Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi |
३. सीवलित्थेरअपदानं
3. Sīvalittheraapadānaṃ
५४.
54.
‘‘पदुमुत्तरो नाम जिनो, सब्बधम्मेसु चक्खुमा।
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
इतो सतसहस्सम्हि, कप्पे उप्पज्जि नायको॥
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
५५.
55.
‘‘सीलं तस्स असङ्खेय्यं, समाधि वजिरूपमो।
‘‘Sīlaṃ tassa asaṅkheyyaṃ, samādhi vajirūpamo;
असङ्खेय्यं ञाणवरं, विमुत्ति च अनोपमा॥
Asaṅkheyyaṃ ñāṇavaraṃ, vimutti ca anopamā.
५६.
56.
‘‘मनुजामरनागानं, ब्रह्मानञ्च समागमे।
‘‘Manujāmaranāgānaṃ, brahmānañca samāgame;
समणब्राह्मणाकिण्णे, धम्मं देसेसि नायको॥
Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, dhammaṃ desesi nāyako.
५७.
57.
‘‘ससावकं महालाभिं, पुञ्ञवन्तं जुतिन्धरं।
‘‘Sasāvakaṃ mahālābhiṃ, puññavantaṃ jutindharaṃ;
ठपेसि एतदग्गम्हि, परिसासु विसारदो॥
Ṭhapesi etadaggamhi, parisāsu visārado.
५८.
58.
‘‘तदाहं खत्तियो आसिं, नगरे हंससव्हये।
‘‘Tadāhaṃ khattiyo āsiṃ, nagare haṃsasavhaye;
सुत्वा जिनस्स तं वाक्यं, सावकस्स गुणं बहुं॥
Sutvā jinassa taṃ vākyaṃ, sāvakassa guṇaṃ bahuṃ.
५९.
59.
‘‘निमन्तयित्वा सत्ताहं, भोजयित्वा ससावकं।
‘‘Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayitvā sasāvakaṃ;
महादानं ददित्वान, तं ठानमभिपत्थयिं॥
Mahādānaṃ daditvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.
६०.
60.
‘‘तदा मं विनतं पादे, दिस्वान पुरिसासभो।
‘‘Tadā maṃ vinataṃ pāde, disvāna purisāsabho;
६१.
61.
‘‘‘ततो जिनस्स वचनं, सोतुकामा महाजना।
‘‘‘Tato jinassa vacanaṃ, sotukāmā mahājanā;
देवदानवगन्धब्बा, ब्रह्मानो च महिद्धिका’॥
Devadānavagandhabbā, brahmāno ca mahiddhikā’.
६२.
62.
‘‘समणब्राह्मणा चेव, नमस्सिंसु कतञ्जली।
‘‘Samaṇabrāhmaṇā ceva, namassiṃsu katañjalī;
‘नमो ते पुरिसाजञ्ञ, नमो ते पुरिसुत्तम॥
‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama.
६३.
63.
सोतुकामा फलं तस्स, ब्याकरोहि महामुने’॥
Sotukāmā phalaṃ tassa, byākarohi mahāmune’.
६४.
64.
‘‘ततो अवोच भगवा, ‘सुणाथ मम भासितं।
‘‘Tato avoca bhagavā, ‘suṇātha mama bhāsitaṃ;
६५.
65.
अपि चे स महाभोगो, ठानं पत्थेति उत्तमं॥
Api ce sa mahābhogo, ṭhānaṃ pattheti uttamaṃ.
६६.
66.
‘‘‘लाभी विपुललाभानं, यथा भिक्खु सुदस्सनो।
‘‘‘Lābhī vipulalābhānaṃ, yathā bhikkhu sudassano;
तथाहम्पि भवेय्यन्ति, लच्छसे तं अनागते॥
Tathāhampi bhaveyyanti, lacchase taṃ anāgate.
६७.
67.
‘‘‘सतसहस्सितो कप्पे, ओक्काककुलसम्भवो।
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
६८.
68.
‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
सीवलि नाम नामेन, हेस्सति सत्थु सावको’॥
Sīvali nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
६९.
69.
‘‘तेन कम्मेन सुकतेन, चेतनापणिधीहि च।
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसूपगो अहं॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.
७०.
70.
‘‘एकनवुतितो कप्पे, विपस्सी लोकनायको।
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī lokanāyako;
उप्पज्जि चारुदस्सनो, सब्बधम्मविपस्सको॥
Uppajji cārudassano, sabbadhammavipassako.
७१.
71.
‘‘तदाहं बन्धुमतियं, कुलस्सञ्ञतरस्स च।
‘‘Tadāhaṃ bandhumatiyaṃ, kulassaññatarassa ca;
७२.
72.
‘‘तदा अञ्ञतरो पूगो, विपस्सिस्स महेसिनो।
‘‘Tadā aññataro pūgo, vipassissa mahesino;
परिवेसं अकारयि, महन्तमतिविस्सुतं॥
Parivesaṃ akārayi, mahantamativissutaṃ.
७३.
73.
‘‘निट्ठिते च महादाने, ददुं खज्जकसञ्हितं।
‘‘Niṭṭhite ca mahādāne, daduṃ khajjakasañhitaṃ;
नवं दधिं मधुञ्चेव, विचिनं नेव अद्दसुं॥
Navaṃ dadhiṃ madhuñceva, vicinaṃ neva addasuṃ.
७४.
74.
‘‘तदाहं तं गहेत्वान, नवं दधिं मधुम्पि च।
‘‘Tadāhaṃ taṃ gahetvāna, navaṃ dadhiṃ madhumpi ca;
कम्मस्सामिघरं गच्छिं, तमेसन्ता ममद्दसुं॥
Kammassāmigharaṃ gacchiṃ, tamesantā mamaddasuṃ.
७५.
75.
‘‘सहस्समपि दत्वान, नालभिंसु च तं द्वयं।
‘‘Sahassamapi datvāna, nālabhiṃsu ca taṃ dvayaṃ;
ततोहं एवं चिन्तेसिं, ‘नेतं हेस्सति ओरकं॥
Tatohaṃ evaṃ cintesiṃ, ‘netaṃ hessati orakaṃ.
७६.
76.
‘‘‘यथा इमे जना सब्बे, सक्करोन्ति तथागतं।
‘‘‘Yathā ime janā sabbe, sakkaronti tathāgataṃ;
अहम्पि कारं कस्सामि, ससङ्घे लोकनायके’॥
Ahampi kāraṃ kassāmi, sasaṅghe lokanāyake’.
७७.
77.
‘‘तदाहमेवं चिन्तेत्वा, दधिं मधुञ्च एकतो।
‘‘Tadāhamevaṃ cintetvā, dadhiṃ madhuñca ekato;
मद्दित्वा लोकनाथस्स, ससङ्घस्स अदासहं॥
Madditvā lokanāthassa, sasaṅghassa adāsahaṃ.
७८.
78.
‘‘तेन कम्मेन सुकतेन, चेतनापणिधीहि च।
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
जहित्वा मानुसं देहं, तावतिंसमगच्छहं॥
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
७९.
79.
‘‘पुनाहं बाराणसियं, राजा हुत्वा महायसो।
‘‘Punāhaṃ bārāṇasiyaṃ, rājā hutvā mahāyaso;
सत्तुकस्स तदा दुट्ठो, द्वाररोधमकारयिं॥
Sattukassa tadā duṭṭho, dvārarodhamakārayiṃ.
८०.
80.
‘‘तदा तपस्सिनो रुद्धा, एकाहं रक्खिता अहुं।
‘‘Tadā tapassino ruddhā, ekāhaṃ rakkhitā ahuṃ;
८१.
81.
‘‘पच्छिमे च भवे दानि, जातोहं कोलिये पुरे।
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātohaṃ koliye pure;
सुप्पवासा च मे माता, महालि लिच्छवी पिता॥
Suppavāsā ca me mātā, mahāli licchavī pitā.
८२.
82.
‘‘खत्तिये पुञ्ञकम्मेन, द्वाररोधस्स वाहसा।
‘‘Khattiye puññakammena, dvārarodhassa vāhasā;
सत्त वस्सानि निवसिं, मातुकुच्छिम्हि दुक्खितो॥
Satta vassāni nivasiṃ, mātukucchimhi dukkhito.
८३.
83.
‘‘सत्ताहं द्वारमूळ्होहं, महादुक्खसमप्पितो।
‘‘Sattāhaṃ dvāramūḷhohaṃ, mahādukkhasamappito;
माता मे छन्ददानेन, एवं आसि सुदुक्खिता॥
Mātā me chandadānena, evaṃ āsi sudukkhitā.
८४.
84.
‘‘सुवत्थितोहं निक्खन्तो, बुद्धेन अनुकम्पितो।
‘‘Suvatthitohaṃ nikkhanto, buddhena anukampito;
निक्खन्तदिवसेयेव, पब्बजिं अनगारियं॥
Nikkhantadivaseyeva, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
८५.
85.
‘‘उपज्झा सारिपुत्तो मे, मोग्गल्लानो महिद्धिको।
‘‘Upajjhā sāriputto me, moggallāno mahiddhiko;
केसे ओरोपयन्तो मे, अनुसासि महामति॥
Kese oropayanto me, anusāsi mahāmati.
८६.
86.
‘‘केसेसु छिज्जमानेसु, अरहत्तमपापुणिं।
‘‘Kesesu chijjamānesu, arahattamapāpuṇiṃ;
देवा नागा मनुस्सा च, पच्चये उपनेन्ति मे॥
Devā nāgā manussā ca, paccaye upanenti me.
८७.
87.
‘‘पदुमुत्तरनाथञ्च, विपस्सिञ्च विनायकं।
‘‘Padumuttaranāthañca, vipassiñca vināyakaṃ;
यं पूजयिं पमुदितो, पच्चयेहि विसेसतो॥
Yaṃ pūjayiṃ pamudito, paccayehi visesato.
८८.
88.
‘‘ततो तेसं विसेसेन, कम्मानं विपुलुत्तमं।
‘‘Tato tesaṃ visesena, kammānaṃ vipuluttamaṃ;
लाभं लभामि सब्बत्थ, वने गामे जले थले॥
Lābhaṃ labhāmi sabbattha, vane gāme jale thale.
८९.
89.
‘‘रेवतं दस्सनत्थाय, यदा याति विनायको।
‘‘Revataṃ dassanatthāya, yadā yāti vināyako;
तिंसभिक्खुसहस्सेहि, सह लोकग्गनायको॥
Tiṃsabhikkhusahassehi, saha lokagganāyako.
९०.
90.
‘‘तदा देवोपणीतेहि, ममत्थाय महामति।
‘‘Tadā devopaṇītehi, mamatthāya mahāmati;
पच्चयेहि महावीरो, ससङ्घो लोकनायको॥
Paccayehi mahāvīro, sasaṅgho lokanāyako.
९१.
91.
‘‘उपट्ठितो मया बुद्धो, गन्त्वा रेवतमद्दस।
‘‘Upaṭṭhito mayā buddho, gantvā revatamaddasa;
ततो जेतवनं गन्त्वा, एतदग्गे ठपेसि मं॥
Tato jetavanaṃ gantvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
९२.
92.
‘‘‘लाभीनं सीवलि अग्गो, मम सिस्सेसु भिक्खवो’।
‘‘‘Lābhīnaṃ sīvali aggo, mama sissesu bhikkhavo’;
सब्बलोकहितो सत्था, कित्तयी परिसासु मं॥
Sabbalokahito satthā, kittayī parisāsu maṃ.
९३.
93.
‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
९४.
94.
‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
९५.
95.
‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
इत्थं सुदं आयस्मा सीवलिथेरो इमा गाथायो
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sīvalithero imā gāthāyo
अभासित्थाति।
Abhāsitthāti.
सीवलित्थेरस्सापदानं ततियं।
Sīvalittherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / ३. सीवलित्थेरअपदानवण्णना • 3. Sīvalittheraapadānavaṇṇanā