ય પણ્ડિતો;
Asante nopaseveyya, sante seveyya paṇḍito;
અસન્તો નિરયં નેન્તિ, સન્તો પાપેન્તિ સુગ્ગતિન્તિ.
Asanto nirayaṃ nenti, santo pāpenti suggatinti.
સત્તિગુમ્બજાતકં સત્તમં.
Sattigumbajātakaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૦૩] ૭. સત્તિગુમ્બજાતકવણ્ણના • [503] 7. Sattigumbajātakavaṇṇanā