Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [੩੮੨] ੭. ਸਿਰਿਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ

    [382] 7. Sirikāḷakaṇṇijātakavaṇṇanā

    ਕਾ ਨੁ ਕਾਲ਼ੇਨ વਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਸੋ ਹਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਖਣ੍ਡਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿ, ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋਪਿ ਦਾਸਾਪਿ ਭਤਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਕਰਾਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਰਕ੍ਖਿਂਸੁਯੇવ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆવੁਸੋ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਸੁਚਿਯੇવ ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰੋ ਹੁਤ੍વਾ ਚਰਤੀ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਸੁਚੀਯੇવ ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰਾ ਅਹੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।

    nu kāḷena vaṇṇenāti idaṃ satthā jetavane viharanto anāthapiṇḍikaṃ ārabbha kathesi. So hi sotāpattiphale patiṭṭhitakālato paṭṭhāya akhaṇḍāni pañca sīlāni rakkhi, bhariyāpissa puttadhītaropi dāsāpi bhatiṃ gahetvā kammaṃ karontā kammakarāpi sabbe rakkhiṃsuyeva. Athekadivasaṃ bhikkhū dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ ‘‘āvuso, anāthapiṇḍiko suciyeva suciparivāro hutvā caratī’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idāneva, pubbe porāṇakapaṇḍitāpi sucīyeva suciparivārā ahesu’’nti vatvā tehi yācito atītaṃ āhari.

    ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਹੁਤ੍વਾ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿ, ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿ, ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋਪਿ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਪੋਰਿਸਾਪਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿਂਸੁ। ਸੋ ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰਸੇਟ੍ਠਿਤ੍વੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਮਯਾ ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰਸੀਲੋ ਕੋਚਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਮਮ ਨਿਸੀਦਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨਸਯਨਂ વਾ ਦਾਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਅਪਰਿਭੁਤ੍ਤਂ ਦਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਅਪਰਿਭੁਤ੍ਤਪਲ੍ਲਙ੍ਕਞ੍ਚ ਸੇਨਾਸਨਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਦੇવਲੋਕਤੋ વਿਰੂਪਕ੍ਖਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ਚ ਨਾਮ ਧਤਰਟ੍ਠਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਸਿਰੀ ਚ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮਾ ਦ੍વੇ ਬਹੁਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਂ ਆਦਾਯ ‘‘ਅਨੋਤਤ੍ਤੇ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਨੋਤਤ੍ਤਤਿਤ੍ਥਂ ਆਗਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦਹੇ ਬਹੂਨਿ ਤਿਤ੍ਥਾਨਿ, ਤੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਬੁਦ੍ਧਾਯੇવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਭਿਕ੍ਖੂવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਾਪਸਾਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਤਾਪਸਾવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਕਾਮਸਗ੍ਗੇਸੁ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਦੇવਧੀਤਾਨਂ ਤਿਤ੍ਥੇ ਦੇવਧੀਤਾવ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ।

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto seṭṭhi hutvā dānaṃ adāsi, sīlaṃ rakkhi, uposathakammaṃ kari, bhariyāpissa pañca sīlāni rakkhi, puttadhītaropi dāsakammakaraporisāpi pañca sīlāni rakkhiṃsu. So suciparivāraseṭṭhitveva paññāyittha. Athekadivasaṃ so cintesi ‘‘sace mayā suciparivārasīlo koci āgamissati, tassa mama nisīdanapallaṅkaṃ vā nipajjanasayanaṃ vā dātuṃ na yuttaṃ, anucchiṭṭhaṃ aparibhuttaṃ dātuṃ vaṭṭatī’’ti attano vasanaṭṭhāneyeva ekapasse aparibhuttapallaṅkañca senāsanañca paññāpesi. Tasmiṃ samaye cātumahārājikadevalokato virūpakkhamahārājassa dhītā kāḷakaṇṇī ca nāma dhataraṭṭhamahārājassa dhītā sirī ca nāmāti imā dve bahuṃ gandhamālaṃ ādāya ‘‘anotatte kīḷissāmā’’ti anotattatitthaṃ āgacchiṃsu. Tasmiṃ pana dahe bahūni titthāni, tesu buddhānaṃ titthe buddhāyeva nhāyanti, paccekabuddhānaṃ titthe paccekabuddhāva nhāyanti, bhikkhūnaṃ titthe bhikkhūva nhāyanti, tāpasānaṃ titthe tāpasāva nhāyanti, cātumahārājikādīsu chasu kāmasaggesu devaputtānaṃ titthe devaputtāva nhāyanti, devadhītānaṃ titthe devadhītāva nhāyanti.

    ਤਤ੍ਰਿਮਾ ਦ੍વੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਅਹਂ ਪਠਮਂ ਨ੍ਹਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਪਠਮ’’ਨ੍ਤਿ ਤਿਤ੍ਥਾਯ ਕਲਹਂ ਕਰਿਂਸੁ। ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ‘‘ਅਹਂ ਲੋਕਂ ਪਾਲੇਮਿ વਿਚਾਰੇਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਠਮਂ ਨਾਯਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਸਿਰੀ ‘‘ਅਹਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰਿਯਦਾਯਿਕਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਠਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਠਮਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਤਾ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਪਠਮਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਂ વਾ ਅਯੁਤ੍ਤਰੂਪਂ વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਕਾ ਪਠਮਂ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਧਤਰਟ੍ਠવਿਰੂਪਕ੍ਖਾ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ વਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ વਿਰੂਲ਼੍ਹਕવੇਸ੍ਸવਣਾਨਂ ਭਾਰਮਕਂਸੁ। ਤੇ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਪਿ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਾ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਸੁਂ। ਸਕ੍ਕੋ ਤਾਸਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮਾ ਦ੍વੇਪਿ ਮਮ ਪੁਰਿਸਾਨਞ੍ਞੇવ ਧੀਤਰੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਇਮਂ ਅਡ੍ਡਂ વਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਤਾ ਸਕ੍ਕੋ ਆਹ ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਘਰੇ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਸਯਨਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ વਾ ਸਯਿਤੁਂ વਾ ਲਭਤਿ, ਸਾ ਪਠਮਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਾ’’ਤਿ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇਯੇવ ਨੀਲવਤ੍ਥਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਨੀਲવਿਲੇਪਨਂ વਿਲਿਮ੍ਪਿਤ੍વਾ ਨੀਲਮਣਿਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਯਨ੍ਤਪਾਸਾਣੋ વਿਯ ਦੇવਲੋਕਤੋ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਦ੍વਾਰੇ ਸਯਨਸ੍ਸ ਅવਿਦੂਰੇ ਠਾਨੇ ਨੀਲਰਸ੍ਮਿਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਆਕਾਸੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਸੇਟ੍ਠਿ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਤਂ ਅਦ੍ਦਸ, ਸਹਦਸ੍ਸਨੇਨੇવਸ੍ਸ ਸਾ ਅਪ੍ਪਿਯਾ ਅਹੋਸਿ ਅਮਨਾਪਾ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Tatrimā dve āgantvā ‘‘ahaṃ paṭhamaṃ nhāyissāmi, ahaṃ paṭhama’’nti titthāya kalahaṃ kariṃsu. Kāḷakaṇṇī ‘‘ahaṃ lokaṃ pālemi vicāremi, tasmā paṭhamaṃ nāyituṃ yuttāmhī’’ti vadati. Sirī ‘‘ahaṃ mahājanassa issariyadāyikāya paṭipadāya ṭhitā, tasmā paṭhamaṃ nhāyituṃ yuttāmhī’’ti vadati. Tā ‘‘amhesu paṭhamaṃ nhāyituṃ yuttarūpaṃ vā ayuttarūpaṃ vā cattāro mahārājāno jānissantī’’ti tesaṃ santikaṃ gantvā ‘‘amhesu kā paṭhamaṃ anotattadahe nhāyituṃ yuttarūpā’’ti pucchiṃsu. Dhataraṭṭhavirūpakkhā ‘‘na sakkā amhehi vinicchinitu’’nti virūḷhakavessavaṇānaṃ bhāramakaṃsu. Te ‘‘amhepi na sakkhissāma, sakkassa pādamūle pesessāmā’’ti tā sakkassa santikaṃ pesesuṃ. Sakko tāsaṃ vacanaṃ sutvā cintesi ‘‘imā dvepi mama purisānaññeva dhītaro, na sakkā mayā imaṃ aḍḍaṃ vinicchinitu’’nti. Atha tā sakko āha ‘‘bārāṇasiyaṃ suciparivāro nāma seṭṭhi atthi, tassa ghare anucchiṭṭhasayanañca paññattaṃ, yā tattha nisīdituṃ vā sayituṃ vā labhati, sā paṭhamaṃ nhāyituṃ yuttarūpā’’ti. Taṃ sutvā kāḷakaṇṇī tasmiṃ khaṇeyeva nīlavatthaṃ nivāsetvā nīlavilepanaṃ vilimpitvā nīlamaṇipiḷandhanaṃ piḷandhitvā yantapāsāṇo viya devalokato otaritvā majjhimayāmasamanantare seṭṭhino pāsādassa upaṭṭhānadvāre sayanassa avidūre ṭhāne nīlarasmiṃ vissajjetvā ākāse aṭṭhāsi. Seṭṭhi oloketvā taṃ addasa, sahadassanenevassa sā appiyā ahosi amanāpā. So tāya saddhiṃ sallapanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ੪੦.

    40.

    ‘‘ਕਾ ਨੁ ਕਾਲ਼ੇਨ વਣ੍ਣੇਨ, ਨ ਚਾਪਿ ਪਿਯਦਸ੍ਸਨਾ।

    ‘‘Kā nu kāḷena vaṇṇena, na cāpi piyadassanā;

    ਕਾ વਾ ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਸ વਾ ਧੀਤਾ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ॥

    Kā vā tvaṃ kassa vā dhītā, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ਤਤ੍ਥ ਕਾਲ਼ੇਨਾਤਿ ਨੀਲੇਨ। વਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਸਰੀਰવਤ੍ਥਾਭਰਣવਣ੍ਣੇਨ। ਨ ਚਾਪਿ ਪਿਯਦਸ੍ਸਨਾਤਿ ਧਾਤੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਯਞ੍ਚ ਦੇવਧੀਤਾ ਅਨਾਚਾਰਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ਸਹਦਸ੍ਸਨੇਨੇવਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਯਾ ਜਾਤਾ, ਤੇਨੇવਮਾਹ। ਕਾ વਾ ਤ੍વਨ੍ਤਿ ‘‘ਕਾ ਚ ਤ੍વਂ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ।

    Tattha kāḷenāti nīlena. Vaṇṇenāti sarīravatthābharaṇavaṇṇena. Na cāpi piyadassanāti dhātuso, bhikkhave, sattā saṃsandantīti vuttaṃ, ayañca devadhītā anācārā dussīlā, tasmā sā sahadassanenevassa appiyā jātā, tenevamāha. Kā vā tvanti ‘‘kā ca tvaṃ, ayameva vā pāṭho.

    ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Taṃ sutvā kāḷakaṇṇī dutiyaṃ gāthamāha –

    ੪੧.

    41.

    ‘‘ਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸਹਂ ਧੀਤਾ, વਿਰੂਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਣ੍ਡਿਯਾ।

    ‘‘Mahārājassahaṃ dhītā, virūpakkhassa caṇḍiyā;

    ਅਹਂ ਕਾਲ਼ੀ ਅਲਕ੍ਖਿਕਾ, ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀਤਿ ਮਂ વਿਦੂ।

    Ahaṃ kāḷī alakkhikā, kāḷakaṇṇīti maṃ vidū;

    ਓਕਾਸਂ ਯਾਚਿਤੋ ਦੇਹਿ, વਸੇਮੁ ਤવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ॥

    Okāsaṃ yācito dehi, vasemu tava santike’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਚਣ੍ਡਿਯਾਤਿ ਕੋਧਨਾ। ਕੋਧਭਾવੇਨ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਚਣ੍ਡੀਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ। ਅਲਕ੍ਖਿਕਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਾ। ਮਂ વਿਦੂਤਿ ਏવਂ ਮਂ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਦੇવਲੋਕੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। વਸੇਮੂਤਿ ਮਯਂ ਅਜ੍ਜ ਏਕਰਤ੍ਤਂ ਤવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ વਸੇਯ੍ਯਾਮ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਾਸਨਸਯਨੇ ਓਕਾਸਂ ਦੇਹੀਤਿ।

    Tattha caṇḍiyāti kodhanā. Kodhabhāvena hi mayhaṃ caṇḍīti nāmaṃ kariṃsu. Alakkhikāti nippaññā. Maṃ vidūti evaṃ maṃ cātumahārājikadevaloke jānanti. Vasemūti mayaṃ ajja ekarattaṃ tava santike vaseyyāma, etasmiṃ me anucchiṭṭhāsanasayane okāsaṃ dehīti.

    ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Tato bodhisatto tatiyaṃ gāthamāha –

    ੪੨.

    42.

    ‘‘ਕਿਂਸੀਲੇ ਕਿਂਸਮਾਚਾਰੇ, ਪੁਰਿਸੇ ਨਿવਿਸਸੇ ਤੁવਂ।

    ‘‘Kiṃsīle kiṃsamācāre, purise nivisase tuvaṃ;

    ਪੁਟ੍ਠਾ ਮੇ ਕਾਲ਼ਿ ਅਕ੍ਖਾਹਿ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ॥

    Puṭṭhā me kāḷi akkhāhi, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ਤਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਸੇਤਿ ਤવ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿવਿਸਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਹਸੀਤਿ।

    Tattha nivisaseti tava cittena nivisasi patiṭṭhahasīti.

    ਤਤੋ ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Tato sā attano guṇaṃ kathentī catutthaṃ gāthamāha –

    ੪੩.

    43.

    ‘‘ਮਕ੍ਖੀ ਪਲ਼ਾਸੀ ਸਾਰਮ੍ਭੀ, ਇਸ੍ਸੁਕੀ ਮਚ੍ਛਰੀ ਸਠੋ।

    ‘‘Makkhī paḷāsī sārambhī, issukī maccharī saṭho;

    ਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਨ੍ਤੋ, ਲਦ੍ਧਂ ਯਸ੍ਸ વਿਨਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ॥

    So mayhaṃ puriso kanto, laddhaṃ yassa vinassatī’’ti.

    ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਗੁਣਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਗੁਣਮਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਕਾਰਣੇ ਕਥਿਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਅਹਂ ਏਤਂ ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਯੁਗਗ੍ਗਾਹਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ , ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਾਰਮ੍ਭવਸੇਨ ਕਰਣੁਤ੍ਤਰਿਕਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਰੇ ਲਾਭਂ ਲਭਨ੍ਤੇ ਨ ਤੁਸ੍ਸਤਿ, ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਪਰੇਸਂ ਮਾ ਹੋਤੁ, ਮਯ੍ਹਮੇવ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਸਕਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਗੋਪੇਤ੍વਾ ਪਰਸ੍ਸ ਤਿਣਗ੍ਗੇਨ ਤੇਲਬਿਨ੍ਦੁਮ੍ਪਿ ਨ ਦੇਤਿ, ਕੇਰਾਟਿਕਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਰਸ੍ਸ ਅਦਤ੍વਾ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਪਰਸਨ੍ਤਕਮੇવ ਖਾਦਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਂ ਧਞ੍ਞਂ વਾ ਧਨਂ વਾ વਿਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਸੁਰਾਧੁਤ੍ਤੋ ਅਕ੍ਖਧੁਤ੍ਤੋ ਇਤ੍ਥਿਧੁਤ੍ਤੋ વਾ ਹੁਤ੍વਾ ਲਦ੍ਧਂ ਲਦ੍ਧਂ વਿਨਾਸੇਤਿਯੇવ, ਅਯਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਕਨ੍ਤੋ ਪਿਯੋ ਮਨਾਪੋ, ਏવਰੂਪੇ ਅਹਂ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਹਾਮੀਤਿ।

    Tassattho – yo puriso attano kataguṇaṃ na jānāti, guṇamakkhī hoti, attano kismiñci kāraṇe kathite ‘‘kiṃ ahaṃ etaṃ na jānāmī’’ti yugaggāhaṃ gaṇhāti , aññehi kiñci kataṃ disvā sārambhavasena karaṇuttarikaṃ karoti, pare lābhaṃ labhante na tussati, ‘‘mayhaṃ issariyaṃ paresaṃ mā hotu, mayhameva hotū’’ti sakasampattiṃ gopetvā parassa tiṇaggena telabindumpi na deti, kerāṭikalakkhaṇena samannāgato hutvā attano santakaṃ parassa adatvā tehi tehi upāyehi parasantakameva khādati, yassa laddhaṃ dhaññaṃ vā dhanaṃ vā vinassati na tiṭṭhati, surādhutto akkhadhutto itthidhutto vā hutvā laddhaṃ laddhaṃ vināsetiyeva, ayaṃ etehi guṇehi samannāgato puriso mayhaṃ kanto piyo manāpo, evarūpe ahaṃ cittena patiṭṭhahāmīti.

    ਸਾਯੇવ ਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠਸਤ੍ਤਮਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

    Sāyeva pañcamachaṭṭhasattamagāthā abhāsi –

    ੪੪.

    44.

    ‘‘ਕੋਧਨੋ ਉਪਨਾਹੀ ਚ, ਪਿਸੁਣੋ ਚ વਿਭੇਦਕੋ।

    ‘‘Kodhano upanāhī ca, pisuṇo ca vibhedako;

    ਕਣ੍ਡਕવਾਚੋ ਫਰੁਸੋ, ਸੋ ਮੇ ਕਨ੍ਤਤਰੋ ਤਤੋ॥

    Kaṇḍakavāco pharuso, so me kantataro tato.

    ੪੫.

    45.

    ‘‘ਅਜ੍ਜ ਸੁવੇਤਿ ਪੁਰਿਸੋ, ਸਦਤ੍ਥਂ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ।

    ‘‘Ajja suveti puriso, sadatthaṃ nāvabujjhati;

    ਓવਜ੍ਜਮਾਨੋ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਂ ਸੋ ਅਤਿਮਞ੍ਞਤਿ॥

    Ovajjamāno kuppati, seyyaṃ so atimaññati.

    ੪੬.

    46.

    ‘‘ਦવਪ੍ਪਲੁਦ੍ਧੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਸਬ੍ਬਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਧਂਸਤਿ।

    ‘‘Davappaluddho puriso, sabbamittehi dhaṃsati;

    ਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਨ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਹੋਮਿ ਅਨਾਮਯਾ’’ਤਿ॥

    So mayhaṃ puriso kanto, tasmiṃ homi anāmayā’’ti.

    ਤਾਪਿ ਇਮਿਨਾવ ਨਯੇਨ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ ਪਨੇਤ੍ਥ – ਕੋਧਨੋਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨਾਪਿ ਕੁਜ੍ਝਨਕੋ। ਉਪਨਾਹੀਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਅਪਰਾਧਂ ਹਦਯੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸੁਚਿਰੇਨਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਕਾਰਕੋ। ਪਿਸੁਣੋਤਿ ਪਿਸੁਣવਾਚੋ। વਿਭੇਦਕੋਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਮਿਤ੍ਤਭਿਨ੍ਦਨਕੋ। ਕਣ੍ਡਕવਾਚੋਤਿ ਸਦੋਸવਾਚੋ। ਫਰੁਸੋਤਿ ਥਦ੍ਧવਾਚੋ। ਕਨ੍ਤਤਰੋਤਿ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਰਿਮਾਪਿ ਕਨ੍ਤਤਰੋ ਪਿਯਤਰੋ। ਅਜ੍ਜ ਸੁવੇਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਜ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਸ੍વੇ , ਇਦਂ ਤਤਿਯਦਿવਸਾਦੀਸੂ’’ਤਿ ਏવਂ ਸੋ ਸਦਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਓવਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿ ਓવਦਿਯਮਾਨੋ। ਸੇਯ੍ਯਂ ਸੋ ਅਤਿਮਞ੍ਞਤੀਤਿ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਕੁਲਪ੍ਪਦੇਸਸੀਲਾਚਾਰਗੁਣੇਹਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲਂ ‘‘ਤ੍વਂ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਪਹੋਸੀ’’ਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਞ੍ਞਤਿ। ਦવਪ੍ਪਲੁਦ੍ਧੋਤਿ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਨਿਰਨ੍ਤਰਦવੇਨ ਪਲੁਦ੍ਧੋ ਅਭਿਭੂਤੋ વਸਂ ਗਤੋ। ਧਂਸਤੀਤਿ ‘‘ਤਯਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ વਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਧਂਸਤਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ। ਅਨਾਮਯਾਤਿ ਅਯਂ ਏਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਾ ਨਿਸ੍ਸੋਕਾ ਹੋਮਿ, ਤਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਨਾਲਯਾ ਹੁਤ੍વਾ વਸਾਮੀ’’ਤਿ।

    Tāpi imināva nayena vitthāretabbā. Saṅkhepattho panettha – kodhanoti appamattakenāpi kujjhanako. Upanāhīti parassa aparādhaṃ hadaye ṭhapetvā sucirenapi tassa anatthakārako. Pisuṇoti pisuṇavāco. Vibhedakoti appamattakenapi mittabhindanako. Kaṇḍakavācoti sadosavāco. Pharusoti thaddhavāco. Kantataroti so puriso mayhaṃ purimāpi kantataro piyataro. Ajja suveti ‘‘idaṃ kammaṃ ajja kātabbaṃ, idaṃ sve , idaṃ tatiyadivasādīsū’’ti evaṃ so sadatthaṃ attano kiccaṃ nāvabujjhati na jānāti. Ovajjamānoti ovadiyamāno. Seyyaṃ so atimaññatīti jātigottakulappadesasīlācāraguṇehi uttaritaraṃ uttamapuggalaṃ ‘‘tvaṃ mayhaṃ kiṃ pahosī’’ti atikkamitvā maññati. Davappaluddhoti rūpādīsu kāmaguṇesu nirantaradavena paluddho abhibhūto vasaṃ gato. Dhaṃsatīti ‘‘tayā mayhaṃ kiṃ kata’’ntiādīni vatvā sabbeheva mittehi dhaṃsati parihāyati. Anāmayāti ayaṃ etehi guṇehi samannāgate puggale niddukkhā nissokā homi, taṃ labhitvā aññattha anālayā hutvā vasāmī’’ti.

    ਅਥ ਨਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Atha naṃ garahanto mahāsatto aṭṭhamaṃ gāthamāha –

    ੪੭.

    47.

    ‘‘ਅਪੇਹਿ ਏਤ੍ਤੋ ਤ੍વਂ ਕਾਲ਼ਿ, ਨੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੁ વਿਜ੍ਜਤਿ।

    ‘‘Apehi etto tvaṃ kāḷi, netaṃ amhesu vijjati;

    ਅਞ੍ਞਂ ਜਨਪਦਂ ਗਚ੍ਛ, ਨਿਗਮੇ ਰਾਜਧਾਨਿਯੋ’’ਤਿ॥

    Aññaṃ janapadaṃ gaccha, nigame rājadhāniyo’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਅਪੇਹੀਤਿ ਅਪਗਚ੍ਛ। ਨੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੂਤਿ ਏਤਂ ਮਕ੍ਖਾਦਿਕਂ ਤવ ਪਿਯਭਾવਕਰਣਂ ਅਮ੍ਹੇਸੁਪਿ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ ਨਤ੍ਥਿ। ਨਿਗਮੇ ਰਾਜਧਾਨਿਯੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਨਿਗਮੇਪਿ ਅਞ੍ਞਾ ਰਾਜਧਾਨਿਯੋਪਿ ਗਚ੍ਛ, ਯਤ੍ਥ ਮਯਂ ਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮ, ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।

    Tattha apehīti apagaccha. Netaṃ amhesūti etaṃ makkhādikaṃ tava piyabhāvakaraṇaṃ amhesupi na vijjati natthi. Nigame rājadhāniyoti aññe nigamepi aññā rājadhāniyopi gaccha, yattha mayaṃ taṃ na passāma, tattha gacchāti dīpeti.

    ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ਅਦ੍ਦਿਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਅਨਨ੍ਤਰਗਾਥਮਾਹ –

    Taṃ sutvā kāḷakaṇṇī additā hutvā anantaragāthamāha –

    ੪੮.

    48.

    ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋ ਤਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਨੇਤਂ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ વਿਜ੍ਜਤਿ।

    ‘‘Ahampi kho taṃ jānāmi, netaṃ tumhesu vijjati;

    ਸਨ੍ਤਿ ਲੋਕੇ ਅਲਕ੍ਖਿਕਾ, ਸਙ੍ਘਰਨ੍ਤਿ ਬਹੁਂ ਧਨਂ।

    Santi loke alakkhikā, saṅgharanti bahuṃ dhanaṃ;

    ਅਹਂ ਦੇવੋ ਚ ਮੇ ਭਾਤਾ, ਉਭੋ ਨਂ વਿਧਮਾਮਸੇ’’ਤਿ॥

    Ahaṃ devo ca me bhātā, ubho naṃ vidhamāmase’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਨੇਤਂ ਤੁਮ੍ਹੇਸੂਤਿ ਯਂ ਮਮ ਪਿਯਭਾવਕਰਣਂ ਮਕ੍ਖਾਦਿਕਂ ਯੇਨ ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ, ਤਂ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ। ਸਨ੍ਤਿ ਲੋਕੇ ਅਲਕ੍ਖਿਕਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਪਨ ਲੋਕੇ ਨਿਸ੍ਸੀਲਾ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਸਨ੍ਤਿ। ਸਙ੍ਘਰਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਨਿਸ੍ਸੀਲਾ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਾਪਿ ਸਮਾਨਾ ਏਤੇਹਿ ਮਕ੍ਖਾਦੀਹਿ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਸਙ੍ਘਰਨ੍ਤਿ ਪਿਣ੍ਡਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਉਭੋ ਨਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪਨ ਏਤੇਹਿ ਸਙ੍ਘਰਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ ਧਨਂ ਅਹਞ੍ਚ ਮਯ੍ਹਮੇવ ਭਾਤਾ ਦੇવੋ ਚ ਨਾਮ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭੋ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍વਾ વਿਧਮਾਮਸੇ ਨਾਸੇਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਦੇવਲੋਕੇ ਬਹੂ ਦਿਬ੍ਬਪਰਿਭੋਗਾ ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਯਨਾਨਿ, ਤ੍વਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸਿ વਾ ਨੋ વਾ, ਕੋ ਮੇ ਤਯਾ ਅਤ੍ਥੋਤਿ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।

    Tattha netaṃ tumhesūti yaṃ mama piyabhāvakaraṇaṃ makkhādikaṃ yena ahaṃ attanāpi samannāgatā, taṃ tumhesu natthīti ahampi etaṃ jānāmi. Santi loke alakkhikāti aññe pana loke nissīlā nippaññā santi. Saṅgharantīti te nissīlā nippaññāpi samānā etehi makkhādīhi bahuṃ dhanaṃ saṅgharanti piṇḍaṃ karonti. Ubho nanti taṃ pana etehi saṅgharitvā ṭhapitaṃ dhanaṃ ahañca mayhameva bhātā devo ca nāma devaputtoti ubho ekato hutvā vidhamāmase nāsema, amhākaṃ pana devaloke bahū dibbaparibhogā atthi dibbāni sayanāni, tvaṃ dadeyyāsi vā no vā, ko me tayā atthoti vatvā pakkāmi.

    ਤਸ੍ਸਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਕਾਲੇ ਸਿਰੀ ਦੇવਧੀਤਾ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੇਹਿ વਤ੍ਥવਿਲੇਪਨੇਹਿ ਸੁવਣ੍ਣਾਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਦ੍વਾਰੇ ਪੀਤਰਸ੍ਮਿਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਸਮੇਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਸਮਂ ਪਥવਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਗਾਰવਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Tassā pakkantakāle sirī devadhītā suvaṇṇavaṇṇehi vatthavilepanehi suvaṇṇālaṅkārena āgantvā upaṭṭhānadvāre pītarasmiṃ vissajjetvā samehi pādehi samaṃ pathaviyaṃ patiṭṭhāya sagāravā aṭṭhāsi. Taṃ disvā mahāsatto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ੪੯.

    49.

    ‘‘ਕਾ ਨੁ ਦਿਬ੍ਬੇਨ વਣ੍ਣੇਨ, ਪਥਬ੍ਯਾ ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    ‘‘Kā nu dibbena vaṇṇena, pathabyā supatiṭṭhitā;

    ਕਾ વਾ ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਸ વਾ ਧੀਤਾ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ॥

    Kā vā tvaṃ kassa vā dhītā, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ਤਤ੍ਥ ਦਿਬ੍ਬੇਨਾਤਿ વਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਉਤ੍ਤਮੇਨ।

    Tattha dibbenāti visiṭṭhena uttamena.

    ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਿਰੀ ਦੁਤਿਯਂ ਗਾਥਮਾਹ –

    Taṃ sutvā sirī dutiyaṃ gāthamāha –

    ੫੦.

    50.

    ‘‘ਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸਹਂ ਧੀਤਾ, ਧਤਰਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ।

    ‘‘Mahārājassahaṃ dhītā, dhataraṭṭhassa sirīmato;

    ਅਹਂ ਸਿਰੀ ਚ ਲਕ੍ਖੀ ਚ, ਭੂਰਿਪਞ੍ਞਾਤਿ ਮਂ વਿਦੂ।

    Ahaṃ sirī ca lakkhī ca, bhūripaññāti maṃ vidū;

    ਓਕਾਸਂ ਯਾਚਿਤੋ ਦੇਹਿ, વਸੇਮੁ ਤવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ॥

    Okāsaṃ yācito dehi, vasemu tava santike’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਸਿਰੀ ਚ ਲਕ੍ਖੀ ਚਾਤਿ ਸਿਰੀਤਿ ਚ ਲਕ੍ਖੀਤਿ ਚ ਅਹਮੇવਂਨਾਮਾ, ਨ ਅਞ੍ਞਾ। ਭੂਰਿਪਞ੍ਞਾਤਿ ਮਂ વਿਦੂਤਿ ਮਂ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਦੇવਲੋਕੇ ਪਥવੀਸਮਾਯ વਿਪੁਲਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। વਸੇਮੁ ਤવ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਤવ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਾਸਨੇ ਚੇવ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਸਯਨੇ ਚ ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ વਸੇਯ੍ਯਾਮ, ਓਕਾਸਂ ਮੇ ਦੇਹੀਤਿ।

    Tattha sirī ca lakkhī cāti sirīti ca lakkhīti ca ahamevaṃnāmā, na aññā. Bhūripaññāti maṃ vidūti maṃ cātumahārājikadevaloke pathavīsamāya vipulāya paññāya samannāgatāti jānanti. Vasemu tava santiketi tava anucchiṭṭhāsane ceva anucchiṭṭhasayane ca ekarattiṃ vaseyyāma, okāsaṃ me dehīti.

    ਤਤੋ ਪਰਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਆਹ –

    Tato paraṃ bodhisatto āha –

    ੫੧.

    51.

    ‘‘ਕਿਂਸੀਲੇ ਕਿਂਸਮਾਚਾਰੇ, ਪੁਰਿਸੇ ਨਿવਿਸਸੇ ਤੁવਂ।

    ‘‘Kiṃsīle kiṃsamācāre, purise nivisase tuvaṃ;

    ਪੁਟ੍ਠਾ ਮੇ ਲਕ੍ਖਿ ਅਕ੍ਖਾਹਿ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯਂ॥

    Puṭṭhā me lakkhi akkhāhi, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ.

    ੫੨.

    52.

    ‘‘ਯੋ ਚਾਪਿ ਸੀਤੇ ਅਥ વਾਪਿ ਉਣ੍ਹੇ, વਾਤਾਤਪੇ ਡਂਸਸਰੀਸਪੇ ਚ।

    ‘‘Yo cāpi sīte atha vāpi uṇhe, vātātape ḍaṃsasarīsape ca;

    ਖੁਧਂ ਪਿਪਾਸਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਸਬ੍ਬਂ, ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਯੋ ਸਤਤਂ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ॥

    Khudhaṃ pipāsaṃ abhibhuyya sabbaṃ, rattindivaṃ yo satataṃ niyutto.

    ੫੩.

    53.

    ‘‘ਕਾਲਾਗਤਞ੍ਚ ਨ ਹਾਪੇਤਿ ਅਤ੍ਥਂ, ਸੋ ਮੇ ਮਨਾਪੋ ਨਿવਿਸੇ ਚ ਤਮ੍ਹਿ।

    ‘‘Kālāgatañca na hāpeti atthaṃ, so me manāpo nivise ca tamhi;

    ਅਕ੍ਕੋਧਨੋ ਮਿਤ੍ਤવਾ ਚਾਗવਾ ਚ, ਸੀਲੂਪਪਨ੍ਨੋ ਅਸਠੋਜੁਭੂਤੋ॥

    Akkodhano mittavā cāgavā ca, sīlūpapanno asaṭhojubhūto.

    ੫੪.

    54.

    ‘‘ਸਙ੍ਗਾਹਕੋ ਸਖਿਲੋ ਸਣ੍ਹવਾਚੋ, ਮਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤੋਪਿ ਨਿવਾਤવੁਤ੍ਤਿ।

    ‘‘Saṅgāhako sakhilo saṇhavāco, mahattapattopi nivātavutti;

    ਤਸ੍ਮਿਂਹਂ ਪੋਸੇ વਿਪੁਲਾ ਭવਾਮਿ, ਊਮਿ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਯਥਾਪਿ વਣ੍ਣਂ॥

    Tasmiṃhaṃ pose vipulā bhavāmi, ūmi samuddassa yathāpi vaṇṇaṃ.

    ੫੫.

    55.

    ‘‘ਯੋ ਚਾਪਿ ਮਿਤ੍ਤੇ ਅਥ વਾ ਅਮਿਤ੍ਤੇ, ਸੇਟ੍ਠੇ ਸਰਿਕ੍ਖੇ ਅਥ વਾਪਿ ਹੀਨੇ।

    ‘‘Yo cāpi mitte atha vā amitte, seṭṭhe sarikkhe atha vāpi hīne;

    ਅਤ੍ਥਂ ਚਰਨ੍ਤਂ ਅਥ વਾ ਅਨਤ੍ਥਂ, ਆવੀ ਰਹੋ ਸਙ੍ਗਹਮੇવ વਤ੍ਤੇ॥

    Atthaṃ carantaṃ atha vā anatthaṃ, āvī raho saṅgahameva vatte.

    ੫੬.

    56.

    ‘‘વਾਚਂ ਨ વਜ੍ਜਾ ਫਰੁਸਂ ਕਦਾਚਿ, ਮਤਸ੍ਸ ਜੀવਸ੍ਸ ਚ ਤਸ੍ਸ ਹੋਮਿ।

    ‘‘Vācaṃ na vajjā pharusaṃ kadāci, matassa jīvassa ca tassa homi;

    ਏਤੇਸਂ ਯੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਲਭਿਤ੍વਾ, ਕਨ੍ਤਾ ਸਿਰੀ ਮਜ੍ਜਤਿ ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋ।

    Etesaṃ yo aññataraṃ labhitvā, kantā sirī majjati appapañño;

    ਤਂ ਦਿਤ੍ਤਰੂਪਂ વਿਸਮਂ ਚਰਨ੍ਤਂ, ਕਰੀਸਠਾਨਂવ વਿવਜ੍ਜਯਾਮਿ॥

    Taṃ dittarūpaṃ visamaṃ carantaṃ, karīsaṭhānaṃva vivajjayāmi.

    ੫੭.

    57.

    ‘‘ਅਤ੍ਤਨਾ ਕੁਰੁਤੇ ਲਕ੍ਖਿਂ, ਅਲਕ੍ਖਿਂ ਕੁਰੁਤਤ੍ਤਨਾ।

    ‘‘Attanā kurute lakkhiṃ, alakkhiṃ kurutattanā;

    ਨ ਹਿ ਲਕ੍ਖਿਂ ਅਲਕ੍ਖਿਂ વਾ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ’’ਤਿ॥

    Na hi lakkhiṃ alakkhiṃ vā, añño aññassa kārako’’ti.

    ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾ ਹੋਤਿ, ਸਿਰਿਯਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾ।

    Seṭṭhissa pucchā hoti, siriyā vissajjanā.

    ਤਤ੍ਥ ਡਂਸਸਰੀਸਪੇ ਚਾਤਿ ਡਂਸਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਿਙ੍ਗਲਮਕ੍ਖਿਕਾ, ਸਬ੍ਬਾਪਿ વਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾਜਾਤਿਕਾ ਇਧ ‘‘ਡਂਸਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਸਰੀਸਪਾਤਿ ਦੀਘਜਾਤਿਕਾ। ਡਂਸਾ ਚ ਸਰੀਸਪਾ ਚ ਡਂਸਸਰੀਸਪਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਡਂਸਸਰੀਸਪੇ ਸਤਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੋ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਸੀਤੇ વਾ ਉਣ੍ਹੇ વਾ વਾਤਾਤਪੇ વਾ ਡਂਸਸਰੀਸਪੇ વਾ ਸਤਿ ਏਤੇਹਿ ਸੀਤਾਦੀਹਿ ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੋਪਿ ਏਤਾਨਿ ਚੇવ ਸੀਤਾਦੀਨਿ ਖੁਧਞ੍ਚ ਪਿਪਾਸਞ੍ਚਾਤਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ ਪਰਿਸ੍ਸਯਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਤਿਣਂ વਿਯ ਅਗਣੇਤ੍વਾ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਕਸਿવਣਿਜ੍ਜਾਦੀਸੁ ਚੇવ ਦਾਨਸੀਲਾਦੀਸੁ ਚ ਸਤਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ વਤ੍ਤਤਿ।

    Tattha ḍaṃsasarīsape cāti ḍaṃsā vuccanti piṅgalamakkhikā, sabbāpi vā makkhikājātikā idha ‘‘ḍaṃsā’’ti adhippetā. Sarīsapāti dīghajātikā. Ḍaṃsā ca sarīsapā ca ḍaṃsasarīsapā, tasmiṃ ḍaṃsasarīsape sati. Idaṃ vuttaṃ hoti – yo mahāseṭṭhi sīte vā uṇhe vā vātātape vā ḍaṃsasarīsape vā sati etehi sītādīhi pīḷiyamānopi etāni ceva sītādīni khudhañca pipāsañcāti sabbampetaṃ parissayaṃ abhibhuyya abhibhavitvā tiṇaṃ viya agaṇetvā rattindivaṃ kasivaṇijjādīsu ceva dānasīlādīsu ca satataṃ attano kammesu niyutto attānaṃ yojetvā vattati.

    ਕਾਲਾਗਤਞ੍ਚਾਤਿ ਕਸਿਕਾਲਾਦੀਸੁ ਕਸਿਆਦੀਨਿ ਧਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗਸੀਲਰਕ੍ਖਣਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਦਿਕਾਲੇਸੁ ਚ ਧਨਪਰਿਚ੍ਚਜਨਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਸੁਖਾવਹਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਹਾਪੇਤਿ, ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ਕਰੋਤਿਯੇવ, ਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਮਨਾਪੋ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸੇ ਅਹਂ ਨਿવਿਸਾਮੀਤਿ। ਅਕ੍ਕੋਧਨੋਤਿ ਅਧਿવਾਸਨਖਨ੍ਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਮਿਤ੍ਤવਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਚਾਗવਾਤਿ ਧਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗਯੁਤ੍ਤੋ।

    Kālāgatañcāti kasikālādīsu kasiādīni dhanapariccāgasīlarakkhaṇadhammassavanādikālesu ca dhanapariccajanādippabhedaṃ diṭṭhadhammasamparāye sukhāvahaṃ atthaṃ na hāpeti, yuttappayuttakāle karotiyeva, so mayhaṃ manāpo tasmiñca purise ahaṃ nivisāmīti. Akkodhanoti adhivāsanakhantiyā samannāgato. Mittavāti kalyāṇamittena samannāgato. Cāgavāti dhanapariccāgayutto.

    ਸਙ੍ਗਾਹਕੋਤਿ ਮਿਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹਆਮਿਸਸਙ੍ਗਹਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਾਨਂ ਕਾਰਕੋ। ਸਖਿਲੋਤਿ ਮੁਦੁવਾਚੋ। ਸਣ੍ਹવਾਚੋਤਿ ਮਧੁਰવਚਨੋ। ਮਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤੋਪਿ ਨਿવਾਤવੁਤ੍ਤੀਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਠਾਨਂ વਿਪੁਲਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਪਤ੍ਤੋਪਿ ਯਸੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਤੋ ਨੀਚવੁਤ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਓવਾਦਕਰੋ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂਹਂ ਪੋਸੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਹਂ ਪੁਰਿਸੇ। વਿਪੁਲਾ ਭવਾਮੀਤਿ ਅਖੁਦ੍ਦਕਾ ਹੋਮਿ। ਸੋ ਹਿ ਮਹਤਿਯਾ ਸਿਰਿਯਾ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ। ਊਮਿ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਯਥਾਪਿ વਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾਨਂ ਉਪਰੂਪਰਿ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਊਮਿ વਿਪੁਲਾ વਿਯ ਖਾਯਤਿ, ਏવਮਹਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ વਿਪੁਲਾ ਹੋਮੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।

    Saṅgāhakoti mittasaṅgahaāmisasaṅgahadhammasaṅgahānaṃ kārako. Sakhiloti muduvāco. Saṇhavācoti madhuravacano. Mahattapattopi nivātavuttīti mahantaṃ ṭhānaṃ vipulaṃ issariyaṃ pattopi yasena anuddhato nīcavutti paṇḍitānaṃ ovādakaro hoti. Tasmiṃhaṃ poseti tasmiṃ ahaṃ purise. Vipulā bhavāmīti akhuddakā homi. So hi mahatiyā siriyā padaṭṭhānaṃ. Ūmi samuddassa yathāpi vaṇṇanti yathā nāma samuddassa vaṇṇaṃ olokentānaṃ uparūpari āgacchamānā ūmi vipulā viya khāyati, evamahaṃ tasmiṃ puggale vipulā homīti dīpeti.

    ਆવੀ ਰਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਚ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਚ। ਸਙ੍ਗਹਮੇવ વਤ੍ਤੇਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਮਿਤ੍ਤਾਦਿਭੇਦੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਸਙ੍ਗਹਮੇવ વਤ੍ਤੇਤਿ ਪવਤ੍ਤੇਤਿ।

    Āvī rahoti sammukhā ca parammukhā ca. Saṅgahameva vatteti etasmiṃ mittādibhede puggale catubbidhaṃ saṅgahameva vatteti pavatteti.

    ਨ વਜ੍ਜਾਤਿ ਯੋ ਕਦਾਚਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲੇ ਫਰੁਸવਚਨਂ ਨ વਦੇਯ੍ਯ, ਮਧੁਰવਚਨੋવ ਹੋਤਿ। ਮਤਸ੍ਸ ਜੀવਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਮਤਸ੍ਸਪਿ ਜੀવਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਭਤ੍ਤਿਕਾ ਹੋਮਿ, ਇਧਲੋਕੇਪਿ ਪਰਲੋਕੇਪਿ ਤਾਦਿਸਮੇવ ਭਜਾਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤੇਸਂ ਯੋਤਿ ਏਤੇਸਂ ਸੀਤਾਭਿਭવਨਾਦੀਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਗੁਣਾਨਂ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਗੁਣਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮੁਸ੍ਸਤਿ, ਪੁਨ ਨਾਨੁਯੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਨ੍ਤਾ ਸਿਰੀ, ਕਨ੍ਤਸਿਰਿਂ, ਕਨ੍ਤਂ ਸਿਰਿਨ੍ਤਿ ਤਯੋਪਿ ਪਾਠਾ, ਤੇਸਂ વਸੇਨ ਅਯਂ ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ – ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਿਰਿਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ‘‘ਕਨ੍ਤਾ ਮੇ ਸਿਰਿ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਿਤਾ’’ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗੁਣਂ ਪਮਜ੍ਜਤਿ, ਯੋ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਨ੍ਤਸਿਰਿਂ ਪਿਯਸਿਰਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਤੇਸਂ ਗੁਣਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਪਮਜ੍ਜਤਿ, ਯੋ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਿਰਿਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਕਨ੍ਤਂ ਮਨਾਪਂ ਸਿਰਿਂ ਏਤੇਸਂ ਗੁਣਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਮਜ੍ਜਤਿ। ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞੋ। ਤਂ ਦਿਤ੍ਤਰੂਪਂ વਿਸਮਂ ਚਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਹਂ ਦਿਤ੍ਤਸਭਾવਂ ਗਬ੍ਬਿਤਸਭਾવਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਭੇਦਂ વਿਸਮਂ ਚਰਨ੍ਤਂ ਸੁਚਿਜਾਤਿਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਗੂਥਕੂਪਂ વਿਯ ਦੂਰਤੋ વਿવਜ੍ਜਯਾਮੀਤਿ।

    Na vajjāti yo kadāci kismiñci kāle pharusavacanaṃ na vadeyya, madhuravacanova hoti. Matassa jīvassa cāti tassāhaṃ puggalassa matassapi jīvantassapi bhattikā homi, idhalokepi paralokepi tādisameva bhajāmīti dasseti. Etesaṃ yoti etesaṃ sītābhibhavanādīnaṃ heṭṭhā vuttaguṇānaṃ yo puggalo ekampi guṇaṃ labhitvā pamajjati pamussati, puna nānuyuñjatīti attho. Kantā sirī, kantasiriṃ, kantaṃ sirinti tayopi pāṭhā, tesaṃ vasena ayaṃ atthayojanā – yo puggalo siriṃ labhitvā ‘‘kantā me siri yathāṭhāne ṭhitā’’ti etesaṃ aññataraṃ guṇaṃ pamajjati, yo vā puggalo kantasiriṃ piyasiriṃ icchanto etesaṃ guṇānaṃ aññataraṃ labhitvā pamajjati, yo vā puggalo siriṃ labhitvā kantaṃ manāpaṃ siriṃ etesaṃ guṇānaṃ aññataraṃ pamajjati. Appapaññoti nippañño. Taṃ dittarūpaṃ visamaṃ carantanti taṃ ahaṃ dittasabhāvaṃ gabbitasabhāvaṃ kāyaduccaritādibhedaṃ visamaṃ carantaṃ sucijātiko manusso gūthakūpaṃ viya dūrato vivajjayāmīti.

    ਅਞ੍ਞੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋਤਿ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਲਕ੍ਖਿਂ વਾ ਅਲਕ੍ਖਿਂ વਾ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਯੋ ਕੋਚਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਕ੍ਖਿਂ વਾ ਅਲਕ੍ਖਿਂ વਾ ਕਰੋਤੀਤਿ।

    Añño aññassa kārakoti evaṃ sante lakkhiṃ vā alakkhiṃ vā añño puriso aññassa kārako nāma natthi, yo koci attanā attano lakkhiṃ vā alakkhiṃ vā karotīti.

    ਏવਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਦੇવਿਯਾ વਚਨਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਆਸਨਞ੍ਚ ਸਯਨਞ੍ਚ ਤੁਯ੍ਹਂਯੇવ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਚ ਸਯਨੇ ਚ ਨਿਸੀਦ ਚੇવ ਨਿਪਜ੍ਜ ਚਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਸਾ ਤਤ੍ਥ વਸਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਦੇવਲੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਪਠਮਂ ਨਹਾਯਿ। ਤਮ੍ਪਿ ਸਯਨਂ ਸਿਰਿਦੇવਤਾਯ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਭਾવਾ ਸਿਰਿਸਯਨਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ। ਸਿਰਿਸਯਨਸ੍ਸ ਅਯਂ વਂਸੋ, ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਯਾવਜ੍ਜਤਨਾ ‘‘ਸਿਰਿਸਯਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।

    Evaṃ mahāsatto deviyā vacanaṃ abhinanditvā ‘‘idaṃ anucchiṭṭhaṃ āsanañca sayanañca tuyhaṃyeva anucchavikaṃ, pallaṅke ca sayane ca nisīda ceva nipajja cā’’ti āha. Sā tattha vasitvā paccūsakāle nikkhamitvā cātumahārājikadevalokaṃ gantvā anotattadahe paṭhamaṃ nahāyi. Tampi sayanaṃ siridevatāya paribhuttabhāvā sirisayanaṃ nāma jātaṃ. Sirisayanassa ayaṃ vaṃso, iminā kāraṇena yāvajjatanā ‘‘sirisayana’’nti vuccati.

    ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਸਿਰਿਦੇવੀ ਉਪ੍ਪਲવਣ੍ਣਾ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਚਿਪਰਿવਾਰਸੇਟ੍ਠਿ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā siridevī uppalavaṇṇā ahosi, suciparivāraseṭṭhi pana ahameva ahosi’’nti.

    ਸਿਰਿਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ।

    Sirikāḷakaṇṇijātakavaṇṇanā sattamā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi / ੩੮੨. ਸਿਰਿਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਜਾਤਕਂ • 382. Sirikāḷakaṇṇijātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact