| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૪-૭. સેય્યાસુત્તાદિવણ્ણના
4-7. Seyyāsuttādivaṇṇanā
૨૪૬-૯. ચતુત્થે પેતાતિ પેચ્ચભાવં ગતા. તે પન યસ્મા ઇધ કતકાલકિરિયા કાલેન કતજીવિતુચ્છેદા હોન્તિ, તસ્મા વુત્તં ‘‘કાલકતા વુચ્ચન્તી’’તિ, મતાતિ અત્થો. અથ વા પેચ્ચભવં ગતા, પેતૂપપત્તિવસેન નિબ્બત્તિં ઉપગતાતિ અત્થો. તેનાહ ‘‘અથ વા પેતવિસયે નિબ્બત્તા પેતા નામા’’તિ. એકેન પસ્સેન સયિતું ન સક્કોન્તિ દુક્ખુપ્પત્તિતો.
246-9. Catutthe petāti peccabhāvaṃ gatā. Te pana yasmā idha katakālakiriyā kālena katajīvitucchedā honti, tasmā vuttaṃ ‘‘kālakatā vuccantī’’ti, matāti attho. Atha vā peccabhavaṃ gatā, petūpapattivasena nibbattiṃ upagatāti attho. Tenāha ‘‘atha vā petavisaye nibbattā petā nāmā’’ti. Ekena passena sayituṃ na sakkonti dukkhuppattito.
તેજુસ્સદત્તાતિ ઇમિના સીહસ્સ અભીરુકભાવં દસ્સેતિ. ભીરુકા સેસમિગા અત્તનો આસયં પવિસિત્વા સન્તાસપુબ્બકં યથા તથા સયન્તિ, સીહો પન અભીરુકો સભાવતો સતોકારી ભિક્ખુ વિય સતિં ઉપટ્ઠપેત્વાવ સયતિ. તેનાહ ‘‘દ્વે પુરિમપાદે’’તિઆદિ. દક્ખિણે પુરિમપાદે વામસ્સ પુરિમપાદસ્સ ઠપનવસેન દ્વે પુરિમપાદે એકસ્મિં ઠાને ઠપેત્વા. પચ્છિમપાદે વુત્તનયેનેવ ઇધાપિ એકસ્મિં ઠાને ઠપનં વેદિતબ્બં, ઠિતોકાસસલ્લક્ખણં અભીરુકવસેનેવ. સીસં પન ઉક્ખિપિત્વાતિઆદિના વુત્તસીહકિરિયા અનુત્રસ્તપ્પબુજ્ઝના વિય અભીરુભાવસિદ્ધધમ્મતાવસેનેવાતિ વેદિતબ્બા. સીહવિજમ્ભનં અતિવેલં એકાકારે ઠપિતાનં સરીરાવયવાનં ગમનાદિકિરિયાસુ યોગ્યભાવાપાદનત્થં. તિક્ખત્તું સીહનાદનદનં અપ્પેસક્ખમિગરાજેહિ પરિત્તાસપરિહરણત્થં.
Tejussadattāti iminā sīhassa abhīrukabhāvaṃ dasseti. Bhīrukā sesamigā attano āsayaṃ pavisitvā santāsapubbakaṃ yathā tathā sayanti, sīho pana abhīruko sabhāvato satokārī bhikkhu viya satiṃ upaṭṭhapetvāva sayati. Tenāha ‘‘dve purimapāde’’tiādi. Dakkhiṇe purimapāde vāmassa purimapādassa ṭhapanavasena dve purimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā. Pacchimapāde vuttanayeneva idhāpi ekasmiṃ ṭhāne ṭhapanaṃ veditabbaṃ, ṭhitokāsasallakkhaṇaṃ abhīrukavaseneva. Sīsaṃ pana ukkhipitvātiādinā vuttasīhakiriyā anutrastappabujjhanā viya abhīrubhāvasiddhadhammatāvasenevāti veditabbā. Sīhavijambhanaṃ ativelaṃ ekākāre ṭhapitānaṃ sarīrāvayavānaṃ gamanādikiriyāsu yogyabhāvāpādanatthaṃ. Tikkhattuṃ sīhanādanadanaṃ appesakkhamigarājehi parittāsapariharaṇatthaṃ.
અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, તથાગતસેય્યાતિ ઇમિના ચતુત્થજ્ઝાનસેય્યા તથાગતસેય્યા નામાતિ દસ્સેતિ. સેતિ અબ્યાવટભાવેન પવત્તતિ એત્થાતિ સેય્યા, ચતુત્થજ્ઝાનમેવ સેય્યા ચતુત્થજ્ઝાનસેય્યા. કિં પન તં ચતુત્થજ્ઝાનન્તિ? આનાપાનચતુત્થજ્ઝાનં. તત્થ હિ ઠત્વા વિપસ્સનં વડ્ઢેત્વા ભગવા અનુક્કમેન અગ્ગમગ્ગં અધિગન્ત્વા તથાગતો જાતોતિ. તયિદં પદટ્ઠાનં નામ ન સેય્યા, તથાપિ યસ્મા ‘‘ચતુત્થજ્ઝાનસમનન્તરા ભગવા પરિનિબ્બાયી’’તિ મહાપરિનિબ્બાને (દી॰ નિ॰ ૨.૨૧૯) આગતં, તસ્મા લોકિયચતુત્થજ્ઝાનસમાપત્તિ એવ તથાગતસેય્યાતિ કેચિ. એવં સતિ પરિનિબ્બાનકાલિકાવ તથાગતસેય્યા આપજ્જતિ, ન ચ ભગવા લોકિયચતુત્થજ્ઝાનસમાપજ્જનબહુલો વિહાસિ. અગ્ગફલવસેન પવત્તં પનેત્થ ચતુત્થજ્ઝાનં વેદિતબ્બં. તત્થ યથા સત્તાનં નિદ્દૂપગમલક્ખણા સેય્યા ભવઙ્ગચિત્તવસેન હોતિ, સા પન નેસં પઠમજાતિસમન્વયા યેભુય્યવુત્તિકા, એવં ભગવતો અરિયજાતિસમન્વયં યેભુય્યવુત્તિકં અગ્ગફલભૂતં ચતુત્થજ્ઝાનં તથાગતસેય્યાતિ વેદિતબ્બં. પઞ્ચમાદીનિ ઉત્તાનત્થાનિ.
Ayaṃvuccati, bhikkhave, tathāgataseyyāti iminā catutthajjhānaseyyā tathāgataseyyā nāmāti dasseti. Seti abyāvaṭabhāvena pavattati etthāti seyyā, catutthajjhānameva seyyā catutthajjhānaseyyā. Kiṃ pana taṃ catutthajjhānanti? Ānāpānacatutthajjhānaṃ. Tattha hi ṭhatvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā bhagavā anukkamena aggamaggaṃ adhigantvā tathāgato jātoti. Tayidaṃ padaṭṭhānaṃ nāma na seyyā, tathāpi yasmā ‘‘catutthajjhānasamanantarā bhagavā parinibbāyī’’ti mahāparinibbāne (dī. ni. 2.219) āgataṃ, tasmā lokiyacatutthajjhānasamāpatti eva tathāgataseyyāti keci. Evaṃ sati parinibbānakālikāva tathāgataseyyā āpajjati, na ca bhagavā lokiyacatutthajjhānasamāpajjanabahulo vihāsi. Aggaphalavasena pavattaṃ panettha catutthajjhānaṃ veditabbaṃ. Tattha yathā sattānaṃ niddūpagamalakkhaṇā seyyā bhavaṅgacittavasena hoti, sā pana nesaṃ paṭhamajātisamanvayā yebhuyyavuttikā, evaṃ bhagavato ariyajātisamanvayaṃ yebhuyyavuttikaṃ aggaphalabhūtaṃ catutthajjhānaṃ tathāgataseyyāti veditabbaṃ. Pañcamādīni uttānatthāni.
સેય્યાસુત્તાદિવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Seyyāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya
૪. સેય્યાસુત્તં • 4. Seyyāsuttaṃ
૫. થૂપારહસુત્તં • 5. Thūpārahasuttaṃ
૬. પઞ્ઞાવુદ્ધિસુત્તં • 6. Paññāvuddhisuttaṃ
૭. બહુકારસુત્તં • 7. Bahukārasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
૪. સેય્યાસુત્તવણ્ણના • 4. Seyyāsuttavaṇṇanā
૫. થૂપારહસુત્તવણ્ણના • 5. Thūpārahasuttavaṇṇanā
