Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चरियापिटकपाळि • Cariyāpiṭakapāḷi

    ८. सिविराजचरिया

    8. Sivirājacariyā

    ५१.

    51.

    ‘‘अरिट्ठसव्हये नगरे, सिविनामासि खत्तियो।

    ‘‘Ariṭṭhasavhaye nagare, sivināmāsi khattiyo;

    निसज्‍ज पासादवरे, एवं चिन्तेसहं तदा॥

    Nisajja pāsādavare, evaṃ cintesahaṃ tadā.

    ५२.

    52.

    ‘‘‘यं किञ्‍चि मानुसं दानं, अदिन्‍नं मे न विज्‍जति।

    ‘‘‘Yaṃ kiñci mānusaṃ dānaṃ, adinnaṃ me na vijjati;

    योपि याचेय्य मं चक्खुं, ददेय्यं अविकम्पितो’॥

    Yopi yāceyya maṃ cakkhuṃ, dadeyyaṃ avikampito’.

    ५३.

    53.

    ‘‘मम सङ्कप्पमञ्‍ञाय, सक्‍को देवानमिस्सरो।

    ‘‘Mama saṅkappamaññāya, sakko devānamissaro;

    निसिन्‍नो देवपरिसाय, इदं वचनमब्रवि॥

    Nisinno devaparisāya, idaṃ vacanamabravi.

    ५४.

    54.

    ‘‘‘निसज्‍ज पासादवरे, सिविराजा महिद्धिको।

    ‘‘‘Nisajja pāsādavare, sivirājā mahiddhiko;

    चिन्तेन्तो विविधं दानं, अदेय्यं सो न पस्सति॥

    Cintento vividhaṃ dānaṃ, adeyyaṃ so na passati.

    ५५.

    55.

    ‘‘‘तथं नु वितथं नेतं, हन्द वीमंसयामि तं।

    ‘‘‘Tathaṃ nu vitathaṃ netaṃ, handa vīmaṃsayāmi taṃ;

    मुहुत्तं आगमेय्याथ, याव जानामि तं मनं’॥

    Muhuttaṃ āgameyyātha, yāva jānāmi taṃ manaṃ’.

    ५६.

    56.

    ‘‘पवेधमानो पलितसिरो, वलिगत्तो 1 जरातुरो।

    ‘‘Pavedhamāno palitasiro, valigatto 2 jarāturo;

    अन्धवण्णोव हुत्वान, राजानं उपसङ्कमि॥

    Andhavaṇṇova hutvāna, rājānaṃ upasaṅkami.

    ५७.

    57.

    ‘‘सो तदा पग्गहेत्वान, वामं दक्खिणबाहु च।

    ‘‘So tadā paggahetvāna, vāmaṃ dakkhiṇabāhu ca;

    सिरस्मिं अञ्‍जलिं कत्वा, इदं वचनमब्रवि॥

    Sirasmiṃ añjaliṃ katvā, idaṃ vacanamabravi.

    ५८.

    58.

    ‘‘‘याचामि तं महाराज, धम्मिक रट्ठवड्ढन।

    ‘‘‘Yācāmi taṃ mahārāja, dhammika raṭṭhavaḍḍhana;

    तव दानरता कित्ति, उग्गता देवमानुसे॥

    Tava dānaratā kitti, uggatā devamānuse.

    ५९.

    59.

    ‘‘‘उभोपि नेत्ता नयना, अन्धा उपहता मम।

    ‘‘‘Ubhopi nettā nayanā, andhā upahatā mama;

    एकं मे नयनं देहि, त्वम्पि एकेन यापय’॥

    Ekaṃ me nayanaṃ dehi, tvampi ekena yāpaya’.

    ६०.

    60.

    ‘‘तस्साहं वचनं सुत्वा, हट्ठो संविग्गमानसो।

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;

    कतञ्‍जली वेदजातो, इदं वचनमब्रविं॥

    Katañjalī vedajāto, idaṃ vacanamabraviṃ.

    ६१.

    61.

    ‘‘‘इदानाहं चिन्तयित्वान, पासादतो इधागतो।

    ‘‘‘Idānāhaṃ cintayitvāna, pāsādato idhāgato;

    त्वं मम चित्तमञ्‍ञाय, नेत्तं याचितुमागतो॥

    Tvaṃ mama cittamaññāya, nettaṃ yācitumāgato.

    ६२.

    62.

    ‘‘‘अहो मे मानसं सिद्धं, सङ्कप्पो परिपूरितो।

    ‘‘‘Aho me mānasaṃ siddhaṃ, saṅkappo paripūrito;

    अदिन्‍नपुब्बं दानवरं, अज्‍ज दस्सामि याचके॥

    Adinnapubbaṃ dānavaraṃ, ajja dassāmi yācake.

    ६३.

    63.

    ‘‘‘एहि सिवक उट्ठेहि, मा दन्धयि मा पवेधयि।

    ‘‘‘Ehi sivaka uṭṭhehi, mā dandhayi mā pavedhayi;

    उभोपि नयनं देहि, उप्पाटेत्वा वणिब्बके’॥

    Ubhopi nayanaṃ dehi, uppāṭetvā vaṇibbake’.

    ६४.

    64.

    ‘‘ततो सो चोदितो मय्हं, सिवको वचनं करो।

    ‘‘Tato so codito mayhaṃ, sivako vacanaṃ karo;

    उद्धरित्वान पादासि, तालमिञ्‍जंव याचके॥

    Uddharitvāna pādāsi, tālamiñjaṃva yācake.

    ६५.

    65.

    ‘‘ददमानस्स देन्तस्स, दिन्‍नदानस्स मे सतो।

    ‘‘Dadamānassa dentassa, dinnadānassa me sato;

    चित्तस्स अञ्‍ञथा नत्थि, बोधियायेव कारणा॥

    Cittassa aññathā natthi, bodhiyāyeva kāraṇā.

    ६६.

    66.

    ‘‘न मे देस्सा उभो चक्खू, अत्ता न मे न देस्सियो।

    ‘‘Na me dessā ubho cakkhū, attā na me na dessiyo;

    सब्बञ्‍ञुतं पियं मय्हं, तस्मा चक्खुं अदासह’’न्ति॥

    Sabbaññutaṃ piyaṃ mayhaṃ, tasmā cakkhuṃ adāsaha’’nti.

    सिविराजचरियं अट्ठमं।

    Sivirājacariyaṃ aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. वलितगत्तो (सी॰)
    2. valitagatto (sī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / चरियापिटक-अट्ठकथा • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā / ८. सिविराजचरियावण्णना • 8. Sivirājacariyāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact