Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၄-၇. သေယ္ယာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
4-7. Seyyāsuttādivaṇṇanā
၂၄၆-၉. စတုတ္ထေ ပေတာတိ ပေစ္စဘာဝံ ဂတာ။ တေ ပန ယသ္မာ ဣဓ ကတကာလကိရိယာ ကာလေန ကတဇီဝိတုစ္ဆေဒာ ဟောန္တိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘ကာလကတာ ဝုစ္စန္တီ’’တိ, မတာတိ အတ္ထော။ အထ ဝာ ပေစ္စဘဝံ ဂတာ, ပေတူပပတ္တိဝသေန နိဗ္ဗတ္တိံ ဥပဂတာတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘အထ ဝာ ပေတဝိသယေ နိဗ္ဗတ္တာ ပေတာ နာမာ’’တိ။ ဧကေန ပသ္သေန သယိတုံ န သက္ကောန္တိ ဒုက္ခုပ္ပတ္တိတော။
246-9. Catutthe petāti peccabhāvaṃ gatā. Te pana yasmā idha katakālakiriyā kālena katajīvitucchedā honti, tasmā vuttaṃ ‘‘kālakatā vuccantī’’ti, matāti attho. Atha vā peccabhavaṃ gatā, petūpapattivasena nibbattiṃ upagatāti attho. Tenāha ‘‘atha vā petavisaye nibbattā petā nāmā’’ti. Ekena passena sayituṃ na sakkonti dukkhuppattito.
တေဇုသ္သဒတ္တာတိ ဣမိနာ သီဟသ္သ အဘီရုကဘာဝံ ဒသ္သေတိ။ ဘီရုကာ သေသမိဂာ အတ္တနော အာသယံ ပဝိသိတ္ဝာ သန္တာသပုဗ္ဗကံ ယထာ တထာ သယန္တိ, သီဟော ပန အဘီရုကော သဘာဝတော သတောကာရီ ဘိက္ခု ဝိယ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတ္ဝာဝ သယတိ။ တေနာဟ ‘‘ဒ္ဝေ ပုရိမပာဒေ’’တိအာဒိ။ ဒက္ခိဏေ ပုရိမပာဒေ ဝာမသ္သ ပုရိမပာဒသ္သ ဌပနဝသေန ဒ္ဝေ ပုရိမပာဒေ ဧကသ္မိံ ဌာနေ ဌပေတ္ဝာ။ ပစ္ဆိမပာဒေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဣဓာပိ ဧကသ္မိံ ဌာနေ ဌပနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ, ဌိတောကာသသလ္လက္ခဏံ အဘီရုကဝသေနေဝ။ သီသံ ပန ဥက္ခိပိတ္ဝာတိအာဒိနာ ဝုတ္တသီဟကိရိယာ အနုတ္ရသ္တပ္ပဗုဇ္ဈနာ ဝိယ အဘီရုဘာဝသိဒ္ဓဓမ္မတာဝသေနေဝာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သီဟဝိဇမ္ဘနံ အတိဝေလံ ဧကာကာရေ ဌပိတာနံ သရီရာဝယဝာနံ ဂမနာဒိကိရိယာသု ယောဂ္ယဘာဝာပာဒနတ္ထံ။ တိက္ခတ္တုံ သီဟနာဒနဒနံ အပ္ပေသက္ခမိဂရာဇေဟိ ပရိတ္တာသပရိဟရဏတ္ထံ။
Tejussadattāti iminā sīhassa abhīrukabhāvaṃ dasseti. Bhīrukā sesamigā attano āsayaṃ pavisitvā santāsapubbakaṃ yathā tathā sayanti, sīho pana abhīruko sabhāvato satokārī bhikkhu viya satiṃ upaṭṭhapetvāva sayati. Tenāha ‘‘dve purimapāde’’tiādi. Dakkhiṇe purimapāde vāmassa purimapādassa ṭhapanavasena dve purimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā. Pacchimapāde vuttanayeneva idhāpi ekasmiṃ ṭhāne ṭhapanaṃ veditabbaṃ, ṭhitokāsasallakkhaṇaṃ abhīrukavaseneva. Sīsaṃ pana ukkhipitvātiādinā vuttasīhakiriyā anutrastappabujjhanā viya abhīrubhāvasiddhadhammatāvasenevāti veditabbā. Sīhavijambhanaṃ ativelaṃ ekākāre ṭhapitānaṃ sarīrāvayavānaṃ gamanādikiriyāsu yogyabhāvāpādanatthaṃ. Tikkhattuṃ sīhanādanadanaṃ appesakkhamigarājehi parittāsapariharaṇatthaṃ.
အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသေယ္ယာတိ ဣမိနာ စတုတ္ထဇ္ဈာနသေယ္ယာ တထာဂတသေယ္ယာ နာမာတိ ဒသ္သေတိ။ သေတိ အဗ္ယာဝဋဘာဝေန ပဝတ္တတိ ဧတ္ထာတိ သေယ္ယာ, စတုတ္ထဇ္ဈာနမေဝ သေယ္ယာ စတုတ္ထဇ္ဈာနသေယ္ယာ။ ကိံ ပန တံ စတုတ္ထဇ္ဈာနန္တိ? အာနာပာနစတုတ္ထဇ္ဈာနံ။ တတ္ထ ဟိ ဌတ္ဝာ ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ ဘဂဝာ အနုက္ကမေန အဂ္ဂမဂ္ဂံ အဓိဂန္တ္ဝာ တထာဂတော ဇာတောတိ။ တယိဒံ ပဒဋ္ဌာနံ နာမ န သေယ္ယာ, တထာပိ ယသ္မာ ‘‘စတုတ္ထဇ္ဈာနသမနန္တရာ ဘဂဝာ ပရိနိဗ္ဗာယီ’’တိ မဟာပရိနိဗ္ဗာနေ (ဒီ. နိ. ၂.၂၁၉) အာဂတံ, တသ္မာ လောကိယစတုတ္ထဇ္ဈာနသမာပတ္တိ ဧဝ တထာဂတသေယ္ယာတိ ကေစိ။ ဧဝံ သတိ ပရိနိဗ္ဗာနကာလိကာဝ တထာဂတသေယ္ယာ အာပဇ္ဇတိ, န စ ဘဂဝာ လောကိယစတုတ္ထဇ္ဈာနသမာပဇ္ဇနဗဟုလော ဝိဟာသိ။ အဂ္ဂဖလဝသေန ပဝတ္တံ ပနေတ္ထ စတုတ္ထဇ္ဈာနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တတ္ထ ယထာ သတ္တာနံ နိဒ္ဒူပဂမလက္ခဏာ သေယ္ယာ ဘဝင္ဂစိတ္တဝသေန ဟောတိ, သာ ပန နေသံ ပဌမဇာတိသမန္ဝယာ ယေဘုယ္ယဝုတ္တိကာ, ဧဝံ ဘဂဝတော အရိယဇာတိသမန္ဝယံ ယေဘုယ္ယဝုတ္တိကံ အဂ္ဂဖလဘူတံ စတုတ္ထဇ္ဈာနံ တထာဂတသေယ္ယာတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ပဉ္စမာဒီနိ ဥတ္တာနတ္ထာနိ။
Ayaṃvuccati, bhikkhave, tathāgataseyyāti iminā catutthajjhānaseyyā tathāgataseyyā nāmāti dasseti. Seti abyāvaṭabhāvena pavattati etthāti seyyā, catutthajjhānameva seyyā catutthajjhānaseyyā. Kiṃ pana taṃ catutthajjhānanti? Ānāpānacatutthajjhānaṃ. Tattha hi ṭhatvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā bhagavā anukkamena aggamaggaṃ adhigantvā tathāgato jātoti. Tayidaṃ padaṭṭhānaṃ nāma na seyyā, tathāpi yasmā ‘‘catutthajjhānasamanantarā bhagavā parinibbāyī’’ti mahāparinibbāne (dī. ni. 2.219) āgataṃ, tasmā lokiyacatutthajjhānasamāpatti eva tathāgataseyyāti keci. Evaṃ sati parinibbānakālikāva tathāgataseyyā āpajjati, na ca bhagavā lokiyacatutthajjhānasamāpajjanabahulo vihāsi. Aggaphalavasena pavattaṃ panettha catutthajjhānaṃ veditabbaṃ. Tattha yathā sattānaṃ niddūpagamalakkhaṇā seyyā bhavaṅgacittavasena hoti, sā pana nesaṃ paṭhamajātisamanvayā yebhuyyavuttikā, evaṃ bhagavato ariyajātisamanvayaṃ yebhuyyavuttikaṃ aggaphalabhūtaṃ catutthajjhānaṃ tathāgataseyyāti veditabbaṃ. Pañcamādīni uttānatthāni.
သေယ္ယာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Seyyāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya
၄. သေယ္ယာသုတ္တံ • 4. Seyyāsuttaṃ
၅. ထူပာရဟသုတ္တံ • 5. Thūpārahasuttaṃ
၆. ပညာဝုဒ္ဓိသုတ္တံ • 6. Paññāvuddhisuttaṃ
၇. ဗဟုကာရသုတ္တံ • 7. Bahukārasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
၄. သေယ္ယာသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Seyyāsuttavaṇṇanā
၅. ထူပာရဟသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Thūpārahasuttavaṇṇanā