Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဥဒာနပာဠိ • Udānapāḷi |
၉. သိပ္ပသုတ္တံ
9. Sippasuttaṃ
၂၉. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာနံ ဘိက္ခူနံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာနံ မဏ္ဍလမာဠေ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘‘ကော နု ခော, အာဝုသော, သိပ္ပံ ဇာနာတိ? ကော ကိံ သိပ္ပံ သိက္ခိ? ကတရံ သိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ?
29. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sambahulānaṃ bhikkhūnaṃ pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘ko nu kho, āvuso, sippaṃ jānāti? Ko kiṃ sippaṃ sikkhi? Kataraṃ sippaṃ sippānaṃ agga’’nti?
တတ္ထေကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဟတ္ထိသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘အသ္သသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ရထသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဓနုသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ထရုသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘မုဒ္ဒာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဂဏနာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘သင္ခာနသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘လေခာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ကာဝေယ္ယသိပ္ပံ 1 သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘လောကာယတသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ခတ္တဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’’န္တိ။ အယဉ္စရဟိ တေသံ ဘိက္ခူနံ အန္တရာကထာ ဟောတိ ဝိပ္ပကတာ။
Tatthekacce evamāhaṃsu – ‘‘hatthisippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘assasippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘rathasippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘dhanusippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘tharusippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘muddāsippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘gaṇanāsippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘saṅkhānasippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘lekhāsippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘kāveyyasippaṃ 2 sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘lokāyatasippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘khattavijjāsippaṃ sippānaṃ agga’’nti. Ayañcarahi tesaṃ bhikkhūnaṃ antarākathā hoti vippakatā.
အထ ခော ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန မဏ္ဍလမာဠော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကာယ နုတ္ထ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ, ကာ စ ပန ဝော အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ?
Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena maṇḍalamāḷo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti?
‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အမ္ဟာကံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာနံ မဏ္ဍလမာဠေ သန္နိသိန္နာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘ကော နု ခော, အာဝုသော, သိပ္ပံ ဇာနာတိ? ကော ကိံ သိပ္ပံ သိက္ခိ? ကတရံ သိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ?
‘‘Idha, bhante, amhākaṃ pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘ko nu kho, āvuso, sippaṃ jānāti? Ko kiṃ sippaṃ sikkhi? Kataraṃ sippaṃ sippānaṃ agga’nti?
‘‘တတ္ထေကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ဟတ္ထိသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘အသ္သသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ရထသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ဓနုသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ထရုသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ, ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘မုဒ္ဒာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ဂဏနာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘သင္ခာနသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘လေခာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ကာဝေယ္ယသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘လောကာယတသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ; ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘ခတ္တဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ သိပ္ပာနံ အဂ္ဂ’န္တိ။ အယံ ခော နော, ဘန္တေ, အန္တရာကထာ ဟောတိ ဝိပ္ပကတာ, အထ ဘဂဝာ အနုပ္ပတ္တော’’တိ။
‘‘Tatthekacce evamāhaṃsu – ‘hatthisippaṃ sippānaṃ agga’nti. Ekacce evamāhaṃsu – ‘assasippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘rathasippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘dhanusippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘tharusippaṃ sippānaṃ agga’nti, ekacce evamāhaṃsu – ‘muddāsippaṃ sippānaṃ agga’nti ekacce evamāhaṃsu – ‘gaṇanāsippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘saṅkhānasippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘lekhāsippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘kāveyyasippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘lokāyatasippaṃ sippānaṃ agga’nti; ekacce evamāhaṃsu – ‘khattavijjāsippaṃ sippānaṃ agga’nti. Ayaṃ kho no, bhante, antarākathā hoti vippakatā, atha bhagavā anuppatto’’ti.
‘‘န ခ္ဝေတံ, ဘိက္ခဝေ, တုမ္ဟာကံ ပတိရူပံ ကုလပုတ္တာနံ သဒ္ဓာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတာနံ ယံ တုမ္ဟေ ဧဝရူပိံ ကထံ ကထေယ္ယာထ။ သန္နိပတိတာနံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒ္ဝယံ ကရဏီယံ – ဓမ္မီ ဝာ ကထာ အရိယော ဝာ တုဏ္ဟီဘာဝော’’တိ။
‘‘Na khvetaṃ, bhikkhave, tumhākaṃ patirūpaṃ kulaputtānaṃ saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitānaṃ yaṃ tumhe evarūpiṃ kathaṃ katheyyātha. Sannipatitānaṃ vo, bhikkhave, dvayaṃ karaṇīyaṃ – dhammī vā kathā ariyo vā tuṇhībhāvo’’ti.
အထ ခော ဘဂဝာ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတ္ဝာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒာနံ ဥဒာနေသိ –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘အသိပ္ပဇီဝီ လဟု အတ္ထကာမော၊
‘‘Asippajīvī lahu atthakāmo,
ယတိန္ဒ္ရိယော သဗ္ဗဓိ ဝိပ္ပမုတ္တော။
Yatindriyo sabbadhi vippamutto;
အနောကသာရီ အမမော နိရာသော၊
Anokasārī amamo nirāso,
ဟိတ္ဝာ မာနံ ဧကစရော သ ဘိက္ခူ’’တိ။ နဝမံ။
Hitvā mānaṃ ekacaro sa bhikkhū’’ti. navamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဥဒာန-အဋ္ဌကထာ • Udāna-aṭṭhakathā / ၉. သိပ္ပသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Sippasuttavaṇṇanā