| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
੧੩੮. ਇਤਰੋਪੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਪਂਸੁਪਬ੍ਬਤਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਹਤ੍ਥਿਪ੍ਪਮਾਣੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕੋਟਿਯਾ ਅਡ੍ਢਟ੍ਠਮਰਤਨੁਬ੍ਬੇਧੋ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਕੇਨ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਪਲਗੁਲ਼ਪਿਣ੍ਡਪ੍ਪਮਾਣਤਾ ਥੂਲਤਾਯ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਤੁਲਗਣਨਾਯ। ਅਨ੍ਤੋਸਾਰਮਿਸ੍ਸਕਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸਾਰਰੁਕ੍ਖੇਹਿ ਮਿਸ੍ਸਕਾਨਂ। ਸੂਚਿਦਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਲੇਖਨਦਣ੍ਡਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਿਪਰਿਮਾਣੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਏਤਨ੍ਤਿ ਨવਮੂਲਸਾਖਾਨਿਗ੍ਗਮਨਂ। ਪਰਭਾਗੇ ਕਿਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਠਿਤੇਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਦਿਸਾਯ ਏਕਂ, ਅਪਰਾਯ ਏਕਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਿਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
138.Itaropīti suddhapaṃsupabbatādiṃ sandhāya vadati. Hatthippamāṇo nāma pabbato heṭṭhimakoṭiyā aḍḍhaṭṭhamaratanubbedho. Tasmāti yasmā ekena na vaṭṭati, tasmā. Dvattiṃsapalaguḷapiṇḍappamāṇatā thūlatāya gahetabbā, na tulagaṇanāya. Antosāramissakānanti antosārarukkhehi missakānaṃ. Sūcidaṇḍakappamāṇoti sīhaḷadīpe lekhanadaṇḍappamāṇoti vadanti, so ca kaniṭṭhaṅguliparimāṇoti daṭṭhabbaṃ. Etanti navamūlasākhāniggamanaṃ. Parabhāge kittetuṃ vaṭṭatīti bahi nikkhamitvā ṭhitesu aṭṭhasu maggesu ekissā disāya ekaṃ, aparāya ekanti evaṃ catūsu ṭhānesu kittetuṃ vaṭṭati.
ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕੋ ਤੇਮਿਯਤੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਰਣੀਯਂ ਆਗਤਲਕ੍ਖਣੇਨ ਤਿਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕਂ ਅਨੁਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਿਤ੍ਥੇਨ વਾ ਅਤਿਤ੍ਥੇਨ વਾ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਏਕਦ੍વਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕੋ ਤੇਮਿਯਤਿ। ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਏવ ਗਹਣਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ વਸੇਨ ਨਦੀਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨੇવ ਨਯੇਨ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਕਤਂ। ਸੀਮਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਾਨਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਂ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਾ ਨਦੀ ਸਮੁਦ੍ਦਂ વਾ ਪવਿਸਤੁ ਤਲ਼ਾਕਂ વਾ, ਪਭવਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਆવਰਣਂ ਪવਤ੍ਤਤਿਯੇવਾਤਿ ਆવਰਣਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਦਤਿਯੇવ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਮਾਨਾਤਿ ਅਸਨ੍ਦਮਾਨੁਦਕਾ। ਆવਰਣਞ੍ਹਿ ਪਤ੍વਾ ਨਦਿਯਾ ਯਤ੍ਤਕੇ ਪਦੇਸੇ ਉਦਕਂ ਅਸਨ੍ਦਮਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਨਦੀਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਪਰਿ ਸਨ੍ਦਮਾਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ વਟ੍ਟਤਿ, ਅਸਨ੍ਦਮਾਨਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨ ਉਦਕਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਠਿਤਮੇવ ਹਿ ਉਦਕਨਿਮਿਤ੍ਤੇ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਦਮਾਨਂ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਪવਤ੍ਤਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਦੀਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਨਟ੍ਠਾਨੇ ਉਦਕਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਨਦਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਤਿ ਮਾਤਿਕਾਮੁਖਦ੍વਾਰੇਨ ਨਦੀਕੂਲਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ। ਉਕ੍ਖੇਪਿਮਨ੍ਤਿ ਕੂਪਤੋ વਿਯ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Yattha katthaci uttarantiyā bhikkhuniyā antaravāsako temiyatīti sikkhākaraṇīyaṃ āgatalakkhaṇena timaṇḍalaṃ paṭicchādetvā antaravāsakaṃ anukkhipitvā titthena vā atitthena vā uttarantiyā bhikkhuniyā ekadvaṅgulamattampi antaravāsako temiyati. Bhikkhuniyā eva gahaṇañcettha bhikkhunīvibhaṅge bhikkhuniyā vasena nadīlakkhaṇassa pāḷiyaṃ āgatattā teneva nayena dassanatthaṃ kataṃ. Sīmaṃ bandhantānaṃ nimittaṃ hotīti ayaṃ vuttalakkhaṇā nadī samuddaṃ vā pavisatu taḷākaṃ vā, pabhavato paṭṭhāya nimittaṃ hoti. Ajjhottharitvā āvaraṇaṃ pavattatiyevāti āvaraṇaṃ ajjhottharitvā sandatiyeva. Appavattamānāti asandamānudakā. Āvaraṇañhi patvā nadiyā yattake padese udakaṃ asandamānaṃ santiṭṭhati, tattha nadīnimittaṃ kātuṃ na vaṭṭati. Upari sandamānaṭṭhāneyeva vaṭṭati, asandamānaṭṭhāne pana udakanimittaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ṭhitameva hi udakanimitte vaṭṭati, na sandamānaṃ. Tenevāha ‘‘pavattanaṭṭhāne nadīnimittaṃ, appavattanaṭṭhāne udakanimittaṃkātuṃ vaṭṭatī’’ti. Nadiṃ bhinditvāti mātikāmukhadvārena nadīkūlaṃ bhinditvā. Ukkhepimanti kūpato viya ukkhipitvā gahetabbaṃ.
ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਸਣ੍ਠਾਨਾਤਿ ਤਿਕੋਣਰਚ੍ਛਾਸਣ੍ਠਾਨਾ। ਮੁਦਿਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਾਤਿ ਮੁਦਿਙ੍ਗਭੇਰੀ વਿਯ ਮਜ੍ਝੇ વਿਤ੍ਥਤਾ ਉਭੋਸੁ ਕੋਟੀਸੁ ਸਙ੍ਕੋਟਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਉਪਚਾਰਂ ਠਪੇਤ੍વਾਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਸੀਮਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਾਨਂ ਸੀਮਾਯ ਓਕਾਸਂ ਠਪੇਤ੍વਾ। ਅਨ੍ਤੋਨਿਮਿਤ੍ਤਗਤੇਹਿ ਪਨਾਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਡ੍ਢਂ ਅਨ੍ਤੋ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਤਾਯ ਸਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਆਗਮਨੇ ਪਯੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚ ਸਾਮੀਚਿવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਨਾਯਂ ਨਿਯਮੋ ‘‘ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮੇવਾ’’ਤਿ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਆਗਮਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਗਮਨਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਅਬਦ੍ਧਾਯ ਹਿ ਸੀਮਾਯ ਨਾਨਾਗਾਮਖੇਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਸੀਮਸਭਾવਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਅਨਾਗਮਨੇਪਿ વਗ੍ਗਕਮ੍ਮਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਾਗਮਨਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਬਦ੍ਧਾਯ ਪਨ ਸੀਮਾਯ ਏਕਸੀਮਭਾવਤੋ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਅਨ੍ਤੋ ਸੀਮਗਤੇਹਿ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮੇવਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾ…ਪੇ॰… ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਿਤ੍ਤਨਕਾਲੇ ਅਸੋਧਿਤਾਯਪਿ ਸੀਮਾਯ ਨੇવਤ੍ਥਿ ਦੋਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਿਤ੍ਤਨਸ੍ਸ ਅਪਲੋਕਨਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾਭਾવਤੋ।
Siṅghāṭakasaṇṭhānāti tikoṇaracchāsaṇṭhānā. Mudiṅgasaṇṭhānāti mudiṅgabherī viya majjhe vitthatā ubhosu koṭīsu saṅkoṭitā hoti. Upacāraṃ ṭhapetvāti pacchā sīmaṃ bandhantānaṃ sīmāya okāsaṃ ṭhapetvā. Antonimittagatehi panāti ekassa gāmassa upaḍḍhaṃ anto kattukāmatāya sati sabbesaṃ āgamane payojanaṃ natthīti katvā vuttaṃ. Āgantabbanti ca sāmīcivasena vuttaṃ, nāyaṃ niyamo ‘‘āgantabbamevā’’ti. Tenevāha ‘‘āgamanampi anāgamanampi vaṭṭatī’’ti. Abaddhāya hi sīmāya nānāgāmakhettānaṃ nānāsīmasabhāvattā tesaṃ anāgamanepi vaggakammaṃ na hoti, tasmā anāgamanampi vaṭṭati. Baddhāya pana sīmāya ekasīmabhāvato puna aññasmiṃ kamme kariyamāne anto sīmagatehi āgantabbamevāti āha ‘‘avippavāsasīmā…pe… āgantabba’’nti. Nimittakittanakāle asodhitāyapi sīmāya nevatthi doso nimittakittanassa apalokanādīsu aññatarābhāvato.
ਭਣ੍ਡੁਕਮ੍ਮਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ-ਗਹਣਂ। ਸੁਖਕਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਨਪਰਿਸ੍ਸਮਂ ਪਹਾਯ ਅਪ੍ਪਤਰੇਹਿ ਸੁਖਕਰਣਤ੍ਥਂ। ਏਕવੀਸਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ વੀਸਤਿવਗ੍ਗਕਰਣੀਯਪਰਮਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਾਰਹੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕવੀਸਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਇਦਞ੍ਚ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਹੇਟ੍ਠਿਮਨ੍ਤਤੋ ਹਿ ਯਤ੍ਥ ਏਕવੀਸਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇ ਪਦੇਸੇ ਸੀਮਂ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾਯ ਬਦ੍ਧਭਾવਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ‘‘ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਮੇવ ਸਮੂਹਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ વਾਯਮਨ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਬਦ੍ਧਾਯ ਹਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾਯ ਤਂ ਅਸਮੂਹਨਿਤ੍વਾ ‘‘ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਸੀਮਂ ਸਮੂਹਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਕਤਾਯਪਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਅਸਮੂਹਤਾવ ਹੋਤਿ ਸੀਮਾ। ਪਠਮਞ੍ਹਿ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਂ ਸਮੂਹਨਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸੀਮਾ ਸਮੂਹਨਿਤਬ੍ਬਾ। ਏਕਰਤਨਪ੍ਪਮਾਣਾ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਤਰਾ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਕਰਤਨਪ੍ਪਮਾਣਾ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਏਕਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਾਪਿ ਸੀਮਨ੍ਤਰਿਕਾ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਤਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਹਿ ਸੀਮਾ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾવ ਹੋਤਿ।
Bhaṇḍukammāpucchanaṃ sandhāya pabbajjā-gahaṇaṃ. Sukhakaraṇatthanti sabbesaṃ sannipātanaparissamaṃ pahāya appatarehi sukhakaraṇatthaṃ. Ekavīsati bhikkhū gaṇhātīti vīsativaggakaraṇīyaparamattā saṅghakammassa kammārahena saddhiṃ ekavīsati bhikkhū gaṇhāti. Idañca nisinnānaṃ vasena vuttaṃ. Heṭṭhimantato hi yattha ekavīsati bhikkhū nisīdituṃ sakkonti, tattake padese sīmaṃ bandhituṃ vaṭṭati. Na sakkhissantīti avippavāsasīmāya baddhabhāvaṃ asallakkhetvā ‘‘samānasaṃvāsakameva samūhanissāmā’’ti vāyamantā na sakkhissanti. Baddhāya hi avippavāsasīmāya taṃ asamūhanitvā ‘‘samānasaṃvāsakasīmaṃ samūhanissāmā’’ti katāyapi kammavācāya asamūhatāva hoti sīmā. Paṭhamañhi avippavāsaṃ samūhanitvā pacchā sīmā samūhanitabbā. Ekaratanappamāṇā suviññeyyatarā hotīti katvā vuttaṃ ‘‘ekaratanappamāṇā vaṭṭatī’’ti. Ekaṅgulamattāpi sīmantarikā vaṭṭatiyeva. Tattakenapi hi sīmā asambhinnāva hoti.
ਅવਸੇਸਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਮਹਾਸੀਮਾਯ ਬਾਹਿਰਪਸ੍ਸੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ। ਖਣ੍ਡਸੀਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬਨ੍ਧਨਂ ਆਚਿਣ੍ਣਂ, ਆਚਿਣ੍ਣਕਰਣੇਨੇવ ਚ ਸਮ੍ਮੋਹੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਖਣ੍ਡਸੀਮਤੋવ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਕੁਟਿਗੇਹੇਤਿ ਕੁਟਿਘਰੇ, ਭੂਮਿਘਰੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਦੁਕ੍ਖਲਨ੍ਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਾવਾਟਂ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਂ ਰਾਜਿਂ વਾ ਉਦੁਕ੍ਖਲਂ વਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
Avasesanimittānīti mahāsīmāya bāhirapasse nimittāni. Khaṇḍasīmato paṭṭhāya bandhanaṃ āciṇṇaṃ, āciṇṇakaraṇeneva ca sammoho na hotīti āha ‘‘khaṇḍasīmatova paṭṭhāya bandhitabbā’’ti. Kuṭigeheti kuṭighare, bhūmighareti attho. Udukkhalanti khuddakāvāṭaṃ. Nimittaṃ na kātabbanti taṃ rājiṃ vā udukkhalaṃ vā nimittaṃ na kātabbaṃ.
ਹੇਟ੍ਠਾ ਨ ਓਤਰਤੀਤਿ ਭਿਤ੍ਤਿਤੋ ਓਰਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਕਿਤ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਆਕਾਸਪ੍ਪਦੇਸਂ ਨ ਓਤਰਤਿ। ਹੇਟ੍ਠਾਪਿ ਓਤਰਤੀਤਿ ਸਚੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਨ੍ਤੋਭਿਤ੍ਤਿਯਂ ਏਕવੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਓਕਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਓਤਰਤਿ। ਓਤਰਮਾਨਾ ਚ ਉਪਰਿਸੀਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਨ ਓਤਰਤਿ, ਸਮਨ੍ਤਾ ਭਿਤ੍ਤਿਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਓਤਰਤਿ। ਓਤਰਣਾਨੋਤਰਣਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਚੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਏਕવੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਓਕਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਓਤਰਤਿ। ਨੋ ਚੇ, ਨ ਓਤਰਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਸਬ੍ਬੋ ਪਾਸਾਦੋ ਸੀਮਟ੍ਠੋ ਹੋਤੀਤਿ ਉਪਰਿਮਤਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਾਬਦ੍ਧਭਿਤ੍ਤਿਕੋ વਾ ਹੋਤੁ ਮਾ વਾ, ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਪਾਸਾਦੋ ਸੀਮਟ੍ਠੋવ ਹੋਤਿ।
Heṭṭhāna otaratīti bhittito oraṃ nimittāni ṭhapetvā kittitattā heṭṭhā ākāsappadesaṃ na otarati. Heṭṭhāpi otaratīti sace heṭṭhā antobhittiyaṃ ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāso hoti, otarati. Otaramānā ca uparisīmappamāṇena na otarati, samantā bhittippamāṇena otarati. Otaraṇānotaraṇaṃ vuttanayeneva veditabbanti sace heṭṭhā ekavīsatiyā bhikkhūnaṃ okāso hoti, otarati. No ce, na otaratīti adhippāyo. Sabbo pāsādo sīmaṭṭho hotīti uparimatalena saddhiṃ ekābaddhabhittiko vā hotu mā vā, sabbopi pāsādo sīmaṭṭhova hoti.
ਤਾਲਮੂਲਕਪਬ੍ਬਤੇਤਿ ਤਾਲਮੂਲਸਦਿਸੇ ਪਬ੍ਬਤੇ। ਸੋ ਚ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਹਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਤਨੁਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਪਣવਸਣ੍ਠਾਨੋ ਮਜ੍ਝੇ ਤਨੁਕੋ ਹੋਤਿ ਮੂਲੇ ਅਗ੍ਗੇ ਚ વਿਤ੍ਥਤੋ। ਹੇਟ੍ਠਾ વਾ ਮਜ੍ਝੇ વਾਤਿ ਮੁਦਿਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਣવਸਣ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ। ਆਕਾਸਪਬ੍ਭਾਰਨ੍ਤਿ ਭਿਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਬ੍ਭਾਰਂ। ਅਨ੍ਤੋਲੇਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਲੇਣਂ ਹੋਤਿ। ਸੀਮਾਮਾਲ਼ਕੇਤਿ ਖਣ੍ਡਸੀਮਾਮਾਲ਼ਕੇ। ਮਹਾਸੀਮਂ ਸੋਧੇਤ੍વਾ વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸੀਮਗਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ વਾ ਆਨੇਤਬ੍ਬਾ, ਸੀਮਤੋ વਾ ਬਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਮਹਾਸੀਮਗਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਤਂ ਸਾਖਂ વਾ ਪਾਰੋਹਂ વਾ ਅਨਾਮਸਿਤ੍વਾ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਪੁਰਿਮਨਯੇਪੀਤਿ ਖਣ੍ਡਸੀਮਾਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਮਹਾਸੀਮਾਯ ਓਣਤਰੁਕ੍ਖੇਪਿ। ਉਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍વਾ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਖਣ੍ਡਸੀਮਾਯ ਅਨ੍ਤੋ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂਯੇવ ਆਨੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਉਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍વਾ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ।
Tālamūlakapabbateti tālamūlasadise pabbate. So ca heṭṭhā mahanto hutvā anupubbena tanuko hotīti daṭṭhabbaṃ. Paṇavasaṇṭhāno majjhe tanuko hoti mūle agge ca vitthato. Heṭṭhā vā majjhe vāti mudiṅgasaṇṭhānassa heṭṭhā paṇavasaṇṭhānassa majjhe. Ākāsapabbhāranti bhittiyā aparikkhittapabbhāraṃ. Antoleṇaṃ hotīti pabbatassa anto leṇaṃ hoti. Sīmāmāḷaketi khaṇḍasīmāmāḷake. Mahāsīmaṃ sodhetvā vā kammaṃ kātabbanti mahāsīmagatā bhikkhū hatthapāsaṃ vā ānetabbā, sīmato vā bahi kātabbāti adhippāyo. Gaṇṭhipadesu pana ‘‘mahāsīmagatehi bhikkhūhi taṃ sākhaṃ vā pārohaṃ vā anāmasitvā ṭhātabbanti adhippāyo’’ti vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ. Purimanayepīti khaṇḍasīmāya uṭṭhahitvā mahāsīmāya oṇatarukkhepi. Ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭatīti khaṇḍasīmāya anto ṭhitattā rukkhassa tattha ṭhito hatthapāsaṃyeva ānetabboti ukkhipāpetvā kātuṃ na vaṭṭati.
੧੪੦. ਪਾਰਯਤੀਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਤਿ। ਪਾਰਾਤਿ ਸੀਮਾਪੇਕ੍ਖੋ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸੋ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭવੇਯ੍ਯ। ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਨਾવਾਯ ਪਮਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਾ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ…ਪੇ॰… ਤਯੋ ਜਨੇ વਹਤੀ’’ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਚ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਤੋ ਖੁਦ੍ਦਕਾ ਨਾવਾ વਿਜ੍ਜਮਾਨਾਪਿ ਇਧ ਅਸਨ੍ਤਪਕ੍ਖਂ ਭਜਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਅવਸ੍ਸਂ ਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਾ ਧੁવਨਾવਾવ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਰੁਕ੍ਖਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਕਤੋਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ। ਪਰਤੀਰੇ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਸਬ੍ਬਪਰਿਯਨ੍ਤਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇ। ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਠਿਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਹਤ੍ਥਪਾਸਗਤੇ ਕਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਏਕਂ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਉਭੋਸੁ ਤੀਰੇਸੁ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਠਿਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਹਤ੍ਥਪਾਸਗਤੇ ਕਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤਬ੍ਬਾ। ਨਾਨਾਗਾਮਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਚੇ, ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਸੀਮਾਬਨ੍ਧਨਕਾਲੇ ਅਨਾਗਨ੍ਤੁਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਅવਿਪ੍ਪવਾਸਸੀਮਾਸਮ੍ਮੁਤਿਯਂ ਪਨ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ। ਯਸ੍ਮਾ ਉਭੋਸੁ ਤੀਰੇਸੁ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਿਤ੍ਤਨਮਤ੍ਤੇਨ ਦੀਪਕੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੀਪਕੇਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ વਿਸੁਂ ਕਿਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨੇવਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੀਪਕਸ੍ਸ ਓਰਿਮਨ੍ਤੇ ਚ ਪਾਰਿਮਨ੍ਤੇ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਿਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ਦੀਪਕਸਿਖਰਨ੍ਤਿ ਦੀਪਕਮਤ੍ਥਕਂ। ਪਬ੍ਬਤਸਣ੍ਠਾਨਾਤਿ ਦੀਪਕਸ੍ਸ ਏਕਤੋ ਅਧਿਕਤਰਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ।
140.Pārayatīti ajjhottharati. Pārāti sīmāpekkho itthiliṅganiddeso. Assāti bhaveyya. Idhādhippetanāvāya pamāṇaṃ dassento āha ‘‘yā sabbantimena paricchedena…pe… tayo jane vahatī’’ti. Iminā ca vuttappamāṇato khuddakā nāvā vijjamānāpi idha asantapakkhaṃ bhajatīti dīpeti. Avassaṃ labbhaneyyā dhuvanāvāva hotīti sambandho. Rukkhaṃ chinditvā katoti pāṭhaseso. Paratīre sammukhaṭṭhāneti orimatīre sabbapariyantanimittassa sammukhaṭṭhāne. Sabbanimittānaṃ anto ṭhite bhikkhū hatthapāsagate katvāti ettha sace ekaṃ gāmakhettaṃ hoti, ubhosu tīresu sabbanimittānaṃ anto ṭhite bhikkhū hatthapāsagate katvā sammannitabbā. Nānāgāmakkhettaṃ ce, samānasaṃvāsakasīmābandhanakāle anāgantumpi vaṭṭati. Avippavāsasīmāsammutiyaṃ pana āgantabbameva. Yasmā ubhosu tīresu nimittakittanamattena dīpako saṅgahito nāma na hoti, tasmā dīpakepi nimittāni visuṃ kittetabbānevāti āha ‘‘dīpakassaorimante ca pārimante ca nimittaṃ kittetabba’’nti. Dīpakasikharanti dīpakamatthakaṃ. Pabbatasaṇṭhānāti dīpakassa ekato adhikatarattā vuttaṃ.
ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sīmānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੭੧. ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਾ • 71. Sīmānujānanā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • Sīmānujānanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sīmānujānanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੭੧. ਸੀਮਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • 71. Sīmānujānanakathā
