Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi

    ൫. സിവിരാജചക്ഖുദാനപഞ്ഹോ

    5. Sivirājacakkhudānapañho

    . ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, തുമ്ഹേ ഏവം ഭണഥ ‘സിവിരാജേന യാചകസ്സ ചക്ഖൂനി ദിന്നാനി, അന്ധസ്സ സതോ പുന ദിബ്ബചക്ഖൂനി ഉപ്പന്നാനീ’തി, ഏതമ്പി വചനം സകസടം സനിഗ്ഗഹം സദോസം ‘ഹേതുസമുഗ്ഘാതേ അഹേതുസ്മിം അവത്ഥുസ്മിം നത്ഥി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദോ’തി സുത്തേ വുത്തം, യദി, ഭന്തേ നാഗസേന, സിവിരാജേന യാചകസ്സ ചക്ഖൂനി ദിന്നാനി, തേന ഹി ‘പുന ദിബ്ബചക്ഖൂനി ഉപ്പന്നാനീ’തി യം വചനം, തം മിച്ഛാ; യദി ദിബ്ബചക്ഖൂനി ഉപ്പന്നാനി, തേന ഹി ‘സിവിരാജേന യാചകസ്സ ചക്ഖൂനി ദിന്നാനീ’തി യം വചനം, തമ്പി മിച്ഛാ. അയമ്പി ഉഭതോ കോടികോ പഞ്ഹോ ഗണ്ഠിതോപി ഗണ്ഠിതരോ വേഠതോപി വേഠതരോ ഗഹനതോപി ഗഹനതരോ, സോ തവാനുപ്പത്തോ, തത്ഥ ഛന്ദമഭിജനേഹി നിബ്ബാഹനായ പരവാദാനം നിഗ്ഗഹായാ’’തി.

    5. ‘‘Bhante nāgasena, tumhe evaṃ bhaṇatha ‘sivirājena yācakassa cakkhūni dinnāni, andhassa sato puna dibbacakkhūni uppannānī’ti, etampi vacanaṃ sakasaṭaṃ saniggahaṃ sadosaṃ ‘hetusamugghāte ahetusmiṃ avatthusmiṃ natthi dibbacakkhussa uppādo’ti sutte vuttaṃ, yadi, bhante nāgasena, sivirājena yācakassa cakkhūni dinnāni, tena hi ‘puna dibbacakkhūni uppannānī’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā; yadi dibbacakkhūni uppannāni, tena hi ‘sivirājena yācakassa cakkhūni dinnānī’ti yaṃ vacanaṃ, tampi micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho gaṇṭhitopi gaṇṭhitaro veṭhatopi veṭhataro gahanatopi gahanataro, so tavānuppatto, tattha chandamabhijanehi nibbāhanāya paravādānaṃ niggahāyā’’ti.

    ‘‘ദിന്നാനി , മഹാരാജ, സിവിരാജേന യാചകസ്സ ചക്ഖൂനി, തത്ഥ മാ വിമതിം ഉപ്പാദേഹി, പുന ദിബ്ബാനി ച ചക്ഖൂനി ഉപ്പന്നാനി, തത്ഥാപി മാ വിമതിം ജനേഹീ’’തി. ‘‘അപി നു ഖോ, ഭന്തേ നാഗസേന, ഹേതുസമുഗ്ഘാതേ അഹേതുസ്മിം അവത്ഥുസ്മിം ദിബ്ബചക്ഖു ഉപ്പജ്ജതീ’’തി? ‘‘ന ഹി, മഹാരാജാ’’തി. ‘‘കിം പന, ഭന്തേ, ഏത്ഥ കാരണം, യേന കാരണേന ഹേതുസമുഗ്ഘാതേ അഹേതുസ്മിം അവത്ഥുസ്മിം ദിബ്ബചക്ഖു ഉപ്പജ്ജതി, ഇങ്ഘ താവ കാരണേന മം സഞ്ഞാപേഹീ’’തി?

    ‘‘Dinnāni , mahārāja, sivirājena yācakassa cakkhūni, tattha mā vimatiṃ uppādehi, puna dibbāni ca cakkhūni uppannāni, tatthāpi mā vimatiṃ janehī’’ti. ‘‘Api nu kho, bhante nāgasena, hetusamugghāte ahetusmiṃ avatthusmiṃ dibbacakkhu uppajjatī’’ti? ‘‘Na hi, mahārājā’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, ettha kāraṇaṃ, yena kāraṇena hetusamugghāte ahetusmiṃ avatthusmiṃ dibbacakkhu uppajjati, iṅgha tāva kāraṇena maṃ saññāpehī’’ti?

    ‘‘കിം പന, മഹാരാജ, അത്ഥി ലോകേ സച്ചം നാമ, യേന സച്ചവാദിനോ സച്ചകിരിയം കരോന്തീ’’തി? ‘‘ആമ, ഭന്തേ, അത്ഥി ലോകേ സച്ചം നാമ, സച്ചേന, ഭന്തേ നാഗസേന, സച്ചവാദിനോ സച്ചകിരിയം കത്വാ ദേവം വസ്സാപേന്തി, അഗ്ഗിം നിബ്ബാപേന്തി, വിസം പടിഹനന്തി, അഞ്ഞമ്പി വിവിധം കത്തബ്ബം കരോന്തീ’’തി. ‘‘തേന ഹി, മഹാരാജ, യുജ്ജതി സമേതി സിവിരാജസ്സ സച്ചബലേന ദിബ്ബചക്ഖൂനി ഉപ്പന്നാനീതി, സച്ചബലേന, മഹാരാജ, അവത്ഥുസ്മിം ദിബ്ബചക്ഖു ഉപ്പജ്ജതി, സച്ചം യേവ തത്ഥ വത്ഥു ഭവതി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദായ.

    ‘‘Kiṃ pana, mahārāja, atthi loke saccaṃ nāma, yena saccavādino saccakiriyaṃ karontī’’ti? ‘‘Āma, bhante, atthi loke saccaṃ nāma, saccena, bhante nāgasena, saccavādino saccakiriyaṃ katvā devaṃ vassāpenti, aggiṃ nibbāpenti, visaṃ paṭihananti, aññampi vividhaṃ kattabbaṃ karontī’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, yujjati sameti sivirājassa saccabalena dibbacakkhūni uppannānīti, saccabalena, mahārāja, avatthusmiṃ dibbacakkhu uppajjati, saccaṃ yeva tattha vatthu bhavati dibbacakkhussa uppādāya.

    ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, യേ കേചി സത്താ സച്ചമനുഗായന്തി ‘മഹാമേഘോ പവസ്സതൂ’തി, തേസം സഹ സച്ചമനുഗീതേന മഹാമേഘോ പവസ്സതി, അപി നു ഖോ, മഹാരാജ, അത്ഥി ആകാസേ വസ്സഹേതു സന്നിചിതോ ‘യേന ഹേതുനാ മഹാമേഘോ പവസ്സതീ’’’തി? ‘‘ന ഹി, ഭന്തേ, സച്ചം യേവ തത്ഥ ഹേതു ഭവതി മഹതോ മേഘസ്സ പവസ്സനായാ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, നത്ഥി തസ്സ പകതിഹേതു, സച്ചം യേവേത്ഥ വത്ഥു ഭവതി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദായാതി.

    ‘‘Yathā, mahārāja, ye keci sattā saccamanugāyanti ‘mahāmegho pavassatū’ti, tesaṃ saha saccamanugītena mahāmegho pavassati, api nu kho, mahārāja, atthi ākāse vassahetu sannicito ‘yena hetunā mahāmegho pavassatī’’’ti? ‘‘Na hi, bhante, saccaṃ yeva tattha hetu bhavati mahato meghassa pavassanāyā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, natthi tassa pakatihetu, saccaṃ yevettha vatthu bhavati dibbacakkhussa uppādāyāti.

    ‘‘യഥാ വാ പന, മഹാരാജ, യേ കേചി സത്താ സച്ചമനുഗായന്തി ‘ജലിതപജ്ജലിതമഹാഅഗ്ഗിക്ഖന്ധോ പടിനിവത്തതൂ’തി, തേസം സഹ സച്ചമനുഗീതേന ജലിതപജ്ജലിതമഹാഅഗ്ഗിക്ഖന്ധോ ഖണേന പടിനിവത്തതി. അപി നു ഖോ, മഹാരാജ, അത്ഥി തസ്മിം ജലിതപജ്ജലിതേ മഹാഅഗ്ഗിക്ഖന്ധേ ഹേതു സന്നിചിതോ ‘യേന ഹേതുനാ ജലിതപജ്ജലിതമഹാഅഗ്ഗിക്ഖന്ധോ ഖണേന പടിനിവത്തതീ’’തി? ‘‘ന ഹി, ഭന്തേ, സച്ചം യേവ തത്ഥ വത്ഥു ഹോതി തസ്സ ജലിതപജ്ജലിതസ്സ മഹാഅഗ്ഗിക്ഖന്ധസ്സ ഖണേന പടിനിവത്തനായാ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, നത്ഥി തസ്സ പകതിഹേതു, സച്ചം യേവേത്ഥ വത്ഥു ഭവതി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദായാതി.

    ‘‘Yathā vā pana, mahārāja, ye keci sattā saccamanugāyanti ‘jalitapajjalitamahāaggikkhandho paṭinivattatū’ti, tesaṃ saha saccamanugītena jalitapajjalitamahāaggikkhandho khaṇena paṭinivattati. Api nu kho, mahārāja, atthi tasmiṃ jalitapajjalite mahāaggikkhandhe hetu sannicito ‘yena hetunā jalitapajjalitamahāaggikkhandho khaṇena paṭinivattatī’’ti? ‘‘Na hi, bhante, saccaṃ yeva tattha vatthu hoti tassa jalitapajjalitassa mahāaggikkhandhassa khaṇena paṭinivattanāyā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, natthi tassa pakatihetu, saccaṃ yevettha vatthu bhavati dibbacakkhussa uppādāyāti.

    ‘‘യഥാ വാ പന, മഹാരാജ, യേ കേചി സത്താ സച്ചമനുഗായന്തി ‘വിസം ഹലാഹലം അഗദം ഭവതൂ’തി. തേസം സഹ സച്ചമനുഗീതേന വിസം ഹലാഹലം ഖണേന അഗദം ഭവതി, അപി നു ഖോ, മഹാരാജ, അത്ഥി തസ്മിം ഹലാഹലവിസേ ഹേതു സന്നിചിതോ ‘യേന ഹേതുനാ വിസം ഹലാഹലം ഖണേന അഗദം ഭവതീ’’’തി? ‘‘ന ഹി, ഭന്തേ, സച്ചം യേവ തത്ഥ ഹേതു ഭവതി വിസസ്സ ഹലാഹലസ്സ ഖണേന പടിഘാതായാ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, വിനാ പകതിഹേതും സച്ചം യേവേത്ഥ വത്ഥു ഭവതി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദായാതി.

    ‘‘Yathā vā pana, mahārāja, ye keci sattā saccamanugāyanti ‘visaṃ halāhalaṃ agadaṃ bhavatū’ti. Tesaṃ saha saccamanugītena visaṃ halāhalaṃ khaṇena agadaṃ bhavati, api nu kho, mahārāja, atthi tasmiṃ halāhalavise hetu sannicito ‘yena hetunā visaṃ halāhalaṃ khaṇena agadaṃ bhavatī’’’ti? ‘‘Na hi, bhante, saccaṃ yeva tattha hetu bhavati visassa halāhalassa khaṇena paṭighātāyā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, vinā pakatihetuṃ saccaṃ yevettha vatthu bhavati dibbacakkhussa uppādāyāti.

    ‘‘ചതുന്നമ്പി, മഹാരാജ, അരിയസച്ചാനം പടിവേധായ നത്ഥഞ്ഞം വത്ഥു, സച്ചം വത്ഥും കത്വാ ചത്താരി അരിയസച്ചാനി പടിവിജ്ഝന്തീതി. അത്ഥി, മഹാരാജ, ചീനവിസയേ ചീനരാജാ, സോ മഹാസമുദ്ദേ കീളിതുകാമോ 1 ചതുമാസേ ചതുമാസേ സച്ചകിരിയം കത്വാ സഹ രഥേന അന്തോമഹാസമുദ്ദേ യോജനം പവിസതി, തസ്സ രഥസീസസ്സ പുരതോ പുരതോ മഹാവാരിക്ഖന്ധോ പടിക്കമതി, നിക്ഖന്തസ്സ പുന ഓത്ഥരതി, അപി നു ഖോ, മഹാരാജ, സോ മഹാസമുദ്ദോ സദേവമനുസ്സേനപി ലോകേന പകതികായബലേന സക്കാ പടിക്കമാപേതു’’ന്തി? ‘‘അതിപരിത്തകേപി, ഭന്തേ, തളാകേ ഉദകം ന സക്കാ സദേവമനുസ്സേനപി ലോകേന പകതികായബലേന പടിക്കമാപേതും, കിം പന മഹാസമുദ്ദേ ഉദക’’ന്തി? ‘‘ഇമിനാപി, മഹാരാജ, കാരണേന സച്ചബലം ഞാതബ്ബം ‘നത്ഥി തം ഠാനം, യം സച്ചേന ന പത്തബ്ബ’ന്തി.

    ‘‘Catunnampi, mahārāja, ariyasaccānaṃ paṭivedhāya natthaññaṃ vatthu, saccaṃ vatthuṃ katvā cattāri ariyasaccāni paṭivijjhantīti. Atthi, mahārāja, cīnavisaye cīnarājā, so mahāsamudde kīḷitukāmo 2 catumāse catumāse saccakiriyaṃ katvā saha rathena antomahāsamudde yojanaṃ pavisati, tassa rathasīsassa purato purato mahāvārikkhandho paṭikkamati, nikkhantassa puna ottharati, api nu kho, mahārāja, so mahāsamuddo sadevamanussenapi lokena pakatikāyabalena sakkā paṭikkamāpetu’’nti? ‘‘Atiparittakepi, bhante, taḷāke udakaṃ na sakkā sadevamanussenapi lokena pakatikāyabalena paṭikkamāpetuṃ, kiṃ pana mahāsamudde udaka’’nti? ‘‘Imināpi, mahārāja, kāraṇena saccabalaṃ ñātabbaṃ ‘natthi taṃ ṭhānaṃ, yaṃ saccena na pattabba’nti.

    ‘‘നഗരേ, മഹാരാജ, പാടലിപുത്തേ അസോകോ ധമ്മരാജാ സനേഗമജാനപദഅമച്ചഭടബലമഹാമത്തേഹി പരിവുതോ ഗങ്ഗം നദിം 3 നവസലിലസമ്പുണ്ണം സമതിത്ഥികം സമ്ഭരിതം പഞ്ചയോജനസതായാമം യോജനപുഥുലം സന്ദമാനം ദിസ്വാ അമച്ചേ ഏവമാഹ ‘അത്ഥി കോചി, ഭണേ, സമത്ഥോ, യോ ഇമം മഹാഗങ്ഗം പടിസോതം സന്ദാപേതു’ന്തി. അമച്ചാ ആഹംസു ‘ദുക്കരം ദേവാ’തി.

    ‘‘Nagare, mahārāja, pāṭaliputte asoko dhammarājā sanegamajānapadaamaccabhaṭabalamahāmattehi parivuto gaṅgaṃ nadiṃ 4 navasalilasampuṇṇaṃ samatitthikaṃ sambharitaṃ pañcayojanasatāyāmaṃ yojanaputhulaṃ sandamānaṃ disvā amacce evamāha ‘atthi koci, bhaṇe, samattho, yo imaṃ mahāgaṅgaṃ paṭisotaṃ sandāpetu’nti. Amaccā āhaṃsu ‘dukkaraṃ devā’ti.

    ‘‘തസ്മിം യേവ ഗങ്ഗാകൂലേ ഠിതാ ബന്ധുമതീ നാമ ഗണികാ അസ്സോസി രഞ്ഞാ കിര ഏവം വുത്തം ‘സക്കാ നു ഖോ ഇമം മഹാഗങ്ഗം പടിസോതം സന്ദാപേതു’ന്തി, സാ ഏവമാഹ ‘അഹഞ്ഹി നഗരേ പാടലിപുത്തേ ഗണികാ രൂപൂപജീവിനീ അന്തിമജീവികാ, മമ താവ രാജാ സച്ചകിരിയം പസ്സതൂ’തി. അഥ സാ സച്ചകിരിയം അകാസി, സഹ തസ്സാ സച്ചകിരിയായ ഖണേന സാ മഹാഗങ്ഗാ ഗളഗളായന്തീ പടിസോതം സന്ദിത്ഥ മഹതോ ജനകായസ്സ പസ്സതോ.

    ‘‘Tasmiṃ yeva gaṅgākūle ṭhitā bandhumatī nāma gaṇikā assosi raññā kira evaṃ vuttaṃ ‘sakkā nu kho imaṃ mahāgaṅgaṃ paṭisotaṃ sandāpetu’nti, sā evamāha ‘ahañhi nagare pāṭaliputte gaṇikā rūpūpajīvinī antimajīvikā, mama tāva rājā saccakiriyaṃ passatū’ti. Atha sā saccakiriyaṃ akāsi, saha tassā saccakiriyāya khaṇena sā mahāgaṅgā gaḷagaḷāyantī paṭisotaṃ sandittha mahato janakāyassa passato.

    ‘‘അഥ രാജാ ഗങ്ഗായ ആവട്ടഊമിവേഗജനിതം ഹലാഹലസദ്ദം സുത്വാ വിമ്ഹിതോ അച്ഛരിയബ്ഭുതജാതോ അമച്ചേ ഏവമാഹ ‘കിസ്സായം, ഭണേ, മഹാഗങ്ഗാ പടിസോതം സന്ദതീ’തി? ‘ബന്ധുമതീ, മഹാരാജ, ഗണികാ തവ വചനം സുത്വാ സച്ചകിരിയം അകാസി, തസ്സാ സച്ചകിരിയായ മഹാഗങ്ഗാ ഉദ്ധംമുഖാ സന്ദതീ’തി.

    ‘‘Atha rājā gaṅgāya āvaṭṭaūmivegajanitaṃ halāhalasaddaṃ sutvā vimhito acchariyabbhutajāto amacce evamāha ‘kissāyaṃ, bhaṇe, mahāgaṅgā paṭisotaṃ sandatī’ti? ‘Bandhumatī, mahārāja, gaṇikā tava vacanaṃ sutvā saccakiriyaṃ akāsi, tassā saccakiriyāya mahāgaṅgā uddhaṃmukhā sandatī’ti.

    ‘‘അഥ സംവിഗ്ഗഹദയോ രാജാ തുരിതതുരിതോ സയം ഗന്ത്വാ തം ഗണികം പുച്ഛി ‘സച്ചം കിര, ജേ , തയാ സച്ചകിരിയായ അയം ഗങ്ഗാ പടിസോതം സന്ദാപിതാ’തി? ‘ആമ ദേവാ’തി. രാജാ ആഹ ‘കിം തേ തത്ഥ ബലം അത്ഥി, കോ വാ തേ വചനം ആദിയതി അനുമ്മത്തോ, കേന ത്വം ബലേന ഇമം മഹാഗങ്ഗം പടിസോതം സന്ദാപേസീ’തി? സാ ആഹ ‘സച്ചബലേനാഹം, മഹാരാജ, ഇമം മഹാഗങ്ഗം പടിസോതം സന്ദാപേസി’ന്തി. രാജാ ആഹ ‘കിം തേ സച്ചബലം അത്ഥി ചോരിയാ ധുത്തിയാ അസതിയാ ഛിന്നികായ പാപിയാ ഭിന്നസീലായ 5 ഹിരിഅതിക്കന്തികായ അന്ധജനപലോഭികായാ’തി. ‘സച്ചം, മഹാരാജ, താദിസികാ അഹം, താദിസികായപി മേ, മഹാരാജ, സച്ചകിരിയാ അത്ഥി, യായാഹം ഇച്ഛമാനാ സദേവകമ്പി ലോകം പരിവത്തേയ്യ’ന്തി. രാജാ ആഹ ‘കതമാ പന സാ ഹോതി സച്ചകിരിയാ, ഇങ്ഘ മം സാവേഹീ’തി. ‘യോ മേ, മഹാരാജ, ധനം ദേതി ഖത്തിയോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ വേസ്സോ വാ സുദ്ദോ വാ അഞ്ഞോ വാ കോചി, തേസം സമകം യേവ ഉപട്ഠഹാമി, ‘‘ഖത്തിയോ’’തി വിസേസോ നത്ഥി, ‘‘സുദ്ദോ’’തി അതിമഞ്ഞനാ 6 നത്ഥി, അനുനയപ്പടിഘവിപ്പമുത്താ ധനസ്സാമികം പരിചരാമി, ഏസാ മേ ദേവ സച്ചകിരിയാ, യായാഹം ഇമം മഹാഗങ്ഗം പടിസോതം സന്ദാപേസി’ന്തി.

    ‘‘Atha saṃviggahadayo rājā turitaturito sayaṃ gantvā taṃ gaṇikaṃ pucchi ‘saccaṃ kira, je , tayā saccakiriyāya ayaṃ gaṅgā paṭisotaṃ sandāpitā’ti? ‘Āma devā’ti. Rājā āha ‘kiṃ te tattha balaṃ atthi, ko vā te vacanaṃ ādiyati anummatto, kena tvaṃ balena imaṃ mahāgaṅgaṃ paṭisotaṃ sandāpesī’ti? Sā āha ‘saccabalenāhaṃ, mahārāja, imaṃ mahāgaṅgaṃ paṭisotaṃ sandāpesi’nti. Rājā āha ‘kiṃ te saccabalaṃ atthi coriyā dhuttiyā asatiyā chinnikāya pāpiyā bhinnasīlāya 7 hiriatikkantikāya andhajanapalobhikāyā’ti. ‘Saccaṃ, mahārāja, tādisikā ahaṃ, tādisikāyapi me, mahārāja, saccakiriyā atthi, yāyāhaṃ icchamānā sadevakampi lokaṃ parivatteyya’nti. Rājā āha ‘katamā pana sā hoti saccakiriyā, iṅgha maṃ sāvehī’ti. ‘Yo me, mahārāja, dhanaṃ deti khattiyo vā brāhmaṇo vā vesso vā suddo vā añño vā koci, tesaṃ samakaṃ yeva upaṭṭhahāmi, ‘‘khattiyo’’ti viseso natthi, ‘‘suddo’’ti atimaññanā 8 natthi, anunayappaṭighavippamuttā dhanassāmikaṃ paricarāmi, esā me deva saccakiriyā, yāyāhaṃ imaṃ mahāgaṅgaṃ paṭisotaṃ sandāpesi’nti.

    ‘‘ഇതിപി, മഹാരാജ, സച്ചേ ഠിതാ ന കിഞ്ചി അത്ഥം ന വിന്ദന്തി. ദിന്നാനി ച, മഹാരാജ, സിവിരാജേന യാചകസ്സ ചക്ഖൂനി , ദിബ്ബചക്ഖൂനി ച ഉപ്പന്നാനി, തഞ്ച സച്ചകിരിയായ. യം പന സുത്തേ വുത്തം ‘മംസചക്ഖുസ്മിം നട്ഠേ അഹേതുസ്മിം അവത്ഥുസ്മിം നത്ഥി ദിബ്ബചക്ഖുസ്സ ഉപ്പാദോ’തി. തം ഭാവനാമയം ചക്ഖും സന്ധായ വുത്തം, ഏവമേതം, മഹാരാജ, ധാരേഹീ’’തി. ‘‘സാധു, ഭന്തേ നാഗസേന, സുനിബ്ബേഠിതോ പഞ്ഹോ, സുനിദ്ദിട്ഠോ നിഗ്ഗഹോ, സുമദ്ദിതാ പരവാദാ, ഏവമേതം തഥാ സമ്പടിച്ഛാമീ’’തി.

    ‘‘Itipi, mahārāja, sacce ṭhitā na kiñci atthaṃ na vindanti. Dinnāni ca, mahārāja, sivirājena yācakassa cakkhūni , dibbacakkhūni ca uppannāni, tañca saccakiriyāya. Yaṃ pana sutte vuttaṃ ‘maṃsacakkhusmiṃ naṭṭhe ahetusmiṃ avatthusmiṃ natthi dibbacakkhussa uppādo’ti. Taṃ bhāvanāmayaṃ cakkhuṃ sandhāya vuttaṃ, evametaṃ, mahārāja, dhārehī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, sunibbeṭhito pañho, suniddiṭṭho niggaho, sumadditā paravādā, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.

    സിവിരാജചക്ഖുദാനപഞ്ഹോ പഞ്ചമോ.

    Sivirājacakkhudānapañho pañcamo.







    Footnotes:
    1. ബലിം കാതുകാമോ (സീ॰ പീ॰)
    2. baliṃ kātukāmo (sī. pī.)
    3. ഗങ്ഗാനദിം (സീ॰)
    4. gaṅgānadiṃ (sī.)
    5. പാപികായ ഭിന്നസീമായ (സീ॰)
    6. അതിമഞ്ഞമാനോ (ക॰)
    7. pāpikāya bhinnasīmāya (sī.)
    8. atimaññamāno (ka.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact