Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चरियापिटकपाळि • Cariyāpiṭakapāḷi |
८. सिविराजचरिया
8. Sivirājacariyā
५१.
51.
‘‘अरिट्ठसव्हये नगरे, सिविनामासि खत्तियो।
‘‘Ariṭṭhasavhaye nagare, sivināmāsi khattiyo;
निसज्ज पासादवरे, एवं चिन्तेसहं तदा॥
Nisajja pāsādavare, evaṃ cintesahaṃ tadā.
५२.
52.
‘‘‘यं किञ्चि मानुसं दानं, अदिन्नं मे न विज्जति।
‘‘‘Yaṃ kiñci mānusaṃ dānaṃ, adinnaṃ me na vijjati;
योपि याचेय्य मं चक्खुं, ददेय्यं अविकम्पितो’॥
Yopi yāceyya maṃ cakkhuṃ, dadeyyaṃ avikampito’.
५३.
53.
‘‘मम सङ्कप्पमञ्ञाय, सक्को देवानमिस्सरो।
‘‘Mama saṅkappamaññāya, sakko devānamissaro;
निसिन्नो देवपरिसाय, इदं वचनमब्रवि॥
Nisinno devaparisāya, idaṃ vacanamabravi.
५४.
54.
‘‘‘निसज्ज पासादवरे, सिविराजा महिद्धिको।
‘‘‘Nisajja pāsādavare, sivirājā mahiddhiko;
चिन्तेन्तो विविधं दानं, अदेय्यं सो न पस्सति॥
Cintento vividhaṃ dānaṃ, adeyyaṃ so na passati.
५५.
55.
‘‘‘तथं नु वितथं नेतं, हन्द वीमंसयामि तं।
‘‘‘Tathaṃ nu vitathaṃ netaṃ, handa vīmaṃsayāmi taṃ;
मुहुत्तं आगमेय्याथ, याव जानामि तं मनं’॥
Muhuttaṃ āgameyyātha, yāva jānāmi taṃ manaṃ’.
५६.
56.
अन्धवण्णोव हुत्वान, राजानं उपसङ्कमि॥
Andhavaṇṇova hutvāna, rājānaṃ upasaṅkami.
५७.
57.
‘‘सो तदा पग्गहेत्वान, वामं दक्खिणबाहु च।
‘‘So tadā paggahetvāna, vāmaṃ dakkhiṇabāhu ca;
सिरस्मिं अञ्जलिं कत्वा, इदं वचनमब्रवि॥
Sirasmiṃ añjaliṃ katvā, idaṃ vacanamabravi.
५८.
58.
‘‘‘याचामि तं महाराज, धम्मिक रट्ठवड्ढन।
‘‘‘Yācāmi taṃ mahārāja, dhammika raṭṭhavaḍḍhana;
तव दानरता कित्ति, उग्गता देवमानुसे॥
Tava dānaratā kitti, uggatā devamānuse.
५९.
59.
‘‘‘उभोपि नेत्ता नयना, अन्धा उपहता मम।
‘‘‘Ubhopi nettā nayanā, andhā upahatā mama;
एकं मे नयनं देहि, त्वम्पि एकेन यापय’॥
Ekaṃ me nayanaṃ dehi, tvampi ekena yāpaya’.
६०.
60.
‘‘तस्साहं वचनं सुत्वा, हट्ठो संविग्गमानसो।
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;
कतञ्जली वेदजातो, इदं वचनमब्रविं॥
Katañjalī vedajāto, idaṃ vacanamabraviṃ.
६१.
61.
‘‘‘इदानाहं चिन्तयित्वान, पासादतो इधागतो।
‘‘‘Idānāhaṃ cintayitvāna, pāsādato idhāgato;
त्वं मम चित्तमञ्ञाय, नेत्तं याचितुमागतो॥
Tvaṃ mama cittamaññāya, nettaṃ yācitumāgato.
६२.
62.
‘‘‘अहो मे मानसं सिद्धं, सङ्कप्पो परिपूरितो।
‘‘‘Aho me mānasaṃ siddhaṃ, saṅkappo paripūrito;
अदिन्नपुब्बं दानवरं, अज्ज दस्सामि याचके॥
Adinnapubbaṃ dānavaraṃ, ajja dassāmi yācake.
६३.
63.
‘‘‘एहि सिवक उट्ठेहि, मा दन्धयि मा पवेधयि।
‘‘‘Ehi sivaka uṭṭhehi, mā dandhayi mā pavedhayi;
उभोपि नयनं देहि, उप्पाटेत्वा वणिब्बके’॥
Ubhopi nayanaṃ dehi, uppāṭetvā vaṇibbake’.
६४.
64.
‘‘ततो सो चोदितो मय्हं, सिवको वचनं करो।
‘‘Tato so codito mayhaṃ, sivako vacanaṃ karo;
उद्धरित्वान पादासि, तालमिञ्जंव याचके॥
Uddharitvāna pādāsi, tālamiñjaṃva yācake.
६५.
65.
‘‘ददमानस्स देन्तस्स, दिन्नदानस्स मे सतो।
‘‘Dadamānassa dentassa, dinnadānassa me sato;
चित्तस्स अञ्ञथा नत्थि, बोधियायेव कारणा॥
Cittassa aññathā natthi, bodhiyāyeva kāraṇā.
६६.
66.
‘‘न मे देस्सा उभो चक्खू, अत्ता न मे न देस्सियो।
‘‘Na me dessā ubho cakkhū, attā na me na dessiyo;
सब्बञ्ञुतं पियं मय्हं, तस्मा चक्खुं अदासह’’न्ति॥
Sabbaññutaṃ piyaṃ mayhaṃ, tasmā cakkhuṃ adāsaha’’nti.
सिविराजचरियं अट्ठमं।
Sivirājacariyaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / चरियापिटक-अट्ठकथा • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā / ८. सिविराजचरियावण्णना • 8. Sivirājacariyāvaṇṇanā