| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
੫. ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Sīlasampannasuttavaṇṇanā
੧੦੪. ਪਞ੍ਚਮੇ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਨਾਮ ਖੀਣਾਸવਾਨਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸੀਲਂ, ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ। ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਪਨ ਫਲવਿਮੁਤ੍ਤਿਯੇવ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ। ਏવਮੇਤ੍ਥ ਸੀਲਾਦਯੋ ਤਯੋ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾવ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਲੋਕਿਯਮੇવ। ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਪਰਮਤ੍ਥੇਹਿ ਯਥਾਰਹਂ ਪਰੇ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਓવਾਦਕਾ। વਿਞ੍ਞਾਪਕਾਤਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਮ੍ਮਫਲਾਨਿ ਚ, વਿਞ੍ਞਾਪਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ। ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਾવਜ੍ਜਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨવਜ੍ਜਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕੁਸਲਾਦਿવਿਭਾਗਤੋ ਖਨ੍ਧਾਦਿવਿਭਾਗਤੋ ਸਲਕ੍ਖਣਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਤੋਤਿ વਿવਿਧੇਹਿ ਨਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਞਾਪਕਾ ਅવਬੋਧਕਾ । ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਕਾਤਿ ਤੇਯੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਯ ਪਰਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋ। ਸਮਾਦਪਕਾਤਿ ਯਂ ਸੀਲਾਦਿ ਯੇਹਿ ਅਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਦਾਪੇਤਾਰੋ, ਤਤ੍ਥ ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਾਰੋ। ਸਮੁਤ੍ਤੇਜਕਾਤਿ ਏવਂ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਨਂ ਉਪਰਿ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੇ ਨਿਯੋਜਨવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤੇਜਕਾ, ਯਥਾ વਿਸੇਸਾਧਿਗਮੋ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਨਿਸਾਮਨવਸੇਨ ਤੇਜਕਾ। ਸਮ੍ਪਹਂਸਕਾਤਿ ਤੇਸਂ ਯਥਾਲਦ੍ਧੇਹਿ ਉਪਰਿਲਦ੍ਧਬ੍ਬੇਹਿ ਚ ਗੁਣવਿਸੇਸੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਪਹਂਸਕਾ, ਲਦ੍ਧਸ੍ਸਾਦવਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤੋਸਕਾ। ਅਲਂਸਮਕ੍ਖਾਤਾਰੋਤਿ ਅਲਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਂ ਅਪਰਿਹਾਪੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਅਨੁਗ੍ਗਹਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਕ੍ਖਾਤਾਰੋ।
104. Pañcame sīlasampannāti ettha sīlaṃ nāma khīṇāsavānaṃ lokiyalokuttarasīlaṃ, tena sampannā samannāgatāti sīlasampannā. Samādhipaññāsupi eseva nayo. Vimutti pana phalavimuttiyeva, vimuttiñāṇadassanaṃ paccavekkhaṇañāṇaṃ. Evamettha sīlādayo tayo lokiyalokuttarā, vimutti lokuttarāva, vimuttiñāṇadassanaṃ lokiyameva. Diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthehi yathārahaṃ pare ovadanti anusāsantīti ovādakā. Viññāpakāti kammāni kammaphalāni ca, viññāpakā, tattha ca ‘‘ime dhammā kusalā, ime dhammā akusalā. Ime dhammā sāvajjā, ime dhammā anavajjā’’tiādinā kusalādivibhāgato khandhādivibhāgato salakkhaṇato sāmaññalakkhaṇatoti vividhehi nayehi dhammānaṃ ñāpakā avabodhakā . Sandassakāti teyeva dhamme hatthena gahetvā viya parassa paccakkhato dassetāro. Samādapakāti yaṃ sīlādi yehi asamādinnaṃ, tassa samādāpetāro, tattha te patiṭṭhāpetāro. Samuttejakāti evaṃ kusaladhammesu patiṭṭhitānaṃ upari adhicittānuyoge niyojanavasena cittassa sammā uttejakā, yathā visesādhigamo hoti, evaṃ nisāmanavasena tejakā. Sampahaṃsakāti tesaṃ yathāladdhehi upariladdhabbehi ca guṇavisesehi cittassa sammā pahaṃsakā, laddhassādavasena suṭṭhu tosakā. Alaṃsamakkhātāroti alaṃ pariyattaṃ yathāvuttaṃ aparihāpetvā sammadeva anuggahādhippāyena akkhātāro.
ਅਥ વਾ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਕਾਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਪવਤ੍ਤਿਨਿવਤ੍ਤਿਯੋ ਸਭਾવਸਰਸਲਕ੍ਖਣਤੋ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋ। ਸਮਾਦਪਕਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨવਸੇਨ ਤਸ੍ਸੇવ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਗਾਹਾਪਕਾ। ਸਮੁਤ੍ਤੇਜਕਾਤਿ ਤਦਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣੇ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨੇਨ ਸਮ੍ਮਦੇવ વੋਦਪਕਾ ਜੋਤਕਾ વਾ। ਸਮ੍ਪਹਂਸਕਾਤਿ ਤਦਤ੍ਥਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਪਹਂਸਕਾ ਤੋਸਕਾ। ਅਲਂਸਮਕ੍ਖਾਤਾਰੋਤਿ ਸਮਤ੍ਥਾ ਹੁਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਮਕ੍ਖਾਤਾਰੋ। ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਪਟਿવੇਧਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਤਿવਿਧਸ੍ਸਾਪਿ વਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦੇਸੇਤਾਰੋ।
Atha vā sandassakāti dhammaṃ desentā pavattinivattiyo sabhāvasarasalakkhaṇato sammadeva dassetāro. Samādapakāti citte patiṭṭhāpanavasena tasseva atthassa gāhāpakā. Samuttejakāti tadatthaggahaṇe ussāhajananena sammadeva vodapakā jotakā vā. Sampahaṃsakāti tadatthapaṭipattiyaṃ ānisaṃsadassanena sammadeva pahaṃsakā tosakā. Alaṃsamakkhātāroti samatthā hutvā vuttanayena samakkhātāro. Saddhammassāti paṭivedhasaddhammassa, tividhassāpi vā saddhammassa desetāro.
ਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਹਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਅਹਂ। ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਚਕ੍ਖੁਦਸ੍ਸਨਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਦੁવਿਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਸਨ੍ਨੇਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਅਰਿਯਾਨਂ ਓਲੋਕਨਂ ਚਕ੍ਖੁਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ। ਅਰਿਯਭਾવਕਰਾਨਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਰਿਯਭਾવਸ੍ਸ ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲੇਹਿ ਅਧਿਗਮੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨਤ੍ਥੇ ਚਕ੍ਖੁਦਸ੍ਸਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਅਰਿਯਾਨਞ੍ਹਿ ਪਸਨ੍ਨੇਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਓਲੋਕਨਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਬਹੂਪਕਾਰਮੇવ। ਸવਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਖੀਣਾਸવੋ ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਰਟ੍ਠੇ વਾ ਜਨਪਦੇ વਾ ਗਾਮੇ વਾ ਨਿਗਮੇ વਾ વਿਹਾਰੇ વਾ ਲੇਣੇ વਾ વਸਤੀ’’ਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਂ ਸੋਤੇਨ ਸવਨਂ, ਏਤਮ੍ਪਿ ਬਹੂਪਕਾਰਮੇવ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਦਾਨਂ વਾ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਞ੍ਹਂ વਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਂ વਾ ਸੋਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਕ੍ਕਾਰਂ વਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਰੂਪੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਂ। ਪਯਿਰੁਪਾਸਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਪਯਿਰੁਪਾਸਨਂ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਗੁਣੇ ਸੁਤ੍વਾ ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦਾਨਂ વਾ ਦਤ੍વਾ વਤ੍ਤਂ વਾ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਾਦਿਕਰਣਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਨਂਯੇવ। ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿવਾਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਰਿਯਾ ਗੁਮ੍ਬਲੇਣਮਣ੍ਡਪਾਦੀਸੁ ਝਾਨવਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖੇਹਿ વੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਦਿਬ੍ਬવਿਹਾਰਾਦਿਗੁਣવਿਸੇਸਾਰਮ੍ਮਣਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਂ। ਯੋ વਾ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਓવਾਦੋ ਲਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਆવਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੀਲਂ ਕਥਿਤਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਮਾਧਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਂ।
Dassanampahanti dassanampi ahaṃ. Taṃ panetaṃ cakkhudassanaṃ ñāṇadassananti duvidhaṃ. Tattha pasannehi cakkhūhi ariyānaṃ olokanaṃ cakkhudassanaṃ nāma. Ariyabhāvakarānaṃ pana dhammānaṃ ariyabhāvassa ca vipassanāmaggaphalehi adhigamo ñāṇadassanaṃ nāma. Imasmiṃ panatthe cakkhudassanaṃ adhippetaṃ. Ariyānañhi pasannehi cakkhūhi olokanampi sattānaṃ bahūpakārameva. Savananti ‘‘asuko nāma khīṇāsavo asukasmiṃ nāma raṭṭhe vā janapade vā gāme vā nigame vā vihāre vā leṇe vā vasatī’’ti kathentānaṃ sotena savanaṃ, etampi bahūpakārameva. Upasaṅkamananti ‘‘dānaṃ vā dassāmi, pañhaṃ vā pucchissāmi, dhammaṃ vā sossāmi, sakkāraṃ vā karissāmī’’ti evarūpena cittena ariyānaṃ upasaṅkamanaṃ. Payirupāsananti pañhapayirupāsanaṃ, ariyānaṃ guṇe sutvā te upasaṅkamitvā nimantetvā dānaṃ vā datvā vattaṃ vā katvā ‘‘kiṃ, bhante, kusala’’ntiādinā nayena pañhapucchananti attho. Veyyāvaccādikaraṇaṃ payirupāsanaṃyeva. Anussaraṇanti rattiṭṭhānadivāṭṭhānesu nisinnassa ‘‘idāni ariyā gumbaleṇamaṇḍapādīsu jhānavipassanāmaggaphalasukhehi vītināmentī’’ti tesaṃ dibbavihārādiguṇavisesārammaṇaṃ anussaraṇaṃ. Yo vā tesaṃ santikā ovādo laddho hoti, taṃ āvajjitvā ‘‘imasmiṃ ṭhāne sīlaṃ kathitaṃ, imasmiṃ samādhi, imasmiṃ vipassanā, imasmiṃ maggo, imasmiṃ phala’’nti evaṃ anussaraṇaṃ.
ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍વਾ ਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ। ਅਰਿਯੇਸੁ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂਯੇવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਤੇਸਂਯੇવ ਓવਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਸ੍ਸ ਚਰਤੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ, ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਓવਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਸ੍ਸ ਚਰਤੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ, ਅਰਿਯੇਸੁ ਪਸਾਦੇਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਓવਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਸ੍ਸ ਚਰਤੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾવ। ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਪਨ ਪਸਾਦੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂਯੇવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂਯੇવ ਓવਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਸ੍ਸ ਚਰਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਸੁ ਪਨ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਾવ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਥਾ ਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਸੂਰਿਯਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਯੋਨਕਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ। ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੋ ਅਸੋਕਰਞ੍ਞੋ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਦੀਪਪ੍ਪਸਾਦਕਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਨ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਗਣਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਯਾવਜ੍ਜਦਿવਸਾ ਲਙ੍ਕਾਦੀਪੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਸਾਦੇਨ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਾ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨਾਮ।
Anupabbajjanti ariyesu cittaṃ pasādetvā gharā nikkhamma tesaṃ santike pabbajjaṃ. Ariyesu hi cittaṃ pasādetvā tesaṃyeva santike pabbajitvā tesaṃyeva ovādānusāsaniṃ paccāsīsamānassa caratopi pabbajjā anupabbajjā nāma, aññesaṃ santike ovādānusāsaniṃ paccāsīsamānassa caratopi pabbajjā anupabbajjā nāma, ariyesu pasādena aññattha pabbajitvā ariyānaṃ santike ovādānusāsaniṃ paccāsīsamānassa caratopi pabbajjā anupabbajjāva. Aññesu pana pasādena aññesaṃyeva santike pabbajitvā aññesaṃyeva ovādānusāsaniṃ paccāsīsamānassa carato pabbajjā anupabbajjā nāma na hoti. Vuttanayena pabbajitesu pana mahākassapattherassa tāva anupabbajjaṃ pabbajitā satasahassamattā ahesuṃ, tathā therasseva saddhivihārikassa candaguttattherassa, tassāpi saddhivihārikassa sūriyaguttattherassa, tassāpi saddhivihārikassa assaguttattherassa, tassāpi saddhivihārikassa yonakadhammarakkhitattherassa. Tassa pana saddhivihāriko asokarañño kaniṭṭhabhātā tissatthero nāma ahosi. Tassa anupabbajjaṃ pabbajitā aḍḍhateyyakoṭisaṅkhā ahesuṃ. Dīpappasādakamahāmahindattherassa pana anupabbajitānaṃ gaṇanaparicchedo natthi. Yāvajjadivasā laṅkādīpe satthari pasādena pabbajantā mahāmahindattherasseva anupabbajjanti nāma.
ਇਦਾਨਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤੇਸਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਦਿ ਬਹੂਪਕਾਰਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਥਾਰੂਪੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਥਾਰੂਪੇਤਿ ਤਾਦਿਸੇ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਅਰਿਯੇ। ਯਸ੍ਮਾ ਦਸ੍ਸਨਸવਨਾਨੁਸ੍ਸਰਣਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਪਯਿਰੁਪਾਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਨਿ ਅਨਾਮਸਿਤ੍વਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਪਯਿਰੁਪਾਸਨਾਨਿਯੇવ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸੇવਤੋ ਭਜਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ । ਦਸ੍ਸਨਸવਨਾਨੁਸ੍ਸਰਣਤੋ ਹਿ ਅਰਿਯੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਧੋ ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਲਦ੍ਧਸવਨਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯੋ ਅਪਰਿਪੂਰੇ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਤਥਾ ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਦ੍ਧਾਜਾਤੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੧੮੩)।
Idāni yena kāraṇena tesaṃ ariyānaṃ dassanādi bahūpakāranti vuttaṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘tathārūpe’’tiādimāha. Tattha tathārūpeti tādise sīlādiguṇasampanne ariye. Yasmā dassanasavanānussaraṇāni upasaṅkamanapayirupāsanaṭṭhānāni, tasmā tāni anāmasitvā upasaṅkamanapayirupāsanāniyeva dassetuṃ ‘‘sevato bhajato payirupāsato’’ti vuttaṃ . Dassanasavanānussaraṇato hi ariyesu uppannasaddho te upasaṅkamitvā payirupāsitvā pañhaṃ pucchitvā laddhasavanānuttariyo aparipūre sīlādiguṇe paripūressatīti. Tathā hi vuttaṃ ‘‘saddhājāto upasaṅkamati, upasaṅkamanto payirupāsatī’’tiādi (ma. ni. 2.183).
ਤਤ੍ਥ ਸੇવਤੋਤਿ વਤ੍ਤਪਟਿવਤ੍ਤਕਰਣવਸੇਨ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤੋ। ਭਜਤੋਤਿ ਸਮ੍ਪਿਯਾਯਨਭਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਭਜਤੋ। ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨੇਨ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਅਨੁਕਰਣੇਨ ਚ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੋਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥવਿਭਾਗੋ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ। વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਪਾਰਿਪੂਰਿ ਏਕੂਨવੀਸਤਿਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tattha sevatoti vattapaṭivattakaraṇavasena kālena kālaṃ upasaṅkamato. Bhajatoti sampiyāyanabhattivasena bhajato. Payirupāsatoti pañhapucchanena paṭipattianukaraṇena ca payirupāsatoti tiṇṇaṃ padānaṃ atthavibhāgo dīpetabbo. Vimuttiñāṇadassanassa pāripūri ekūnavīsatimassa paccavekkhaṇañāṇassa uppattiyā veditabbā.
ਏવਰੂਪਾ ਚ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂਤਿਆਦੀਸੁ ਯੇ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਮੇਨ ਏવਰੂਪਾ ਏਦਿਸਾ ਭਿਨ੍ਨਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਹਿਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਯੋਜਨવਸੇਨ ਅਨੁਸਾਸਨਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰੋਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਜਾਤਿਕਨ੍ਤਾਰਾਦਿਨਿਤ੍ਥਰਣਤੋ ਸਤ੍ਥવਾਹਾਤਿਪਿ, ਰਾਗਾਦਿਰਣਾਨਂ ਜਹਨਤੋ ਜਹਾਪਨਤੋ ਚ ਰਣਞ੍ਜਹਾਤਿਪਿ, ਅવਿਜ੍ਜਾਤਮਸ੍ਸ વਿਨੋਦਨਤੋ વਿਨੋਦਾਪਨਤੋ ਚ ਤਮੋਨੁਦਾਤਿਪਿ, ਸਪਰਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤਾਨਂ ਕਰਣੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨੇਨ ਆਲੋਕਾਦਿਕਰਾਤਿਪਿ, ਤਥਾ ਞਾਣੁਕ੍ਕਾਞਾਣਪ੍ਪਭਾਧਮ੍ਮੁਕ੍ਕਾਧਮ੍ਮਪ੍ਪਭਾਨਂ ਧਾਰਣੇਨ ਕਰਣੇਨ ਚ ਉਕ੍ਕਾਧਾਰਾਤਿਪਿ, ਪਭਙ੍ਕਰਾਤਿਪਿ, ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ, ਅਨਯੇ ਨ ਇਰਿਯਨਤੋ, ਅਯੇ ਚ ਇਰਿਯਨਤੋ ਪਰੇਸਂ ਤਥਾਭਾવਹੇਤੁਭਾવਤੋ, ਸਦੇવਕੇਨ ਲੋਕੇਨ ਅਰਣੀਯਤੋ ਅਰਿਯਾਤਿਪਿ, ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੂਨਂ ਸਾਤਿਸਯਪਟਿਲਾਭੇਨ ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ।
Evarūpāca te, bhikkhave, bhikkhūtiādīsu ye yathāvuttaguṇasamannāgamena evarūpā edisā bhinnasabbakilesā bhikkhū, te diṭṭhadhammikādihitesu sattānaṃ niyojanavasena anusāsanato satthārotipi vuccanti. Jātikantārādinittharaṇato satthavāhātipi, rāgādiraṇānaṃ jahanato jahāpanato ca raṇañjahātipi, avijjātamassa vinodanato vinodāpanato ca tamonudātipi, saparasantānesu paññāālokapaññāobhāsapaññāpajjotānaṃ karaṇena nibbattanena ālokādikarātipi, tathā ñāṇukkāñāṇappabhādhammukkādhammappabhānaṃ dhāraṇena karaṇena ca ukkādhārātipi, pabhaṅkarātipi, ārakattā kilesehi, anaye na iriyanato, aye ca iriyanato paresaṃ tathābhāvahetubhāvato, sadevakena lokena araṇīyato ariyātipi, paññācakkhudhammacakkhūnaṃ sātisayapaṭilābhena cakkhumantotipi vuccanti.
ਗਾਥਾਸੁ ਪਾਮੋਜ੍ਜਕਰਣਂ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਸ੍ਸ ਪਮੋਦਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਕਾਰਣਂ। ਏਤਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। વਿਜਾਨਤਨ੍ਤਿ ਸਂਕਿਲੇਸવੋਦਾਨੇ ਯਾਥਾવਤੋ ਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ। ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਭਾવਿਤਸਭਾવਾਨਂ, ਕਾਯਭਾવਨਾਦੀਹਿ ਭਾવਿਤਸਨ੍ਤਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਮ੍ਮਜੀવਿਨਨ੍ਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮੇਨ ਞਾਯੇਨ ਜੀવਿਕਕਪ੍ਪਨਤੋ, ਧਮ੍ਮੇਨ વਾ ਞਾਯੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾવਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਨਤੋ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਬਹੁਲਤਾਯ વਾ ਅਗ੍ਗਫਲਧਮ੍ਮੇਨ ਜੀવਨਤੋ ਧਮ੍ਮਜੀવਿਨਂ। ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਦਿਦਂ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਭਾવਨਾਨਂ ਤਤੋ ਏવ ਧਮ੍ਮਜੀવਿਨਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਂ । ਏਤਂ ਅવਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸੀਲਾਦੀਨਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਹੇਤੁਭਾવਤੋ વਿਜਾਨਤਂ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਜਾਤਿਕਾਨਂ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਕਾਰਣਨ੍ਤਿ।
Gāthāsu pāmojjakaraṇaṃ ṭhānanti nirāmisassa pamodassa nibbattakaṃ ṭhānaṃ kāraṇaṃ. Etanti idāni vattabbanidassanaṃ sandhāya vadati. Vijānatanti saṃkilesavodāne yāthāvato jānantānaṃ. Bhāvitattānanti bhāvitasabhāvānaṃ, kāyabhāvanādīhi bhāvitasantānānanti attho. Dhammajīvinanti micchājīvaṃ pahāya dhammena ñāyena jīvikakappanato, dhammena vā ñāyena attabhāvassa pavattanato, samāpattibahulatāya vā aggaphaladhammena jīvanato dhammajīvinaṃ. Ayañhettha saṅkhepattho – yadidaṃ bhāvitattānaṃ pariniṭṭhitasamādhipaññābhāvanānaṃ tato eva dhammajīvinaṃ ariyānaṃ dassanaṃ . Etaṃ avippaṭisāranimittānaṃ sīlādīnaṃ pāripūrihetubhāvato vijānataṃ sappaññajātikānaṃ ekanteneva pītipāmojjakāraṇanti.
ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤੇ ਜੋਤਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਓਸਾਨਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤੇਤਿ ਤੇ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਜੀવਿਨੋ ਅਰਿਯਾ। ਜੋਤਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਕਾਸਯਨ੍ਤਿ। ਭਾਸਯਨ੍ਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋਭਾਸੇਨ ਲੋਕਂ ਪਭਾਸਯਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਅਰਿਯਾਨਂ। ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਓવਾਦਂ। ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਞਾਣੇਹਿ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।
Idāni taṃ tassa kāraṇabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘te jotayantī’’ti osānagāthādvayamāha. Tattha teti te bhāvitattā dhammajīvino ariyā. Jotayantīti pakāsayanti. Bhāsayantīti saddhammobhāsena lokaṃ pabhāsayanti, dhammaṃ desentīti attho. Yesanti yesaṃ ariyānaṃ. Sāsananti ovādaṃ. Sammadaññāyāti pubbabhāgañāṇehi sammadeva jānitvā. Sesaṃ vuttanayameva.
ਪਞ੍ਚਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pañcamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi / ੫. ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Sīlasampannasuttaṃ
