Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
သဝိဘင္ဂသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
Savibhaṅgasikkhāpadavaṇṇanā
၁၉၇. ပကတိမနုသ္သေဟိ ဥတ္တရိတရာနံ ဗုဒ္ဓာဒိဥတ္တမပုရိသာနံ အဓိဂမဓမ္မော ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မောတိ အာဟ ဥတ္တရိမနုသ္သာနန္တိအာဒိ။ ပာဠိယံ (ပာရာ. ၁၉၈) ‘‘အတ္ထိ စ မေ ဧတေ ဓမ္မာ မယီ’’တိ ဧတ္ထ မေတိ ဣဒံ ပဒပူရဏမတ္တံ။ အဓိဂန္တဗ္ဗတော အဓိဂမသင္ခာတသ္သ ဈာနာဒိနော ပုစ္ဆာ အဓိဂမပုစ္ဆာ, သာ စ ဈာနာဒီသု သာမညတော ပဝတ္တာတိ ဣဒာနိ တတ္ထ ပဌမဇ္ဈာနံ ဝာ ဒုတိယာဒီသု အညတရံ ဝာ တတ္ထာပိ ကသိဏာဒိအာရမ္မဏေသု ကတရမာရမ္မဏံ ဈာနံ ဝာ လောကုတ္တရေသု စ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ဝာ သကဒာဂာမိမဂ္ဂာဒီသု အညတရံ ဝာ တတ္ထာပိ သုညတဝိမောက္ခံ ဝာ အပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခာဒီသု အညတရံ ဝာတိ ဧဝံ ပစ္စေကံ ဘေဒနိဒ္ဓာရဏဝသေန ပုစ္ဆနာကာရံ ဒသ္သေတုံ ပာဠိယံ (ပာရာ. ၁၉၈) ‘‘ပုန ကတမေသံ တ္ဝံ ဓမ္မာနံ လာဘီ’’တိ အယံ ပုစ္ဆာ ဒသ္သိတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, တေနာဟ ပဌမမဂ္ဂာဒီသူတိအာဒိ။ ယာယ အနုက္ကမပဋိပတ္တိယာ လောကုတ္တရော အဓိဂမော အာဂစ္ဆတိ, သာ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိပတ္တိ အာဂမနပဋိပဒာ။ န သုဇ္ဈတီတိ ပုစ္ဆိယမာနော ပဋိပတ္တိက္ကမံ ဥလ္လင္ဃိတ္ဝာ ကထေတိ။ အပနေတဗ္ဗောတိ တယာ ဝုတ္တက္ကမေနာယံ န သက္ကာ အဓိဂန္တုန္တိ အဓိဂတမာနတော အပနေတဗ္ဗော။ သန္နိဟိတေသု ကပ္ပိယေသုပိ စတူသု ပစ္စယေသု အလဂ္ဂတ္တာ ‘‘အာကာသေ ပာဏိသမေန စေတသာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဝုတ္တသဒိသံ ဗ္ယာကရဏံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ခီဏာသဝပဋိပတ္တိသဒိသာ ပဋိပဒာ ဟောတိ သုဝိက္ခမ္ဘိတကိလေသတ္တာ။ ဣဒဉ္စ အရဟတ္တံ ပဋိဇာနန္တသ္သ ဝသေန ဝုတ္တံ, တေနာဟ ခီဏာသဝသ္သ နာမာတိအာဒိ။ ဧဝံ သုဝိက္ခမ္ဘိတကိလေသသ္သ ဝတ္တနသေက္ခဓမ္မပဋိဇာနနံ ဣမိနာ ဘယုပ္ပာဒနေန, အမ္ဗိလာဒိဒသ္သနေ ခေဠုပ္ပာဒာဒိနာ စ န သက္ကာ ဝီမံသိတုံ, တသ္မာ တသ္သ ဝစနေနေဝ တံ သဒ္ဓာတဗ္ဗံ။ အယံ ဘိက္ခု သမ္ပန္နဗ္ယာကရဏောတိ ဣဒံ န ကေဝလံ အဘာယနကမေဝ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ဧကစ္စသ္သ သူရဇာတိကသ္သ ပုထုဇ္ဇနသ္သာပိ အဘာယနတော, ရဇ္ဇနီယာရမ္မဏာနံ ဗဒရသာဠဝာဒိအမ္ဗိလမဒ္ဒနာဒီနံ ဥပနယနေပိ ခေဠုပ္ပာဒာဒိတဏ္ဟာပဝတ္တရဟိတံ သဗ္ဗထာ သုသောဓိတမေဝ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။
197. Pakatimanussehi uttaritarānaṃ buddhādiuttamapurisānaṃ adhigamadhammo uttarimanussadhammoti āha uttarimanussānantiādi. Pāḷiyaṃ (pārā. 198) ‘‘atthi ca me ete dhammā mayī’’ti ettha meti idaṃ padapūraṇamattaṃ. Adhigantabbato adhigamasaṅkhātassa jhānādino pucchā adhigamapucchā, sā ca jhānādīsu sāmaññato pavattāti idāni tattha paṭhamajjhānaṃ vā dutiyādīsu aññataraṃ vā tatthāpi kasiṇādiārammaṇesu kataramārammaṇaṃ jhānaṃ vā lokuttaresu ca sotāpattimaggaṃ vā sakadāgāmimaggādīsu aññataraṃ vā tatthāpi suññatavimokkhaṃ vā appaṇihitavimokkhādīsu aññataraṃ vāti evaṃ paccekaṃ bhedaniddhāraṇavasena pucchanākāraṃ dassetuṃ pāḷiyaṃ (pārā. 198) ‘‘puna katamesaṃ tvaṃ dhammānaṃ lābhī’’ti ayaṃ pucchā dassitāti daṭṭhabbā, tenāha paṭhamamaggādīsūtiādi. Yāya anukkamapaṭipattiyā lokuttaro adhigamo āgacchati, sā pubbabhāgapaṭipatti āgamanapaṭipadā. Na sujjhatīti pucchiyamāno paṭipattikkamaṃ ullaṅghitvā katheti. Apanetabboti tayā vuttakkamenāyaṃ na sakkā adhigantunti adhigatamānato apanetabbo. Sannihitesu kappiyesupi catūsu paccayesu alaggattā ‘‘ākāse pāṇisamena cetasā’’ti vuttaṃ. Vuttasadisaṃ byākaraṇaṃ hotīti yojanā. Khīṇāsavapaṭipattisadisā paṭipadā hoti suvikkhambhitakilesattā. Idañca arahattaṃ paṭijānantassa vasena vuttaṃ, tenāha khīṇāsavassa nāmātiādi. Evaṃ suvikkhambhitakilesassa vattanasekkhadhammapaṭijānanaṃ iminā bhayuppādanena, ambilādidassane kheḷuppādādinā ca na sakkā vīmaṃsituṃ, tasmā tassa vacaneneva taṃ saddhātabbaṃ. Ayaṃ bhikkhu sampannabyākaraṇoti idaṃ na kevalaṃ abhāyanakameva sandhāya vuttaṃ ekaccassa sūrajātikassa puthujjanassāpi abhāyanato, rajjanīyārammaṇānaṃ badarasāḷavādiambilamaddanādīnaṃ upanayanepi kheḷuppādāditaṇhāpavattarahitaṃ sabbathā susodhitameva sandhāya vuttanti gahetabbaṃ.
အသန္တဂုဏသမ္ဘာဝနလက္ခဏာ ပာပိစ္ဆာတိ အာဟ ယာ သာ ဣဓေကစ္စောတိအာဒိ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန အသ္သဒ္ဓောတိအာဒိပာဌံ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ သာမညံ ဒုပ္ပရာမဋ္ဌန္တိ သမဏဓမ္မသင္ခာတံ သာမညံ ခဏ္ဍသီလာဒိတာယ ဒုပ္ပရာမဋ္ဌံ ဒုဋ္ဌု ဂဟိတံ နိရယာယ နိရယဒုက္ခာယ တံ ပုဂ္ဂလံ တတ္ထ နိရယေ ဥပကဍ္ဎတိ နိဗ္ဗတ္တာပေတီတိ အတ္ထော။ သိထိလောတိ ဩလီယိတ္ဝာ ကရဏေန သိထိလဂာဟေန ကတော, သထေန ဝာ သာဌေယ္ယေန အာဒိဏ္ဏော သိထိလော။ ပရိဗ္ဗဇောတိ သမဏဘာဝော။ ဘိယ္ယောတိ ပုဗ္ဗေ ဝိဇ္ဇမာနာနံ ရာဂရဇာဒီနံ ဥပရိ အပရမ္ပိ ရဇံ အာကိရတီတိ အတ္ထော။ ဘိက္ခုဘာဝောတိ အဓမ္မိကပဋိညာမတ္တသိဒ္ဓော ဘိက္ခုဘာဝော။ အဇာနမေဝာတိ ဧတ္ထ ဧဝ-သဒ္ဒော အဝဓာရဏေ အဇာနန္တော ဧဝာတိ, ‘‘အဇာနမေဝ’’န္တိပိ ပာဌော, တတ္ထ ပန ဧဝံ ဇာနာမိ ဧဝံ ပသ္သာမီတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။
Asantaguṇasambhāvanalakkhaṇā pāpicchāti āha yā sā idhekaccotiādi. Ādi-saddena assaddhotiādipāṭhaṃ saṅgaṇhāti. Sāmaññaṃ dupparāmaṭṭhanti samaṇadhammasaṅkhātaṃ sāmaññaṃ khaṇḍasīlāditāya dupparāmaṭṭhaṃ duṭṭhu gahitaṃ nirayāya nirayadukkhāya taṃ puggalaṃ tattha niraye upakaḍḍhati nibbattāpetīti attho. Sithiloti olīyitvā karaṇena sithilagāhena kato, sathena vā sāṭheyyena ādiṇṇo sithilo. Paribbajoti samaṇabhāvo. Bhiyyoti pubbe vijjamānānaṃ rāgarajādīnaṃ upari aparampi rajaṃ ākiratīti attho. Bhikkhubhāvoti adhammikapaṭiññāmattasiddho bhikkhubhāvo. Ajānamevāti ettha eva-saddo avadhāraṇe ajānanto evāti, ‘‘ajānameva’’ntipi pāṭho, tattha pana evaṃ jānāmi evaṃ passāmīti yojetabbaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. စတုတ္ထပာရာဇိကံ • 4. Catutthapārājikaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၄. စတုတ္ထပာရာဇိကံ • 4. Catutthapārājikaṃ
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သဝိဘင္ဂသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Savibhaṅgasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သဝိဘင္ဂသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Savibhaṅgasikkhāpadavaṇṇanā