Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi

    ૧૭૮. સીહસેનાપતિવત્થુકથા

    178. Sīhasenāpativatthukathā

    ૨૯૦. ધમ્મસ્સ ચ અનુધમ્મન્તિ એત્થ ધમ્મસદ્દો કારણત્થોતિ આહ ‘‘કારણસ્સ અનુકારણ’’ન્તિ. ‘‘પરેહી’’તિ પદં ‘‘વુત્ત’’ઇતિ પદે કત્તા. ‘‘વુત્તકારણેના’’તિપદં ‘‘સકારણો’’તિપદે કરણં. કોચિ અપ્પમત્તકોપિ તુમ્હાકં વાદોતિ યોજના. ‘‘વિઞ્ઞૂહી’’તિ પદં ‘‘ગરહિતબ્બ’’ઇતિ પદે કત્તા. ‘‘ગરહિતબ્બકારણ’’ન્તિ પદં ‘‘ન આગચ્છતી’’તિ પદે કમ્મં . અનબ્ભક્ખાતુકામાતિ એત્થ અભિત્યૂપસગ્ગો અભિભવનત્થો આપુબ્બો ખાધાતુ પકથનત્થોતિ આહ ‘‘અભિભવિત્વા ન આચિક્ખિતુકામા’’તિ.

    290.Dhammassa ca anudhammanti ettha dhammasaddo kāraṇatthoti āha ‘‘kāraṇassa anukāraṇa’’nti. ‘‘Parehī’’ti padaṃ ‘‘vutta’’iti pade kattā. ‘‘Vuttakāraṇenā’’tipadaṃ ‘‘sakāraṇo’’tipade karaṇaṃ. Koci appamattakopi tumhākaṃ vādoti yojanā. ‘‘Viññūhī’’ti padaṃ ‘‘garahitabba’’iti pade kattā. ‘‘Garahitabbakāraṇa’’nti padaṃ ‘‘na āgacchatī’’ti pade kammaṃ . Anabbhakkhātukāmāti ettha abhityūpasaggo abhibhavanattho āpubbo khādhātu pakathanatthoti āha ‘‘abhibhavitvā na ācikkhitukāmā’’ti.

    ૨૯૩. અનુવિચ્ચકારન્તિ એત્થ અનુવિચ્ચસદ્દો વિચધાતુ ત્વાપચ્ચયન્તોતિ આહ ‘‘અનુવિચિત્વા’’તિ. ‘‘ચિન્તેત્વા’’તિ ઇમિના વિચધાતુયા ઞાણત્થં દસ્સેતિ. ‘‘કાતબ્બ’’ન્તિ ઇમિના કાતબ્બન્તિ કારન્તિ વચનત્થં દસ્સેતિ. પટાકન્તિ ધજપટાકં. ‘‘આહિણ્ડેય્યુ’’ન્તિ ઇમિના પરિયાયેય્યુન્તિ એત્થ પરિપુબ્બઆપુબ્બ યાધાતુયા ગત્યત્થં દસ્સેતિ. પાળિયં ‘‘પરિહરેય્યુ’’ન્તિપિ પાઠો. આહિણ્ડેય્યુન્તિ આહિણ્ડન્તિ. મુદ્ધજો તતિયક્ખરો . ઓપાનભૂતન્તિ એત્થ ઓપાનો વિય ભૂતો ઓપાનભૂતોતિ અત્થં દસ્સેન્તો આહ ‘‘પટિયત્તઉદપાનો વિય ઠિત’’ન્તિ. ‘‘ઉદપાનો’’તિ ઇમિના ઓપાનસદ્દો ઉદપાનત્થોતિ દસ્સેતિ. ઉદપાનો હિ સબ્બે જના ઓસરિત્વા પિવન્તિ એત્થાતિ ઓપાનોતિ વુચ્ચતિ. ઇમેસન્તિ નિગણ્ઠાનં. હીતિ સચ્ચં, યસ્મા વા. સમ્પત્તાનં દાનં દાતબ્બમેવ, તસ્મા મા ઉપચ્છિન્દિત્થાતિ યોજના. ઉદ્દિસ્સાતિ ત્વાપચ્ચયન્તસદ્દો ‘‘કત’’ન્તિ ઉત્તરપદેન સમાસોતિ આહ ‘‘ઉદ્દિસિત્વા કત’’ન્તિ. એસેવ નયો ‘‘પટિચ્ચકમ્મ’’ન્તિ એત્થાપિ.

    293.Anuviccakāranti ettha anuviccasaddo vicadhātu tvāpaccayantoti āha ‘‘anuvicitvā’’ti. ‘‘Cintetvā’’ti iminā vicadhātuyā ñāṇatthaṃ dasseti. ‘‘Kātabba’’nti iminā kātabbanti kāranti vacanatthaṃ dasseti. Paṭākanti dhajapaṭākaṃ. ‘‘Āhiṇḍeyyu’’nti iminā pariyāyeyyunti ettha paripubbaāpubba yādhātuyā gatyatthaṃ dasseti. Pāḷiyaṃ ‘‘parihareyyu’’ntipi pāṭho. Āhiṇḍeyyunti āhiṇḍanti. Muddhajo tatiyakkharo . Opānabhūtanti ettha opāno viya bhūto opānabhūtoti atthaṃ dassento āha ‘‘paṭiyattaudapāno viya ṭhita’’nti. ‘‘Udapāno’’ti iminā opānasaddo udapānatthoti dasseti. Udapāno hi sabbe janā osaritvā pivanti etthāti opānoti vuccati. Imesanti nigaṇṭhānaṃ. ti saccaṃ, yasmā vā. Sampattānaṃ dānaṃ dātabbameva, tasmā mā upacchinditthāti yojanā. Uddissāti tvāpaccayantasaddo ‘‘kata’’nti uttarapadena samāsoti āha ‘‘uddisitvā kata’’nti. Eseva nayo ‘‘paṭiccakamma’’nti etthāpi.

    ૨૯૪. પટિચ્ચકમ્મન્તિ એતં નામં નિમિત્તકમ્મસ્સ અધિવચનન્તિ યોજના. યોતિ યો કોચિ જનો. વધકસ્સ પાણઘાતકમ્મં હોતિ વિય, તસ્સાપિ હોતીતિ યોજના. ન જીરન્તીતિ એત્થ જરધાતુ ગત્યત્થોતિ આહ ‘‘ન ગચ્છન્તી’’તિ.

    294. Paṭiccakammanti etaṃ nāmaṃ nimittakammassa adhivacananti yojanā. Yoti yo koci jano. Vadhakassa pāṇaghātakammaṃ hoti viya, tassāpi hotīti yojanā. Na jīrantīti ettha jaradhātu gatyatthoti āha ‘‘na gacchantī’’ti.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૧૭૮. સીહસેનાપતિવત્થુ • 178. Sīhasenāpativatthu

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / સીહસેનાપતિવત્થુઆદિકથા • Sīhasenāpativatthuādikathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સીહસેનાપતિવત્થુકથાવણ્ણના • Sīhasenāpativatthukathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સીહસેનાપતિવત્થુઆદિકથાવણ્ણના • Sīhasenāpativatthuādikathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact